Kathimerini.gr
Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν πόσο καιρό θα ζήσουν. Η σκέψη ότι η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει μπορεί να σας ταράζει, αλλά λίγος αναστοχασμός μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε τις υπόλοιπες μέρες της ζωής σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
«Όταν οργανώνετε τους προσωπικούς σας στόχους για το μέλλον, έχετε την αίσθηση ότι παραμένετε στο τιμόνι και αποκτάτε μια μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης για τα χρόνια που έρχονται», δηλώνει η ψυχολόγος Lisa LaRowe από το Κέντρο Γήρανσης και Σοβαρών Νόσων του Ινστιτούτου Mongan, στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης.
Εκτιμήστε τις αξίες σας
Πολλοί άνθρωποι, όταν ατενίζουν το μέλλον τους, επιλέγουν δραστηριότητες από μια λίστα με τα πράγματα που επιθυμούν να έχουν κάνει προτού φύγουν από τη ζωή, όπως το να τρέξουν σε έναν Μαραθώνιο, να ταξιδέψουν στην Ευρώπη ή να μάθουν μια νέα γλώσσα. Όλα αυτά μπορεί να είναι χρήσιμα εργαλεία για ενδοσκόπηση, αλλά μπορεί επίσης να λειτουργούν περιοριστικά.
«Σκοπός της λίστας επιθυμιών είναι να εκπληρώσει κάποιος όσο περισσότερους στόχους μπορεί ή να τους σβήσει από τη λίστα», αναφέρει η LaRowe. «Οι στόχοι αυτοί, όμως, έχουν συνήθως ένα τελικό σημείο. Τι θα κάνετε όταν έχει πλέον σβηστεί ο στόχος από τη λίστα; Ή τι θα γίνει αν μια νόσος ή ένας τραυματισμός σάς εμποδίσει να τον επιδιώξετε; Στο τέλος, μπορεί να νιώθετε χαμένος και να αναζητάτε διαρκώς το επόμενο πράγμα που θα πρέπει να υλοποιήσετε, αντί να εστιάζετε σε αυτά που έχουν μεγαλύτερη σημασία».
Αντί για λίστες επιθυμιών, η LaRowe προτείνει να επικεντρωθείτε στις προσωπικές σας αξίες. «Οι αξίες είναι οι αρχές που μας καθοδηγούν για το πώς θέλουμε να ενεργούμε και να ζούμε την κάθε μέρα και δεν μπορούν να ολοκληρωθούν ή να σβηστούν από μια λίστα», επισημαίνει. «Οι αξίες μπορούν να σας βοηθήσουν να προσδιορίσετε τους στόχους που θέλετε να επιτύχετε για να προχωρήσετε μπροστά».
Όταν εξετάζετε τις αξίες σας, η LaRowe προτείνει να εστιάζετε σε πέντε τομείς: σχέσεις, υγεία, επιμόρφωση, προσωπική ανάπτυξη και ψυχαγωγία. Για κάθε τομέα, θέστε στον εαυτό σας κάποιες ερωτήσεις που θα αναδείξουν τι κρύβετε στην ψυχή σας. Για παράδειγμα: «Τι έχει πραγματικά σημασία για μένα και γιατί;» «Τι θέλω να επιτύχω;» «Πώς σχετίζεται αυτός ο τομέας με το είδος της ζωής που θέλω να ζήσω;».
«Στόχος αυτής της άσκησης είναι να εντοπίσετε ποιες αξίες είναι οι πιο σημαντικές για εσάς και ποιες πλευρές της καθεμιάς σάς συγκινούν περισσότερο», συνεχίζει η LaRowe. «Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να διασφαλίσετε ότι ο χρόνος που σας μένει θα είναι γεμάτος με δραστηριότητες που έχουν νόημα», συμπληρώνει.
