Του Παύλου Ξανθούλη
Η επόμενη μέρα του ατοπήματος του ΕΛΑΜ στην Ευρωβουλή οδηγεί σε συμπεράσματα και εύλογους συνειρμούς για τον ρόλο που όλοι διαδραματίζουν, κυβέρνηση και πολιτικά κόμματα, μπροστά στην «άνεση» που επιδεικνύει το ακροδεξιό κόμμα, καθορίζοντας ατζέντα και στοχεύσεις, που δεν επηρεάζουν μόνο τον χώρο του ακροδεξιού σχήματος, αλλά έχουν επιπτώσεις και στο ίδιο το κυπριακό κράτος. Χωρίς μάλιστα συνεννόηση και συντονισμό, χωρίς εξασφάλιση συμμαχιών και κατά συνέπεια χωρίς προοπτική επιτυχίας. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη όχι μόνο δεν έψεξε το ΕΛΑΜ για το ατόπημα που οδήγησε σε ταπεινωτική ήττα την Κυπριακή Δημοκρατία στην Ευρωβουλή, αποτυγχάνοντας με συντριπτική πλειοψηφία να εξασφαλίσει αυτούσιο καταδικαστικό ψήφισμα για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα (104 ψήφους υπέρ και 300 εναντίον). Αλλά, δεν άρθρωσε λέξη για το φάουλ του ΕΛΑΜ, επιδεικνύοντας σιγήν ιχθύος και κατ’ επέκταση στάση ανοχής, που εκ των πραγμάτων συνθέτει ένα πλαίσιο ιδιότυπης ασυλίας, την οποία μπορεί πλέον να απολαμβάνει με κάθε επισημότητα το ακροδεξιό κόμμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, αναγκάστηκε να τοποθετηθεί μόνο μετά από ερώτηση δημοσιογράφου και αρκέστηκε να προβεί σε μια γενικού περιεχομένου νουθεσία, η οποία θα μπορούσε να τύχει διαφορετικών ερμηνειών. «Οι Κύπριοι ευρωβουλευτές, έξι στο σύνολό τους, πολύ λίγοι λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των ευρωβουλευτών, θα πρέπει να συνεργάζονται προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας», αρκέστηκε να αναφέρει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Εύλογα κάποιος θα μπορούσε να διερωτηθεί γιατί η κυπριακή κυβέρνηση και ο ίδιος ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ως θεματοφύλακας της Κυπριακής Δημοκρατίας και της διασφάλισης των εθνικών συμφερόντων του κυπριακού κράτους, δεν τοποθετήθηκαν επί του ατοπήματος ΕΛΑΜ, το οποίο προκρίνοντας την κομματική του ατζέντα έναντι του εθνικού συμφέροντος, δεν δίστασε να ρίξει «στα βράχια» την Κυπριακή Δημοκρατία στην Ευρωβουλή, κάνοντας μικροπολιτική. Εάν, για παράδειγμα, στη θέση του ΕΛΑΜ βρισκόταν το ΑΚΕΛ, η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη θα τηρούσε στάση ανοχής, παρέχοντάς του ασυλία; Ή θα κατακεραύνωνε το κόμμα της Αριστεράς; Η απάντηση είναι τουλάχιστον προφανής. Το ίδιο και η εξήγηση, η οποία προφανέστατα απορρέει από τις βλέψεις του Νίκου Χριστοδουλίδη, που θεωρεί το ΕΛΑΜ ως τη βασική δεξαμενή άντλησης ψήφων, μιας ενδεχόμενης –αν όχι δεδομένης– προσπάθειάς του, να επανεκλεγεί το 2028.
Έτσι, λοιπόν, το ΕΛΑΜ μπορεί να αισθάνεται άνετα να καθορίζει την ατζέντα και το πλαίσιο των στοχεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας και να μένει στο απυρόβλητο, από την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Ακόμη κι όταν τα κάνει θάλασσα και εκθέτει όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά την ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως έγινε και μετά την αναίτια πολιτική ήττα στην οποία το ακροδεξιό κόμμα οδήγησε την Κυπριακή Δημοκρατία, στην Ευρωβουλή.
