Του Απόστολου Κουρουπάκη
Πενήντα ένα χρόνια μετά το πραξικόπημα και την εισβολή. Πέρασε ο μισός αιώνας και το νησί παραμένει διαιρεμένο, με το βόρειο μέρος του υπό κατοχή από την Τουρκία, και το τοπίο να αλλάζει άρδην. Η γεωγραφία της Κύπρου και αυτή διαρρηγνύεται, τα ονόματα πόλεων και χωριών άλλαξαν, οι πρόσφυγες που έχουν ακόμα ζωντανές μνήμες ολοένα και λιγοστεύουν, οι νεότερες γενιές θυμούνται ολοένα και λιγότερα, και δεν είναι ότι ξεχνούν, γιατί δεν υπάρχουν κάτι να ξεχάσουν, αφού έχουν μάθει παπαγαλία πέντε πράγματα και αυτά είναι θα λέγαμε τα sos, Απόστολος Ανδρέας, Κανακαριά, Σαλαμίνα, λιμανάκι Κερύνειας, Αμμόχωστος η προοδευτική, Μόρφου με τα εσπεριδοειδή και άλλα παρόμοια και αυτά έτσι επιγραμματικά. Συζητάμε και νουθετούμε, και επιστημονολογούμε ξανά και ξανά μάλλον εν κενώ, για να ακούσουν οι παλαιότεροι και να συγκινηθούν, αλλά όχι για να μάθουν οι νεότεροι, εκείνοι που θα έπρεπε να είχαμε πρώτους στην έγνοια μας, γιατί αυτοί που ξέρουν και δεν ξεχνούν φεύγουν και στο τέλος δεν θα υπάρχει κανένας που θα θυμάται έστω και τα απλά.
Και όσοι είναι απόγονοι προσφύγων μπορεί να έχουν ακούσει κάτι για τα χωριά και τους τόπους καταγωγής των παππούδων τους και των γιαγιάδων τους, οι υπόλοιποι απλώς φαντάζονται ένα νησί, που κάποτε εκτεινόταν από τον Ακάμα ώς την Καρπασία και ήταν ένας παράδεισος, που τον ζήλευαν πολλοί. Και αυτοί γίνονται πολλές φορές εθνοπρεπέστεροι του εθνικόφρονα και με γνώση ανύπαρκτη εθνικολογούν ασύστολα και ας στέκουν ακόμα πολυκατοικίες προσφυγικές και γερασμένα προσφυγικά σωματεία… και ας υπάρχουν ακόμα αγνοούμενοι και μνημόσυνα πεσόντων.
Πενήντα ένα χρόνια μετά το νησί ακόμα βρίσκεται υπό στενό κλοιό, σε άμφω τις πλευρές δοκιμάζονται τα όρια της υπομονής και της επιμονής. Στη δική μας την πλευρά ακόμα εν πολλοίς συζητάμε για τον Γρίβα και τον Μακάριο, και σε τέτοιο έντονο βαθμό γίνεται η συζήτηση που δεν καταφέρνουμε να βγάλουμε κανένα συμπέρασμα ή να δούμε με ποιον τρόπο οι πράξεις τους οδήγησαν στο καλοκαίρι του 1974. Καμία χρήσιμη συζήτηση δεν γίνεται στον δημόσιο λόγο για το πώς μετά από 51 χρόνια κατοχής και διαίρεσης μπορούμε να δούμε την Κύπρο διαφορετική και στο σύνολό της ευημερούσα.
Είναι απαραίτητο να αρχίσουμε να συζητάμε με όρους του 2025, να διαβάζουμε τα δεδομένα του σήμερα, και όχι να τα ανάγουμε στις συνθήκες περασμένων δεκαετιών. Να δούμε και εμείς αλλά και η άλλη πλευρά πώς η επιμονή στο στάτους κβο δεν είναι για κανέναν λύση. Διότι κανένα σύνορο δεν είναι τόσο σκληρό ώστε να προστατεύσει οποιονδήποτε από ιταμές πράξεις ανθρώπων που απεργάζονται σχέδια σκοτεινά και καμιά κοινωνία τόσο ανθεκτική, ιδίως όταν είναι ευάριθμη, ώστε να διατηρήσει την ιδιοσυστασία της.
Τα 51 χρόνια καταστροφής είναι πολλά και όλα αλλάζουν στα Κατεχόμενα, και όχι χρόνο με τον χρόνο, αλλά μέρα με τη μέρα. Όσο λοιπόν κι αν υπάρχουν φορείς και άνθρωποι που πασχίζουν να ενώσουν τα διεστώτα ο χρόνος είναι αμείλικτος και κατά τη γνώμη μου αυτός πρέπει να είναι ο κύριος οδηγός μας για το τι μέλλει γενέσθαι, και έχοντας στον νου μας πόσο αδυσώπητος μπορεί να γίνει ας σκεφτούμε πώς θα καταφέρουμε και να μην ξεχάσουμε, αλλά και πώς θα πορευτούμε στο μέλλον.
