Της Μαρίας Ηρακλέους
Μια αλλαγή στα έγγραφα που απαιτούνται για την τέλεση πολιτικών γάμων Βρετανών υπηκόων στην Κύπρο - το no trace letter- έχει προκαλέσει σωρεία αντιδράσεων τόσο από τους επαγγελματικά εμπλεκόμενους στη διαδικασία, όσο και από τους άμεσα επηρεαζόμενους Βρετανούς, οι οποίοι έβλεπαν την Κύπρο ως ένα ιδανικό προορισμό για την τέλεση του γάμου τους. Η αλλαγή στην διαδικασία και τα έγγραφα που ζητά η Κυπριακή Δημοκρατία από τους Βρετανούς υπηκόους για τέλεση πολιτικού γάμου στην Κύπρο, τέθηκε σε εφαρμογή τον προηγούμενο μήνα. Συγκεκριμένα, στην απαντητική επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Υφυπουργείο Τουρισμού στις 30 Δεκεμβρίου 2022, αναφέρεται ότι για τις περιπτώσεις Βρετανών υπηκόων που επιθυμούν να τελέσουν γάμο στην Κύπρο και εισέρχονται στη Δημοκρατία για τουριστικούς σκοπούς, θα ισχύει εξαίρεση από την υποχρέωση προσκόμισης επίσημου πιστοποιητικού ή βεβαίωσης μη τέλεσης γάμου, ή σύναψης πολιτικής συμβίωσης το οποίο έχει εκδοθεί από τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας. Θα πρέπει, ωστόσο, όπως αναφέρεται, να προσκομίζεται πιστοποιητικό ελευθερίας από το Κεντρικό Ληξιαρχείο του Ηνωμένου Βασιλείου και στην περίπτωση που δεν καλύπτονται οι τελευταίοι 18 μήνες, Υπεύθυνη Δήλωση που θα πρέπει να γίνεται ενώπιον δικηγόρου και να επικυρώνεται με τη σφραγίδα Apostille, όπως προνοεί η Σύμβαση της Χάγης. Η προσθήκη του No Trace Letter στα απαιτούμενα έγγραφα έχει αυξήσει την γραφειοκρατική διαδικασία για τέλεση πολιτικού γάμου Βρετανών στην Κύπρο, ενώ από άποψη κόστους, συνεπάγεται επιπλέον χρέωση γύρω στις 400-500 αγγλικές λίρες ανά ζευγάρι (για το No Trace Letter και το έξοδα για το Apostille).
Λόγω Brexit
Οι αλλαγές στην διαδικασία τέλεσης πολιτικού γάμου Βρετανών υπηκόων έγιναν μετά το Brexit, εφόσον η Αγγλία δεν ανήκει πλέον στην ΕΕ. Ετσι, όπως εξηγούν στην «Κ» οργανωτές γάμου, οι κάτοχοι βρετανικού διαβατηρίου, θα πρέπει να προσκομίζουν το λεγόμενο Certificate of No Impediment (CNI) με Apostille με ισχύ μόνο 3 μήνες πριν την ημερομηνία γάμου μαζί με διαβατήρια, πιστοποιητικά γεννήσεως και την Ένορκο Δήλωση από δικηγόρο στην Αγγλία με Apostille. Λόγω του ότι η Κύπρος είναι μέρος της Κοινοπολιτείας, η Αγγλική Κυβέρνηση, δεν μπορεί να εκδώσει το Certificate of No Impediment (CNI) και σαν εναλλακτική, μπορεί να εκδώσει μόνο το «No Trace Letter» από το General Register Office, το οποίο όμως έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Το αίτημα για έκδοση μπορεί να γίνει μόνο μέσω τηλεφώνου – χρόνος αναμονής πέραν των 2 ωρών, δεν έχει ισχύ 18 μηνών όπως απαιτείται από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ χρειάζεται μέχρι ένα μήνα χρόνου αναμονής για να παραληφθεί το έγγραφο από το ζευγάρι. Ακολούθως χρειάζεται η διαδικασία Apostille από το legalization office στην Αγγλία. Λόγω του ότι το No Trace Letter δεν μπορεί να αποδείξει την οικογενειακή κατάσταση του ατόμου τους τελευταίους 18 μήνες πριν από την τέλεση του γάμου, το Υπουργείο Εσωτερικών ζητεί από τα ζευγάρια να προσκομίσουν και το Single Status Declaration (Sworn affidavit) με Apostille, με ισχύ μέχρι και 3 μήνες πριν τον γάμο, και έτσι να πιστοποιείται η οικογενειακή τους κατάσταση. Η «Κ» επικοινώνησε με το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών για το θέμα ωστόσο δεν υπήρξε μέχρι στιγμή ανταπόκριση στο αίτημά μας για σχετική ενημέρωση.