Ευθύνη όμως έχουν και τα πολιτικά κόμματα, τα οποία, αν και έχουν εμπειρία και γνώση για τον τρόπο λειτουργίας της Ευρωβουλής, αποδεικνύονται σε επίπεδο πολιτικού σχεδιασμού, κατώτερα των περιστάσεων και τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις που δρομολογεί το ακροδεξιό κόμμα, στη βάση της δικής του κομματικής ατζέντας. Και είναι γεγονός ότι ο ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ τρέχουν να κλείσουν τις τρύπες, τις οποίες ανοίγουν το ΕΛΑΜ και ο ευρωβουλευτής του, Γεάδης Γεάδη, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίοι με κάθε ευκαιρία, ή ακόμη και χωρίς ευκαιρία, και με πρόσχημα την καταδίκη της Τουρκίας σε διάφορα ζητήματα, υψώνουν τον πήχη, προσβλέποντας σε αποφάσεις της Ευρωβουλής που γνωρίζουν εκ προοιμίου ότι δεν μπορούν να ληφθούν, απλώς και μόνο, για να εκθέσουν ως υπεύθυνα τα τρία εν λόγω πολιτικά κόμματα. Κάτι που προφανώς δεν είναι άσχετο με τις επόμενες βουλευτικές εκλογές και την προσπάθεια του ΕΛΑΜ να αυξήσει περαιτέρω τα ποσοστά του.
Δεν είναι προφανώς τυχαίο το επιχείρημα του ΕΛΑΜ, ότι ευθύνη για την αδυναμία έγκρισης αυτούσιου καταδικαστικού ψηφίσματος για την επίσκεψη Ερντογάν, έχουν τα υπόλοιπα κυπριακά κόμματα, διότι όπως λέει το ακροδεξιό κόμμα, δεν κατόρθωσαν να πείσουν τις πολιτικές τους ομάδες. Ισχυρισμός ο οποίος δεν αντέχει σε καμιά κριτική. Διότι οποιοδήποτε σοβαρό κόμμα, που λειτουργεί με γνώμονα και το εθνικό συμφέρον, εάν αντιληφθεί ότι μια δική του πρωτοβουλία ενδέχεται να καταστεί εθνικά επιζήμια και να αποτελέσει μπούμερανγκ, οδηγώντας στα βράχια το δικό του κράτος, θα πρέπει να αλλάξει πορεία. Το ΕΛΑΜ και ο Γεάδης Γέαδη δεν άλλαξαν πορεία, αδιαφορώντας για το αποτέλεσμα και θεωρώντας προφανώς ότι θα μπορούσαν εύκολα να χρεώσουν την πολιτική ήττα της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε όλους τους υπόλοιπους. Κι αυτό επεδίωξαν μέσα από την ανακοίνωση που εξέδωσαν, γνωρίζοντας προφανώς ότι έχουν ελεύθερο πεδίο να το πράξουν, δεδομένης της στάσης ανοχής της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη και της ασυλίας με την οποία περιβάλλεται το ΕΛΑΜ από τους κυβερνώντες.
1. Η προφορική τροπολογία που επιχείρησαν να υποβάλουν ΕΛΑΜ και Γεάδης Γεάδη για να διαφοροποιήσουν την καταδικαστική τροπολογία κατά του Ερντογάν, που υπέβαλε ο εισηγητής της έκθεσης για την Τουρκία και με την οποία συμφώνησαν ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΔΗΣΥ.
2. Με υπογραμμισμένες αναφορές η έτερη απόπειρα ΕΛΑΜ-Γεάδη να οικειοποιηθούν την καταδίκη Ερντογάν, τροποποιώντας την τροπολογία του εισηγητή, όπως συμφωνήθηκε από ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΔΗΣΥ. Και στις δύο περιπτώσεις, ΕΛΑΜ και Γεάδης Γεάδη απέσυραν τις τροπολογίες τους, ανακρούοντας πρύμνα, αφού προκάλεσαν την αντίδραση του γραφείου του εισηγητή Nacho Sanchez Amor.
