Σε στάση αναμονής τελεί ο επιχειρηματικός κόσμος και συγκεκριμένα οι επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου εφόσον ακόμα να ξεκαθαρίσει η νομοθεσία και οι κανονισμοί που διέπουν τη ρύθμιση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων, των τουριστικών ζωνών καθώς και το καθεστώς απασχόλησης των εργαζομένων. Το χάσμα μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και η διάσταση απόψεων επικράτησε και κατά τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Εργασίας της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου και των κανονισμών για το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων καθώς και της διασφάλισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων, ειδικότερα στις περιπτώσεις που καλούνται να εργαστούν κατά τη διάρκεια της Κυριακής, εν μέσω διαμαρτυριών έξω από το Κοινοβούλιο από νεοπροσληφθέντες οι οποίοι εκφράζουν διαφωνία με το κλείσιμο των καταστημάτων την Κυριακή.
Παρά την πολύωρη συνεδρία η οποία διήρκησε πέραν των τριών ωρών, η πολυσυζητημένη φόρμουλα για το ωράριο που ταλανίζει εδώ και καιρό τον τομέα του λιανικού εμπορίου δεν κατέστη δυνατό να εξευρεθεί, με αποτέλεσμα η Επιτροπή Εργασίας να συνέλθει σε νέα συνεδρία αύριο Τρίτη αφού το θέμα επείγει να ξεκαθαρίσει το αργότερο μέχρι τις 30 του μήνα όπου λήγει το διάταγμα της Υπουργού Εργασίας για τη διεύρυνση του ωραρίου προκειμένου μέχρι την ερχόμενη Πέμπτη να κατατεθούν ενώπιον της Ολομέλειας τα σχετικά νομοθετήματα. Αν μέχρι την ερχόμενη Πέμπτη δεν βρεθεί η χρυσή τομή, η Βουλή θα επιχειρήσει να εξετάσει άλλα μέτρα που μπορούν να ληφθούν ίσως και με νέα τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε από την 1η Μαΐου να υπάρχουν συγκεκριμένα ωράρια στον τομέα του λιανικού εμπορίου.
Πέραν των αντιδράσεων που σημειώθηκαν από τους φορείς του λιανικού εμπορίου και τους συνδέσμους τους των οποίων οι εκπρόσωποι τους κατέθεσαν τις θέσεις και τους προβληματισμούς τους, η πλειοψηφία των κομμάτων πλην του ΔΗΣΥ δεν έδειξε να ενστερνίζεται πλήρως τις θέσεις της Υπουργού Εργασίας Ζέτας Αιμιλιανίδου η οποία αναλύοντας σε βάθος του κανονισμούς διατύπωσε μεταξύ άλλων την έντονη θέση ότι πέραν της διασφάλισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων, μειώνεται και το ποσοστό ανεργίας στις περιπτώσεις όπου τα καταστήματα παραμένουν ανοικτά και την Κυριακή με βάση τους νέους κανονισμούς που έχουν κατατεθεί.
Διευρυμένα ωράρια
Παρουσιάζοντας τους νέους κανονισμούς ενώπιων των βουλευτών-μελών της Επιτροπής Εργασίας, η αρμόδιος Υπουργός Ζέτα Αιμιλιανίδου ανέφερε πως, «από τη μέχρι σήμερα αξιολόγηση της έκδοσης των τουριστικών διαταγμάτων και την επέκταση του τουριστικού ωραρίου σε ολόκληρη την Κύπρο, διαπιστώνεται ότι μέσω τους επιτυγχάνονται οι στόχοι για τόνωση της αγοράς και αύξηση της απασχόλησης». Προσθέτοντας ότι έχουν προσληφθεί πέραν των 7000 ανέργων, υποστήριξε ότι με την εφαρμογή του μέτρου όλες οι επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων απολαμβάνουν ίσης μεταχείρισης. Σε ό,τι αφορά τους κανονισμούς, είπε ότι προτείνεται η συνέχιση της εφαρμογής του μέτρου σημειώνοντας ότι το Υπουργείο Εργασίας θεωρεί ότι θα πρέπει να παραταθεί, ενώ το ωράριο που έχει περιληφθεί είναι: Για τις επαρχίες Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας και Πάφου τα καταστήματα να λειτουργούν Δευτέρα-Σάββατο από τις 5:00 π.μ. μέχρι τις 10 μ.μ. και Κυριακή 11:00 π.μ. μέχρι τις 7:00 μ.μ. Το ωράριο για την επαρχία Αμμοχώστου Δευτέρα με Σάββατο από τις 5:00 π.μ. μέχρι τις 11:00 μ.μ. και Κυριακή 7:30 π.μ. με 11 μ.μ.
