Του Απόστολου Κουρουπάκη
Γόρδιος δεσμός οι επιχορηγήσεις του ελεύθερου θεάτρου και για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω τελικά ποιο μοντέλο πρέπει το υφυπουργείο Πολιτισμού να ακολουθήσει για να ικανοποιήσει τους ανθρώπους του θεάτρου. Για το ελεύθερο θέατρο το κράτος διαθέτει για το Β΄ Εξάμηνο του 2025 740.000 ευρώ, και αυτά τα παίρνουν 16 παραγωγές. Ο προϋπολογισμός του ΘΟΚ για πολύ λιγότερες παραστάσεις για το 2025, όπως εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 είναι 6.514.443, καλύπτοντας πολλά έξοδα, με τα €5.440.000, να προέρχονται από κρατική χορηγία και συνεισφορές, και τα υπόλοιπα από παραστάσεις και περιοδείες (€909.743), ενοίκια (€50.000) και διάφορες εισπράξεις (€114.700).
Τεράστιο το χάσμα, αλλά άλλο ο ακέφαλος καλλιτεχνικά Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου και άλλο το ελεύθερο θέατρο και οι σκόρπιοι ηθοποιοί, σκηνοθέτες, τεχνικοί του θεάτρου, ενδυματολόγοι, χορογράφοι, μουσικοί και λοιποί συγγενείς. Αλλά είπαμε, ο ΘΟΚ δεν είναι γραφείο ευρέσεως εργασίας, ούτε ευαγές ίδρυμα, είναι πολιτιστικός φορέας και είναι άλλη η δουλειά του, και αν την κάνει καλά ή όχι θα το δείξει ο χρόνος και δεν είναι πρέπει να ασχολούμαστε περισσότερο.
Βέβαια, ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου θα έπρεπε να είναι η φωτοδός για τα θεατρικά πράγματα της χώρας, θα έπρεπε να έδειχνε τον δρόμο για πολλά και διάφορα θεατρικά ζητούμενα, όπως η ανάπτυξη κοινού, η πρόταση ρεπερτορίου, με ποιους τρόπους θα μπορούσε να βοηθήσει το ελεύθερο θέατρο και άλλα παρόμοια. Φυσικά, ίσως κάποια από τα παραπάνω να εντάσσονται στον στρατηγικό σχεδιασμό του, που τον περιμένουμε πώς και πώς, από το 2024. Αντιλαμβάνομαι πως υπάρχουν άλλες προτεραιότητες και το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού τρέχει και δεν φτάνει, οπότε ας έχουμε υπομονή. Υπομονή χρειάζεται και για τον νέο γενικό διευθυντή, που όταν θα διοριστεί τότε και το Δ.Σ. θα ανασάνει και θα έχει περισσότερο χρόνο και για άλλα. Ως τότε, όμως, ας περιμένουμε και ας έχουμε πίστη στα πράγματα και στις διαδικασίες.
Αλλά ας επιστρέψω στον γόρδιο δεσμό των επιχορηγήσεων. Καλώς ή κακώς πάντως τα χρήματα που δίνονται εγκρίνονται από διαδικασίες του υφυπουργείου Πολιτισμού, αλλά ποτέ δεν φτάνουν για όλους τους φορείς, παλαιούς και νεότερους. Σημειώνουμε πως το Θέατρο Ένα στη Λευκωσία και το Θέατρο Versus στη Λεμεσό δεν λαμβάνουν κανένα ποσό, πράγμα που σίγουρα θέτει ζητήματα βιωσιμότητάς τους.
Θα θέσω ένα ζήτημα από τις επιχορηγήσεις, αυτό των συμπαραγωγών, για το οποίο νιώθω ότι έχω κάτι να πω. Ήμουν, λοιπόν, από εκείνους που πίστευαν και πιστεύουν ακόμα στις συμπράξεις και στις συμπαραγωγές, αλλά όχι μόνο για τα επιπλέον χρήματα της χορηγίας, αλλά για να δούμε νέες ιδέες, πειραματισμό, προτάσεις ρεπερτοριακές σύγχρονες, μοίρασμα χώρων, εμπειριών και θεατρικών χνώτων. Βέβαια, διαπιστώνω πως ακόμα δεν έχουν φτάσει σε αυτό το σημείο, και δεν θέλω να πιστέψω πως οι θεατρικοί φορείς «εκμεταλλεύονται» την καλή πρόθεση του υφυπουργείου. Ειλικρινά, τι πρέπει να γίνει; Το θέατρο νοσεί στην Κύπρο, και δεν υπάρχει από κάπου να πιαστεί για να δει πώς μπορεί να σωθεί… από ΠΟΥΘΕΝΑ, και αυτό με λυπεί, όπως λυπεί και τους ανθρώπους του θεάτρου, κυρίως αυτούς που πασχίζουν να ζήσουν από αυτό.
Πάντως, το ποσό των 740.000 ευρώ τελικά είναι μεγάλο ή μικρό για το ελεύθερο θέατρο για ένα εξάμηνο; Απορία συντάκτου… τελείες. Δεν έχω απάντηση, είναι πολλά τα θεατρικά μας σχήματα ίσως; Πρέπει το κράτος να τα επιχορηγεί όλα; Απορία συντάκτου και πάλι τελείες… Δεν πρέπει όμως κάποια στιγμή να συζητήσουμε σοβαρά και δημοσίως, υφυπουργείο Πολιτισμού, Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου, φορείς και συντεχνίες, πολιτιστικοί συντάκτες, πως το θέατρο νοσεί, γιατί ομολογώ πως έκανα λάθος, όταν έγραφα πως νοσεί μόνο ο ΘΟΚ. Είναι καιρός να συζητήσουμε για το τι θέατρο θέλουμε στη χώρα, και όχι να μαλλιοτραβιόμαστε μόνο για την Επίδαυρο…
