Kathimerini.com.cy
Η Κεντρική Σκηνή της Εταιρείας Θεατρικής Ανάπτυξης Λεμεσού (ΕΘΑΛ) θα παρουσιάσει την Κυριακή 1η του Μάρτη 2015 -σε παγκύπρια πρεμιέρα- υπό την Αιγίδα της Πρεσβείας της Ιταλίας στη Κύπρο -την κωμωδία του σημαντικότερου μετά το Πιραντέλλο, σύγχρονου Ιταλού θεατρικού συγγραφέα, του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο Το Ψέμα έχει Μακριά Ποδάρια (Le Bugie con le Gambe Lunge).
Μια απολαυστική κωμωδία με χαρακτήρες γνώριμους, που ακροβατούν ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, και ανάλογα με τις ανάγκες τους, άλλοτε του κονταίνουν και άλλοτε του μακραίνουν τα ποδάρια, έτσι ώστε το ψέμα να φαντάζει αλήθεια και η αλήθεια ψέμα…
Λίγα λόγια για την υπόθεση του έργου
Στη Νάπολη, λοιπόν, αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τον αμερικανικό στρατό κατοχής να… κυνηγάει τις θερμόαιμες γυναίκες της, ζει ο συμπαθητικός Λίμπερο Ινκορονάτο, εκτιμητής παλιών νομισμάτων με την ανύπαντρη αδελφή του, Κοστάντζα. Στη ίδια -λαϊκή - πολυκατοικία, ζουν μια κοκότα πολυτελείας, η Γκρατσιέλλα (που θέλει να αποκατασταθεί στα μάτια της κοινωνίας, ως σύζυγος του Λίμπερο), ένας εύπορος αλλά τσιγκούνης εισοδηματίας, ο Ρομπέρτο Περέτι, μελλοντικός σύζυγος της αδελφής του πρωταγωνιστή καθώς και ένα απίθανο ζευγάρι υπερδραστήριων ερωτικά γειτόνων (εντός και εκτός σπιτιού), ο Μπενεντέτο και η Όλγα… Το μωσαϊκό των πρωταγωνιστών, συμπληρώνουν, μια αθυρόστομη και χυμώδης θυρωρίνα, η μητέρα της Όλγας, συγγενείς του Μπενεντέτο, ένας ταξιθέτης κινημ/φου, η ερωμένη του Μπενεντέτο και … μωρά, παράνομα και νόμιμα!
Η μετάφραση/διασκευή του έργου έγινε από τον Νίκο Αναστασόπουλο, η σκηνοθεσία από τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της ΕΘΑΛ, Μηνά Τίγκιλη, τα σκηνικά/ κοστούμια υπογράφει ο Στέφανος Αθηαινίτης, την μουσική επιμέλεια ο Μάριος Παπαδόπουλος, τη κίνηση ο Άριστος Παπαχριστοφή και το σχεδιασμό των φωτισμών ο Παναγιώτης Μανούσης. Βοηθός σκηνοθέτη είναι η Μαρίνα Βρόντη και πρωταγωνιστούν μια πλειάδα έμπειρων και νεότερων ηθοποιών: ο Κώστας Βήχας, η Μαρίνα Βρόντη, η Παναγιώτα Παπαγεωργίου, ο Γιάννος Αντωνίου, η Σκεύη Παπαμιλτιάδους, ο Βασίλης Χαραλάμπους, η Μικαέλλα Θεοδουλίδου, ο Χάρης Ευριπίδου και η Μαρία Βιολάρη. Συμμετέχουν: η Χριστίνα Βραχίμη, ο Αντρέας Δανιήλ, ο Μηνάς Τζωρακάκης και η Χριστίνα Κούταλη.
