Του Αντρέα Κημήτρη
«Τα αποτελέσματα του κυβερνητικού έργου γίνονται ήδη αντιληπτά από τους πολίτες», δηλώνει στην «Κ» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης και τονίζει ότι τελικός κριτής για όλους είναι η κοινωνία. Σχολιάζοντας τις δηλώσεις Ερντογάν για λύση δύο κρατών στην Κύπρο κατά την πρόσφατη παράνομη επίσκεψή του στα κατεχόμενα, αναφέρει ότι αυτή τη στιγμή το βασικό στοιχείο στο Κυπριακό είναι ο ευρωπαϊκός παράγοντας και οι ευρωτουρκικές σχέσεις. Σημειώνει ότι μπορεί να υπάρξει πρόοδος στα θέματα που ενδιαφέρουν την Τουρκία, φτάνει να υπάρξει η αντίστοιχη πρόοδος στο Κυπριακό. Επισημαίνει ότι η καλύτερη απάντηση στις επικρίσεις για την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Ισραήλ και τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου είναι η συνάντηση του Προέδρου με τον ηγέτη της Παλαιστινιακής Αρχής στη Ραμάλα και οι δηλώσεις που ακολούθησαν.
–Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν στην πρόσφατη παράνομη επίσκεψή του στα κατεχόμενα είπε ότι αν θα υπάρξει νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης στο Κυπριακό θα γίνει μεταξύ δύο κρατών με κυριαρχική ισότητα. Σε τι ελπίζουμε λοιπόν για αλλαγή στάσης της Τουρκίας;
–Καταδικάζουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ακόμη μια παράνομη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στα κατεχόμενα και τη ρητορική με την οποία συνοδεύτηκε. Η χρονική συγκυρία μάλιστα που έγινε, στέλνει ένα αντιφατικό μήνυμα στη διεθνή κοινότητα, καθώς συνέπεσε με την ανακοίνωση διορισμού της προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ. ΟΗΕ. Βασικό στοιχείο αυτή τη στιγμή στο Κυπριακό είναι ο ευρωπαϊκός παράγοντας και οι ευρωτουρκικές σχέσεις. Βλέπουμε μέσα από τις δηλώσεις Ερντογάν και Φιντάν τη σημασία που δίνουν ξανά στην πρόοδο των ευρωτουρκικών. Η προσέγγισή μας, μέσα και από τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είναι ότι μπορεί να υπάρξει πρόοδος στα θέματα που ενδιαφέρουν την Τουρκία, φτάνει να υπάρξει η αντίστοιχη πρόοδος στο Κυπριακό, έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια αμοιβαία επωφελής κατάσταση πραγμάτων. Αυτό διατυπώνει με σαφήνεια και η κοινή επιστολή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο Μάρτιο.
–Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι τις επόμενες ημέρες έρχονται εξελίξεις που θα βοηθήσουν στην επανέναρξη των συνομιλιών. Τι να αναμένουμε;
–Οι διπλωματικές επαφές του Προέδρου είναι διαρκείς και εντατικές, όπως και η ανάληψη πρωτοβουλιών που ενισχύουν την προσπάθεια για δημιουργία συνθηκών επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Οι όποιες εξελίξεις υπάρξουν θα ανακοινωθούν.
–Πώς να αναμένουμε κάτι θετικό όταν η στάση Τατάρ είναι αυτή που περιέγραψε ο Πρόεδρος μετά την πρόσφατη συνάντησή τους;
–Η απάντηση στη στείρα άρνηση είναι η συνέπεια και η επιμονή σε αρχές. Και αυτό αποδεικνύεται από τη στάση του προέδρου Χριστοδουλίδη στο Κυπριακό τα τελευταία δύο χρόνια. Σας υπενθυμίζω την αρχική άρνηση του κ. Τατάρ ακόμη και για μια απλή κοινωνική συνάντηση με τον Πρόεδρο, ενώ στη συνέχεια οδηγηθήκαμε σε διευρυμένη διάσκεψη. Το ίδιο ισχύει και με την κάθετη αρχικά άρνηση του κ. Τατάρ ως προς τον διορισμό προσωπικού απεσταλμένου.
