Kathimerini.gr
Του Γιάννη Παλαιολόγου - Ανταπόκριση από Βρυξέλλες
Την ανάγκη αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών ενόψει ενός πολύ δύσκολου χειμώνα τόνισαν αρκετοί ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης που έλαβε χώρα χθες. Καθώς η Ρωσία έχει μειώσει σημαντικά τον εφοδιασμό της Ε.Ε. με φυσικό αέριο και είναι ορατό πλέον το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής της τροφοδοσίας, η κάθε χώρα θα βρεθεί ενώπιον σκληρών διλημμάτων, όπως η επιλογή μεταξύ επιβολής περιορισμών στην κατανάλωση αερίου (rationing) στην εγχώρια βιομηχανία και απαγόρευσης εξαγωγών.
«Αν δράσουμε ο καθένας μόνος του, θα βουλιάξουμε ο καθένας μόνος του», τόνισε ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρου.
Στις χθεσινές συνομιλίες, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, έγινε επανειλημμένως αναφορά στις πρώτες μέρες της πανδημίας, όταν πολλές χώρες έδρασαν μονομερώς κλείνοντας τα σύνορά τους και απαγορεύοντας τις εξαγωγές ιατρικού εξοπλισμού. Ωστόσο, το σταδιακό κλείσιμο της στρόφιγγας καθιστά ολοένα και λιγότερο ρεαλιστικό το ενδεχόμενο επίτευξης των στόχων για τα αποθέματα αερίου (80% της χωρητικότητας έως την 1η Νοεμβρίου).
Στη Γερμανία, για παράδειγμα, τα αποθέματα βρίσκονται στο 58%. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, αν δεν αυξηθεί ο ρυθμός εφοδιασμού στους ερχόμενους μήνες, η Γερμανία θα αντιμετωπίσει ελλείψεις σε φυσικό αέριο τον προσεχή Δεκέμβριο. Χθες ο επικεφαλής της γερμανικής εταιρείας ηλεκτρισμού RWE προειδοποίησε ότι η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα τεθεί υπό έντονη πίεση αν η Ρωσία διακόψει πλήρως την προμήθεια αερίου.
Σε σχετική ερώτηση της «Κ», ο Μάριο Ντράγκι εξέφρασε αισιοδοξία ότι δεν θα κλονιστεί στα δύσκολα η αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών. Πρόσθεσε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να διευκρινίσει ακριβώς τι εννοείται με την έννοια της αλληλεγγύης». Σχετικά με την προοπτική το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να συζητήσει τις νέες προτάσεις της Κομισιόν για την ενέργεια τον Οκτώβριο (θα είναι έτοιμες έως το τέλος του καλοκαιριού), είπε ότι αυτό ίσως είναι πολύ αργά. Αν η κατάσταση επιδεινωθεί, ανέφερε, θα συγκληθεί έκτακτη σύνοδος. O ίδιος Ευρωπαίος αξιωματούχος, πάντως, έλεγε χθες ότι «δεν υπάρχουν σχέδια» για έκτακτη σύνοδο.
Προχθές η Ε.Ε. κατέληξε σε συμφωνία με τη Νορβηγία για περαιτέρω αύξηση των εισαγωγών φυσικού αερίου «βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα» από τη σκανδιναβική χώρα. Στην κοινή δήλωση μεταξύ των δύο πλευρών αναφέρεται ότι «υπάρχει ισχυρή προοπτική για αυξημένες πωλήσεις προς την Ευρώπη το 2022, φέρνοντας σχεδόν 100 TWh επιπλέον ενέργεια στην ευρωπαϊκή αγορά». Στη συνέντευξη Τύπου χθες, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι εισαγωγές μέσω αγωγού από τη Νορβηγία είναι ήδη αυξημένες κατά 15% φέτος σε σύγκριση με πέρυσι, οι εισαγωγές αμερικανικού LNG είναι αυξημένες κατά 75% και οι εισαγωγές από το Αζερμπαϊτζάν κατά 90%. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Κομισιόν, 12 κράτη-μέλη έχουν υποστεί μερική ή πλήρη διακοπή εφοδιασμού από τη Ρωσία.
Στη σύνοδο χθες τέθηκε εκ νέου το ζήτημα του πλαφόν στην τιμή χονδρικής του φυσικού αερίου. Πλην της Ιταλίας και της Ελλάδας, υπέρ της ιδέας τάχθηκε ανοιχτά και το Βέλγιο. Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρου, σε χθεσινή δήλωσή του, είπε ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να προχωρήσουν σε κοινή προμήθεια αερίου και να εφαρμόσουν την πολιτική του πλαφόν για να αποτρέψουν μια μείζονα κρίση τον επόμενο χειμώνα. «Πρέπει να οικοδομήσουμε ένα ενεργειακό μπλοκ. Αν δράσουμε ο καθένας μόνος του, θα βουλιάξουμε ο καθένας μόνος του», τόνισε.
Η πρόταση για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου δεν υιοθετήθηκε «λόγω φόβου» ορισμένων χωρών ότι θα πυροδοτήσει την πλήρη διακοπή τροφοδοσίας από τη Ρωσία, δήλωσε από την πλευρά του ο Μάριο Ντράγκι. Ο Ιταλός πρωθυπουργός πάντως εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Γερμανία «κινείται στην κατεύθυνσή μας» στο ζήτημα, όπως και άλλες χώρες, σαν την Ολλανδία, που αρχικά ήταν «πολύ άκαμπτες». Οπως παρατήρησε, ο Βλ. Πούτιν ήδη έχει μειώσει την τροφοδοσία της Ε.Ε. κατά 50% αλλά εισπράττει τα ίδια έσοδα με πριν λόγω αυξημένων τιμών, ενώ η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολύ μεγάλες δυσκολίες.
Στην πολύωρη συνεδρίαση των μελών της Ευρωζώνης χθες συμμετείχε και η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, με το ζήτημα του πληθωρισμού και των μέτρων της ΕΚΤ για την τιθάσευσή του να βρίσκονται στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων.
Η κ. Ντράγκι εκφράστηκε εκ νέου υπέρ ενός νέου γύρου κοινού ευρωπαϊκού δανεισμού για την παροχή δανείων στα κράτη-μέλη για τη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης. Οπως υπενθύμισε, το 2020 τα spreads στον Νότο έπεσαν όταν υιοθετήθηκε το Next Generation EU, «μια πρωτοβουλία της δημοσιονομικής και όχι της νομισματικής πολιτικής».
Σε μια ένδειξη του χάσματος που αρχίζει να γίνεται αισθητό στις τάξεις της Ε.Ε. σχετικά με την οικονομική πολιτική, ωστόσο, η Σουηδή πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Αντερσον δήλωσε χθες ότι «αυτό που μοιάζει με εύκολη λύση δεν είναι λύση». «Απλώς να βάζουμε περισσότερα χρήματα στην τσέπη των Ευρωπαίων πολιτών», όταν ο πληθωρισμός είναι ζήτημα προσφοράς, «δεν θα λύσει το πρόβλημα, απλώς θα αυξήσει τον πληθωρισμό», κατέληξε.
Στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης καλωσορίζεται, τέλος, το αναμενόμενο τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, «ένα σημαντικό ορόσημο» για τη «βιώσιμη ανάπτυξη, τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική υπευθυνότητα» στην Ελλάδα.
