Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Ο ένας εκ των τριών που έχουν φέρει την Κύπρο στην επενδυτική βαθμίδα, o καναδικός Οίκος Αξιολόγησης DBRS, επιβεβαίωσε το μακροπρόθεσμο χρέος της χώρας στο «BBB (low)» με σταθερές τις προοπτικές (outlook), και το βραχυπρόθεσμο, στο R-2 (μέση).
Σύμφωνα με το δελτίο που συνοδεύει την αξιολόγηση, η επιβεβαίωση της σταθερής τάσης αντικατοπτρίζει την άποψη του DBRS ότι ενώ η κυπριακή οικονομία συνεχίζει να βρίσκεται σε άνοδο, απαιτείται μεγαλύτερη πρόοδος για μείωση των κινδύνων που σχετίζονται με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Ο ρυθμός ανάπτυξης του πραγματικού ΑΕΠ της Κύπρου ήταν 3,9% το 2018, μεταξύ των ισχυρότερων στην ευρωζώνη, και η πρόβλεψη του Οίκου για το 2019 είναι στο 3,6%. Πέρυσι, όπως σημειώνει, η Κύπρος έκανε σημαντική πρόοδο στη μείωση των τρωτών σημείων του τραπεζικού της τομέα, αντανακλώντας τις ενισχυμένες προσπάθειες της κυβέρνησης και των τραπεζών. Μέσα σε αυτές τις προσπάθειες ήταν η εκκαθάριση του Συνεργατισμού, η πώληση ΜΕΔ από τράπεζες, αλλά και η εξαγγελία του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ (παρά το ότι δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα), έχουν φέρει στα μισά τα ΜΕΔ της Κύπρου.
Η βαθμολογία του BBB (low) υποστηρίζεται από τη σταθερή δημοσιονομική θέση της Κύπρου, το συνετό πλαίσιο διαχείρισης του δημόσιου χρέους της, την ένταξή της στην ευρωζώνη που προωθεί βιώσιμες μακροοικονομικές πολιτικές, το άνοιγμά της στις επενδύσεις και το ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Παρ 'όλα αυτά, ο Οίκος επισημαίνει πως η χώρα αντιμετωπίζει σημαντικές πιστωτικές προκλήσεις που σχετίζονται με τα πολλά ΜΕΔ που έχουν παραμείνει στο σύστημά της, έχει υψηλά επίπεδα ιδιωτικού και δημοσίου χρέους, έχει εξωτερικές ανισορροπίες και μικρό μέγεθος που την καθιστά ευάλωτη σε εξωτερικούς παράγοντες.
Για περαιτέρω αναβαθμίσεις του αξιόχρεού της στο μέλλον, ο DBRS σχολιάζει πως θα μπορούσαν να έρθουν από μια σταθερή υγιή οικονομική ανάπτυξη και από τη χρηστή δημοσιονομική κατάσταση, η οποία θα συμβάλει στην πτωτική τροχιά του δείκτη του δημόσιου χρέους. Από την αντίπερα όχθη, ο Οίκος αναφέρει πως οι αξιολογήσεις του για την Κύπρο θα μπορούσαν να υποστούν πιέσεις προς τα κάτω υπο μια περίοδο αισθητά χαμηλής ανάπτυξης, σε συνδυασμό με μεγάλες δημοσιονομικές ανισορροπίες ή με την αντιστροφή της καθοδικής τροχιάς της μείωσης των ΜΕΔ.
Τα δεδομένα
Η οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου το 2018 παρέμεινε ισχυρή, αναφέρει ο Οίκος. Από το 2015, εξηγεί, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ ήταν κατά μέσο όρο στο 3,8%, με την ανάπτυξη να έχει προέλθει σε μεγάλο βαθμό από την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Αυτές, έχουν ευρεία βάση, με τις κατασκευές, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τις επαγγελματικές υπηρεσίες να συνθέτουν την εικόνα. Το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε στο 7,1% το Φεβρουάριο του 2019, ενώ οι μισθοί αυξάνονται. Το 2019, η ανάπτυξη προβλέπεται να μετριαστεί στο 3,6%, ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να επιβαρυνθεί από τις αποπληρωμές των χρεών και τις εισφορές στο νέο εθνικό σύστημα υγείας (ΓεΣΥ). Σύμφωνα με τον Οίκο, η ανάκαμψη των επενδύσεων αποτέλεσε βασική κινητήρια δύναμη της βελτίωσης της εικόνας της Κύπρου, η οποία με τη σειρά της είναι ελκυστικό κέντρο υπηρεσιών, είναι ναυτιλιακό κέντρο, αλλά και τουριστικός προορισμός. Σχολιάζει δε, πως, ο τομέας του τουρισμού διαφοροποιείται σε νέα προϊόντα και αγορές, καθιστώντας τον πιο ανθεκτικό, άρα και κατ΄ επέκταση την οικονομία της χώρας. Μικρή αναφορά γίνεται για τα ενδεχόμενα έσοδα που θα προκύψουν από τις γεωτρύσεις και το αέριο.
Όσον αφορά στο ρυθμό μείωσης του δημοσίου χρέους, αναφέρει πως μετά την αύξησή του στο 102.5% το 2018 λόγω του Συνεργατισμού, θα αρχίσει να πέφτει σταδιακά. Συγκεκριμένα, τονίζει πως θα φτάσει στο 95.7% στο τέλος του 2019, ενώ στο τέλος του 2020 εάν δεν αλλάξει κάτι δραματικά, θα φτάσει στο 89.1% το 2020.
Η Κύπρος συνεχίζει να παραμένει εκτός i-Boxx, του ειδικού "επενδυτικού καλαθιού".
