Kathimerini.gr
Σε αναθεώρηση των αισιόδοξων εκτιμήσεων και της πολιτικής τους φαίνεται πως εξωθούν οι οικονομικές εξελίξεις τις δύο μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του δυτικού κόσμου. Τόσο η ΕΚΤ όσο και η αμερικανική Fed διαψεύδονται και τείνουν να ανακαλέσουν ειλημμένες αποφάσεις.
Οπως επισημαίνει το Bloomberg, μέχρι προσφάτως στελέχη της ΕΚΤ υποστήριζαν επανειλημμένως ότι η επιβράδυνση της Ευρωζώνης και των χωρών της είναι προσωρινή. Μαζί τους και πολλοί οικονομολόγοι της Ευρωζώνης που πριν από περίπου ένα χρόνο απέδιδαν την επιβράδυνση της ανάπτυξης σε σειρά έκτακτων παραγόντων. Μεταξύ άλλων επικαλούνταν τον βαρύ χειμώνα αλλά και την επιδημία γρίπης που ανέστειλε μερικώς την οικονομική δραστηριότητα. Μετά την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ, ο πρόεδρος Μάριο Ντράγκι υποστήριξε ότι η αβεβαιότητα που περιβάλλει το διεθνές εμπόριο, την οικονομία της Κίνας και το Brexit επιβαρύνει την οικονομία της Ευρωζώνης αλλά τελικά θα εξανεμισθεί. Ο Γενς Βάιντμαν, πρόεδρος της Bundesbank και στέλεχος της ΕΚΤ είχε επιμείνει πως η προσωρινή επιβράδυνση δεν πρέπει να αποτρέψει την επιστροφή της τράπεζας σε μια πιο περιοριστική νομισματική πολιτική. Φαίνεται πως η άποψή του είχε επικρατήσει ανάμεσα στα στελέχη της, καθώς τον Δεκέμβριο η ΕΚΤ τερμάτισε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.
Τελευταία, όμως, αυξάνονται τα στοιχεία που διαψεύδουν τη θεωρία περί προσωρινής επιβράδυνσης. Τις τελευταίες ημέρες η στατιστική υπηρεσία της Γερμανίας ανέφερε ότι ήταν απογοητευτικές οι λιανικές πωλήσεις τον Δεκέμβριο στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία. Παράλληλα, η Ιταλία έχει ήδη διολισθήσει σε ύφεση, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης της Ευρωζώνης στο σύνολό της είναι ο χαμηλότερος των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ετσι, η ΕΚΤ τείνει να αναθεωρήσει τη θέση της περί προσωρινής επιβράδυνσης και μάλιστα διά στόματος του προέδρου της. Προ ημερών, ο κ. Ντράγκι άφησε να εννοηθεί πως η ΕΚΤ αλλάζει πορεία, όταν δήλωσε πως οι κινήσεις της εφεξής θα εξαρτηθούν από το κατά πόσον θα εκτιμήσει ότι η επιβράδυνση είναι όντως προσωρινή ή τείνει να παραταθεί περαιτέρω.
Οι αγορές προεξοφλούν ήδη πως η ΕΚΤ θα αναγκαστεί να τηρήσει την ίδια νομισματική πολιτική που είχε ως τώρα και δεν αποκλείεται να καταφύγει σε νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας. Πιθανολογούν ότι η Τράπεζα θα χορηγήσει στις ευρωπαϊκές τράπεζες νέο γύρο φτηνών δανείων Οπως τονίζει το Bloomberg, την εκτίμηση αυτή αντανκαλούν οι αποδόσεις των γερμανικών δεκαετών που βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο και πλέον ετών και φημολογείται πως θα υποχωρήσουν εκ νέου σε αρνητικό έδαφος. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την Federal Reserve που διεμήνυσε, μέσω του προέδρου της Τζερόμ Πάουελ, ότι διακόπτει την πορεία προς περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων του δολαρίου, μολονότι είχε προαναγγείλει τρεις αυξήσεις για το 2019. Η στροφή αυτή της Fed δίνει την εντύπωση πως έχει γίνει καθ’ υπαγόρευσιν του Λευκού Οίκο. Κι αυτό γιατί ο πρόεδρος Τραμπ είχε προ μηνών δηλώσει ότι ο κ. Πάουελ έχει «τρελαθεί» με τις αυξήσεις των επιτοκίων. Τα πράγματα είναι πιο σύνθετα.
Η στροφή της Fed
Oπως υπογραμμίζει το Reuters, η στροφή της Fed προδίδει πως η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας δεν είναι συμβατή με αυτήν που θέλει να προβάλει ο Αμερικανός πρόεδρος. Δεν προκύπτει ανάκαμψη των επενδύσεων, αναβάθμιση της παραγωγικότητας και επιτάχυνση της ανάπτυξης αλλά κάμψη της εμπιστοσύνης, ασταθής ανάκαμψη και κίνδυνοι που απορρέουν από τις επιλογές του Ντόναλντ Τραμπ. Επί δύο χρόνια, η Fed επέμενε πως η αύξηση των επιτοκίων θα διασφάλιζε την ανάπτυξη, αναχαιτίζοντας τον πληθωρισμό και αποτρέποντας τη δημιουργία νέας φούσκας. Στη συνέντευξή του, όμως, μέσα στην εβδομάδα, ο κ. Τζερόμ Πάουελ άφησε να εννοηθεί πως τώρα η οικονομία δεν κινδυνεύει πλέον από πληθωρισμό και χαρακτήρισε κατάλληλα τα υφιστάμενα επίπεδα των επιτοκίων. Η αμερικανική οικονομία αναμένεται να επιβραδυνθεί το 2019 σε σύγκριση με το 2018. Παράλληλα η Fed είναι αντιμέτωπη με αναπόφευκτες εστίες κινδύνου, όπως η επιβράδυνση της Ευρωζώνης και το Brexit. Ο κ. Πάουελ, πάντως, επικαλέστηκε κυρίως προβλήματα στο εσωτερικό της αμερικανικής οικονομίας όπως τον εμπορικό πόλεμο και τη μερική αναστολή στη λειτουργία του ομοσπονδιακού κράτους, που έχουν ήδη αφήσει το αποτύπωμά τους στην αμερικανική οικονομία.