–Για το θέμα σφετερισμού κατεχόμενων ε/κ περιουσιών δεχθήκαμε κάποια παραίνεση είτε από τα Ηνωμένα Έθνη ή και από άλλους ότι καλό θα ήταν να τεθεί στο περιθώριο γιατί εμποδίζει την όλη προσπάθεια;
–Όλοι γνωρίζουν ότι σε ένα δημοκρατικό κράτος δεν μπορεί κανείς να παρέμβει στη δικαστική εξουσία.
–Αναμένουμε πλέον τις εκλογές στα Κατεχόμενα για να δούμε αν θα υπάρξει αλλαγή στην ηγεσία της τ/κ κοινότητας που να επιτρέπει να προχωρήσουν τα πράγματα στο Κυπριακό;
–Έχουμε ενώπιόν μας την πολυμερή Διάσκεψη Ιουλίου και στοχεύουμε να αποτελέσει το εφαλτήριο προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που έχουν διακοπεί. Δεν μπορούμε να παραγνωρίζουμε φυσικά το πώς η Άγκυρα διαχρονικά λειτουργεί σε σχέση με το ψευδοκράτος. Να μη λησμονούμε ότι από τη στάση της άλλης πλευράς εξαρτάται η επάνοδος στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.
–Τι αναμένουμε από την κα Ολγκίν να πετύχει μέσα σε αυτό το κλίμα στο Κυπριακό;
–Θέλουμε να δημιουργηθούν εκείνες οι συνθήκες, ώστε η δεύτερη Γενεύη να αποτελέσει το εφαλτήριο για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Το συμβόλαιο της κυρίας Ολγκίν ξεκινά 12 Μαΐου και βρισκόμαστε σε επαφή για να διευθετηθεί η πρώτη συνάντηση.
–Η κυβέρνηση έχει πληροφορηθεί το περιεχόμενο της έκθεσης της κας Ολγκίν μετά την πρώτη της αποστολή στην Κύπρο;
–Η έκθεση ήταν προς τον γ.γ. ΟΗΕ και μόνον. Συνεπώς, έχουμε ενημερωθεί ως προς την αξιολόγηση του ιδίου για την έκθεση.
–Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένος;
–Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι μετά την αξιολόγηση της έκθεσης οδηγηθήκαμε στη σύγκληση της πολυμερούς Διάσκεψης του Μαρτίου.
–Τι μήνυμα στέλνει η επίσκεψη του προέδρου Χριστοδουλίδη στο Ισραήλ και η συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου, που προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό;
–Ενόψει της ανάληψης της Κυπριακής Προεδρίας της Ε.Ε. το πρώτο εξάμηνο του 2026 πραγματοποιούνται επισκέψεις και επαφές. Έχουμε θέσει την περιοχή μας στις προτεραιότητες της Προεδρίας, όπου ο διάλογος και η ανταλλαγή απόψεων με όλα τα κράτη της γειτονιάς μας είναι καθοριστικός. Η απάντηση σε αυτούς που αντιδρούν είναι η συνάντηση του Προέδρου με τον ηγέτη της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς στη Ραμάλα και οι δηλώσεις που ακολούθησαν, γεγονός που δεν έλαβε την ίδια δημοσιότητα. Πάγιά μας επιδίωξη είναι η ενίσχυση των σχέσεων με όλα τα κράτη της περιοχής όπου η Κύπρος στο πλαίσιο της ενεργούς διπλωματίας έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως γέφυρα συμβάλλοντας στην περιφερειακή σταθερότητα. Το γεγονός ότι μετά από τόσα χρόνια επιτράπηκε η άρση θαλάσσιου αποκλεισμού της Γάζας μόνο για πλοία που φεύγουν από την Κύπρο στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Αμάλθεια» για αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αποδεικνύει τις δυνατότητες της ενίσχυσης αυτών των σχέσεων.
