
Του Γιώργου Κακούρη
Οι μικροεπεξεργαστές στους servers της Επιτροπής από όπου ανέβηκε η ανακοίνωση για διορισμό του πρώην επιτρόπου Γιοχάνες Χαν ως ειδικού απεσταλμένου της Κομισιόν για το Κυπριακό δεν πρόλαβαν να κρυώσουν προτού η Ελένη Θεοχάρους ανακοινώσει με τη σειρά της στο Twitter πως ο κ. Χαν είναι «παθολογικά τουρκόφιλος». Ακολούθησε, στον ολοένα και πιο συρρικνούμενο μικρόκοσμο του κυπριακού χ, γιορτή αντιπαράθεσης από τους μεν που κατηγορούν τους δε πως πάντα βαφτίζουν τους πάντες φιλότουρκους, και από τους δε που αποδίδουν προκαταβολικά μειοδοσία στους μεν, με αποκορύφωμα κάποιον να διερωτάται «Χαν;! “Αυστριακός”;!» με σαφείς ρατσιστικές και καμένες υπόνοιες.
Η ουσία είναι πως η κ. Θεοχάρους δικαιούται να έχει και να τεκμηριώνει όπως θεωρεί καλύτερο μια άποψη, έχοντας διατελέσει ευρωβουλεύτρια που έχει συνεργαστεί με τον κ. Χαν. Ασχέτως αν παραγνωρίζει τις επικρίσεις Χαν στο καθεστώς Ερντογάν για το κράτος δικαίου που της επεσήμαναν άλλοι λογαριασμοί.
Αυτό το οποίο δεν είναι λογικό να κάνουμε είναι να λέμε αστειότητες για το όνομα, το οποίο παρεμπιπτόντως είναι θείο δώρο για τη δημοσιογραφία γιατί προσφέρεται για πολλαπλά λογοπαίγνια αναλόγως των εξελίξεων. Όπως «Έμεινε ΧΑΝος ο Τατάρ» αν η συνάντηση με τον Τ/κ ηγέτη πάει καλά, «Δεν ΧΑΝνει η Κομισιόν» αν η εμπλοκή της Ευρώπης αποδειχθεί αποφασιστική. Ή «ΧΑΝι του πάντζιαρου η εμπλοκή Ε.Ε. στο Κυπριακό» αν προκύψει ασυνεννοησία. Σύμφωνα πάντως με το Ancestry.com, το γερμανικό επίθετο Χαν (Hahn) θεωρείται πως προέρχεται από τη γερμανική λέξη για τον πετεινό, με την έννοια του αππωμένου, ή πως είναι υποκοριστικό του Γιοχάνες. Με άλλα λόγια ο νέος εμπλεκόμενος στο Κυπριακό θα μπορούσε να μεταφραστεί ως Γιάννης Πετεινάρης. Ή ως Γιάννης Γιαννάκης.
Πέρα από την ονοματολογία και τα τεστ τουρκοφιλίας, η ανακοίνωση του διορισμού του κ. Χαν ως ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό ήρθε μετά από μια περίοδο ασυνήθιστης αυτοσυγκράτησης από τον πρόεδρο Χριστοδουλίδη, σε αντίθεση με παλαιότερες δημόσιες δηλώσεις για επικείμενο διορισμό απεσταλμένου που τελικά δεν ερχόταν. Χαλαρώνοντας, όπως φαίνεται, μόνο το πρωί της Τετάρτης κατά τη μαγνητοσκόπηση της συνέντευξής του στο Omega.
Η ιστορία της ενισχυμένης εμπλοκής της Ε.Ε. στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών και για ισχυρότερο ρόλο σε μια μελλοντική διαδικασία, ήταν ένα σίριαλ δημόσιων δηλώσεων με υψηλές προσδοκίες και υποσχέσεις που ήταν αρκετά πιο πάνω από το εφικτό, και ως εκ τούτου ακόμα πιο πάνω από το τελικό αποτέλεσμα.
Ένα παράδειγμα ήταν ο στόχος της απόλυτης διασύνδεσης των ευρωτουρκικών με το Κυπριακό, που στην πράξη υπάρχει πλέον στον εφικτό βαθμό, χωρίς όμως ο διάλογος επί όλων των θεμάτων να εξαρτάται βήμα-βήμα και με λεπτομερή τρόπο από τις ενέργειες της Τουρκίας στο Κυπριακό όπως είχε υποσχεθεί ο ΠτΔ.
Το άλλο παράδειγμα είναι η εμπλοκή της Ε.Ε. στο Κυπριακό με απεσταλμένο, ο οποίος αρχικά θα ήταν μια πολιτική προσωπικότητα βεληνεκούς Μέρκελ ή Μπαρνιέ, διορισμένη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (κάτι που για να γίνει χρειάζεται σύμφωνη γνώμη και των 27 και είναι ένα πολιτικό εργαλείο κυρίως για την εξωτερική πολιτική και σχέσεις της Ευρώπης). Τελικά –όπως αναμενόταν εξ αρχής από όσους ασκούσαν τεκμηριωμένη κριτική στον ΠτΔ για το θέμα– είναι ένας τεχνοκράτης με πολιτικό πρόσημο διορισμένος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει και τα ουσιαστικά εργαλεία.
Ο κ. Χαν δεν είναι ο Dragon Reborn που ή θα λύσει ή θα χαντακώσει με τις μαγικές του δυνάμεις το Κυπριακό με το που θα πατήσει στο αεροδρόμιο της Λάρνακας (όπως ο μεσσίας της προφητείας στη σειρά βιβλίων –και στην τηλεόραση– «Wheel of Time»). Και για αυτό δεν έχει νόημα να συζητούμε από τώρα αν είναι εξαιρετικά σεβάσμιος, απίθανος και γουάου καταπληκτικός πολιτικός ή μίαρος φιλότουρκος, διεφθαρμένος οσφυοκάμπτης και μέλος της λέσχης Μπίλντεμπεργκ.
Ο Γιοχάνες Χαν είναι ένα κομμάτι του μηχανισμού που έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Ένωση, και ο ρόλος του πρέπει να αναζητηθεί στο περιβάλλον της προέδρου Φον ντερ Λάιεν, στις σχέσεις του με τους συμβούλους της για την εξωτερική πολιτική, και το πώς στο πλέγμα αυτό θα επηρεάσει τις συστάσεις της Κομισιόν στους 27 ηγέτες. Ο διορισμός του είναι μια θετική εξέλιξη. Όμως η εμπλοκή της Ε.Ε., και η σοβαρότητα και ετοιμότητα της κυβέρνησης να την εκμεταλλευτεί, θα φανεί μόνο αν ο κ. Τατάρ συνταξιοδοτηθεί στις εκλογές του Οκτωβρίου, και η ενδοκυπριακή διάσταση του Κυπριακού αποκτήσει και πάλι προοπτική.