Εντουάρντο Ντε Φιλίππο (1900-1984)
Ο Εντουάρντο Ντε Φιλίππο γεννήθηκε στη Νάπολη το 1900. Από πολύ μικρός και περνώντας δύσκολα παιδικά χρόνια, λόγω των στερήσεων και της πίκρας που κουβαλά ένα νόθο παιδί, μυήθηκε στα μυστικά της ναπολιτάνικης κωμωδίας συμμετέχοντας σε παραστάσεις του πατέρα του, μαζί πάντα με τη μικρότερη αδερφή του, τη Τιτίνα, και αργότερα με το αδερφό του, τον Πεπίνο.
Σε μια εποχή όπου στο λαϊκό θέατρο επικρατούσε η φάρσα, το δράμα πάθους και τιμής, το ιστορικό δράμα και οι αυτοσχεδιασμοί σε τραγουδάκια της μόδας, ο Εντουάρντο- από τα δεκατέσσερα ακόμα χρόνια του- έγινε μέλος του θιάσου του Β.Σκαρπέτα. Η δουλειά ήταν πολύ σκληρή χωρίς διακοπές με συνεχείς περιοδείες σε ολόκληρη της Ιταλία.
Έχοντας ξεκινήσει από την αντιγραφή των χειρόγραφων έργων του που έπαιζε ο πατέρας του, έφτασε το 1922 να γράψει την πρώτη τρίπρακτη κωμωδία Ho Fatto il guato (Την Έκανα την Ζημιά). Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τη μουσική κωμωδία ο Εντουάρντο, η Τιτίνα και ο Πεπίνο ίδρυσαν τον «Χιουμοριστικό θίασο των Ντε Φιλίππο».
Η επιτυχία της κωμωδίας Ποιος είναι πιο ευτυχισμένος από μένα, έκανε τη φήμη τους να εξαπλωθεί έξω από τα σύνορα της Νάπολης με συνεχείς περιοδείες στα μεγαλύτερα θέατρα της Ιταλίας. Το φαινόμενο των Ντε Φιλίππο προκάλεσε το ενδιαφέρον του Πιραντέλλο, ο οποίος τους ανέθεσε το ανέβασμα του έργου του Liola στη ναπολιτάνικη διάλεκτο. Η συνάντηση των δύο θεατράνθρωπων είχε συνέχεια…
Η επιρροή του Πιραντέλλο διαφαίνεται, βέβαια, σε ολόκληρη τη δραματουργία του Εντουάρντο, μέσα από την αιώρηση ανάμεσα στο ψέμα και την πραγματικότητα, στην τρέλα και τη λογική, τη φαντασία και το γεγονός (…).
Ο Εντουάρντο Ντε Φιλίππο αγαπήθηκε πολύ από το κοινό και από τους σύγχρονους ανθρώπους του θεάτρου. Τιμήθηκε εν ζωή με πολυάριθμα βραβεία και γνώρισε τη διεθνή καταξίωση.
Είπαν για τον Ντε Φιλίππο
Σοφία Λόρεν: «Ένιωθα πολύ κοντά του, σαν ηθοποιός και σαν Ναπολιτάνα. Μια απώλεια αναντικατάστατη. Χάνεται ένας μεγάλος δάσκαλος, που κυριαρχούσε στο ιταλικό θέατρο τα τελευταία πενήντα χρόνια»
Φράνκο Τζεφιρέλλι που σκηνοθέτησε τον Λόρενς Ολίβιε σε έργο του Ντε Φιλίππο, «Άλλη μια μεγάλη φωνή που σβήνει, ίσως η τελευταία μεγάλη θεατρική φωνή του αιώνα μας. Ο τελευταίος ζωντανός ιταλός συγγραφέας, που μπορούσαμε να παρουσιάζουμε στο εξωτερικό. Η φωνή του θα συνεχίσει ν ‘ακούγεται ακόμα και τώρα που έσβησε, μέσ’ από τα κείμενα που μας έχει αφήσει…» ενώ και ο ηθοποιός Bιτόριο Γκάσμαν, δήλωνε πως «Μ’ έδενε μαζί του μια παλιά βαθιά φιλία, γεμάτη αγάπη. Με το θάνατο του έχει χαθεί ο στυλοβάτης του ιταλικού θεάτρου».
