Του Απόστολου Τομαρά
Το μεσημέρι της Παρασκευής όταν θα ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων ενδιαφέροντος θα επιβεβαιωθεί ή όχι η αισιοδοξία που επικρατεί στο κυβερνητικό στρατόπεδο για αυξημένο ενδιαφέρον ξένων εταιρειών για την ΑΟΖ της Κύπρου.
Από το πρωί της Παρασκευής θα ξεκινήσει η υποβολή των φακέλων στο υπουργείο Ενέργειας μια διαδικασία η οποία ουσιαστικά ανοίγει την αυλαία για επέκταση των ερευνών για υδρογονάνθρακες σε άλλα τρία τεμάχια της ΑΟΖ. Αυτό το οποίο ενδιαφέρει περισσότερο την Λευκωσία είναι στην τρίτη διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος να ανέβει ο πήχης του στάτους των εταιρειών.
Στόχος που αν γίνει εφικτός θα ενισχύσει όπως εκτιμάται τις ενεργειακές φιλοδοξίες της Δημοκρατίας και θα εδραιώσει τον γεωστρατηγικό ρόλο στην περιοχή. Με βάση την διαδικασία που θα ακολουθηθεί την Παρασκευή οι εταιρείες ή κοινοπραξίες θα μεταβαίνουν στο υπουργείο Ενέργειας όπου θα υποβάλλουν την αίτηση ενδιαφέροντος.
Όπως ανακοινώθηκε από τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Λακκοτρύπη το μεσημέρι της Παρασκευής θα γνωστοποιηθεί μόνο ο αριθμός των ενδιαφερομένων καθώς και τα τεμάχια για τα οποία θα επιδειχθεί ενδιαφέρον. Τα ονόματα εταιρειών ή κοινοπραξιών θα ανακοινωθού επίσημα της ερχόμενη Τετάρτη εφόσον ενημερωθεί προηγουμένως το υπουργικό συμβούλιο.
Οι μνηστήρες
Στο δεύτερο γύρο αδειοδότησης ενδιαφέρον είχε επιδειχθεί από 15 εταιρείες ή κοινοπραξίες. Στον τρίτο γύρο το τελικό νούμερο πιστεύεται ότι θα είναι μεγαλύτερο. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην διαδικασία της Παρασκευής παρούσες θα είναι οι εταιρείες οι οποίες διεξάγουν ήδη έρευνες σε άλλα τεμάχια της ΑΟΖ.
Από τις τρείς πιο ισχυρές είναι οι ενδείξεις για την ιταλική ENI η οποία έχει πάρει άδειες για τα τεμάχια 2, 3 και 9. Παρά το γεγονός ότι οι έρευνες που διεξήχθησαν δεν ήταν καρποφόρες η εταιρεία επέλεξε να παραμείνει στην Κύπρο μετά και την μεγάλη ανακάλυψη εντός της αιγυπτιακής ΑΟΖ δοκιμάζοντας το γεωλογικό μοντέλο ερευνών του Zorh.
Κάτι ανάλογο συνέβη και με την γαλλική TOTAL η οποία συνεχίζει να ψάχνει για ΦΑ στο τεμάχιο 11. Από πλευράς κοινοπραξίας του κοιτάσματος «Αφροδίτη» ενδιαφέρον φαίνεται να έχει επιδείξει η BG Group που εξαγοράσθηκε από την πολυεθνική Shell. Ενδεχόμενη υποβολή φακέλου για κάποιο από τα τρία υπό παραχώρηση τεμάχια θα είναι δείγμα γραφής για της προθέσεις της εταιρείας να συνεχίσει να επιμένει επενδυτικά στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Εκτός από τις εν λόγω εταιρείες κυβερνητικές πηγές αφήνουν να αιωρείται ότι την Παρασκευή θα υπάρξουν και ευχάριστες εκπλήξεις οι οποίες δεν είναι άσχετες όπως σημειώνεται με το πρόσφατο ταξίδι του κ. Λακκοτρύπη σε Λονδίνο και Χιούστον
Από τον 1ο έως τον 3ο γύρο
Το πρώτο εγχείρημα για προσέλκυση ενδιαφέροντος εταιρειών για έρευνες στην ΑΟΖ εκδηλώθηκε στις 15 Φεβρουαρίου 2007 με της Δημοκρατία να παραχωρεί τότε 11 από τα 13 τεμάχια της ΑΟΖ για έρευνες υδρογονανθράκων. Εκτός διαδικασίας παρέμειναν τα τεμάχια 3 και 11.
Στον πρώτο γύρο ενδιαφέρον με την υποβολή αιτήσεων επέδειξαν τρείς εταιρείες. Στις 24 Οκτωβρίου το τότε Υπουργικό Συμβούλιο άναψε το πράσινο φως στην Noble Energy International Ltd για το τεμάχιο αριθμός 12. Πέντε χρόνια μετά στις 11 Φεβρουαρίου 2012 η τότε κυβέρνηση Χριστόφια προκηρύσσει τον δεύτερο γύρο αδειοδότησης, αυτή την φορά για 12 τεμάχια της ΑΟΖ.
Εκτός διαδικασίας μένει μόνο το 13. Εν αντιθέσει με τον πρώτο γύρο το ενδιαφέρον υπό την σκιά και των ανακαλύψεων στο τεμάχιο 12 εκτοξεύεται και στις 11 Μαΐου 2012 υποβάλλονται στο Υπουργείο Βιομηχανίας 15 αιτήσεις ενδιαφέροντος, πέντε εταιρείες και δέκα κοινοπραξίες.
Η αυλαία του δεύτερου γύρου έπεσε πρώτα τον Γενάρη του 2013 όπου παραχωρήθηκαν στην ιαταλοκορεάτικη κοινοπραξία ENI – KOGAS τα οικόπεδα 2, 3 και 9 και ένα μήνα αργότερα η γαλλική TOTAL λαμβάνει άδεια για τα τεμάχια 6, 7 και 11.
