Της Μαρίνας Οικονομίδου
Είναι νωρίς να πούμε αν πάμε για λύση ή ναυάγιο, λέει στην «Κ» ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού, επισημαίνοντας πως υπάρχουν ζητήματα στα οποία διαφωνούν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο κ. Κυπριανού τονίζει πως το ΑΚΕΛ θα αναλάβει πρωτοβουλίες και θα πραγματοποιήσει ταξίδια στο πλαίσιο επίτευξης μιας λύσης. Μιλάει παράλληλα για τις τεταμένες σχέσεις με τον Αθανάσιο Ορφανίδη, όπως επίσης και για το βιβλίο του Δημήτρη Χριστόφια. Σε ό,τι αφορά τον Νίκο Κατσουρίδη και την αναφορά του ονόματός του στην προεδρολογία αναφέρει με νόημα πως όποιες αποφάσεις ληφθούν και τον αφορούν θα πρέπει να είναι σε συνεννόηση με το κόμμα.
–Η σύγκρουσή σας με τον Αθανάσιο Ορφανίδη έγκειται σε διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις ή τα αίτια είναι βαθύτερα;
–Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει μία καθαρά διαφορετική ιδεολογική και πολιτική προσέγγιση. Όταν ο κ. Ορφανίδης ήταν διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας αντί να επικεντρώνεται στον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος που ήταν το κύριό του καθήκον έκανε δημόσιες παρεμβάσεις για τα δημοσιονομικά που δεν ήταν δική του αρμοδιότητα. Δυστυχώς, επέμενε να ασχολείται με άλλα ζητήματα, στηρίζοντας πολιτικές θέσεις κομμάτων και παίρνοντας θέση στην αντιπαράθεση της κυβέρνησης με πολιτικά κόμματα και πρόσωπα.
–Στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις σας με τον κ. Ορφανίδη τι συζητούσατε;
–Με ενημέρωνε για ζητήματα και διατύπωνε τις απόψεις του για διάφορα θέματα. Εγώ προσπαθούσα συνεχώς να τον πείσω ότι η δική του αρμοδιότητα ήταν ο τραπεζικός τομέας. Του επεσήμαινα τις ανησυχίες για το πώς εξελίσσονται τα πράγματα στον τραπεζικό τομέα. Δυστυχώς, είχε εμμονές, είχε πολιτικές θέσεις και θεωρούσε ότι έπρεπε να τις διατυπώνει.
–Εμμονές εναντίον του ΑΚΕΛ;
–Πήρε καθαρά μέρος στην πολιτική αντιπαράθεση που υπήρχε μεταξύ της κυβέρνησης και του ΔΗΣΥ και του Νικόλα Παπαδόπουλου στο πλευρό των δύο τελευταίων. Ήταν μία καθαρά ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση. Αν ήταν οποιοσδήποτε πολίτης θα είχε το δικαίωμα να το κάνει. Ήταν όμως ο κεντρικός τραπεζίτης. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι, όπως αποδεικνύεται από τις εξελίξεις, ασκούσε τα καθήκοντά του με πολλή ανεπάρκεια. Αναπτύχθηκε από τη δική του πλευρά μια εμμονή και μια εμπάθεια έναντι στο ΑΚΕΛ που είναι προφανές ότι υπάρχει και σήμερα. Παράλληλα, επιχειρεί να αποσείσει τις δικές του ευθύνες και βέβαια οι δικοί του προστάτες, που τον προστάτευαν τότε, προσπαθούν να τον προστατεύσουν και σήμερα, επειδή γνωρίζουν ότι αν απομυθοποιηθεί ο Ορφανίδης, αν καταδειχθούν οι δικές του ευθύνες, θα φανούν και οι δικές τους τεράστιες ευθύνες που είχαν για τον τρόπο που λειτούργησαν τότε. Να πω απλώς πως ο Ολι Ρεν, επίτροπος για οικονομικά θέματα και πλέον αρμόδιος για τους λόγους της οικονομικής καταστροφής, είπε στο Ευρωκοινοβούλιο ότι τα προβλήματα στην Κύπρο ήταν προβλήματα που προέκυπταν από την έκθεση του τραπεζικού τομέα στην Ελλάδα και ο μη επαρκής έλεγχος που ασκείτο από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου. Όλα αυτά τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα προκάλεσαν προβλήματα και στον δημοσιονομικό τομέα και όχι το αντίθετο. Μάλιστα, ο Ολι Ρεν, τον Ιανουάριο του 2012, απευθυνόμενος, σε επιστολή του στον τότε υπουργό Οικονομικών Κίκη Καζαμία έλεγε ότι με βάση τα μέτρα που έχει πάρει η Κύπρος, αφαιρείται από τον κατάλογο των πέντε προβληματικών χωρών και πως έμπαινε σε μία σωστή πορεία. Τι μεσολάβησε στη συνέχεια που ουσιαστικά δεν μας έδωσε τη δυνατότητα να χειριστούμε τα ζητήματα; Η μεγάλη κρίση στον τραπεζικό τομέα που πήρε τις διαστάσεις που πήρε. Ποιος είχε τις ευθύνες γι αυτό;
