ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Η «συμφωνία του Καΐρου» και η επόμενη ημέρα στα ελληνοτουρκικά

Πλήρης ετοιμότητα στην Αθήνα μετά τις νέες απειλές του Ταγίπ Ερντογάν

Kathimerini.gr

ΚΩΣΤΗΣ Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΣ

Τα επόμενα βήματα στο πεδίο των σχέσεων με την Αγκυρα επιχειρεί να ανιχνεύσει η Αθήνα στον απόηχο της ιστορικής συμφωνίας για τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο, η οποία «ακυρώνει» το τουρκολιβυκό μνημόνιο και δημιουργεί νέα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειo, αλλά παράλληλα πυροδοτεί νέες απειλές από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό τον κ. Κυρ. Μητσοτάκη, αμέσως μετά την επιστροφή του πρωθυπουργού από τη Ρόδο, εκτιμήθηκαν τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται:

• Από τη γνωστοποίηση ότι η Αγκυρα «αποσύρεται» από τη διαδικασία των διερευνητικών επαφών που επρόκειτο να εκκινήσουν στις 28 Αυγούστου.

• Από τη δήλωση του Ερντογάν πως «θα επαναλάβουμε τις δραστηριότητες γεώτρησης και προς τον σκοπό αυτόν έχουμε στείλει εκ νέου το “Μπαρμπαρός” σε αποστολή».

Το «Μπαρμπαρός», ως γνωστόν, πλέει στην κυπριακή ΑΟΖ. Ομως, αποφασίστηκε η Αθήνα –περιλαμβανομένων, βεβαίως, των Ενόπλων Δυνάμεων– να είναι σε απόλυτη ετοιμότητα, καθώς δεν μπορεί να αποκλειστούν κινήσεις κλιμάκωσης από την πλευρά της Αγκυρας. Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε να εκδοθεί NAVTEX ανάλογη εκείνης με το «Ορούτς Ρέις» για έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Είναι προφανές ότι σε αυτή την περίπτωση θα ακολουθηθεί το πρόσφατο «πρωτόκολλο» με έξοδο του ελληνικού στόλου, συνοδευόμενη από το σαφές μήνυμα ότι οι έρευνες δεν θα επιτραπούν.

Ετσι, επί της ουσίας τα σενάρια για την «επόμενη ημέρα» των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι τρία:

• Η Τουρκία να επιλέγει την προσωρινή και μόνο αναστολή των διερευνητικών επαφών, προκειμένου να μην εμφανιστεί ότι προσέρχεται στο τραπέζι του διαλόγου αμέσως μετά μια διπλωματική ήττα, όπως αυτή σηματοδοτήθηκε από την υπογραφή της συμφωνίας Ελλάδας – Αιγύπτου για την ΑΟΖ.

• Η Αγκυρα να αξιοποιήσει την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Αθήνας και Καΐρου προκειμένου να τορπιλίσει μια διαδικασία που προήλθε ως προϊόν πιέσεων προς την ίδια, από το Βερολίνο, αλλά χωρίς να προβεί σε ακραίες κινήσεις, οι οποίες θα δυναμίτιζαν το κλίμα.

• Ο κ. Ερντογάν, όπως προαναφέρθηκε, να «υπεραντιδράσει», οδηγώντας τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο «κόκκινο».

Η Αθήνα, όπως είναι φυσικό, προετοιμάζεται για κάθε ενδεχόμενο. Πάντως, από το Μέγαρο Μαξίμου δεν έχει περάσει απαρατήρητη η τάση αύξησης των προσφυγικών ροών από τα τουρκικά παράλια τις τελευταίες ημέρες. Οπως επίσης –κυρίως– και η συνεχής «επιβάρυνση» της τουρκικής οικονομίας με τη μεγάλη υποτίμηση της λίρας και τη μείωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων της γειτονικής χώρας. Ως εκ τούτου, δεν μπορεί να αποκλειστεί ο κ. Ερντογάν να επιχειρήσει να «εξαγάγει» την οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η Τουρκία. Παράλληλα, όμως, υπάρχει και το εναλλακτικό –και σαφώς ευνοϊκότερο– σενάριο, μέσω των συνομιλιών με την Αθήνα σε μεταγενέστερο χρόνο, η Αγκυρα να επιδιώξει ουσιαστικότερη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ενωση και ειδικότερα από το Βερολίνο και τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ.