Η Άλκη Ζέη, έγραφε στο αφιέρωμα στο Ντε Φιλίππο το 1983: «Τον ίδιο τον Ντε Φιλίππο τον γνώρισα από κοντά στην Ιταλία το 1954. Ήταν τότε τα πέτρινα χρόνια στην Ελλάδα κι έπρεπε για διάφορους λόγους να μείνω ένα διάστημα στην Ιταλία. Περίμενα λίγα λεπτά σ’ ένα μεγάλο χωλ με μια θεόρατη τζαμένια πόρτα στο βάθος. Μέσα από τα τζάμια διέκρινα κάποιον άνθρωπο να χειρονομεί έντονα και κατάλαβα πως έπρεπε να είναι πολύ θυμωμένος. Πρόσεξα το πρόσωπο του κι από τα χαρακτηριστικά βαθουλωμένα μάγουλα του και τα εκφραστικά του μάτια, αναγνώρισα τον Εντ. Ντε Φιλίππο. […] προχώρησε προς εμένα, η έκφραση του είχε αλλάξει και μου είπε γελώντας «Τι νέα από τον Παρθενώνα;” Το χιούμορ του, ο φιλικός τόνος της φωνής του μου δώσανε κουράγιο[…]
Γνωστός στην Κύπρο
Ο Ντε Φιλίππο, δεν είναι άγνωστος στη Κύπρο, πρώτη φορά ανέβηκε το έργο του, Αχ Αυτά τα Φαντασματα, πριν 50 χρόνια, συγκεκριμένα το Μάιο του 1962, στο θέατρο Ριάλτο, από τον ΟΘΑΚ, σε σκηνοθεσία του Θάνου Σακέτα, , με τους Μούστρα, Παντελίδη, Δώρα Κακουράτου, Όλγα Ποταμίτου κ.α στους πρωταγωνιστικούς ρόλους…
Ακολούθησαν από Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου αργότερα, η Φιλουμένα Μαρτουράνο, Οι Εκατομμυριούχοι της Νάπολι και πάλι το, Αχ Αυτά τα Φαντάσματα. Το πρώτο ανέβηκε πριν λίγα χρόνια ξανά από το Σατιρικό σε σκηνοθεσία της Δέσποινας Μπεμπεδέλη. Στην Ελλάδα, ο Εντουάρντο Ντε Φιλίππο αγαπήθηκε πιο πολύ… Το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν, το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Β. Ελλάδας αλλά και η Αλίκη Γεωργούλη στο θέατρο Αποθήκη, το ζεύγος Βουγιουκλάκη –Παπαμιχαήλ παρουσίασαν έργα του με πιο πρόσφατη την ελληνική πρεμιέρα της κωμωδίας που θα παρουσιάσει η ΕΘΑΛ στη Λεμεσό, τη Λευκωσία και τη Πάφο, ενώ σε λίγο καιρό το Εθνικό Θέατρο θα παρουσιάσει τη Φιλουμένα… σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή με την Ελένη Ράντου στον ομώνυμο ρόλο. Γ.Μιχαλακόπουλος, Τ.Βανδης, Στ. Παράβας, Αγ. Αντωνόπουλος, Μπέττυ Βαλάση, Γιώργος Αρμένης ήταν μερικοί από τους πρωταγωνιστές που ενσάρκωσαν ρόλους που πρώτος δίδαξε ο ίδιος ο Ντε Φιλίππο
Info
Κάθε Κυριακή στις 6.30 και Σάββατο στις 8.30 μμ στο Τεχνοχώρο της ΕΘΑΛ μέχρι τις 31 Μαρτίου. Στη Λευκωσία τα Ψέματα θα φιλοξενηθούν στη Νέα Σκηνή του ΘΟΚ τη Τρίτη 24 Μαρτίου και στη Πάφο τη Τετάρτη 25 Μαρτίου στο Μαρκίδειο Θέατρο με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου. Τακτικές παραστάσεις κάθε Σάββατο στις 8.30μμ και Κυριακή στις 6.30μμ. Πληρ. 25877827.
