Kathimerini.gr
Τάσος Ντάφλος
Τη στιγμή που όλο και περισσότεροι γονείς εμβολιάζονται κατά του νέου κορωνοϊού πριν από τα παιδιά τους, προκύπτουν νέα ερωτήματα για τα οποία δεν φαίνεται να υπάρχουν ξεκάθαρες απαντήσεις.
Είναι τελικά ασφαλές να παίζουν γονείς και παιδιά σε εσωτερικούς χώρους; Μπορούν να πάνε διακοπές το καλοκαίρι ή να μπουν σε αεροπλάνο; Και τι συμβαίνει στην περίπτωση που τα παιδιά ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου;
Εάν αυτή η νέα και περίπλοκη πραγματικότητα σας προκαλεί παραπάνω στρες, δεν είστε οι μόνοι. «Η διαδικασία του ανοίγματος και η επιστροφή σε κοινωνικές συναναστροφές που εδώ και ένα χρόνο προσπαθούσαμε να αποφύγουμε, έχουν πράγματι προκαλέσει ένα νέο κύμα άγχους», αναφέρει η Μάλια Τζόουνς, επιστήμονας στον τομέα της Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Γουισκόνσιν – Μάντισον.
Τα εμβόλια φαίνεται να αποτελούν ένα πολλά – υποσχόμενο μονοπάτι προς την έξοδο από την πανδημία, αναφέρει η ίδια, «παράλληλα όμως πρέπει να εξετάσουμε εκ νέου την κάθε πιθανότητα».
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν τρόποι να δοθούν κάποιες απαντήσεις σε ερωτήματα οικογενειών, τα οποία πηγάζουν από τις οδηγίες επιστημόνων και κυβερνήσεων καθώς και από όσα είναι μέχρι στιγμής γνωστά σχετικά με τους κινδύνους της Covid, αναφέρουν οι ειδικοί.
Τονίζεται, ωστόσο, ότι πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως αυτό που ισχύει για τη μία οικογένεια ίσως να μην ισχύει και για την άλλη. «Όταν αξιολογούμε ένα ρίσκο, δεν υπάρχουν “ναι” ή “όχι”. Είναι απλώς ένα πλαίσιο», επισημαίνει η Δρ. Λούσι ΜακΜπράιντ, γιατρός με έδρα την Ουάσιγκτον Π.Κ..
Στο πλαίσιο αυτό των αυξανόμενων ερωτημάτων και της αβεβαιότητας σχετικά με τον εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού, οι New York Times ρώτησαν ειδικούς σε ζητήματα δημόσιας υγείας, προκειμένου να λύσουν κάποιες από τις πιο κρίσιμες απορίες που έχουν προκύψει.
Ερώτηση: «Πότε να υπολογίζω ότι θα εμβολιαστεί το παιδί μου;»
Απάντηση: Κανείς δεν ξέρει στα σίγουρα πότε θα υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια για όλα τα παιδιά. Το εμβόλιο των Pfizer/BioNTech έχει εγκριθεί για χρήση σε παιδιά 16 ετών και άνω, αλλά κανένα από τα εγκεκριμένα εμβόλια για την Covid δεν έχει λάβει το πράσινο φως για μικρότερα παιδιά.
Στα τέλη του προηγούμενου μήνα, ωστόσο, οι Pfizer/BioNTech ανακοίνωσαν αισιόδοξα αποτελέσματα από κλινική δοκιμή στην οποία συμμετείχαν έφηβοι, καθώς διαπιστώθηκε ότι το εμβόλιο είχε υψηλό βαθμό αποτελεσματικότητας σε παιδιά ηλικιών 12 έως 15.
Είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς πόσο θα διαρκέσουν οι υπόλοιπες κλινικές δοκιμές και οι διαδικασίες έγκρισης, αλλά ο Δρ. Τζέιμς Κόνγουεϊ, ειδικός στον τομέα των μολυσματικών ασθενειών σε παιδιά στη Σχολή Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας του Γουισκόνσιν, όπου και επιβλέπει τα εμβολιαστικά προγράμματα, ανέφερε ότι είναι πιθανό τα εμβόλια να είναι διαθέσιμα για παιδιά 12 – 15 ετών από αυτό το καλοκαίρι, για παιδιά 5 – 11 στα τέλη του 2021 και για βρέφη άνω των έξι μηνών, νήπια και παιδιά προσχολικής ηλικίας, στις αρχές του 2022.
Ερώτηση: «Μπορούμε να συναναστρεφόμαστε με φίλους και οικογένειες που έχουν εμβολιαστεί;»
Απάντηση: Εάν έχετε εμβολιαστεί πλήρως (δηλαδή εάν έχουν περάσει τουλάχιστον δύο εβδομάδες από τη στιγμή που λάβατε τη δεύτερη δόση του εμβολίου, ή δύο εβδομάδες αφότου σας χορηγήθηκε η μοναδική δόση ενός μονοδοσικού εμβολίου), οι οδηγίες από το Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC) αναφέρουν ότι είναι ασφαλές να περνάτε χρόνο σε εσωτερικούς χώρους, χωρίς μάσκα, μαζί με μια μικρή παρέα από άτομα, που επίσης έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Ωστόσο, το CDC δεν έχει διασαφηνίσει τι ακριβώς θεωρείται ως «μικρή συνάθροιση», παρόλο που αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας είχαν θέσει ως ανώτατο όριο τα δέκα άτομα για συναθροίσεις σε εσωτερικούς χώρους, κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Εάν τα παιδιά σας είναι κοντά και επιθυμούν να σας επισκεφθούν, σε εσωτερικό χώρο και χωρίς μάσκες, μαζί με εμβολιασμένους φίλους και συγγενείς όπως οι παππούδες, είναι ασφαλές να το κάνουν από τη στιγμή που όποιος δεν έχει εμβολιαστεί μένει μόνος του και δεν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου επιπλοκών από τη νόσο.
Ερώτηση: «Μπορούμε να ερχόμαστε σε επαφή με άτομα που δεν έχουν εμβολιαστεί;»
Απάντηση: Εάν τα παιδιά σας δεν έχουν εμβολιαστεί, δεν θα πρέπει να βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους, μη φορώντας μάσκα, με άτομα εκτός του στενού οικογενειακού περιβάλλοντος που δεν έχουν εμβολιαστεί, καθώς υπάρχει κίνδυνος να μεταδώσουν την Covid σε άλλους, αναφέρει η Δρ. ΜακΜπράιντ.
Μια εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα θα μπορούσαν να είναι οι οικογένειες που έχουν δημιουργήσει μια «κοινωνική φούσκα» και έρχονται σε επαφή μόνο μεταξύ τους και με κανέναν άλλον. Ωστόσο, «παρατηρούμε τόσες πολλές συνέπειες της Covid στην ψυχική υγεία των παιδιών μας – όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η απομόνωση και η μοναξιά», λέει η Δρ. Νια Χέρντ – Γκάρις, παιδίατρος στο Northwestern Medicine.
Είναι λοιπόν σημαντικό για τις οικογένειες να βρίσκουν τρόπος για ασφαλή εξισορρόπηση αυτών των δύο.
«Σίγουρα μπορούν οι οικογένειες να συναθροίζονται για να παίζουν τα παιδιά», αναφέρει η Δρ. Τζόουνς. «Θα πρέπει απλώς να πάρετε κάποια μέτρα προφύλαξης», τονίζει. Για παράδειγμα, οι συναθροίσεις καλό είναι να γίνονται σε εξωτερικούς χώρους όποτε αυτό είναι δυνατό, ενώ θα πρέπει να τηρούνται οι κοινωνικές αποστάσεις και ιδανικά, οι παρευρισκόμενοι να φορούν μάσκες.