–Μπαίνουμε στις δημοτικές εκλογές και γίνονται διαβουλεύσεις για συνεργασίες με άλλα κόμματα. Θα αποτελέσει τεστ για το ενδεχόμενο συνεργασίας το 2018;
–Σε καμία περίπτωση. Εμείς δεν προσεγγίζουμε έτσι τα ζητήματα. Οι τοπικές εκλογές έχουν έντονο το τοπικό στοιχείο και αν το ξεχάσουμε νομίζω πως θα κάνουμε λάθος. Ο στόχος μας σε ό,τι αφορά τα κομματικά ψηφοδέλτια είναι να βρούμε άτομα που θα αναπτύσσουν έντονη κοινωνική δράση και σε ό,τι αφορά τα ζητήματα των δημαρχιών είπαμε στις επαρχιακές οργανώσεις αφού αφουγκραστούν τις απόψεις της τοπικής κοινωνίας να συζητήσουν και με τα άλλα τοπικά οργανωμένα σύνολα για να δούμε αν καταλήγουμε σε κάποιες προσεγγίσεις. Εκείνο που έχει σημασία είναι οι υποψήφιοι για δήμαρχοι να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις. Κυρίως την εντιμότητα, καθώς έχουμε καταταλαιπωρηθεί τα τελευταία χρόνια από πολλά σκάνδαλα που εμφανίζονται. Θέλουμε ανθρώπους καθαρούς, ανθρώπους που να είναι έτοιμοι να υπηρετήσουν και όχι να εξοικονομήσουν από την παραμονή τους στη θέση του δημάρχου αλλά και ανθρώπους που να έχουν ικανότητες. Αν μέσα σε αυτά τα πλαίσια προκύψουν συνεργασίες με άλλα κόμματα είναι καλοδεχούμενες για εμάς.
Κατσουρίδης και προεδρολογία
–Έχετε πάρει κάποια απόφαση για το μέλλον του Νίκου Κατσουρίδη στο κόμμα, δεδομένου ότι θεωρείτο πως θα επανεξετάζατε το φθινόπωρο το ζήτημα;
–Αν υπάρχει κάτι νεότερο θα σας ενημερώσουμε.
–Δεν θα το συζητούσατε ούτως ή άλλως αυτή την περίοδο;
Το καταστατικό δεν λέει ότι είμαστε υποχρεωμένοι να το συζητήσουμε, το καταστατικό μάς παρέχει την ευχέρεια αν θέλουμε να το συζητήσουμε.
–Πώς αντιμετωπίζετε το ότι το όνομά του ακούγεται στην προεδρολογία του 2018;
–Είναι δική του υπόθεση, δεν θα το απαντήσω εγώ. Μπορεί ο Νίκος Κατσουρίδης να έχει ένα διαφορετικό καθεστώς σήμερα, αλλά είναι υποχρεωμένος με βάσει το καταστατικό να λειτουργεί όπως όλα τα υπόλοιπα μέλη του κόμματος. Οπότε οι όποιες αποφάσεις θα ληφθούν και θα τον αφορούν, πρέπει να είναι σε συνεννόηση με το κόμμα. Από κει και πέρα δεν έχω τίποτα άλλο να πω. Εγώ βλέπω τις δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο ίδιος δεν μας έχει πει τίποτα, δεν μας έχει ενημερώσει για τίποτα, αν υπάρχει οτιδήποτε το συγκεκριμένο θα το σχολιάσουμε.
Υποχρέωση του Χριστόφια να γράφει βιβλίο
–Ο Δημήτρης Χριστόφιας εκδίδει το δικό του βιβλίο επισημαίνοντας ότι θα αποκαλύψει πολλά. Υπάρχουν ανησυχίες για το τι ενδεχομένως να λέει;
–Καμία απολύτως ανησυχία. Ο Δημήτρης Χριστόφιας είναι 50 χρόνια εμπλεκόμενος στην πολιτική ζωή του τόπου. Από τα 50 αυτά χρόνια υπήρξε για πάνω από 20 χρόνια γ.γ. του ΑΚΕΛ, πρόεδρος της Βουλής και Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Νομίζω ότι είναι υποχρέωσή του να καταγράψει τις δικές του εμπειρίες σε ένα βιβλίο. Αν κάποιοι ενοχληθούν, εγώ τους καλώ να κρίνουν τα ζητήματα αντικειμενικά και όχι εκείνοι να θέλουν να μένουν όλοι στο απυρόβλητο, αλλά να έχουν το δικαίωμα να πετροβολούν είτε τον Δημήτρη Χριστόφια είτε το ΑΚΕΛ.
–Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ποια είναι η δική σας εικόνα για το επίπεδο συνομιλιών στο Κυπριακό;
–Θεωρούμε ότι υπάρχει πρόοδος που οφείλεται σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό στις συγκλίσεις Χριστόφια – Ταλάτ αλλά υπάρχουν ακόμα ανοικτά κεφάλαια που δεν επιτρέπουν να πει κάποιος με βεβαιότητα προς τα πού θα οδηγηθούν τα πράγματα. Είναι το περιουσιακό που είναι ένα τεράστιο ζήτημα, είναι το θέμα της ασφάλειας που παρόλο που η τουρκική πλευρά έχει μετακινηθεί, είναι προφανές πως δεν έχει μετακινηθεί μέχρι του σημείου που να μας επιτρέπει να μιλάμε για σύγκλιση. Είναι το εδαφικό και τα ζητήματα της εκτελεστικής εξουσίας. Εάν δεν ξεκαθαρίσει πού πάμε σε αυτά τα ζητήματα δεν μπορεί κάποιος να πει με βεβαιότητα αν πηγαίνουμε σε λύση ή σε ναυάγιο. Είναι ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.
–Θα υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα μέχρι τις 14 του Σεπτέμβρη;
–Μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου κατά την άποψή μου όχι. Είναι προφανές ότι καταβάλλεται μία προσπάθεια από πολλούς για διάφορους λόγους να υπάρξει προώθηση και αν είναι δυνατόν επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό. Η δική μας άποψη είναι ότι αν δεν υπάρξουν λύσεις σε αυτά τα ζητήματα που ανέφερα παραπάνω, κάτι τέτοιο δεν θα είναι κατορθωτό.
–Θα είναι πολύπλοκα και δαιδαλώδη τα ζητήματα δηλαδή;
–Συμφωνώ και γι’ αυτό λέω ότι είναι πολύ πρόωρο να πει κάποιος εάν πηγαίνουμε για λύση ή ναυάγιο. Να επαναλάβω πως η ξεκάθαρη θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι δεν γίνεται μία χώρα μέλος της Ε.Ε. να έχει εγγυητές. Για εμάς είναι ξεκάθαρο ότι η λύση πρέπει να μας απαλλάσσει από την κατοχή αλλά ταυτόχρονα να μη δίνει το δικαίωμα επέμβασης στα εσωτερικά μας στον οποιοδήποτε τρίτο. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στην Τουρκία αλλά στον οποιοδήποτε τρίτο είτε αυτό ονομάζεται ΝΑΤΟ, είτε ΗΠΑ, είτε Ρωσία. Είμαστε ανεξάρτητο κράτος και πρέπει εμείς οι Κύπριοι να χειριζόμαστε τα ζητήματα εσωτερικά.
–Διαβλέπετε ότι έχει αλλάξει η στάση της Τουρκίας εσχάτως σε σημαντικά ζητήματα;
–Είναι προφανές ότι έχει μετακινηθεί στα θέματα ασφάλειας, δεν επιμένει στο σύστημα εγγυήσεων που υπήρχε, η πρόταση που κατέθεσε όμως είναι τέτοια που δεν δημιουργεί προοπτική επίτευξης συμφωνίας.
–Τη γνωρίζετε;
–Βλέπουμε τα έγγραφα, δεν δημιουργεί αισιοδοξία συνεπώς, αναμένουμε τι θα γίνει στα επόμενα στάδια.
–Είστε αισιόδοξος ότι θα υπάρξει σύγκλιση;
–Είναι πρόωρο να λέει κάποιος ότι είμαστε κοντά σε λύση και ειλικρινά διερωτώμαι γιατί κάποιοι έχουν αφηνιάσει κυριολεκτικά και προσπαθούν να σκοτώσουν κάθε προσπάθεια. Είπαμε από το 1974 ότι ο τρόπος για να λυθεί το Κυπριακό είναι οι συνομιλίες. Με συνομιλίες συνεπώς είναι υποχρεωμένος να προχωρήσει ο Πρόεδρος. Εκείνο που εμείς πρέπει να απαιτούμε είναι αυτές οι συνομιλίες να διεξάγονται στο πλαίσιο των αποφάσεων που διαχρονικά πήρε το Εθνικό Συμβούλιο. Εμείς, εκεί θα κρίνουμε τον Πρόεδρο.