Ξεκίνησαν ακυρώσεις
Οι αλλαγές δεν αντιμετωπίστηκαν θετικά από τους ενδιαφερόμενους, ενώ τις τελευταίες μέρες άρχισαν να καταγράφονται αντιδράσεις από μερίδα Βρετανών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όπως πληροφορείται η «Κ», ήδη αριθμός αυτών ξεκίνησαν να ακυρώνουν τον γάμο τους για το 2023 και επιλέγουν την τέλεση συμβολικού γάμου. Δέκτης των παραπόνων είναι και η Μαρία Ευριπίδης, CEO και ιδρύτρια της πλατφόρμας bookyourweddingday.com, η οποία λαμβάνει τις τελευταίες μέρες email πελατών της, στα οποία γίνεται λόγος για αύξηση της ταλαιπωρίας και των εξόδων από αυτή την εξέλιξη. Η ίδια μιλά στην «Κ» εκφράζοντας τον προβληματισμό της για το πώς επηρεάζεται πλέον το ενδιαφέρον τουριστών από την Βρετανία για την Κύπρο, ως γαμήλιο προορισμό. Ήδη, όπως αναφέρει, ξεκίνησαν να γίνονται αλλαγές για το 2023. Αριθμός Βρετανών, οι οποίοι έχουν κλείσει τον γάμο τους και τις διακοπές τους στην Κύπρο για τους επόμενους μήνες του έτους, ακυρώνουν την τέλεση του πολιτικού γάμου και προχωρούν με τέλεση συμβολικού γάμου. Για την τέλεση συμβολικού γάμου δεν χρειάζονται έγγραφα, μεταφράσεις και συμβολαιογράφοι αλλά πρόκειται για μια άτυπη τελετή, και μια συμβολική εκδήλωση ανταλλαγής όρκων, στην οποία δίδεται ένα άτυπο πιστοποιητικό γάμου, το οποίο δεν είναι νόμιμο πιστοποιητικό. Κατά συνέπεια, με μια τέτοια επιλογή από τα ζευγάρια, από τη μια δεν χάνεται ο αριθμός των τουριστικών αφίξεων, από την άλλη όμως σαφώς επηρεάζονται αρνητικά τα έσοδα των δημαρχείων. Η κα Ευριπίδης, εξέφρασε παράλληλα την εκτίμηση ότι για το 2024, οι γάμοι θα είναι μειωμένοι, ενώ σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, οι συνέπειες μπορούν να αποβούν καταστροφικές για το συγκεκριμένο είδος τουρισμού στην Κύπρο, αφού είναι πιθανό, το κοινό του γαμήλιου τουρισμού να επιλέξει άλλους προορισμούς όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα, οι οποίες ακολουθούν πιο απλές διαδικασίες.
Τα έσοδα
Σε επίπεδο εσόδων, ο γαμήλιος τουρισμός είναι ένα σημαντικό κομμάτι των τουριστικών εσόδων στο νησί, με σημαντικότερη αγορά το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως αναφέρει η Μ. Ευριπίδης, ο γαμήλιος τουρισμός από την συγκεκριμένη αγορά εκτιμάται ότι αποφέρει κατά μέσο όρο, γύρω στα 100 εκατ. ευρώ ετησίως. Σημαντικά είναι και τα έσοδα των δήμων από την τέλεση πολιτικών γάμων. Με βάση τα στοιχεία του Υφυπουργείου Τουρισμού, για το 2022, τα έσοδα για τους δημοφιλέστερους δήμους, ξεπέρασαν το ένα εκατ. ευρώ. Σε αυτό το ποσό δεν υπολογίζονται βεβαίως τα έξοδα διαμονής του ζευγαριού και των καλεσμένων, καθώς και γενικότερα η κατά κεφαλή τους δαπάνη. Στόχος των Δήμων είναι η αύξηση των εσόδων τους και η συνεχής διαμόρφωση των χώρων για τέλεση γαμήλιων εκδηλώσεων, επιχειρώντας να κερδίσουν το ενδιαφέρον ξένων τουριστών που επιλέγουν την Κύπρο είτε για ανανέωση όρκων, σύμφωνο συμβίωσης, μήνα του μέλιτος, εορτασμοί επετείων, Hens/stags, ρομαντικά ταξίδια κ.ο.κ. Ανάλογα με τις επιπρόσθετες υπηρεσίες, οι Δήμοι δύνανται να διαμορφώνουν τη βασική χρέωση που καθόρισε η Ένωση Δήμων στα €282 για τους ξένους υπηκόους. Σημειώνεται ότι οι μήνες αιχμής για τον γαμήλιο τουρισμό είναι η καλοκαιρινή περίοδος και συγκεκριμένα οι μήνες Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος και Οκτώβριος.