Λύση ανάγκης
Όπως δημοσίευσε η «Κ», η λύση που τελικά προκρίθηκε, προκειμένου να καλύψει την τρύπα που άνοιξε η αποτυχημένη προσπάθεια του ΕΛΑΜ, για έκδοση αυτούσιου καταδικαστικού ψηφίσματος αναφορικά με την παράνομη κάθοδο Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο, έσωσε εν μέρει την παρτίδα. Η τροπολογία που υπέβαλε στο πλαίσιο της έκθεσης για την Τουρκία, ο εισηγητής, Σοσιαλιστής ευρωβουλευτής, Nacho Sanchez Amor, έχει θετικό περιεχόμενο και καταδικάζει την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν και τις προκλητικές του δηλώσεις. Αλλά, δεν είναι σε θέση να ξεπλύνει την ταπεινωτική και αναίτια ήττα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ψηφοφορία για αυτούσιο καταδικαστικό ψήφισμα κατά του Ταγίπ Ερντογάν, συνεπεία της ανευθυνότητας του ΕΛΑΜ.
Σε κάθε περίπτωση, η λύση που επιχειρήθηκε σώζοντας εν μέρει την παρτίδα, έγινε πράξη με τη συμβολή κυρίως της Ευρωπαϊκής Αριστεράς-ΑΚΕΛ και του ευρωβουλευτή του Γιώργου Γεωργίου, που είχαν ενεργό ρόλο στη δρομολόγηση της καταδικαστικής τροπολογίας κατά της παράνομης επίσκεψης Ερντογάν. Ως επίσης και των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών και του ευρωβουλευτή του ΔΗΚΟ Κώστα Μαυρίδη, που δέσμευσε την πολιτική του ομάδα, δημοσίως από το βήμα της Ευρωβουλής, ότι θα υπέβαλλε τροπολογία προκειμένου να καταδικαστεί η παράνομη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην κατεχόμενη Κύπρο. Θετικό ρόλο διαδραμάτισε και το ΕΛΚ, η μεγαλύτερη πολιτική οικογένεια της Ευρωβουλής και οι ευρωβουλευτές του ΔΗΣΥ Λουκάς Φουρλάς και Μιχάλης Χατζηπαντέλα που συμφώνησαν με τα άλλα δύο κυπριακά πολιτικά κόμματα, επί του περιεχομένου της τροπολογίας, που υπέβαλε ο εισηγητής της έκθεσης για την Τουρκία, Nacho Sanchez Amor.
Σημειώνεται ότι η τροπολογία που τελικά εγκρίθηκε, αναφέρει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «επαναλαμβάνει τη βαθιά ανησυχία του αναφορικά με όλες τις μονομερείς ενέργειες, οι οποίες στοχεύουν επί του εδάφους να εδραιώσουν τη μόνιμη διαίρεση της Κύπρου, με αντίθεση στην επανένωσή της: Καταδικάζει στο πλαίσιο αυτό, την πρόσφατη παράνομη επίσκεψη του προέδρου Ερντογάν στις κατεχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως επίσης και τις προκλητικές του δηλώσεις, οι οποίες θέτουν σε κίνδυνο τις προσπάθειες του ΟΗΕ, της Ε.Ε. και της διεθνούς κοινότητας γενικότερα και άλλων εμπλεκομένων μερών, για την επανάληψη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων επί του συμφωνημένου πλαισίου. Εκφράζει λύπη γιατί τέτοιες μονομερείς ενέργειες ισοδυναμούν με μια άμεση παράνομη παρέμβαση εναντίον των συμφερόντων των κοινοτήτων των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων».
