Της Μαρίας Ηρακλέους
Στην μετεξέλιξη της Πάφου σε πανεπιστημιούπολη προσανατολίζεται ο δήμος Πάφου. Έχει θέσει μάλιστα στόχο, τα επόμενα χρόνια να φοιτούν και να διαμένουν στην πόλη 5.000-6.000 φοιτητές και περίπου 500 άτομα ακαδημαϊκό προσωπικό μέχρι το 2027- αριθμός που αντιστοιχεί στο 10-15% του αστικού πληθυσμού της επαρχίας. Μιλώντας στη συζήτηση «Paphos 2040 – Volume III: «Η Συμβολή των Πανεπιστημίων στην ανάπτυξη της πόλης», που διοργάνωσε ο ανεξάρτητος μη κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός Oxygono σε συνεργασία με τον Δήμο, ο Φ. Φαίδωνος υπογράμμισε ότι πλέον ο δήμος επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σε μια προσπάθεια αλλαγής πλεύσης από τους παραδοσιακούς τομείς του τουρισμού και της ανάπτυξης γης. Ήδη έχουν μπει οι βάσεις προς αυτή την κατεύθυνση με την παρουσία των πανεπιστημίων από Λίβανο και Ισραήλ- το Ισραηλινό Πανεπιστήμιο IDC Herzliya (Reichman University) το οποίο δημιούργησε στην Πάφο το Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα σε συνεργασία με τον Δήμο, και το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού το οποίο αναμένεται να λειτουργήσει το 2023. «Μπορούμε να προσελκύσουμε φοιτητές από την γύρω περιοχή και να αναπτυχθεί το οικοσύστημα. Για παράδειγμα, στην Κύπρο μπορούν να συνυπάρξουν φοιτητές από το Ισραήλ και την Αίγυπτο, κάτι που δεν μπορεί να γίνει στις χώρες τους», εξήγησε ο δήμαρχος. Ανέφερε επίσης ότι στους στόχους τους είναι να εγκατασταθεί στην Πάφο ιατρική σχολή μέχρι το τέλος του χρόνου και το δημόσιο νοσοκομείο να γίνει Πανεπιστημιακό μέχρι το 2023.
Χρειάζονται 100 χιλ. φοιτητές
Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα συμβάλλουν στους τομείς της καινοτομίας και του πολιτισμού, ενώ επενδύουν στον ανθρώπινο παράγοντα και μπορούν να καταστήσουν την πόλη δημιουργική, υπογράμμισε η πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Oxygono Γεωργία Αθανασίου, σημειώνοντας πως τα παράπλευρα οφέλη από την παρουσία πανεπιστημιακών μονάδων δημιουργούν σημαντική επιπρόσθετη αξία για την πόλη της Πάφου και τους κατοίκους της. Από την πλευρά του, ο Γιώργος Δημοσθένους, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Frederick, έδωσε το παράδειγμα του Frederick στην Λευκωσία, το οποίο βρίσκεται στο ανατολικό άκρο της Λευκωσίας, ενισχύοντας μια περιοχή η οποία διαφορετικά θα ήταν από τις πλέον υποβαθμισμένες όχι μόνο της Λευκωσίας αλλά και παγκύπρια. «Όλες οι υποδομές στην περιοχή οφείλονται στην ύπαρξη του Πανεπιστημίου. Προβλήματα υπάρχουν πολλά, όπως με τις ζώνες ανάπτυξης, αλλά η επιμονή και η επένδυση σε νέους χώρους και εστίες δίνει ζωή και μέλλον στην περιοχή», ανέφερε ο κ. Δημοσθένους. Αναλύοντας τα δεδομένα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας, ο κ. Δημοσθένους σχολίασε πως για το μέγεθος της Κύπρου ο αριθμός των Πανεπιστημίων μπορεί να φαντάζει αλλά δεν είναι μεγάλος, υπό την προϋπόθεση οι φοιτητές να μην είναι μόνο Κύπριοι. «Πρέπει να καταστούμε περιφερειακό κέντρο ποιοτικής ανώτερης και ανώτατης εκπαίδευσης», ανέφερε, ενώ τόνισε την ανάγκη να εξευρεθεί λύσεη για τις χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες εισόδου ξένων φοιτητών στην Κύπρο. Ο πρύτανης του Frederick συμφώνησε ότι χρειάζονται περίπου 100χιλ. φοιτητές για να δημιουργηθεί το οικοσύστημα αν και χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό τον ρόλο και των εξ αποστάσεως μεταπτυχιακών φοιτητών. Σύμφωνα με τον κ. Δημοσθένους, η αύξηση του αριθμού των φοιτητών θα πρέπει να επιτευχθεί μέσα στην επόμενη πενταετία, ενώ χαρακτήρισε ως πλεονέκτημα το γεγονός ότι προσφέρονται πολλά μαθήματα στα αγγλικά. «Χρειάζεται να δημιουργήσουμε ένα καλό όνομα διεθνώς ως προορισμός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης», σημείωσε ο Πρύτανης. Από πλευράς υποδομών, ο κ. Δημοσθένους ανέφερε πως απαιτείται περίπου το 30% των φοιτητών να μπορούν να διαμείνουν σε φοιτητικές εστίες. Χρειάζονται επίσης πολύ καλές συγκοινωνίες, από μέσα μαζικής μεταφοράς μέχρι ποδηλατοδρόμους.