Καθορισμός τουριστικών περιοχών
Το ξεκαθάρισμα αλλά και ο καθορισμός των τουριστικών περιοχών ήταν ένα από τα θέματα που κυριάρχησε κατά τη συζήτηση της συνεδρίας εφόσον έγινε παραδοχή ότι μέχρι τώρα υπάρχει στρέβλωση σε ό,τι αφορά τις εν λόγω ζώνες ενώ εκφράστηκαν και απόψεις για το πώς μπορεί να γίνει αυτό εφικτό σε συνδυασμό με τα ωράρια λειτουργίας των καταστημάτων. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το γενικότερο πλαίσιο, δηλαδή του κανονισμούς και το νομοσχέδιο που κατατέθηκαν από πλευράς του Υπουργείου, η θέση που εξέφρασε η κ. Αιμιλιανίδου μετά το τέλος της συνεδρίας είναι πως με τον τρόπο που έχει διαμορφωθεί η πρόταση της Κυβέρνησης είναι να μπορεί οποιοσδήποτε να επιλέγει να ανοίγει το κατάστημα του, προσθέτοντας ότι το μέτρο αυτό που έχει εφαρμοστεί με τα διατάγματα έχει αγκαλιαστεί από τον καταναλωτή.
Είπε ακόμα ότι με την κατάργηση των τουριστικών περιοχών η κατάσταση έχει γίνει πιο ομαλή, ενώ κληθείσα να σχολιάσει τους έντονους προβληματισμούς των Συντεχνιών γύρω από ζητήματα εργασιακά, είπε πως είναι η πρώτη φορά που κατατίθεται νομοθεσία για διασφάλιση όσων εργάζονται Κυριακή σε τουριστικές περιοχές. Ανέφερε συγκεκριμένα ότι για πρώτη φορά δίνονται δυο 24ωρα άδεια ανάπαυσης σε περίπτωση που κάποιος εργαστεί Κυριακή, ρυθμίζεται από το νόμο ότι κάποιος μπορεί να εργαστεί μόνο δυο Κυριακές και αν επιλέξει να εργαστεί τότε πληρώνεται με 1:2, διευκρινίζοντας ωστόσο πως το εν λόγω νομοσχέδιο θα έχει ουσία εφόσον τα καταστήματα παραμένουν ανοικτά τις Κυριακές. Ερωτηθείσα σχετικά, είπε ότι πολλοί εργαζόμενοι θα χάσουν τη δουλειά τους εφόσον λόγω της επέκτασης των ωρών εργασίας εξασφαλίζονται 32 ώρες, άρα επιπρόσθετες θέσεις.
Φόβοι για αύξηση της ημιαπασχόλησης
Έντονες ανησυχίες αλλά και επιφυλάξεις για αύξηση του ποσοστού αλλά και του καθεστώτος της part time εργασίας (ημιαπασχόληση), εξέφρασαν στην πλειοψηφία τους οι βουλευτές της Επιτροπής Εργασίας αντικρούοντας τη θέση της κ. Αιμιλιανίδου ότι με τις 32 επιπρόσθετες ώρες διασφαλίζοντας θέσεις εργασίας και δημιουργούνται νέες.
Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος της Επιτροπής Εργασίας και βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Φακοντής εξέφρασε τη θέση ότι οι κανονισμοί συγκρούονται με την υφιστάμενη νομοθεσία που καθορίζει τον όρο της τουριστικής ζώνης αφού όπως είπε, «η Κυβέρνηση ορίζει όλη την Κύπρο ως τουριστική περιοχή». Άσκησε επίσης κριτική ότι αγνοήθηκε η θέση της πλειοψηφίας της Βουλής η οποία αφαίρεσε από την Υπουργό την εξουσία διαταγμάτων, σημειώνοντας πως τα διατάγματα μετατράπηκαν σε κανονισμούς. Η θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι θα πρέπει να καταρτιστούν καλοκαιρινά και χειμερινά ωράρια προσθέτοντας ότι το κόμμα του είναι ανοικτό να συζητήσει και άλλες προτάσεις. Ειδικότερα για το θέμα των εργαζομένων ο κ. Φακοντής είπε πως, «ο καθορισμός των τεσσάρων ημερών ως προϋπόθεση θα αυξήσει την part time εργασία».
Να μην επιτρέψουμε στρεβλώσεις
Σε δικές του δηλώσεις ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Νουρής διαφώνησε με τις θέσεις που εκφράστηκαν από πλευράς των κομμάτων επί των κανονισμών προσθέτοντας πως, «η συζήτηση και οι τοποθετήσεις κατέδειξαν μέσα από τη διάσταση απόψεων και συμφερόντων γιατί δημιουργήθηκε καθυστέρηση, θέσπιση και ψήφιση των κανονισμών και γιατί λειτουργούσαμε με διατάγματα». Χαρακτήρισε ως σημαντική εξέλιξη το γεγονός ότι η Κυβέρνηση προσπάθησε να δημιουργήσει πρόταση που να είναι επωφελής για όλους τους εργαζόμενους. Εξέφρασε επίσης την άποψη ότι πρόκειται για πρόταση που υπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον των εργαζομένων που θεσμοθετούνται τα δικαιώματα τους και μάλιστα όσους αρνούνται να επηρεαστούν υπερωριακά. Πρόσθεσε επίσης ότι δεν θα επιστρέψουμε σε στρεβλώσεις του παρελθόντος όπως η ασάφεια των τουριστικών περιοχών. Τέλος, είπε ότι ο ΔΗΣΥ είναι ανοικτός να ακούσει και άλλες προτάσεις.
