ΚΥΠΕ
Τάξη στο θέμα παραχώρησης κυβερνητικών εγγυήσεων θέτει το Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο ενέκρινε στη σημερινή του συνεδρία πρόταση του Υπουργείου Οικονομικών που θεσπίζει τα κριτήρια για την παραχώρηση εγγυήσεων από το κράτος είτε σε οργανισμούς του ευρύτερου δημοσιονομικού τομέα, είτε σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είτε σε επιχειρήσεις.
Με βάση την πρόταση που κατατέθηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, την οποία εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, αρμόδιος για την εφαρμογή των κριτηρίων είναι ο Υπουργός Οικονομικών, ο οποίος για να παραχωρεί κατ` αρχήν έγκριση, προκειμένου το αίτημα για παραχώρηση κυβερνητικής εγγύησης να τυγχάνει περαιτέρω επεξεργασίας από το Γενικό Λογιστήριο, θα πρέπει να ικανοποιείται σωρεία βασικών κριτηρίων (γενικών και οικονομικών).
Σημαντικό είναι ότι πλέον το ΥΠΟΙΚ θα καθορίζει οροφή στην παροχή κρατικών εγγυήσεων στο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο και στον ετήσιο προϋπολογισμό, ενώ καμία κυβερνητική εγγύηση δεν θα παραχωρείται χωρίς να προηγηθεί αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου από το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας, κάτι που ισχύει σε περιπτώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, για τα οποία θα ισχύουν και επιπλέον κριτήρια.
Ο καθορισμός της πολιτικής κριτηρίων εντάσσεται στα πλαίσια ολοκλήρωσης του πλαισίου Διαχείρισης των Δημοσίων Οικονομικών, για το οποίο οι κυπριακές Αρχές έλαβαν τεχνική βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά και της υλοποίησης προνοιών του μνημονίου με τους διεθνείς δανειστές. Να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμές οι εκδομένες κυβερνητικές εγγυήσεις ανέρχονται σε €3.1 δισ. Ωστόσο, πολλές απ` αυτές δεν συνεπάγονται υψηλό ρίσκο για το κράτος, καθώς, μεταξύ άλλων, αφορούν το ομόλογο προς την πρώην Λαϊκή Τράπεζα, δάνεια προς την Ελλάδα μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης, χρηματοδοτήσεις μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, καθώς και επιχειρηματικά σχέδια.
Τα γενικά κριτήρια
1. Στην περίπτωση οντοτήτων του δημόσιου τομέα (Ημικρατικοί Οργανισμοί , Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης) κυβερνητικές εγγυήσεις παραχωρούνται μόνο για αναπτυξιακά έργα.
2. Όταν η υλοποίηση του προτεινόμενου έργου κατόπιν γενικής προκαταρκτικής εξέτασης προβλέπεται να αποφέρει καθαρά οικονομικά οφέλη.
3. Όταν το προτεινόμενο έργο ευθυγραμμίζεται με τη γενικότερη αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης όπως αυτή περιγράφεται στο εκάστοτε Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής μέσω της Δήλωσης Κυβερνητικής Στρατηγικής.
4. Η κυβερνητική εγγύηση έχει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κατασκευή και ολοκλήρωση του προτεινόμενου έργου. Παράταση της εγγύησης δύναται να παραχωρείται μόνο με έγκριση του Υπουργού Οικονομικών.
5. Η παροχή κυβερνητικής εγγύησης τίθεται ως προϋπόθεση από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα για σύναψη δανείου για σκοπούς επιμερισμού του κινδύνου.
6. Το προτεινόμενο έργο πληροί όλες τις άλλες προϋποθέσεις, αλλά δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί με χαμηλότερο κόστος χωρίς κυβερνητική εγγύηση.
7. Η κυβερνητική εγγύηση παραχωρείται σύμφωνα με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο.
8. Η κυβερνητική εγγύηση συνάδει με τις Οδηγίες / Κανονισμούς της Ε.Ε πχ κρατικές ενισχύσεις.
9. Για την παραχώρηση κυβερνητικής εγγύησης σε εταιρικά ομόλογα ή άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα πρέπει απαραίτητα να ζητούνται οι απόψεις του ΓΔΔΧ καθώς και η γνώμη της αρμόδιας εποπτικής Αρχής.
10. Η προσκόμιση βεβαίωσης των Φορολογικών Αρχών για τη διευθέτηση όλων των φορολογικών υποχρεώσεων των ενδιαφερομένων αιτητών κρίνεται απαραίτητη.
11. Καμία κυβερνητική εγγύηση δεν θα παραχωρείται χωρίς να προηγηθεί αξιολόγηση του χρηματοοικονομικού( πιστωτικού) κινδύνου από το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας.