Καταρτίστε ένα σχέδιο
Με βάση τις απαντήσεις σας, ταξινομήστε τους πέντε τομείς με σειρά προτεραιότητας. Στη συνέχεια, σχεδιάστε δύο ή τρεις στόχους για τον καθένα. Για παράδειγμα, ο τομέας των σχέσεων μπορεί να περιλαμβάνει το να περνάτε περισσότερο χρόνο με τα εγγόνια σας ή να δώσετε προτεραιότητα στις φιλίες σας. Ο τομέας της υγείας μπορεί να περιλαμβάνει το να παραμείνετε δραστήριοι ή να συνεχίσετε να ζείτε ανεξάρτητα. Ο τομέας της ψυχαγωγίας θα μπορούσε να περιλαμβάνει την επιθυμία να ταξιδέψετε στο εξωτερικό.
Στη συνέχεια, καταρτίστε ένα σχέδιο για να επιτύχετε αυτούς τους στόχους. Στον τομέα των σχέσεων, για παράδειγμα, ο στόχος σας θα μπορούσε να είναι να προγραμματίσετε εβδομαδιαίες συναντήσεις με τα εγγόνια σας, να ξανασυνδεθείτε με κάποιον με τον οποίο έχετε χάσει επαφή ή να αποκαταστήσετε μια φιλία που έχει χαλάσει. Η πρόσληψη ενός προσωπικού γυμναστή για να βελτιώσετε τη φυσική σας κατάσταση μπορεί να υποστηρίξει την αξία της υγείας ή την ανεξάρτητη διαβίωση.
Προσαρμόστε τους στόχους σας ανάλογα με τις ανάγκες σας. Για παράδειγμα, αν ο στόχος των εβδομαδιαίων συναντήσεων με τα εγγόνια σας είναι υπερβολικά φιλόδοξος, μπορείτε να τα πάρετε ένα Σαββατοκύριακο για διακοπές το καλοκαίρι. Αν κάποιο πρόβλημα υγείας εμποδίζει τον στόχο σας για ένα ψυχαγωγικό ταξίδι στην Ευρώπη, εστιάστε στο όφελος που κρύβεται πίσω από ένα τέτοιο ταξίδι, δηλαδή στην αναζήτηση νέων εμπειριών, κάτι που μπορείτε να επιτύχετε με μια επίσκεψη σε μια άλλη περιοχή της χώρας σας ή με την έναρξη μιας νέας δραστηριότητας σε εξωτερικό χώρο.
Δεν χρειάζεται να εγκαταλείψετε εντελώς την παραδοσιακή λίστα επιθυμιών. «Μπορείτε όμως να αξιολογήσετε κατά πόσο οι επιθυμίες αυτές συνάδουν με τις αξίες που θεωρείτε σημαντικές», παρατηρεί η LaRowe. «Για παράδειγμα, μπορεί ένας από τους στόχους σας στη λίστα επιθυμιών να ήταν το να τρέξετε σε έναν Μαραθώνιο, αλλά τώρα μπορεί να είναι πιο χρήσιμο να στηρίξετε την αξία της υγείας με το να παραμείνετε δραστήριοι, να χάσετε βάρος ή να συνεχίσετε να ζείτε ανεξάρτητα».
Η LaRowe προσθέτει ότι είναι καλό να ελέγχετε κάθε μερικούς μήνες κατά πόσο ζείτε τη ζωή σας σύμφωνα με τις αξίες σας. «Αν παρατηρήσετε κάποιο χάσμα ανάμεσα στις αξίες σας και στα πράγματα στα οποία αφιερώνετε τον χρόνο σας και την ενέργειά σας ή αν αντιληφθείτε ότι οι στόχοι σας δεν υποστηρίζουν πλέον τις αξίες σας, πάρτε τα μέτρα σας και κάντε τις απαραίτητες προσαρμογές», συνιστά η LaRowe. «Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να παραμείνετε πιστοί σε αυτά που είναι πιο σημαντικά για εσάς».
