Kathimerini.gr
Παρά τις προειδοποιήσεις της ευρωπαϊκής πτέρυγας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προς τις κυβερνήσεις της Ευρώπης να μη βιαστούν να άρουν τα περιοριστικά μέτρα, είναι σαφές ότι η Γηραιά Ηπειρος ψάχνει τον τρόπο να σκιαγραφήσει έναν οδικό χάρτη για την επιστροφή σε μια ωσεί κανονικότητα μετά την πανδημία: με την υποχρεωτική χρήση μασκών σε δημόσιους χώρους, με την τήρηση αποστάσεων, χωρίς χειραψίες και φιλιά, με τεστ αντισωμάτων και πιστοποιητικά ανοσίας. Το ζητούμενο όμως είναι μια κοινή πολιτική εξόδου που θα εναρμονίσει τις διαφορετικές αυτές πολιτικές αποφάσεις.
Tη στιγμή που η Δανία σχεδιάζει να ανοίξει τα σχολεία μετά το Πάσχα και η Αυστρία να άρει σταδιακά τους περιορισμούς στην κυκλοφορία για την αναχαίτιση μετάδοσης του κορωνοϊού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναζητεί εναγωνίως ένα σχέδιο εξόδου από την καραντίνα, στην οποία τελεί σχεδόν ολόκληρη η ήπειρος.
Η Κομισιόν επρόκειτο να ανακοινώσει το πλάνο της την περασμένη Τετάρτη, αλλά τα κράτη-μέλη άσκησαν πιέσεις να καθυστερήσει τη δημοσιοποίηση της στρατηγικής της από τον φόβο ότι θα μπορούσαν να σταλούν αντιφατικά μηνύματα και δη ενόψει Πάσχα. Στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται και η εκπόνηση μιας νέας εφαρμογής, προκειμένου να μην αναπτύσσει κάθε χώρα το δικό της app για την ανίχνευση επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, επαφών και αποτελεσμάτων τεστ αντισωμάτων.
Η μεγαλύτερη πρόκληση ωστόσο είναι η δημιουργία μιας εφαρμογής που δεν θα παραβιάζει το ιδιωτικό απόρρητο ούτε την προστασία ευαίσθητων δεδομένων, όπως π.χ. το ιατρικό ιστορικό του χρήστη. Ηδη η Ευρωπαϊκή Αρχή Προστασίας Δεδομένων (EDPS) ζήτησε να έχει μια τέτοια εφαρμογή ενιαίο χαρακτήρα και ιδανικά να είναι εναρμονισμένη με τις οδηγίες του ΠΟΥ. «Η νομιμότητα, η διαφάνεια και η αναλογικότητα θα πρέπει να συνοδεύουν τα μέτρα που σχεδιάστηκαν για την καταπολέμηση της πανδημίας», επισήμανε ο επικεφαλής της Αρχής, Βόιτσεκ Βιβιορόφσκι.
Η ανάγκη συντονισμού της ευρωπαϊκής πολιτικής καθίσταται επιτακτική μετά τις αποσπασματικές και αντιφατικές ανακοινώσεις αποφάσεων από τις εθνικές κυβερνήσεις. Εκτός από τη Βιέννη και την Κοπεγχάγη, άρση των περιοριστικών μέτρων τις επόμενες εβδομάδες μελετούν επίσης η Γερμανία και η Τσεχία, αλλά ακόμη και οι πολύπαθες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ισπανία και η Ιταλία, επιζητούν σταδιακή επιστροφή στην κανονική ζωή.
Μέχρι στιγμής οι οδικοί χάρτες για την άρση των περιορισμών σε κάθε χώρα διαφέρουν. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, όπου τα σχολεία δεν αναμένεται να ανοίξουν παρά τον Σεπτέμβριο, συζητείται η ιδέα για έκδοση πιστοποιητικού αντισωμάτων και δεν αποκλείεται να κληθούν να επιστρέψουν στις δουλειές τους μόνο οι νεότεροι. Oι εμπειρογνώμονες συμφωνούν άλλωστε ότι οι ευπαθείς ομάδες και οι άνω των 70 ετών θα πρέπει να παραμείνουν σε καραντίνα για αρκετό καιρό ακόμη.
Ακόμη και στη Μεγάλη Βρετανία, που διανύει μια δύσκολη εβδομάδα, με τον πρωθυπουργό της Μπόρις Τζόνσον να νοσηλεύεται με βαριά συμπτώματα κορωνοϊού, οι Εργατικοί ζήτησαν από την κυβέρνηση να δημοσιοποιήσει τα σχέδιά της για την επόμενη μέρα.