12. Πέραν της κυβερνητικής εγγύησης, ο αιτητής θα πρέπει να υποθηκεύει στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ακίνητη ή άλλη περιουσία ισόποσης αξίας με την εγγύηση (αν υπάρχουν) για μείωση του πιστωτικού κινδύνου για την κυβέρνηση, και μετάθεσης του βάρους αποπληρωμής στο δανειολήπτη.
13. Ο δικαιούχος θα καταβάλλει προς το Κράτος ετήσιο τέλος εγγυήσεων που θα καθορίζει ο Υπουργός Οικονομικών.
Ανεξάρτητα από τις πρόνοιες αυτές, σύμφωνα με το έγγραφο, σε περίπτωση που κυβερνητικές εγγυήσεις πρόκειται να εκδοθούν για την στήριξη τραπεζικών ιδρυμάτων, διευκρινίζεται ότι η παραχώρηση τέτοιων εγγυήσεων θα εξετάζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις για την προστασία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας όπως καθορίζεται από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές και την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και ότι οι προαναφερόμενες πρόνοιες της παραγράφου Α(ix) θα εφαρμόζονται πάντοτε σε συμμόρφωση προς τους περί Τραπεζικών Εργασιών Νόμους και με συνέπεια ως προς το ισχύον περί εξυγίανσης (πιστωτικών ιδρυμάτων ) νομικό πλαίσιο.
Παράλληλα, εάν κριθεί αναγκαίο, το Υπουργείο Οικονομικών θα ζητά την άποψη του Εφόρου Κρατικών Ενισχύσεων.
Τα Οικονομικά κριτήρια
1. Η προκαταρκτική εξέταση του προτεινόμενου έργου παρουσιάζεται με θετική καθαρή παρούσα αξία.
2. Προκαταρκτική εξέταση της δυνατότητας αποπληρωμής του δανείου από τον αιτητή δηλαδή συνοπτική ορθολογιστική αξιολόγηση των σημερινών του οικονομικών αποτελεσμάτων, καθώς και των μελλοντικών του προοπτικών.
3. Το συνολικό ύψος των κυβερνητικών εγγυήσεων που η κυβέρνηση μπορεί να παραχωρήσει, συνάδει με τους μακροοικονομικούς και δημοσιονομικούς στόχους, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους.
Περαιτέρω, το συνολικό όριο των εγγυήσεων καθορίζεται στον ετήσιο Προϋπολογισμό και το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαισίου (ΜΔΠ). Παράλληλα, στον ετήσιο Προϋπολογισμό και στο ΜΔΠ θα περιλαμβάνεται πρόνοια για πληρωμές εγγυήσεων σε περίπτωση που το κράτος κληθεί από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να τις καταβάλει. Το ύψος της πρόνοιας θα βασίζεται στην τακτική αξιολόγηση των κινδύνων του εμπεριέχει το χαρτοφυλάκιο των κρατικών εγγυήσεων.
Πού δεν θα παραχωρούνται κυβερνητικές εγγυήσεις
Με βάση το έγγραφο, δεν θα παραχωρούνται κυβερνητικές εγγυήσεις σε φυσικά πρόσωπα, σε επιχειρήσεις εκτός εάν τηρούνται τα κριτήρια που αναφέρονται τα γενικά και τα οικονομικά κριτήρια και σε οντότητες οντότητες του ευρύτερου δημόσιου τομέα για κάλυψη λειτουργικών εξόδων.
Παρακολούθηση σε τριμηνία βάση και τέλη εγγυήσεων
Έχει επίσης καταρτιστεί Εγχειρίδιο Διαδικασιών Παραχώρησης και Διαχείρισης Κυβερνητικών Εγγυήσεων, το οποίο θεσπίζει ενοποιημένες διαδικασίες για όλα τα εμπλεκόμενα κυβερνητικά ή και άλλα τμήματα κατά τη διαδικασία έγκρισης νέων αιτημάτων και διατυπώνονται προκαθορισμένες διαδικασίες παρακολούθησης των εγγυήσεων.
Με βάση το έγγραφο, το νεοσύστατο Γραφείο Διαχείρισης Κυβερνητικών Εγγυήσεων (υπάγεται στο Γενικό Λογιστήριο) θα εξετάζει σε τριμηνιαία βάση την πορεία των κυβερνητικών εγγυήσεων (υπόλοιπα δανείων, συμμόρφωση δανειοληπτών, καθυστερήσεις κλπ), ενώ θα καταρτίζει δύο φορές το χρόνο έκθεση αξιολόγησης των πιστωτικών κινδύνων.
Τέλος, το Γραφείο Διαχείρισης θα ετοιμάζει και θα υποβάλλει έκθεση με τη μεθοδολογία και πολιτική καθορισμού των τελών εγγυήσεων, που θα καταβάλλει ο δικαιούχος της δανειακής εγγύησης προς το κράτος.
