Της Αντριάνας Παντελή
Πραγματοποιήθηκε σήμερα η ενημερωτική ημερίδα παρουσίασης του έργου Smart Cyprus από το Υφυπουργείο Έρευνας Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής. Το έργο αφορά την ανάπτυξη λύσεων έξυπνων πόλεων σε ολόκληρη την Κύπρο και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Next Generation EU) και το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Κύπρου. Η Α’ φάση του έργου χρηματοδοτείται με €35 εκατ. από το ΣΑΑ και προβλέπει επίσης αποζημιώσεις για υφιστάμενες επενδύσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί από διάφορους Δήμους. Η Α’ φάση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2026, ενώ η Β’ φάση θα χρειαστεί 10 χρόνια να υλοποιηθεί.
Την παρουσίαση ανέλαβαν ο υφυπουργός Έρευνας, Δρ Νικόδημος Δαμιανού, ο Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής (CEO) της Cyta κ. Ανδρέας Νεοκλέους, η Διευθύντρια Ψηφιακής Πολιτικής και Επικοινωνιών του Υφυπουργείου, Κυριακή Παντζιάρου και ο Προϊστάμενος Έργου της Cyta, Αντρέας Μακρή.
Το Smart Cyprus είναι ένα σύγχρονο, πράσινο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών
«Μια τέτοια λύση θα είναι μια μεγάλη και σημαντική επιτυχία για τη χωρά», δήλωσε ο υφυπουργός Καινοτομίας, επισημαίνοντας πως η Κύπρος μπορεί να αποτελέσει πρότυπο εθνικής ψηφιακής μεταρρύθμισης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο Δρ Δαμιανού τόνισε ότι «είναι μια διαδικασία που χρειάζεται τη συνεργασία όλων», από την κυβέρνηση και τους Δήμους μέχρι τους πολίτες.
Ο Αντρέας Νεοκλέους ευχαρίστησε τον υφυπουργό και την κυβέρνηση για τη συμβολή τους στο έργο, προσθέτοντας πως η συνεργασία που διατηρούν με τη Cyta δεν υπήρξε ποτέ καλύτερη. «Η Cyta είναι μια εγγύηση για την ομαλή διεξαγωγή του έργου», είπε ο κ. Νεοκλέους. Ζήτησε, επίσης, από την κυβέρνηση να διορίσει υπεύθυνα άτομα για την υλοποίηση του έργου, έτοιμα να προσφέρουν λύσεις σε προβλήματα. Υπογράμμισε πως το σημαντικότερο στη διαδικασία δεν θα είναι η γραφειοκρατία ή οι τεχνολογικές προκλήσεις, αλλά η συνεργασία με τους Δήμους και τις κοινότητες της Κύπρου.
Με τη σειρά της η κ. Παντζιάρου εξήγησε γιατί θα ξεχωρίζει η χρήση αυτής της πλατφόρμας στους πολίτες: «Ο πολίτης θα διευκολύνεται γιατί θα έχει μια ενιαία εμπειρία σε μια πλατφόρμα, στην όποια θα έχουν πρόσβαση όλοι οι Δήμοι και φορείς που θα ενδιαφερθούν». Πρόσθεσε πως το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της Α’ φάσης είναι «απίστευτα στενό», έτσι ξεκίνησαν ήδη, ως Υφυπουργείο, συναντήσεις με Δήμους για την έγκαιρη συνεννόησή τους.
Τι είναι το έργο Smart Cyprus
Το Smart Cyprus, σύμφωνα με τον υφυπουργό Έρευνας, είναι ένα σύγχρονο, πράσινο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, με στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών σε όλους τους δήμους και κοινότητες. Μέσω της τεχνολογίας, πόλεις και κοινότητες θα διαχειρίζονται αποδοτικότερα τους πόρους, θα ενισχύουν τη δημόσια ασφάλεια και θα εξυπηρετούν αποτελεσματικά τους πολίτες, συμπλήρωσε ο υφυπουργός. Στο πλαίσιο του Smart Cyprus θα υλοποιηθούν τρεις κάθετες, βασικές λύσεις: Έξυπνη στάθμευση, Έξυπνα φώτα και Έξυπνη διαχείριση απορριμμάτων.
