ΠΗΓΗ: Ανακοινώσεις
Η Κύπρος προχωρεί με σταθερά και φιλόδοξα βήματα, για να εδραιωθεί ως περιφερειακός κόμβος υψηλής τεχνολογίας και στρατηγικός εταίρος στον διαστημικό τομέα της Ευρώπης. Το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΤΗΕ) του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, που λειτουργεί πλέον ως το επίσημο Διαστημικό Γραφείο της Κύπρου (Cyprus Space Office), εκπροσωπεί την Κυπριακή Δημοκρατία στα ευρωπαϊκά και διεθνή διαστημικά φόρα, προωθώντας την εθνική πολιτική σε θέματα διαστήματος, δορυφορικών εφαρμογών και συνεργασίες που θα ενισχύσουν το εγχώριο οικοσύστημα.
Η Πολιτεία βλέπει στις διαστημικές τεχνολογίες ένα στρατηγικό μοχλό οικονομικής ανάπτυξης, ευημερίας και ανταγωνιστικότητας. Η επένδυση στον τομέα αυτό αποτελεί στρατηγική επιλογή που μπορεί να ενισχύσει σημαντικά κρίσιμους τομείς, όπως η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος, η καινοτομία, η δημόσια ασφάλεια, η περιβαλλοντική προστασία και η έξυπνη διαχείριση πόρων και υποδομών.
Η υιοθέτηση της Εθνικής Στρατηγικής Διαστήματος 2022-2027, η οποία επικαιροποιείται με προοπτική έως το 2030, αποτελεί καταλύτη για την περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα. Παράλληλα, η θέσπιση του Νόμου για το Διάστημα το 2023 διασφαλίζει τη νομική και θεσμική βάση για την ασφαλή, οργανωμένη και βιώσιμη ανάπτυξη διαστημικών δραστηριοτήτων στην κυπριακή επικράτεια.
Η Κύπρος επικεντρώνει την προσπάθειά της σε τέσσερις βασικούς τομείς:
- Δορυφορικές επικοινωνίες με σύγχρονες υποδομές, όπως τα δύο teleports (Cyta και Hellas Sat) και με τέσσερις δορυφόρους υπό κυπριακή σημαία.
- Παρατήρηση γης μέσω του έργου EXCELSIOR και του Κέντρου Αριστείας «Ερατοσθένης».
- Δορυφορική πλοήγηση με την παρουσία κρίσιμων ευρωπαϊκών υποδομών του συστήματος Galileo και EGNOS.
- Συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), με περισσότερα από 70 έργα και χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 14 εκατ. ευρώ.
Στρατηγικής σημασίας είναι η επιδίωξη της Κύπρου για αναβάθμιση σε Associate Member της ESA μέχρι το 2026, χρονιά κατά την οποία θα προεδρεύει του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το επίσημο αίτημα υποβλήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 και η θετική του έκβαση θα αποτελέσει σημαντικό ορόσημο για τη χώρα.
Το κυπριακό διαστημικό οικοσύστημα αριθμεί περίπου 70 φορείς από τον ιδιωτικό, δημόσιο και ακαδημαϊκό χώρο. Οι κυπριακές οντότητες συμμετέχουν ενεργά σε ευρωπαϊκές επιτροπές και πρωτοβουλίες, ενώ το ΤΗΕ λειτουργεί ως εθνικό σημείο επαφής με τον οργανισμό EUSPA της ΕΕ.
Σε διεθνές επίπεδο, η Κυπριακή Δημοκρατία τον Οκτώβριο του 2024 προσχώρησε στις Συμφωνίες Άρτεμις για το Διάστημα (Artemis Accords). Οι Συμφωνίες Άρτεμις είναι ένα μη δεσμευτικό σύνολο αρχών που έχουν σχεδιαστεί για να καθοδηγήσουν την πολιτική εξερεύνησης και χρήσης του διαστήματος, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ) και της Εθνικής Υπηρεσίας Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA).
Επιπρόσθετα, η Κύπρος αναπτύσσει συνεργασίες με χώρες όπως η Ελλάδα, το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο, με στόχο την ένταξη της χώρας στην αλυσίδα αξίας μεγάλων διαστημικών έργων, περιφερειακά και διεθνώς.
Σε ό,τι αφορά στο Κυπριακό Διαστημικό Οικοσύστημα και στη διεθνή δικτύωση των κυπριακών εταιρειών/ οργανισμών, αριθμός αυτών έχουν συνάψει συνεργασίες με της συμμετοχή σε κοινοπραξίες, ως μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας μεγάλων διεθνών κολοσσών του Διαστημικού τομέα, όπως η Airbus, Thales Alenia, OHB κ.ά.
Η διαστημική πολιτική δεν αποτελεί απλώς έναν τεχνολογικό τομέα για την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά βασικό πυλώνα για τη διαφοροποίηση της οικονομίας, την εθνική ανθεκτικότητα και την οικοδόμηση μιας μακροπρόθεσμης προοπτικής. Μέσα από δράσεις καινοτομίας, στρατηγικές συνεργασίες και ενίσχυση της εγχώριας τεχνογνωσίας, η Κύπρος χαράσσει το δικό της μονοπάτι στο ευρωπαϊκό και διεθνές διαστημικό στερέωμα.