–Τίθεται, όμως, το ερώτημα, αν μπορεί μια ημικατεχόμενη χώρα όπως η Κύπρος που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο για να επιβιώσει, να αγνοεί το γεγονός ότι εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, όταν εμείς προσπαθούμε να πείσουμε για τα εγκλήματα πολέμου που έκανε και συνεχίζει να διαπράττει η Τουρκία στην Κύπρο;
–Η διεθνής κοινότητα έχει τοποθετηθεί για τα εγκλήματα της Τουρκίας στην Κύπρο με σαφήνεια για την τουρκική κατοχή και την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η προσήλωσή μας στο διεθνές δίκαιο είναι δεδομένη. Το γεγονός ότι είμαστε μια ημικατεχόμενη πατρίδα καθιστά την ανάγκη ενίσχυσης του διπλωματικού αποτυπώματος και την πρόταξη των εθνικών μας επιδιώξεων μέσα από την ενίσχυση συνεργασιών ακόμη πιο σημαντική.
–Η κυβέρνηση συμφωνεί με την κατηγορία ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα;
–Η κυβέρνηση προσπαθεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της να συμβάλει στην επίλυση της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, αλλά και στην πολιτική επίλυση του ζητήματος στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Στηρίζουμε με συνέπεια την επίτευξη συμφωνίας για εκεχειρία και απελευθέρωση όλων των ομήρων με τερματισμό των εχθροπραξιών και προστασία όλων των αμάχων στη βάση του διεθνούς δικαίου. Η στάση της κυβέρνησης κρίνεται και από τον τρόπο που τοποθετείται στην Ε.Ε. και στα διεθνή όργανα, όπου διατηρούμε θέση αρχών. Ως κράτος θα ήταν ανεύθυνο και αδόκιμο να περιέλθουμε σε πολιτικό σχολιασμό επί ορολογιών του διεθνούς ποινικού δικαίου για τις οποίες μόνο τα αρμόδια διεθνή δικαστήρια έχουν την αρμοδιότητα να αποφασίσουν.
Στις βουλευτικές κρίνονται τα κόμματα και όχι ο Πρόεδρος
Η όποια συζήτηση για τις προεδρικές είναι πρώιμη και πρόωρη, δηλώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
–Έχουν αρχίσει οι διεργασίες των κομμάτων για τις βουλευτικές εκλογές. Πώς προσεγγίζει η κυβέρνηση αυτή την εκλογική αναμέτρηση, νοουμένου ότι το αποτέλεσμα είναι συνήθως δείκτης για συμμαχίες στις προεδρικές εκλογές;
–Ο Πρόεδρος ως γνωστόν δεν είναι κομματάρχης και ως εκ τούτου θα προχωρήσουμε απρόσκοπτα στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου. Αναφορικά με τις προεδρικές εκλογές μεσολαβεί αρκετός πολιτικός χρόνος και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κοινωνία είναι ο τελικός κριτής για όλους. Συνεπώς, επικεντρωνόμαστε στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και βλέπουμε ότι τα αποτελέσματα έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αντιληπτά από τους πολίτες.
–Αυτό, όμως, δεν φαίνεται στις δημοσκοπήσεις που οι πολίτες αξιολογούν το έργο της κυβέρνησης.
–Θεωρούμε ότι πρέπει οι πολίτες να καταστούν κοινωνοί του κυβερνητικού έργου και από την επαφή μας με την κοινωνία τα μηνύματα είναι πολύ ενθαρρυντικά.
–Ο Πρόεδρος δεν είναι κομματάρχης λέτε, όμως, τον στηρίζουν κόμματα και ενδεχομένως το αποτέλεσμα που θα φέρουν στις βουλευτικές να ταυτιστεί με τις επιδόσεις της κυβέρνησης. Ότι δηλαδή είχαν κόστος, αν δεν πάνε καλά, επειδή στηρίζουν την κυβέρνηση.
–Με σεβασμό, να αναμένουμε τα αποτελέσματα των βουλευτικών. Σε κάθε περίπτωση στις βουλευτικές εκλογές οι πολίτες κρίνουν και αξιολογούν τα κόμματα, τις θέσεις και τις προτάσεις τους και όχι τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν έχουμε προεδρικές εκλογές.
