Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ
Iσως κάπου το πήρε το μάτι σας αυτές τις μέρες. Το Internet Archive, μια πλατφόρμα που το 1996 ιδρύθηκε με σκοπό την αρχειοθέτηση ιστοσελίδων και το 2005 στράφηκε και σε υπηρεσίες ψηφιακής βιβλιοθήκης, πρόσφερε στο κοινό του 1,4 εκατ. e-books, για ανάγνωση στις δύσκολες μέρες της απομόνωσης. Το πρότζεκτ ονομάστηκε «Βιβλιοθήκη Εθνικής Eκτακτης Ανάγκης» και συνοδεύτηκε από άρση της λίστας αναμονής δανεισμού, που κρατούσε τον αριθμό των προσφερόμενων e-books σε νόμιμα πλαίσια.
Και καθώς σε αυτά τα 1,4 εκατ. βιβλία περιλαμβάνονταν και μπεστ σέλερ που καλύπτονται από πνευματικά δικαιώματα (βιβλία των Χίλαρι Μάντελ, Τζ. Κ. Ρόουλινγκ, Στίβεν Κινγκ, Τζ. Ρ. Ρ. Μάρτιν και άλλων), πολλοί συγγραφείς και οι ενώσεις τους εξοργίστηκαν. «Ψηφιοποιούν βιβλία παρανόμως και τα ανεβάζουν στο Διαδίκτυο. Δεν είναι βιβλιοθήκη», έγραψε ξερά στο Twitter ο Κόλσον Γουάιτχεντ, συγγραφέας του μυθιστορήματος «Υπόγειος σιδηρόδρομος» (εκδ. Ψυχογιός), το οποίο έχει βραβευτεί με Πούλιτζερ και με το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου στις ΗΠΑ. Σε πιο αναλυτικό ύφος, η Eνωση Συγγραφέων της Αμερικής δήλωσε «σοκαρισμένη που το Internet Archive χρησιμοποιεί την πανδημία ως δικαιολογία για να εξωθήσει στα άκρα τον νόμο περί πνευματικών δικαιωμάτων», ενώ ο πρόεδρός της Ντάγκλας Πρέστον είπε ότι «είναι σαν να λεηλάτησαν ένα βιβλιοπωλείο και άρχισαν να μοιράζουν τα βιβλία στους περαστικούς».
Η Βρετανίδα ομόλογός του Νίκολα Σόλομον χαρακτήρισε «ελεεινή» την κίνηση του Internet Archive και υποσχέθηκε να αρχίσει συζητήσεις με υπουργούς της χώρας της προκειμένου να σταματήσει αυτή την «αγνή και ατόφια πειρατεία». Τι αποκρίθηκε το Internet Archive; Oτι η άρση εκείνης της λίστας αναμονής δανεισμού έχει τη στήριξη της ευρύτερης εκπαιδευτικής και βιβλιοθηκονομικής κοινότητας. Oτι ενθαρρύνει τους αναγνώστες που είναι σε θέση να παραγγείλουν βιβλία από βιβλιοπωλεία να το πράξουν, καθώς και ότι όσοι συγγραφείς δεν επιθυμούν να προσφέρουν προσωρινή πρόσβαση στα έργα τους σε αυτή την περίοδο κρίσης, μπορούν να το ζητήσουν με ένα e-mail. Η διαφωνία δεν λύθηκε· μερικές ενώσεις συγγραφέων βρίσκονται εδώ και χρόνια στα μαχαίρια με το Internet Archive. Αιτία, τα πνευματικά δικαιώματα, που ίσως αρχίσουν να συζητιούνται με διάφορους νέους τρόπους, καθώς η ψυχαγωγία γίνεται όλο και πιο ψηφιακή.
