ΗΠΑ και Ευρωπαϊκή Ενωση κατέληξαν σε μια εμπορική συμφωνία-πλαίσιο χθες, Κυριακή, τερματίζοντας μήνες αβεβαιότητας για επιχειρηματίες και καταναλωτές και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, λίγες μέρες πριν από την εκπνοή του αμερικανικού τελεσιγράφου για επιβολή υψηλών δασμών από 1ης Αυγούστου.
Τα κύρια στοιχεία της συμφωνίας είναι τα παρακάτω:
– Σχεδόν όλα τα αγαθά της Ε.Ε. που εισέρχονται στις ΗΠΑ θα υπόκεινται σε βασικό δασμό 15%, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων, τα οποία τώρα αντιμετωπίζουν 27,5%, καθώς και των ημιαγωγών και των φαρμακευτικών προϊόντων. Ο δασμός 15% είναι ο μέγιστος δασμός και δεν προστίθεται σε κανέναν υπάρχοντα συντελεστή.
– Ωστόσο, οι ΗΠΑ πρόκειται να ανακοινώσουν το αποτέλεσμα των 232 εμπορικών ερευνών τους σε δύο εβδομάδες και να αποφασίσουν ξεχωριστά για τους δασμολογικούς συντελεστές για τους ημιαγωγούς και τα φαρμακευτικά προϊόντα. Οποιεσδήποτε αποφάσεις των ΗΠΑ ληφθούν αργότερα για αυτούς τους τομείς θα είναι «σε διαφορετικό φύλλο χαρτιού», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
– Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. θα έχουν μηδενικούς δασμούς σε όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους, σε ορισμένα χημικά, σε ορισμένα γενόσημα φάρμακα, σε εξοπλισμό ημιαγωγών, σε ορισμένα γεωργικά προϊόντα, σε φυσικούς πόρους και σε κρίσιμες πρώτες ύλες. Θα προστεθούν περισσότερα προϊόντα αργότερα. Η κατάσταση για τα οινοπνευματώδη ποτά δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί.
– Οι δασμοί στον ευρωπαϊκό χάλυβα και το αλουμίνιο θα παραμείνουν στο 50%, αλλά η κ. Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι αυτοί αργότερα θα μειωθούν και θα αντικατασταθούν από ένα σύστημα ποσοστώσεων.
Ανταποδοτικά
– Η Ε.Ε. δεσμεύτηκε να αγοράζει 250 δισ. δολάρια υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ ετησίως για τρία χρόνια, δηλαδή συνολικά 750 δισ. δολάρια, καθώς αντικαθιστά το ρωσικό φυσικό αέριο. Η Ε.Ε. θα αγοράσει επίσης πυρηνικά καύσιμα από τις ΗΠΑ.
– Κατά τη συμφωνία, η Ε.Ε. δεσμεύτηκε να αγοράσει αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό και οι ευρωπαϊκές εταιρείες πρόκειται να επενδύσουν 600 δισ. δολάρια στην αμερικανική οικονομία κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ, που εκπνέει σε τριάμισι χρόνια.
«Νίκη Τραμπ, αποφυγή ολοκληρωτικής ήττας για την Ε.Ε.»
Η κυβέρνηση Τραμπ γιόρτασε τη συμφωνία ως μεγάλη νίκη, και από πολλές απόψεις είναι, σχολιάζει το BBC. Ωστόσο, δεν πρόκειται για πανωλεθρία για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με ανάλυση του βρετανικού δικτύου.
«Ολος ο ευρωπαϊκός Τύπος επαινεί τον πρόεδρο αυτή τη στιγμή, έκπληκτος για τη συμφωνία που διαπραγματεύτηκε εκ μέρους των Αμερικανών», δήλωσε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς σε ανάρτηση στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης X. «Αύριο τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης θα γράφουν πως“Ο Ντόναλντ Τραμπ πήρε το 99,9% αυτού που ζήτησε”», πρόσθεσε.