Το οικοσύστημα και η Amazon
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο δήμαρχος Πάφου αποκάλυψε πως βρίσκονται σε συζητήσεις με την Amazon και έχει γίνει ήδη σημαντικός αριθμός επαφών, ενώ υπάρχει ενδιαφέρον από εταιρείες τεχνολογίας από Ρωσία και Ουκρανία για να μεταφέρουν το προσωπικό τους στην Πάφο, εξέλιξη που αναμένεται να έχει μεσοπρόθεσμα πολλαπλά οφέλη. Πάντως την ώρα που η μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά εργασίας είναι από εταιρείες πληροφορικής όπως ανέφερε ο πρύτανης του Frederick, είναι ο τομέας για τον οποίο υπάρχει το μικρότερο ενδιαφέρον από πλευράς φοιτητών. Πρόκειται, όπως ανέφερε, για ένα μεγάλο κενό μεταξύ ζήτησης και προσφοράς στην αγορά το οποίο απέδωσε και στην ελλιπή ενημέρωση των νέων.
Το παράδειγμα των Ιωαννίνων
Σημαντική ήταν η συμβολή στη συζήτηση του πρύτανη του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων (του 6ου μεγαλύτερου στην Ελλάδα), Τριαντάφυλλου Αλμπάνη. Όπως σημείωσε, με 30.000 φοιτητές επηρεάζει το 25% της οικονομίας και την κοινωνική ζωή της πόλης. Έχει υπολογιστεί μάλιστα ότι τα Ιωάννινα παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη πυκνότητα φοιτητών, 150 ανά 1000 κατοίκους, με το πανεπιστήμιο να εφαρμόζει συγκεκριμένο μέτρο- μη χρέωσης διδάκτρων για τα μεταπτυχιακά προγράμματα, με σκοπό να «κρατήσει» τους καλούς φοιτητές. Την όποια απώλεια, όπως εξήγησε, την εισπράττουν πίσω από τα ερευνητικά προγράμματα που κερδίζει το Πανεπιστήμιο. Σύμφωνα με τον κ. Αλμπάνη, η περιοχή της Ηπείρου έχει το πιο υψηλό ποσοστό πτυχιούχων ανά κάτοικο σε όλη την Ελλάδα. Την ίδια ώρα, δεν μπορούν να παραγνωριστούν οι δυνατότητες ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας σε μια πανεπιστημιούπολη. Ο Δημήτριος Δημητρίου, Πρόεδρος του Επιμελητηρίου των Ιωαννίνων, ανέφερε πως επιχειρηματικότητα και εκπαίδευση μεγάλωσαν χέρι-χέρι στην πόλη. «Οι φοιτητές προσφέρουν πάνω από 150 εκατ. ευρώ στις επιχειρήσεις της πόλης. Οδήγησαν σε σημαντική ανάπτυξη σε υποδομές, ανάπτυξη γης, εστίαση», σημείωσε. Παράλληλα, εξήγησε πως αναπτύχθηκαν κι άλλοι τομείς, και ανέφερε ως παράδειγμα το γεγονός πως στην πόλη λειτουργούν έξι ερασιτεχνικές σχολές θεάτρων με τη συμμετοχή φοιτητών. «Συνεργαζόμαστε στενά με το Πανεπιστήμιο σε θέματα Καινοτομίας και Έρευνας και υπάρχουν προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη», τόνισε.
Η προσέλκυση εταιρειών
Σύμφωνα με τον κ. Δημητρίου, υπάρχει ενδιαφέρον από πολλές εταιρείες για εγκατάσταση στην περιοχή των Ιωαννίνων. Παράλληλα, εξήγησε ότι ιδρύθηκαν εταιρείες από παιδιά που τελείωσαν το Πανεπιστήμιο και οι οποίες σήμερα απασχολούν 45-50 ερευνητές η κάθε μία και καταπιάνονται με διάφορους τομείς, με εργασίες και πελάτες διεθνώς. Παράλληλα, έχει αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό το νοσοκομείο Ιωαννίνων και πολλές ιδιωτικές αναπτύξεις του τομέα της υγείας δημιουργούνται γύρω από το νοσοκομείο. «Στην περιοχή μας δεν βλέπουμε το φαινόμενο του Brain Drain αλλά του Brain Gain», ανέφερε χαρακτηριστικά.