Οι φάσεις
Kοινός τόπος είναι ότι η μερική άρση των περιορισμών θα πρέπει να γίνει σε φάσεις, με διάστημα δύο εβδομάδων ή και λίγο παραπάνω μεταξύ τους, προκειμένου αν παρατηρηθεί οπισθοδρόμηση, να υπάρχει δρόμος για επαναφορά των μέτρων. Επιπλέον, είναι πιθανό να εφαρμοστούν τοπικά κριτήρια, δηλαδή σε περιοχές όπου ο πληθυσμός επλήγη σημαντικά να καθυστερήσει περισσότερο η άρση των περιορισμών σε σχέση με άλλες, στις οποίες δεν υπήρξαν πολλά κρούσματα. Στη Βρετανία, πρώην στέλεχος του ΠΟΥ και νυν σύμβουλος του πρωθυπουργού, ο Κάρολ Σικόρα, είπε ότι σε πρώτη φάση θα μπορούσαν να επαναλειτουργήσουν οι μικρές επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζομένους, στις 27 Απριλίου. Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα μπορούσαν να ξανανοίξουν τα σχολεία, στις 18 Μαΐου τα γραφεία, τα μπαρ και τα εστιατόρια, και την 1η Ιουνίου να επιτραπούν εκ νέου τα διεθνή ταξίδια και οι μαζικές συναθροίσεις. Πρόσφατο άρθρο της βρετανικής εφημερίδας Guardian ανέφερε πάντως ότι δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστικός τερματισμός του lockdown, αν πρώτα δεν βρεθεί εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, αφού πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός δεύτερου κύματος. Στην ισπανική γρίπη του 1918 ένα δεύτερο κύμα στοίχισε τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους και η απειλή αυτή είναι ήδη υπαρκτή σε κάποιες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας.
H κανονικότητα δεν θα επιστρέψει παρά το 2021, εκτιμούν οι επιστήμονες. «Ποτέ ξανά χειραψίες», αποφαίνεται ο Αμερικανός επιδημιολόγος Αντονι Φάουτσι. «Ξεχάστε τα πάρτι», προειδοποιεί ο Γερμανός υπουργός Υγείας Γενς Σπαν. «Τίποτα δεν θα είναι όπως πριν», πλειοδοτεί ο πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας Αρμιν Λάσετ.
Αυτή τη στιγμή πάντως, κεντρικό μέλημα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων είναι να περάσει αυτό το κρίσιμο Σαββατοκύριακο του (ρωμαιοκαθολικού και προτεσταντικού) Πάσχα σχετικά ανώδυνα και να μη χαλαρώσουν οι πολίτες παρακολουθώντας τη δημόσια συζήτηση για άρση των περιοριστικών μέτρων. «Το ξέρω από τον εαυτό μου. Δεν θέλει πολύ και ήδη γινόμαστε όλοι λίγο πιο επιπόλαιοι», αναγνώρισε την Πέμπτη η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Αν το «πάγωμα» της οικονομικής και κοινωνικής ζωής ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η επαναλειτουργία της προμηνύεται ακόμη δυσχερέστερη, με δεδομένο ότι ο κορωνοϊός θα είναι παρών για τους επόμενους μήνες και πιθανότατα έως τις αρχές του 2021.
Η εφαρμογή στα κινητάΤο «κλειδί» για μια ενιαία ευρωπαϊκή εφαρμογή στα κινητά, που θα βοηθήσει στην άρση των περιοριστικών μέτρων, είναι η ανωνυμία των στοιχείων κατά την ιχνηλάτηση των επαφών, καθώς και ο έλεγχος όσων τελούν σε κοινωνική απομόνωση. Σύμφωνα με τους αρμόδιους αξιωματούχους, θα υπάρξει μια μεθοδολογία για την αποτίμηση της αποτελεσματικότητας των apps, τη συμβατότητά τους, καθώς και για το αν συνάδουν με τους κανόνες ασφαλείας, ιδιωτικότητας και προστασίας δεδομένων. Για να διασκεδαστούν τυχόν φόβοι παραβίασης του ιδιωτικού απορρήτου, θα υπάρξει σαφές όριο στην επεξεργασία προσωπικών στοιχείων, τα οποία και θα καταστραφούν μόλις παρέλθει η απειλή της πανδημίας. Το εγχείρημα αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τις 15 Απριλίου, οπότε πρόκειται να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της κοινής προσπάθειας. Συνολικά 130 ειδικοί από οκτώ διαφορετικές χώρες πήραν μέρος στο σχέδιο, το οποίο από την πλευρά τους εφάρμοσαν Γερμανοί στρατιώτες στο Βερολίνο. Η εφαρμογή, που βασίζεται στο bluetooth, θα μπορεί να ενημερώνει ταχύτατα τους χρήστες όταν έρχονται σε επαφή με άλλους που έχουν βγει θετικοί στον κορωνοϊό. Αυτό μέχρι στιγμής συμβαίνει μέσω των υγειονομικών αρχών, που καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να εντοπίσουν τις επαφές κάθε φορέα. Το γεγονός ότι η εφαρμογή λειτουργεί με τη βοήθεια bluetooth διασφαλίζει ότι δεν καταγράφονται ευαίσθητα δεδομένα για τις κινήσεις κάθε χρήστη, καθώς και ότι η ακτίνα δράσης του είναι πολύ περιορισμένη και αφορά μόνο κοντινές επαφές.