Η «παρηγοριά» για την Ε.Ε. είναι ότι τώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα 15% έναντι του 30% με το οποίο είχε απειληθεί. Παρ’ όλα αυτά, πρόκειται για ένα ποσοστό πολύ μεγαλύτερο συγκριτικά με την προ Τραμπ εποχή, ενώ κινείται υψηλότερα και από το 10% που ισχύει για τη Βρετανία, αναφέρει το BBC.
H E.E. επί εβδομάδες προσπάθησε να παίξει σκληρό πόκερ, προετοιμάζοντας αντίποινα και προειδοποιώντας ότι θα μπορούσε να τα εφαρμόσει. Τα μέτρα που απειλούσε να λάβει θα έφταναν τα 100 δισ. ευρώ για αμερικανικά αγαθά που πωλούνται στην Ε.Ε. Τον Μάιο, δημοσιεύθηκε λίστα 217 σελίδων με τα προϊόντα που θα μπορούσαν να στοχευθούν. Περιλάμβανε τα πάντα, από εξαρτήματα αεροσκαφών μέχρι και ουίσκι.
Ωστόσο, προχωρώντας στις συνομιλίες, οι Βρυξέλλες αντιμετώπισαν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά τη διαπραγματευτική τους θέση. Φάνηκε ξεκάθαρα ότι δεν ήταν κατάλληλη η συγκυρία για να διακινδυνεύσουν εμπορικό πόλεμο με τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, σχολιάζει το βρετανικό δίκτυο.
Η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης είναι υποτονική εδώ και αρκετό καιρό και μόλις την περασμένη εβδομάδα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε ότι «το περιβάλλον παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο, ειδικά λόγω των εμπορικών διαφορών».
Η συμφωνία εξαλείφει μέρος αυτής της αβεβαιότητας και τελικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία διαπραγματεύεται το εμπόριο για τα 27 μέλη της Ε.Ε., αποφάσισε ότι αξίζει το τίμημα, ακόμη και αν οι δασμοί 15% του προέδρου Τραμπ τελικά μειώσουν τον όγκο του εμπορίου, επειδή καθιστούν τις εξαγωγές της προς τις ΗΠΑ λιγότερο ανταγωνιστικές.
Η Ευρώπη εξαρτάται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Στο πίσω μέρος του μυαλού της διαπραγματευτικής ομάδας των Βρυξελλών θα υπήρχαν ανησυχίες ότι ο Τραμπ θα μπορούσε ενδεχομένως να σταματήσει τις προμήθειες όπλων στην Ουκρανία, να αποσύρει τον αμερικανικό στρατό από την περιοχή ή ακόμα και να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ, εκτιμά το BBC.
Για τον Τραμπ, ο οποίος πέτυχε εμπορική συμφωνία με την Ιαπωνία την περασμένη εβδομάδα, η ανακοίνωση σηματοδοτεί ακόμη μία σημαντική νίκη, προσθέτει η ανάλυση. Η συμφωνία ισοδυναμεί επίσης με προσδοκίες για περίπου 90 δισ. δολ. δασμολογικών εσόδων για τα ταμεία των ΗΠΑ – με βάση τα εμπορικά στοιχεία του περασμένου έτους. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Ε.Ε. θα αγοράσει επίσης αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα και όπλα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ε.Ε. θα αυξήσει τις επενδύσεις της στις ΗΠΑ κατά 600 δισ. δολ., σε αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό, και θα δαπανήσει 750 δισ. δολ. για ενέργεια.
Δέσμευση Φον ντερ Λάιεν για «εξισορρόπηση»
Η συμφωνία παρουσιάζεται ως ορόσημο στις σχέσεις Ουάσιγκτον και Βρυξελλών.
Και οι δύο διαπραγματεύτηκαν σκληρά, αλλά ούτε θα ήθελε οι διαπραγματεύσεις να παραταθούν πέρα από την προθεσμία της 1ης Αυγούστου.