Οι γάμοι του 2022
Αναλυτικά, το 2018 διεξήχθησαν 9.248 πολιτικοί γάμοι, αριθμός που μειώθηκε ελαφρώς το 2019 – καταγράφηκαν συνολικά περίπου 8.970 πολιτικοί γάμοι. Ο τομέας του γαμήλιου τουρισμού, δέχθηκε μεγάλο πλήγμα το 2020, λόγω των αυστηρών πρωτοκόλλων της πανδημίας του κορωνοϊού. Την συγκεκριμένη χρονιά, ο αριθμός των τελετών πολιτικών γάμων μειώθηκε στις 758. Έκτοτε ο τομέας προσπαθεί να ανακάμψει. Σημάδια βελτίωσης υπήρξαν το 2021, με τον αριθμό των πολιτικών γάμων να τριπλασιάζεται σε σύγκριση με το 2020. To 2022 o αριθμός τους τετραπλασιάστηκε, φτάνοντας γύρω στους 3 χιλιάδες γάμους. Ωστόσο, είναι σαφές ότι είναι μακρύς ο δρόμος μέχρι την πλήρη ανάκαμψη στο συγκεκριμένο είδος τουρισμού.
Πρώτος σε προτίμηση στον γαμήλιο τουρισμό της Κύπρου, βρίσκεται ο δήμος Αγίας Νάπας.
Οι δημοφιλέστεροι δήμοι
Τα οφέλη για τους Δήμους και για την τοπική οικονομία από την τέλεση πολιτικών γάμων, είναι πολλαπλά, εφόσον τα ζευγάρια δεν έρχονται μόνα τους, ακολουθούν συγγενείς και φίλοι, οι οποίοι συνδυάζουν και τις διακοπές τους στο νησί. Ενδεικτικά αναγράφονται πιο κάτω δεδομένα (αριθμοί γάμων και έσοδα)για τους τέσσερις δήμους οι οποίοι έχουν την τιμητική τους σε σχέση με την τέλεση των πολιτικών γάμων : Αγία Νάπα, Πάφος, Πέγεια και Λάρνακα. Στην περίπτωση του δήμου Αγίας Νάπας, οι πολιτικοί γάμοι ξεκίνησαν δυναμικά το 2022, αφού καταγράφηκε μεγάλη ροή κρατήσεων από τις αρχές του έτους. Πρόκειται για τον πρώτο σε προτίμηση δήμο στον γαμήλιο τουρισμό της Κύπρου. Τα έσοδα από την τέλεση των πολιτικών γάμων το 2022 κυμαίνονται περίπου στις €461.000 και οι κύριες εθνικότητες ζευγαριών για την περιοχή είναι Βρετανοί, Ισραηλινοί, Γερμανοί, Πολωνοί, Αυστριακοί και οι προερχόμενοι από Ρωσία και ΚΑΚ. Στην περίπτωση του δήμου Πάφου, τα στοιχεία κάνουν λόγο για 572 γάμους οι οποίοι τελέστηκαν εντός του 2022. Πρόκειται για αριθμό ελαφρώς πιο κάτω σε σχέση με το 2021, χρονιά κατά την οποία, παρά τα περιοριστικά μέτρα της πανδημίας, τελέστηκαν 589 πολιτικοί γάμοι. Η πλειοψηφία των γάμων και σε αυτή την περίπτωση προέρχεται από Βρετανία, Γερμανία και Ισραήλ. Ψηλά στις προτιμήσεις των ζευγαριών είναι και ο δήμος Πέγειας, ο οποίος πέτυχε τον στόχο που είχε θέσει για το 2022 στον γαμήλιο τουρισμό - τελέστηκαν συνολικά 850 πολιτικοί γάμοι το προηγούμενο έτος, σε σχέση με 650 που είχαν πραγματοποιηθεί πριν από την πανδημική κρίση. Μέσα σε τέσσερις μήνες πραγματοποιήθηκαν γύρω στους 560 πολιτικούς γάμους και μέχρι το τέλος του χρόνου εισέρρευσαν στα Ταμεία του Δήμου περίπου €440.000. Η πλειοψηφία των ζευγαριών προέρχονται από τη Βρετανία και το Ισραήλ, και πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, κύρια αγορά ήταν και η Ρωσία. Στους δημοφιλέστερους δήμους για τέλεση πολιτικών γάμων είναι και ο δήμος Λάρνακας, που έβαλε στόχο για φέτος να ανεβάσει τον αριθμό στους 1.100 γάμους. Το 2022 τελέστηκαν 757 πολιτικοί γάμοι και εισέρρευσαν €196.000 στα ταμεία του Δήμου, ενώ λίγο πιο κάτω ήταν ο αριθμός για το 2021 με 734 πολιτικούς γάμους για τον δήμο. Οι αγορές της Λάρνακας είναι το Ισραήλ και ο Λίβανος.
