ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Μήλον της Εριδος

Του Κώστα Ιορδανίδη

Του Κώστα Ιορδανίδη

cior@otenet.gr

Με τη Μικρασιατική Καταστροφή και την κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας υπό την εδαφική της μορφή –δηλαδή την ενσωμάτωση των ελληνικών πληθυσμών σε ένα ενιαίο κράτος– η Ελλάς μετεβλήθη σταδιακώς σε χώρα κατ’ εξοχήν του status quo. Η προσάρτηση των Δωδεκανήσων κατέστη εφικτή χάρις στην εμπλοκή της Ελλάδος στον πόλεμο εναντίον των Δυνάμεων του Aξονος. Η λύση μιας ανεξαρτήτου Κύπρου –δίχως δικαίωμα αυτοδιαθέσεως– ενετάσσετο στη λογική της διατηρήσεως του status quo εν σχέσει πάντοτε με την Τουρκία. Όταν κατέρρευσε η Γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία, η Ελλάς δεν αμφισβήτησε το status quo όπως αυτό διαμορφώθηκε με τη Συμφωνία του Βουκουρεστίου του 1913 που επικύρωσε τον κατακερματισμό του Οθωμανικού Βιλαετίου, με την Ελλάδα να κατακτά το 51%. Oλες οι ελληνικές κυβερνήσεις Νέας Δημοκρατίας, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ αναγνώρισαν την αναγκαιότητα επιβιώσεως της ΠΓΔΜ γι’ αυτό προέκριναν τη λύση υιοθετήσεως ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό περιλαμβάνουσα και τη λέξη «Μακεδονία». Η δολιότης του Στρατάρχη Τίτο ήταν ότι το πολιτικό μόρφωμα που δημιούργησε, ακρωτηριάζοντας τη Σερβία, δεν ήταν «επαρχία», όπως κάποιοι ανακριβώς υποστηρίζουν, δεν ήταν καν «αυτόνομη περιοχή», όπως το Κοσσυφοπέδιο και η Βοϊβοδίνα, αλλά «Δημοκρατία» με δικαίωμα αποσχίσεως. Και καταπονημένη από τον φρικτό ανταρτοπόλεμο η Ελλάς σιωπηρώς και εκούσα άκουσα το απεδέχθη.Ως προς το σκέλος της ονομασίας η συμφωνία των Πρεσπών που συνομολόγησε η κυβέρνηση του κ. Αλέξη Τσίπρα κινείται στο πλαίσιο του status quo, όπως αυτό διαμορφώθηκε το 1913, επ’ ελπίδι ενισχύσεώς του διά της εντάξεως της συγκεκριμένης χώρας στις δομές του ΝΑΤΟ και των προσαρμογών που θα αναγκασθεί να κάνει εμβαθύνοντας τις σχέσεις της με την Ε.Ε. έως ότου ενταχθεί στο άδηλο και μακρινό μέλλον.

Ως προς τα άλλα σημεία της συμφωνίας των Πρεσπών υπάρχουν ασφαλώς ασάφειες και «γκρίζες ζώνες». Αλυτρωτικά συμπτώματα θα εκδηλώνονται συχνά έστω και εάν ενίοτε δεν τροφοδοτούνται άμεσα από τις κυβερνήσεις των Σκοπίων. Δεν απηλλάγημεν από τα προβλήματα και εν ολίγοις μπλέξαμε σε διαφορετικό επίπεδο.

Ούτως ή άλλως η συμφωνία των Πρεσπών ήταν αποτέλεσμα πιέσεων που εκπηγάζουν από την ανησυχία της Ουάσιγκτον για ενίσχυση της παρουσίας της Ρωσίας στα Βαλκάνια. Δεν ήταν αποτέλεσμα ουσιαστικής άρσεως της δυσπιστίας μεταξύ των δύο κρατών.

Όμως θέματα όπως το Μακεδονικό, με φόρτιση τεράστια ιστορική και συναισθηματική, είναι βέβαιο ότι δεν επιλύονται μόνον με εργαλεία πολιτικά ή διπλωματικά. Από την άποψη αυτή η αντίδραση των πολιτών είναι και λογική και αναμενόμενη. Υπάρχει απώτερο ιστορικό προηγούμενο.

Λίγα χρόνια από την ίδρυση του Ελληνικού Βασιλείου, ο υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Ζωγράφος μετέβη κατ’ εντολήν του Οθωνος στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνήψε –ad referendum– στις 3/15 Μαρτίου 1840, την πρώτη Συνθήκη Φιλίας, Εμπορίου και Συμμαχίας μεταξύ των δύο χωρών. Επανελθών στην Αθήνα αντιμετώπισε τη γενική κατακραυγή. Η οικία του λιθοβολήθηκε και εκηρύχθη εναντίον του το ανάθεμα. Μετά μία δεκαπενταετία, το 1855, υπεγράφη νέα συμφωνία η οποία ουσιαστικώς δεν διέφερε από εκείνη που είχε διαπραγματευθεί ο Κ. Ζωγράφος.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Κώστα Ιορδανίδη

Κώστας Ιορδανίδης: Τελευταία Ενημέρωση