Πλησιάζει με γοργά βήματα μια νέα στιγμή μεγάλης ευθύνης για τον τόπο μας. Αν αληθεύουν οι πληροφορίες (και δεν έχω λόγο να τις αμφισβητήσω) ότι Αναστασιάδης και Ακιντζί κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση και βρίσκουν τις αναγκαίες διεξόδους στην ούτω καλούμενη εσωτερική πτυχή του κυπριακού, τότε πολύ σύντομα θα βρεθούμε μπροστά στην Τουρκία και τον Πρόεδρο Ερτογάν. Εκείνη την ώρα πρέπει οι δυο ηγέτες να έχουν κοινή γραμμή αντιμετώπισης των επιδιώξεων της Άγκυρας. Όταν λέω κοινό σχέδιο δεν εννοώ κατ' ανάγκην κοινή τοποθέτηση. Κοινό σχέδιο όμως σημαίνει συνεννόηση. Αν παρ’ ελπίδα δεν έχουμε αυτό το κοινό σχέδιο δεν αποκλείεται η κατάρρευση με όλα τα συνεπακόλουθα. Έχοντας ακούσει και μελετήσει τις δηλώσεις του κ. Ερτογάν κατά την εδώ απρόσκλητη παρουσία του στις 20 Ιουλίου, και πολύ περισσότερο έχοντας διαβάσει όσο μπορούσα την τούρκικη πολιτική σκέψη γύρω από το θέμα Κύπρος, καταθέτω μερικές σκέψεις.
Αναστασιάδης και Ακιντζί πρέπει χωρίς πολύ δημοσιότητα να επιχειρήσουν στα ενδιάμεσα των συνομιλιών να βρουν τον επιδιωκόμενο στόχο για το πρόβλημα των εγγυήσεων, και να βρουν ακόμα την τακτική και τη μέθοδο που θα ακολουθήσουν στο ζήτημα. Αν εκείνη την ώρα αρχίσουν τη δημόσια ρητορική και την αντιπαράθεση τότε όλη η προηγηθείσα εργασία, όλες οι συγκλίσεις και όλο το καλό κλίμα θα ανατιναχθεί εν μια νυχτί στον αέρα. Κρίνω ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να συγκρατήσει τον ρόλο του εγγυητή που κέρδισε το 1960. Όχι γιατί νοιάζεται για τους Tουρκοκύπριους. Αλλά γιατί θέλει να έχει ρόλο στην Κύπρο. Δεν πιστεύω επ’ ουδενί ότι η Τουρκία θα μπορέσει ξανά να απειλήσει την Κύπρο, όμως, ούτως εχόντων των πραγμάτων γιατί να θέλει στο χαρτί, κάτι που δεν θα μπορέσει ή δεν θα χρειαστεί ποτέ ξανά να εκμεταλλευτεί; Πρώτη μας προτεραιότητα είναι η συνεχής συζήτηση μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων του θέματος ‘εγγυήσεις’. Όλα τα κόμματα της Κύπρου, Ελληνοκυπριακά και Τουρκοκυπριακά πρέπει άμεσα να αρχίσουν να κουβεντιάζουν το ζήτημα. Πρέπει να πείσουμε τους Τουρκοκύπριους για το δεδομένο της ασφάλειας τους μέσα στο νέο πλαίσιο που θα προκύψει από τη λύση. Και εμείς να είμαστε έτοιμοι να κατανοήσουμε τους φόβους τους.
Επιπρόσθετα (το νομίζω αυτό πρώτη προτεραιότητα) όλη η κυπριακή διπλωματία να αρχίσει σε κάθε συνάντηση να αναδεικνύει αυτό το τεράστιο κεφάλαιο. Και όταν αναφέρομαι σε κυπριακή διπλωματία δεν εννοώ μόνο το Υπουργείο Εξωτερικών και τις πρεσβείες. Εννοώ πως όλοι, κόμματα, βουλευτές, ευρωβουλευτές, υπουργοί, οργανωμένα σύνολα, κινήσεις πολιτών, πρέπει άμεσα να ενισχύσουμε τη διεθνή κοινότητα με επιχειρήματα, έτσι ώστε όταν αύριο βρεθούμε μπροστά στο ζενίθ της διαπραγμάτευσης, να έχουμε τη δύναμη της διεθνούς πίεσης. Αν δεν κινηθούμε έγκαιρα οι οδυνηρές εκπλήξεις μπορούν να κάνουν ξανά την εμφάνιση τους. Χωρίς προετοιμασία, χωρίς θεμελιό, κάθε κτίριο καλά σχεδιασμένο καταρρέει.
Πάνω απ’ όλα όμως κοινή θέση, κοινή γραμμή, ίδια τακτική και μέθοδος με τους Τουρκοκύπριους. Ελάχιστη παρέκκλιση απ’ αυτό το τελευταίο δεν επιτρέπεται. Λύσεις υπάρχουν. Να σκάψουμε να τις βρούμε. Ομού!
Είναι όμως ώρα να πούμε και κάτι ακόμα. Οι τελευταίες δηλώσεις του Μουσταφά Ακιντζί για τον πόλεμο, αλλά και για την προηγηθείσα δεκαετία, είναι δηλώσεις που εξυπακούουν θάρρος. Είναι γι' αυτό που κάθε προσπάθεια να βρεθεί στα λόγια του η λέξη που δεν άρεσε, είναι προσπάθεια καταδικαστέα, και που έχει τον προφανή στόχο να τον υποσκάψει, και που στο τέλος τέλος υποσκάπτει την διαδικασία επίλυσης. Ιδιαίτερα όταν αυτή την τακτική την μετέρχονται όσοι ποτέ δεν βρήκαν ανάλογο, ελάχιστο ψήγμα θάρρους, για δικές μας συμπεριφορές.
Υ.Γ: Και όταν αναφέρομαι στα εγγυητικά επεμβατικά δικαιώματα δεν εννοώ ότι πρέπει να προταχθούν, γιατί κάτι τέτοιο θα έδινε ευκαιρία στη Τουρκία να ανατινάξει την διαδικασία, πριν αυτή βρεθεί προ των ευθυνών της. Και θα βρεθεί προ των ευθυνών της όταν έλθει η ώρα της συμφωνίας, στα θέματα που αφορούν την εσωτερική πτυχή. Το να μην προτάσσουμε όμως κάτι δεν σημαίνει πως πρέπει και να το ξεχνούμε.
*Ευρωβουλευτής ΑΚΕΛ