Τηλεφωνική επικοινωνία

Σημειώνεται ότι την περασμένη Πέμπτη, όπως ο ίδιος ανέφερε, ο κ. Ερντογάν επικοινώνησε τηλεφωνικά με την κ. Μέρκελ, με ορισμένες πληροφορίες να αναφέρουν πως το Βερολίνο «αιφνιδιάστηκε» από τη συμφωνία του Καΐρου. Πάντως, κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως η γερμανική καγκελαρία ήταν ενήμερη για το προχωρημένο στάδιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ενώ για το σκηνικό που διαμορφώνεται ο κ. Μητσοτάκης είχε αναλυτική συζήτηση την Παρασκευή το απόγευμα με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Σαρλ Μισέλ.

Σε κάθε περίπτωση, εάν η Αγκυρα επιλέξει στρατηγική νέας κλιμάκωσης, πέραν της αποτροπής, η Αθήνα έχει και διπλωματικά εργαλεία αντίδρασης. Υπενθυμίζεται ότι ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής κ. Ζ. Μπορέλ έχει επιφορτιστεί από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης να καταρτίσει συγκεκριμένο πίνακα αυστηρών κυρώσεων κατά της Αγκυρας για την παραβατική της συμπεριφορά έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου. Επίσης, για τις 24-25 Σεπτεμβρίου έχει προγραμματιστεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε., με την Τουρκία να περιλαμβάνεται στην ατζέντα. Στη Σύνοδο δεν θα ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις για τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Ομως, έχει σημασία εάν κατά τη διάρκειά της θα εκπεμφθεί ένα μήνυμα προσέγγισης με την Αγκυρα ή ένα σήμα αυστηρής καταδίκης της.

Ολη την περασμένη εβδομάδα –και πριν τα νέα δεδομένα– η Αθήνα προετοιμαζόταν για την έναρξη διερευνητικών επαφών με την Αγκυρα, στις 28 Αυγούστου, για πρώτη φορά μετά τη διακοπή που είχε προκαλέσει η τελευταία το 2016. Ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης είχε αποφασίσει επικεφαλής της τριμελούς ελληνικής αντιπροσωπείας να είναι ο πρέσβης ε.τ. κ. Παύλος Αποστολίδης που είχε μετάσχει σε ανάλογες συνομιλίες στο παρελθόν και γνωρίζει άριστα τους σχετικούς φακέλους. Κατά πληροφορίες, με τη μεσολάβηση του Βερολίνου, είχε διαμορφωθεί ένας συγκεκριμένος οδικός χάρτης για την πορεία των συνομιλιών μεταξύ των δύο πλευρών: Μετά τους πρώτους γύρους των διερευνητικών θα άρχιζαν επαφές και σε στρατιωτικό επίπεδο με αντικείμενο νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Σε περίπτωση επίτευξης ουσιαστικής προόδου η συζήτηση θα αναβαθμιζόταν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, δηλαδή μεταξύ των κ. Ν. Δένδια και Μ. Τσαβούσογλου, οι οποίοι θα προετοίμαζαν μια συνάντηση κορυφής των κ. Μητσοτάκη - Ερντογάν. Μάλιστα, ο σχεδιασμός που υπήρχε προέβλεπε ότι οι συζητήσεις δεν θα ήταν «ατέρμονες». Ως σημεία-ορόσημα είχαν προσδιοριστεί οι αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου, και κυρίως, η ολοκλήρωση της γερμανικής προεδρίας στην Ε.Ε., τον Δεκέμβριο.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Διπλωματία: Τελευταία Ενημέρωση

Με τα ελληνοτουρκικά σε σταθερή τροχιά μέχρι τον Νοέμβριο, η πρόκληση για την Αθήνα είναι η νέα πολιτική του Βερολίνου
Του Βασίλη Νέδου
 |  ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