–Ποια είναι πλέον η σχέση με τον ΔΗΣΥ μετά την απόφαση του κόμματος για διαγραφή κυβερνητικών στελεχών;
–Υπάρχει θεσμική συνεργασία όπως πρέπει να συμβαίνει ανάμεσα στην εκτελεστική εξουσία και μια μεγάλη πολιτική δύναμη. Ειδικότερα για όσα πρέπει να γίνουν σε κοινοβουλευτικό επίπεδο για την προώθηση νομοσχεδίων.
–Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επαφή με την πρόεδρο του ΔΗΣΥ;
–Σε θεσμικό επίπεδο υπάρχει επαφή. Άλλωστε, η κα Δημητρίου είναι και Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων.
–Στην πρόσφατη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στη Βαλένθια, υπήρξε συνεργασία των δύο για το ψήφισμα του ΔΗΣΥ;
–Υπήρχε επικοινωνία, άλλωστε έχουν ενταχθεί και τροπολογίες στο ψήφισμα. Σημαντικό στοιχείο ότι και αυτό το ψήφισμα χαιρετίζει τις ενέργειες του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Κυπριακό.
–Γιατί ο Πρόεδρος δεν αποδέχεται το αίτημα του γ.γ. ΑΚΕΛ για συνάντηση, ενώ βλέπει τόσα άτομα καθημερινά;
–Έχει ήδη συναντηθεί με την ηγεσία του ΑΚΕΛ για άλλα θέματα, όπως και με ηγεσίες άλλων κομμάτων. Πέραν τούτου, λαμβάνονται επιστολές από κόμματα για διάφορα θέματα που άπτονται αρμοδιοτήτων υπουργείων, οι οποίες μελετώνται και αξιολογούνται και γίνονται και συναντήσεις με τους αρμόδιους υπουργούς.
–Ποια είναι η σχέση του Προέδρου της Δημοκρατίας με το ΕΛΑΜ;
–Το ΕΛΑΜ είναι ένα κοινοβουλευτικό κόμμα. Η σχέση της κυβέρνησης με τα κοινοβουλευτικά κόμματα είναι θεσμική.
–Έχει συναντήσεις με την ηγεσία του ΕΛΑΜ;
–Οι όποιες συναντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας με την πολιτική ηγεσία της χώρας δίνονται στη δημοσιότητα.
–Βλέπουμε υποστηρικτές του Προέδρου της Δημοκρατίας να φεύγουν από τον ΔΗΣΥ και να εντάσσονται στο ΕΛΑΜ και γίνεται η ανάλυση ότι ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης προσπαθεί να πλήξει με αυτό τον τρόπο τον Συναγερμό.
–Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι προσηλωμένος στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και σε καμία περίπτωση δεν τον ενδιαφέρει να πλήξει καμία πολιτική δύναμη. Οι πολίτες σε μια δημοκρατική χώρα λαμβάνουν τις αποφάσεις τους ελεύθερα και στη βάση των δικών τους αξιολογήσεων.
–Θα μπορούσε ο Πρόεδρος να συνεργαστεί με το ΕΛΑΜ για το 2028;
–Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται από τον κυπριακό λαό. Την κατάλληλη στιγμή ο Πρόεδρος αφού λάβει τις αποφάσεις του θα απευθυνθεί προς τον κυπριακό λαό, όπως άλλωστε έπραξε και το 2023. Σε κάθε περίπτωση εκτιμώ ότι η όποια συζήτηση για τις προεδρικές εκλογές είναι πρώιμη και πρόωρη.
–Ενόψει της ανάληψης από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της Ε.Ε., ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης κάνει σκέψεις για ανασχηματισμό για να προλάβουν και τα νέα πρόσωπα να εγκλιματιστούν;
–Το ενδεχόμενο ανασχηματισμού είναι συνταγματικό δικαίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας που μπορεί να ασκήσει ανά πάσα στιγμή. Τα μέλη της κυβέρνησης καθημερινά είμαστε στην κρίση του Προέδρου της Δημοκρατίας και της κοινωνίας.