Η πρόταση της Κυβέρνησης δεν βρίσκεται στην κατεύθυνση που να μας ικανοποιεί επεσήμανε σε δικές του δηλώσεις ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Άγγελος Βότσης σημειώνοντας ότι στην ουσία επιβεβαιώνει αυτό που έχει να κάνει με τα διατάγματα, «όλα τα καταστήματα να είναι ανοικτά ολόχρονα την Κυριακή». Θέση του ΔΗΚΟ είναι η την Κυριακή να είναι κλειστά τα καταστήματα ενώ πρόσθεσε πως, «δεν θα πρέπει να ξαναμπούμε στη διαδικασία των τουριστικών ζωνών γιατί δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός. Ο κ. Βότσης υπέδειξε ακόμα ότι με όποια απόφαση και αν λάβει η Βουλή, οι ώρες εργασίας θα είναι αυξημένες υπογραμμίζοντας πως «το να χρησιμοποιείται το επιχείρημα ότι θα απολυθούν ή θα πιέζονται οι εργαζόμενοι είναι αδόκιμο».
Από πλευράς ΕΔΕΚ η βουλευτής του Κινήματος Ρούλα Μαυρονικόλα μίλησε για δύσκολο εγχείρημα και για συγκρουόμενα συμφέροντα εκφράζοντας τη θέση ότι ήδη υπάρχει ένα σκληρό ωράριο για τους εργαζόμενους. Διερωτήθηκε δε, αν οι οκτώ περισσότερες ώρες θα διασφαλίζουν όντως την εργασία 7000 νεοπροσληφθέντων ή αν είναι προπέτασμα καπνού ή εκβιασμός. Η κ. Μαυρονικόλα, ενώ χαιρέτησε το νομοσχέδιο για διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, κάλεσε το Υπουργείο να απαντήσει αν θα μπορεί το τμήμα επιθεώρησης εργασίας να καλύψει την εκμετάλλευση των εργαζομένων εφόσον διερωτήθηκε, «με τέτοια κρίση ποιοι εργαζόμενοι θα αρνηθούν να εργαστούν Κυριακή;»
Τέλος, ο βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης αναφέροντας ότι η Υπουργός Εργασίας αναγκάστηκε να καταθέσει τους κανονισμούς μετά τη νομοθεσία που ψήφισε η Βουλή είπε ότι τα δικαιώματα των εργαζομένων διασφαλίζονται σε γενικές γραμμές στη βάση όμως εφταήμερης λειτουργίας των καταστημάτων. Αφού εξέφρασε την διαφωνία του κόμματος του αναφέρθηκε σε εναλλακτικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί οι οποίες θα συζητηθούν για να βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση. Σε ό,τι αφορά τα στοιχεία που κατατέθηκαν για τους νεοπροσληφθέντες, είπε ότι δεν έγιναν τόσες πολλές προσλήψεις αλλά και ούτε θα δημιουργηθεί πρόβλημα αν αφαιρεθεί η Κυριακή.
Να αναφέρουμε επίσης ότι υπέρ της πρότασης της κυβέρνησης για άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές αλλά με κάποιες μικρές αλλαγές τάσσονται, οι μεγάλες επιχειρήσεις, το ΚΕΒΕ, η ΟΕΒ, ο ΚΟΤ, ο παγκύπριος σύνδεσμος λιανικού εμπορίου, οι υπεραγορές, οι φρουταρίες, η τουριστική βιομηχανική εταιρεία Αμμοχώστου και οι καταναλωτές. Διαφωνούν οι συντεχνίες, ο σύνδεσμος περιπτεριούχων, η ΠΟΒΕΚ, οι αρτοποιοί και οι κρεοπώλες.
Κατηγορία ειδικού καταστήματος
Στο τροποποιητικό νομοσχέδιο που κατέθεσε η Κυβέρνηση υπάρχει πρόνοια για δημιουργία νέα κατηγορίας ειδικού καταστήματος για τα κρεοπωλεία ώστε αυτά να μπορούν την Κυριακή να ανοίγουν από τις 7.30πμ, αντί 11πμ που ισχύει σήμερα, διότι, σύμφωνα με την Υπουργό, υπήρξαν πολλά επιχειρήματα ότι οι καταναλωτές θέλουν να προμηθεύονται το κρέας τους νωρίτερα. Η κ. Αιμιλιανίδου είπε ότι ο λόγος που έγινε αυτή η διαφοροποίηση ήταν επειδή «ήταν άδικο για τα κρεοπωλεία να ανοίγουν στις 11 και θέλαμε να τους δώσουμε το δικαίωμα να ανοίγουν πιο νωρίς». Τέλος, να σημειώσουμε ότι με βάση τους κανονισμούς όλα τα καταστήματα θα πρέπει να κλείνουν τη Μεγάλη Παρασκευή, το Μεγάλο Σάββατο, την 24η και την 31η Δεκεμβρίου, όχι αργότερα από τις 6 μμ.