–Συμφωνείτε με τη διαπραγματευτική στάση που τηρεί ο Πρόεδρος;
–Υπάρχουν ζητήματα στα οποία διαφωνούμε και τα είπαμε και στην τελευταία συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Ο εποικοδομητικός τρόπος συμπεριφοράς ενός πολιτικού κόμματος είναι να λέει τα σωστά και να επισημαίνει τα λάθος για να γίνουν διορθώσεις. Αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί το ΑΚΕΛ και οφείλω να πω ότι ο Πρόεδρος προέβη σε κάποιες διορθωτικές κινήσεις.
–Άρα δεν έχει αρθεί η υποστήριξη προς τον ΠτΔ;
–Εμείς στηρίζουμε τη διαδικασία και θα κρίνουμε το αποτέλεσμα από την τελική κατάληξη. Δεν είναι θέμα στήριξης προς τον κ. Αναστασιάδη αλλά προς τη διαπραγματευτική διαδικασία. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να λύσουμε το Κυπριακό.
–Αλλά όχι και λύση για τη λύση.
–Σίγουρα μία λύση χάριν της λύσης θα επιφέρει πολύ περισσότερα προβλήματα και θα είναι καταστροφική για την Κύπρο. Δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από το ΑΚΕΛ μια οποιαδήποτε λύση.
–Γιατί διαφωνείτε με τη σύσταση Επιτροπής Κυπριακού στη Βουλή;
–Και τι θα κάνουμε στο Εθνικό Συμβούλιο; Ποιος θα είναι ο ρόλος του; Ο ρόλος του είναι να ενημερώνεται, να διατυπώνει απόψεις να συζητάει. Ταυτόχρονα έχει συστήσει υποεπιτροπές για να συζητούνται τα εξειδικευμένα ζητήματα. Τι θα κάνει η κοινοβουλευτική επιτροπή στη Βουλή για το Κυπριακό; Λένε ότι θα καταθέτει εκεί τα έγγραφα ο Πρόεδρος. Μιλάμε σοβαρά; Δεν τα δίνει στο Εθνικό Συμβούλιο και θα τα δίνει σε μία κοινοβουλευτική επιτροπή που θα συμμετέχουν οι βουλευτές και όχι οι ηγέτες των κοινοβουλευτικών κομμάτων; Λένε ότι θα συζητάμε εξειδικευμένα θέματα. Με ποιες γνώσεις; Στο Εθνικό Συμβούλιο έχουμε υποεπιτροπές και έχουμε το δικαίωμα να απαιτήσουμε τη σύγκλησή τους για παράδειγμα σε συνταγματικά θέματα, με εμπειρογνώμονες των κομμάτων. Στη Βουλή ποιους συνταγματολόγους έχουμε; Ποιοι βουλευτές έχουν εξειδικευτεί για να διατυπώσουν θέσεις για θέματα συνταγματικά; Ή μήπως θα προσκαλούνται οι διάφοροι τάχα ειδικοί και θα αρχίσουν να διατυπώνουν θέσεις και απόψεις που κατά την άποψή μου είναι καταστροφικές; Αυτό θέλουμε στη Βουλή;
–Φοβάστε το ενδεχόμενο να μας κλείσουν σε ένα δωμάτιο και να μας πουν πάρτε αποφάσεις για ορισμένα κεφάλαια;
–Δεν πρόκειται να δεχτούμε πιέσεις ούτε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, παρόλο που κατανοούμε ότι υπάρχουν ζητήματα που είναι πιεστικά σχετικά με τις προσπάθειες λύσης του Κυπριακού. Η δική μας προσέγγιση είναι πολύ απλή προς τον οποιοδήποτε ενδιαφέρεται για λύση στο Κυπριακό. Επηρεάστε την τουρκική πλευρά να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με θέσεις που μπορούν να γίνουν αποδεκτές από την ε/κ πλευρά και τότε το Κυπριακό λύεται σε χρόνο ρεκόρ.
–Το ΑΚΕΛ θα πάρει πρωτοβουλίες για συναντήσεις με Τούρκους αξιωματούχους;
–Ναι, θα πάρει πρωτοβουλίες, αλλά να μου επιτρέψετε να μην τις προσδιορίσω αυτή τη στιγμή. Το ΑΚΕΛ θα κάνει διάφορα ταξίδια σε σημαντικούς προορισμούς για να μεταφέρει απόψεις και σκέψεις για όλα αυτά που συμβαίνουν στο Κυπριακό.