Σημειώνεται ότι πέραν της πιο πάνω τροπολογίας που εγκρίθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης για την Τουρκία, αργά τη νύχτα της περασμένης Τετάρτης, έγινε συζήτηση γύρω από την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα. Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο επίτροπος Δημοκρατίας, Δικαιοσύνης και Κράτους Δικαίου Μάικλ ΜακΓκραθ, ανέφερε ότι «ο πρόεδρος Ερντογάν επανέλαβε τη γνωστή τουρκική θέση στο ζήτημα της Κύπρου, υποστηρίζοντας τη λύση των δύο κρατών. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι η Ε.Ε. δεν πρόκειται ποτέ να το αποδεχθεί αυτό», σημείωσε ο επίτροπος, επαναλαμβάνοντας τις γνωστές θέσεις της Ε.Ε. αναφορικά με τη λύση του Κυπριακού.
Πειραματισμοί Γεάδη
Ακόμη και μετά τη γνωστοποίηση της καταδικαστικής τροπολογίας που έβαλε στο τραπέζι ο εισηγητής της έκθεσης για την Τουρκία, Nacho Sanchez Amor, σε συμφωνία με τα κυπριακά κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΔΗΣΥ, για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα, το ακροδεξιό κόμμα ΕΛΑΜ και ο ευρωβουλευτής του, Γεάδης Γεάδη, συνέχιζαν τους πειραματισμούς και τις αμφιταλαντεύσεις. Αρχικά, δρομολόγησαν την υποβολή δικής τους προφορικής τροπολογίας, την οποία εξασφάλισε και παρουσιάζει η «Κ» (εικόνα 1). Όπως προκύπτει μάλιστα από τη φωτοτυπία της τροπολογίας του ΕΛΑΜ, αυτή τοποθετήθηκε στην παράγραφο 30 της έκθεσης για την Τουρκία και άρα θα είχε προτεραιότητα στην ψηφοφορία, πριν από αυτήν του εισηγητή Nacho Sanchez Amor που είχε υποβληθεί στην παράγραφο 31. Με άλλα λόγια, το ΕΛΑΜ επιδίωξε να ανταγωνιστεί την τροπολογία του Nacho Sanchez Amor, με την οποία είχαν συμφωνήσει τα υπόλοιπα κυπριακά κόμματα στην Ευρωβουλή (ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΕΔΕΚ), καθώς κρίθηκε ότι κάλυπτε τον στόχο της καταδίκης του Ταγίπ Ερντογάν. Στη συνέχεια, το ΕΛΑΜ, άλλαξε γνώμη, απέσυρε την προφορική του τροπολογία και προσανατολίστηκε στην υποβολή τροποποιητικής-συμβιβαστικής τροπολογίας επί του καταδικαστικού κειμένου του εισηγητή για την παράνομη επίσκεψη Ερντογάν. Η τροποποιητική-συμβιβαστική τροπολογία του ΕΛΑΜ, την οποία εξασφάλισε η «Κ» (εικόνα 2) και το γενικότερο παιχνίδι του ακροδεξιού κυπριακού κόμματος να ανταγωνιστεί την τροπολογία του εισηγητή, προκάλεσε την αντίδραση του Nacho Sanchez Amor. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», το γραφείο του εισηγητή της έκθεσης για την Τουρκία, Σοσιαλιστή ευρωβουλευτή Nacho Sanchez Amor, διαμήνυσε ότι το ΕΛΑΜ «μπορεί να κάνει ό,τι θέλει με την τροπολογία του», καθιστώντας σαφές ότι δεν θα ληφθεί υπόψη. Ως αποτέλεσμα, το ΕΛΑΜ ανέκρουσε πρύμναν. Απέσυρε την προφορική του τροπολογία, ενώ δεν υπέβαλε τροποποιητική-συμβιβαστική τροπολογία επί του καταδικαστικού κειμένου του εισηγητή για την επίσκεψη Ερντογάν, το οποίο εξασφάλισε τη στήριξη ΑΚΕΛ-ΔΗΚΟ-ΔΗΣΥ και υιοθετήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης για την Τουρκία.