«Δεν είμαστε ακόμη σε σημείο που να μπορούμε να κανονίζουμε συναντήσεις σε εσωτερικούς χώρους για παιχνίδι, χωρίς μάσκες ή με παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί», εξηγεί η ίδια.
Ερώτηση: «Είναι πιο ασφαλές να ταξιδεύω με ή χωρίς τα παιδιά μου;»
Απάντηση: Τώρα που έχει εμβολιαστεί ένας μεγάλος αριθμός ενηλίκων, οι οικογένειες – όπως είναι φυσικό – νιώθουν την επιθυμία να ταξιδέψουν ξανά ή να πάνε διακοπές.
Στις ΗΠΑ, εάν κάποιος έχει εμβολιαστεί πλήρως και επιθυμεί να ταξιδέψει χωρίς τα παιδιά του, μπορείτε να το κάνει με ασφάλεια μόνο εντός της χώρας, σύμφωνα με τις οδηγίες του CDC, και δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε τεστ πριν ή μετά το ταξίδι, ή να τεθεί σε αυτοαπομόνωση κατά την επιστροφή του. Η πιθανότητα να κολλήσει Covid και να ύστερα να τη μεταδώσει σε άλλους, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειάς του, είναι μικρή.
Τι συμβαίνει όμως στην περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να ταξιδέψει με τα παιδιά του που δεν έχουν εμβολιαστεί; Αυτή είναι μια πιο πολύπλοκη ερώτηση, αλλά οι ειδικοί λένε πως μπορεί να γίνει με ασφάλεια, από τη στιγμή που θα ληφθούν κάποια μέτρα προστασίας.
«Δεν απαγορεύεται να πάει κάποιος διακοπές με την οικογένειά του αυτό το καλοκαίρι», αναφέρει η Κέιτλιν Ρίβερς, επιδημιολόγος στο Ινστιτούτο Τζονς Χόπκινς για την ασφάλεια στον τομέα της Υγείας.
Εάν το παιδί σας αντιμετωπίζει ιατρικά προβλήματα που θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο επιπλοκών από Covid-19, ίσως να είναι καλύτερο να συζητήσετε πρώτα τα σχέδια σας για κάποιο ταξίδι με τον παιδίατρό του.
Στις ΗΠΑ, τα παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να υποβληθούν σε τεστ Covid μια με τρεις ημέρες πριν από το ταξίδι, και τρεις με πέντε ημέρες από την επιστροφή. Θα πρέπει επίσης να τεθούν σε αυτοαπομόνωση για επτά ημέρες μετά το ταξίδι (ακόμη και αν το αποτέλεσμα του τεστ βγει αρνητικό).
Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών, όλοι (εκτός των παιδιών κάτω των δύο ετών) θα πρέπει να φορούν μάσκες σε δημόσιους χώρους, να κρατούν δύο μέτρα απόσταση από άλλους όταν αυτό είναι δυνατό, να πλένουν τα χέρια τους ή να χρησιμοποιούν αντισηπτικό και να αποφεύγουν τον συνωστισμό. Εάν το παιδί σας το αντέχει, προτείνει η Δρ. Ρίβερς, μπορείτε να τους φορέσετε διπλή μάσκα κατά τη διάρκεια πτήσεων με χειρουργική μάσκα από κάτω και υφασμάτινη μάσκα από πάνω.