Εδώ και χρόνια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ καταδικάζει τις «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Ευρώπης». Πέρυσι οι ΗΠΑ κατέβαλαν 236 δισ. δολ. περισσότερα για αγαθά από την Ε.Ε. από ό,τι πούλησαν στην Ενωση.
Ο Τραμπ υιοθετεί την κάπως απλοποιημένη άποψη ότι πρόκειται για αμερικανικό πλούτο που φεύγει άσκοπα από τη χώρα. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι το διεθνές εμπόριο είναι πιο περίπλοκη υπόθεση.
Το άλλο αμερικανικό «παράπονο» ήταν ότι οι αυστηροί κανονισμοί της Ε.Ε. για τα πάντα, από τα αυτοκίνητα μέχρι τα κοτόπουλα, δυσκολεύουν τις αμερικανικές εταιρείες να πουλήσουν τα προϊόντα τους περισσότερο από ό,τι το αντίστροφο.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναγνώρισε την ανάγκη αντιμετώπισης του ελλείμματος αυτού. Ανακοινώνοντας τη συμφωνία, δήλωσε: «Πρέπει να την εξισορροπήσουμε. Εχουμε μια εξαιρετική εμπορική σχέση. Είναι ένας τεράστιος όγκος εμπορίου. Επομένως, θα τον κάνουμε πιο βιώσιμο».
Η ώρα της Κίνας
Αυτή η συμφωνία δείχνει πόσο σοβαρά παίρνει ο πρόεδρος Τραμπ την επαναδιαπραγμάτευση του τρόπου με τον οποίο οι ΗΠΑ, η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, συνεργάζονται με όλους τους άλλους.
Δεδομένου ότι η Ε.Ε. αποτελείται από 27 πολύ διαφορετικές χώρες, φάνηκε να είναι μια από τις πιο δύσκολες εμπορικές συμφωνίες.
Η συμφωνία ήρθε λίγες μέρες αφότου οι ΗΠΑ συνήψαν σημαντική συμφωνία με την Ιαπωνία – υπήρξαν επίσης συμφωνίες με τη Βρετανία, το Βιετνάμ και την Ινδονησία.
Οι άλλες μεγάλες συμφωνίες που εξακολουθούν να βρίσκονται στο τραπέζι είναι με τους τρεις μεγαλύτερους μεμονωμένους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ – το Μεξικό, τον Καναδά και την Κίνα.
Και με τον πρόεδρο των ΗΠΑ σε διάθεση για σύναψη συμφωνιών, θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερα θετικά νέα για την παγκόσμια οικονομία τις επόμενες 48 ώρες.
Για τρίτη φορά μέσα σε ισάριθμους μήνες οι ΗΠΑ και η Κίνα διεξάγουν εμπορικές συνομιλίες στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, τη Δευτέρα και την Τρίτη. Αυξάνονται οι προσδοκίες ότι οι υψηλότεροι δασμοί μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου θα μπορούσαν να «παγώσουν» για άλλες 90 ημέρες. Πριν από λίγες ημέρες, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «τα πάνε πολύ καλά με την Κίνα» και άφησε να εννοηθεί ότι το σημαντικότερο σημείο τριβής των εξαγωγών σπάνιων γαιών είχε ξεπεραστεί.
Μετά τη συμφωνία με την Ε.Ε., οι εμπορικοί διαπραγματευτές της Ουάσιγκτον ξεκινούν συνομιλίες με το Πεκίνο από θέση ισχύος. Ωστόσο, η Κίνα έχει μέχρι στιγμής ακολουθήσει πιο αδιάλλακτη προσέγγιση από άλλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Και αν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου αποτύχουν, το παγκόσμιο εμπόριο θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπο με αναταράξεις τους επόμενους μήνες.
Με πληροφορίες από Reuters, BBC
