Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΣΑΚΗ ΙΩΑΝΝΙΔΗ
«Δημιουργήθηκε από τους γονείς του και ύστερα από εννεάμηνη κύηση γεννήθηκε στο Αργοστόλι Κεφαλληνίας το 1941. Αυτό ήταν και η μεγαλύτερη επιτυχία της ζωής του, που πέρασε απαρατήρητη λόγω των φασιστικών βομβαρδισμών του νησιού. Από μικρός είχε την τάση να χαζεύει και να ασχολείται με πράγματα που ελάχιστα έως καθόλου ενδιέφεραν τους άλλους».
Ασυνήθιστο για τους πολλούς, αλλά τόσο ταιριαστό για κάποιον όπως ο Περικλής Κοροβέσης, που με τα παραπάνω λόγια περιέγραφε τον εαυτό του στο μάλλον αναγκαίο βιογραφικό σημείωμα που συνόδευε την υποψηφιότητά του στις εκλογές του 2007. Πιο κάτω έγραφε: «Οταν είναι μεθυσμένος ενοχλεί τους θαμώνες του μαγαζιού απαγγέλλοντας δικά του ποιήματα, αλλά τον ανέχονται γιατί έχει γράψει το πρώτο αντιχουντικό βιβλίο, τους “Ανθρωποφύλακες”, που κυκλοφόρησε παράνομα στην Ελλάδα και νόμιμα στο εξωτερικό, το 1969». Είναι δύσκολο να μην προσέξεις το χιούμορ και τη σπιρτάδα ενός ανθρώπου που έζησε τη ζωή με τους δικούς του όρους. Ηταν πάντα «Στο κέντρο του περιθωρίου», όπως έλεγε τη στήλη του στην Εφημερίδα των Συντακτών που υπέγραφε μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Ο Περικλής Κοροβέσης, ο συγγραφέας και ακτιβιστής που μέσα από τη μαρτυρία του στους «Ανθρωποφύλακες» κατέδειξε το πραγματικό, απάνθρωπο, πρόσωπο της δικτατορίας των συνταγματαρχών, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 79 ετών το Σάββατο 11 Απριλίου, όχι προσβεβλημένος από κορωνοϊό –όπως διευκρινίστηκε– νοσηλευόμενος σε νοσοκομείο της Αθήνας.
Η οικογένειά του ήρθε στην Αθήνα το 1957 και εγκαταστάθηκε στα Πατήσια, τη γειτονιά στην οποία μεγάλωσε και έζησε όλα του τα χρόνια. Η Αθήνα ήταν «η πόλη της ελευθερίας μου» και στην αρχή έκανε τα θελήματα σε μια ασφαλιστική εταιρεία, ενώ σπούδαζε στο νυχτερινό σχολείο στη Σχολή Εμποροϋπαλλήλων. Οπως έχει πει στις αμέτρητες συνεντεύξεις του, εκείνη την εποχή υπήρχε «ένα κλίμα αισιοδοξίας, ελπίδας, αμφισβήτησης, πειραματισμών» μέχρι που «πάνω στο καλύτερο, ήρθαν και μας κάθισαν στον σβέρκο τον Απρίλη του ’67 οι συνταγματάρχες».
Η σύλληψη δεν άργησε να έρθει για τον νεαρό, μαχητικό, ακτιβιστή, ενταγμένο από νωρίς στο κίνημα της Αριστεράς και σε αντιστασιακές ομάδες. Ο Περικλής Κοροβέσης συνελήφθη από τη χούντα ένα βράδυ στο σπίτι του. Ο αστυνόμος Σπανός διέταξε «θύελλα», όπως περιγράφει ο ίδιος στο βιβλίο του, και οι αστυνομικοί άρχισαν να ψάχνουν κάθε γωνιά του μικρού του σπιτιού ακολουθώντας την οδηγία να κατάσχουν «ό,τι χοντρό βιβλίο υπάρχει» γιατί το θεωρούσαν κομμουνιστικό. Στο δίλημμα «Νταχάου ή Παράδεισος» είναι γνωστό τι απάντησε ο Κοροβέσης και τα όσα βίωσε από τους βασανιστές της χούντας τα κατέθεσε στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στο βιβλίο του που έγινε γνωστό διεθνώς και επανεκδόθηκε τουλάχιστον πέντε φορές, με τελευταία την επετειακή έκδοση του 2019. Τους βασανιστές του, όμως, δεν τους συγχώρεσε ποτέ. «Αν το κάνω σημαίνει ότι τους δίνω το ελεύθερο να το ξανακάνουν», είχε πει σε μία από τις τελευταίες του συνεντεύξεις τον Φεβρουάριο του 2020 στον Διονύση Μαρίνο για το Andro.gr.
Με το όνειρο να γίνει ηθοποιός σπούδασε θέατρο με τον Δημήτρη Ροντήρη στο Ωδείο Αθηνών, ενώ αργότερα, στο Παρίσι, διδάχθηκε σημειολογία με τον Ρολάν Μπαρτ και πήρε μαθήματα από τους Πιερ Βιντάλ-Νακέ, Μαρσέλ Ντετιέν, Κορνήλιο Καστοριάδη. Δεν έμεινε όμως στους «Ανθρωποφύλακες» ο Περικλής Κοροβέσης· μετά έγραψε και άλλα βιβλία («Επιχείρησις Ιουδίθ», «Νοσταλγία μνήμης», «Αριστερή ανακύκλωση», «Παράπλευρες καθημερινές απώλειες», «Γυναίκες ευσεβείς του πάθους», «Στο κέντρο του περιθωρίου» κ.ά.), αρθρογραφούσε σε εφημερίδες και περιοδικά, ενώ ασχολήθηκε και με τα κοινά. Εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος και βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, από τον οποίο αποχώρησε το 2009.
Μέχρι το τέλος ο Περικλής Κοροβέσης υπήρξε στο κέντρο της δράσης, των γραμμάτων, του έρωτα, της δημιουργίας και της κριτικής απέναντι σε κάθε εξουσία. Κάπου εδώ θα έβαζε και ο ίδιος μια τελεία. Αλλωστε, όπως είχε πει: «Είμαι της αγγλικής σχολής των επικήδειων, δεν μου αρέσουν οι αγιογραφίες σε όποιον πεθαίνει».