Μαζί με αυτές τις τρεις λύσεις θα δημιουργηθεί «κοινή πλατφόρμα διαχείρισης έξυπνων λύσεων που θα καταλήγει σε μια έξυπνη εφαρμογή για τον πολίτη», δήλωσε ο Δρ Δαμιανού, εννοώντας το CY Smart City Platform. Επομένως, οι υπηρεσίες θα συνδέονται απευθείας με τους πολίτες και τους φορείς μέσω εφαρμογής κινητού.
Τον Ιούνιο 2025 κηρύχθηκε η έναρξη της υλοποίησής του έργου, πέντε χρόνια μετά από τη σύλληψη της αρχικής ιδέας. Η Α’ φάση του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο 2026. Με την ολοκλήρωση της Α’ φάσης αναμένεται να υλοποιηθούν οι τρεις κάθετες λύσεις και η πλατφόρμα. Έπειτα, η Β’ φάση θα ξεκινήσει το 2026 και θα διαρκέσει τουλάχιστον 10 χρόνια. Με το πέρας της Β’ φάσης αναμένεται η λειτουργία της πλατφόρμας και των κάθετων λύσεων, καθώς και η ενσωμάτωση επιπρόσθετων λύσεων.
Η υλοποίηση του έργου θα επιτευχθεί δια μέσου τριών συμβάσεων (Service Level Agreements): με την ΑΗΚ, τη Cyta και τους Δήμους. Η ΑΗΚ θα αναλάβει την εγκατάσταση του έξυπνου φωτισμού, η Cyta το έργο της πλατφόρμας και οι Δήμοι τη χρηματοδότηση των υφιστάμενων λύσεων διασύνδεση με την πλατφόρμα.
Σε ένα χρονοδιάγραμμα 5 μηνών, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο 2026, η ΑΗΚ θα εγκαταστήσει 26 χιλιάδες έξυπνα φώτα σε δήμους, μέγιστου ύψους χρηματοδότησης 15 εκατομμυρίων ευρώ.
Σύμφωνα με την κ. Παντζιάρου, η κοστολόγηση των υπηρεσιών θα είναι πολύ πιο χαμηλή σε σύγκριση με υπηρεσίες ιδιωτών, γιατί θα αξιοποιούνται συνέργειες και οικονομίες κλίμακας.
Πώς θα λειτουργεί η εφαρμογή Smart4City
Τη λειτουργία της εφαρμογής επεξήγησε ο Προϊστάμενος Έργου της Cyta, Αντρέας Μακρή.
Η πλατφόρμα θα συγκεντρώνει δεδομένα, π.χ. από αισθητήρες, θα είναι συμπεριληπτική και θα δίνει σημασία στην ασφάλεια και προστασία δεδομένων των πολιτών, δήλωσε ο κ. Μακρή.
Ουσιαστικά, η πλατφόρμα θα χρησιμοποιείται από τους πολίτες και από τους φορείς παρέχοντάς τους διαφορετικές λειτουργίες και επιτρέποντας την αλληλεπίδρασή τους.
Επιλέχτηκε η χρήση της υφιστάμενης εφαρμογής Snap4City που είναι δοκιμασμένη και ήδη χρησιμοποιείται διεθνώς με μεγάλη επιτυχία, όπως επισήμανε ο κ. Μακρή.
Έξυπνο παρκάρισμα
Πολίτες: Η εφαρμογή θα παρέχει στους πολίτες πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για διαθέσιμο πάρκινγκ σε δρόμους ή παρόδους (όχι αρχικά σε χώρους στάθμευσης) και θα μπορεί να τους κατευθύνει σε αυτό. Θα μπορούν επίσης να πληρώνουν για τη θέση μέσω της εφαρμογής καθώς και τυχόν πρόστιμα.
Φορείς: Οι φορείς θα λαμβάνουν ενημερώσεις για παραβιάσεις του νόμου σχετικές με το παρκάρισμα και θα μπορούν να εκδίδουν και να τυπώνουν επιτόπου πρόστιμα. Οι ειδοποιήσεις που θα λαμβάνουν θα προσδιορίζουν και την ακριβή τοποθεσία του πολίτη που παρανόμησε.
Έξυπνη διαχείριση αποβλήτων
Πολίτες: Η εφαρμογή θα παρέχει στους πολίτες πληροφορίες για την τοποθεσία ενός κάδου, καθώς και για το επίπεδο χωρητικότητάς του. Οι ίδιοι θα έχουν τη δυνατότητα να αναφέρουν προβλήματα που εντοπίζουν στην εφαρμογή μέσω της επισύναψης φωτογραφιών.