Ερώτηση: Μπορούμε να πάμε στο γυμναστήριο ή για φαγητό σε εσωτερικούς χώρους;
Απάντηση: Εάν έχετε εμβολιαστεί πλήρως, το αμερικανικό CDC αναφέρει ότι μπορείτε να συνεχίσετε τις δραστηριότητές σας όπως το να πηγαίνετε στο γυμναστήριο ή για φαγητό σε εσωτερικούς χώρους. Και μπορείτε να απολαμβάνετε αυτές τις δραστηριότητες ακόμη και αν έχετε στο σπίτι παιδιά που δεν έχουν εμβολιαστεί, αναφέρει η Δρ. Τζόουνς. Αλλά θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι αυτές οι δραστηριότητες έχουν υψηλό βαθμό επικινδυνότητας και παρόλο που είναι αρκετά απίθανο ένας εμβολιασμένος γονέας να φέρει τον ιό στο σπίτι, είναι και πάλι καλύτερο να αποφεύγονται αυτοί οι χώροι όταν επικρατεί συνωστισμός, ενώ θα πρέπει να γίνεται χρήση μάσκας και να τηρούνται οι αποστάσεις όταν αυτό είναι δυνατό.
Οι ειδικοί συνιστούν επίσης να μην παίρνετε μαζί τα παιδιά σας σε αυτές τις δραστηριότητες εάν δεν έχουν εμβολιαστεί, καθώς μπορεί να εκτεθούν στην Covid και να τη μεταδώσουν και σε άλλους.
Στα εστιατόρια, για παράδειγμα, «δεν μπορείτε να φάτε φορώντας μάσκα, και τα εστιατόρια θα είναι γεμάτα με άλλους ανθρώπους που δεν θα ξέρετε εάν έχουν εμβολιαστεί», αναφέρει η Δρ. Τζόουνς. (Είναι πολύ καλύτερο να τρώτε σε εξωτερικούς χώρους εάν είναι δυνατόν).
«Πάρτε μια βαθιά ανάσα – αυτές οι αποφάσεις είναι δύσκολες»
Μπορεί να είναι δύσκολο για τους γονείς να κατανοήσουν ότι η Covid-19 – η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και κάποιες φορές θανατηφόρες επιπλοκές σε ενήλικες – είναι συνήθως ήπια σε παιδιά και εφήβους, προκαλώντας συμπτώματα που συχνά δεν είναι χειρότερα από εκείνα ενός απλού κρυολογήματος ή μη προκαλώντας και καθόλου συμπτώματα.
«Τα παιδιά εμφανίζουν, κατά μέσο όρο, ήπια ή και καθόλου συμπτώματα», αναφέρει η Δρ. Ρίβερς.
Παρ’ όλα αυτά, κάποια παιδιά ίσως να κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν βαριά από Covid-19 συγκριτικά με άλλα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα παιδιά με υποκείμενα νοσήματα όπως το άσθμα, ο διαβήτης, οι συγγενείς καρδιοπάθειες, ένα αποδυναμωμένο ανοσοποιητικό σύστημα ή κάποιες γενετικές, νευρολογικές ή μεταβολικές διαταραχές όπως το σύνδρομο Down.
Τα περισσότερα παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, δεν νοσούν βαριά όταν προσβληθούν από Covid, αλλά θα ήταν καλό οι γονείς να συζητήσουν με τους παιδιάτρους για όλα τα πιθανά σενάρια προκειμένου να είναι όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς, λέει η Δρ. Κάρμιν Πάουελ, παιδίατρος στο Stanford Medicine.
Να θυμάστε ότι δεν υπάρχει μια προσέγγιση που να εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις. Οι οικογένειες οφείλουν να ζυγίζουν τα υπέρ και τα κατά και να παίρνουν τις αποφάσεις που είναι καλύτερες για τις ίδιες. «Εάν οι άνθρωποι επιλέξουν να παραμείνουν επιφυλακτικοί, αυτό δεν είναι λάθος. Και αν διαλέξουν να γίνουν λίγο πιο ευέλικτοι, ούτε αυτό είναι λάθος», λέει η Δρ. Ρίβερς.
«Είναι δύσκολοι καιροί, αλλά πιστεύω πως είναι θετικό το γεγονός ότι έχουν προκύψει αυτά τα νέα ζητήματα, διότι σημαίνει πως τα πράγματα βελτιώνονται», προσθέτει.