Φορείς: Η εφαρμογή θα εντοπίζει τις καλύτερες διαδρομές για τη συλλογή των απορριμμάτων, βασισμένες και στα επίπεδα χωρητικότητάς τους. Για παράδειγμα, αν ένας κάδος είναι άδειος, οι αρμόδιοι θα ενημερώνονται να αποφύγουν εκείνη τη διαδρομή. Επίσης, η εφαρμογή θα λαμβάνει υπόψη και την οδική κυκλοφορία, προσφέροντας βέλτιστες διαδρομές που εξοικονομούν καύσιμα και ενέργεια.
Έξυπνα φώτα
Οι φορείς θα ελέγχουν τον φωτισμό στους δρόμους ανάλογα με τις ανάγκες του περιβάλλοντος και θα ενημερώνονται για βλάβες. Ο κ. Μακρή ανέφερε πως δεν ξέρουν ακόμα με ποια τεχνολογία θα υλοποιηθεί η συγκεκριμένη υπηρεσία.
Αλληλεπίδραση πολιτών - φορέων
Οι πολίτες μέσω της εφαρμογής θα έχουν τη δυνατότητα να ανεβάζουν εικόνες ή σύντομα βίντεο με κείμενο και να αποστέλλουν μηνύματα κειμένου ή/και φωνητικά απευθείας στους αρμόδιους φορείς ενημερώνοντάς τους για τυχόν προβλήματα, όπως προβλήματα στους δρόμους. Ταυτόχρονα, θα διατηρείται ένα ιστορικό όλων των υποβληθέντων ζητημάτων από τον χρήστη, προβάλλοντάς του την κατάσταση προόδου του αιτήματός του.
Επιπρόσθετες λύσεις σε προβλήματα των δήμων
Η πλατφόρμα θα επιτρέπει ακόμα «ένα ευρύ φάσμα πρόσθετων κάθετων λύσεων μέσω του «marketplace». Έτσι, θα παρέχονται στους Δήμους ευέλικτες επιλογές για την επέκταση των δυνατοτήτων τους σε έξυπνες πόλεις, ανάλογα με τις δικές τους ανάγκες. Το Υφυπουργείο θα εξετάζει το αίτημά τους για την επιπρόσθετη λύση και εφόσον κρίνεται αναγκαίο και εφικτό θα ξεκινά η διαδικασία υλοποίησής του. Για παράδειγμα, ένας Δήμος μπορεί να θέλει να ενσωματώσει στην περιοχή του έξυπνες διασταυρώσεις ή έξυπνα παγκάκια.
Μέχρι στιγμής δίνονται 15 επιπρόσθετες λύσεις, ωστόσο το Υφυπουργείο είναι ανοιχτό και για άλλες προτάσεις.
Οι 15 επιπρόσθετες λύσεις είναι οι εξής: Διαχείριση Οχημάτων, Ηλεκτρονική Υγεία, Συνδεδεμένοι Χώροι Προστασίας και Αποθήκευσης, Παρακολούθηση Ποιότητας Αέρα, Ανίχνευση Πυρκαγιάς, Έξυπνες Διαβάσεις Πεζών, Αναγνώριση Σημάτων με Al, Δημόσια Ασφάλεια, Έξυπνη Μέτρηση Νερού, Διαχείριση Ενέργειας, Έξυπνα Πάγκάκια, Παρακολούθηση Στάθμης Νερού, Παρακολούθηση Δεξαμενών, Υγεία Υποδομών, Διαδικασία Συλλογής Αποβλήτων.
Πλεονεκτήματα για τους Δήμους/Κοινότητες
Οι Δήμοι, σύμφωνα με την παρουσίαση, θα απαλλαγούν από τις χρονοβόρες διαδικασίες προσφορών. Η αξιοποίηση οικονομιών κλίμακος θα οδηγήσει σε χαμηλότερο κόστος λειτουργίας και υλοποίησης.
Επίσης, το μοντέλο κοστολόγησης θα ελέγχεται από το Υφυπουργείο Έρευνας, το οποίο υπόσχεται διαφάνεια, αντικειμενικότητα και οικονομική αποδοτικότητα. Παράλληλα, θα προσφέρει «πλέον οικονομικά συμφέρουσες τιμές» για όλους τους χρήστες της πλατφόρμας
