Της Μαρίας Ηρακλέους
Η διακοπή του δρομολογίου Λάρνακας - Λονδίνου από την Blue Air θορύβησε την κυπριακή αγορά, ενώ αποτέλεσε το έναυσμα συζητήσεων για το μέλλον της εταιρείας. Απαντήσεις δίνει ο εμπορικός διευθυντής της εταιρείας Carsten Schaeffer, ο οποίος παραχώρησε συνέντευξη στην «Κ» στο πλαίσιο της τελευταίας του επίσκεψης στην Κύπρο.
Ο κ. Schaeffer παραδέχτηκε ότι η εταιρεία είχε τα προηγούμενα χρόνια ζημιές εκατομμυρίων, τις οποίες προσπαθούν να κλείσουν με μια ευρύτερη αναδιοργάνωση. Σε αυτό το πλαίσιο διαφοροποιείται το επιχειρηματικό μοντέλο της εταιρείας πλησιάζοντας σε αυτό του χαμηλού κόστους. Την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο πάντως η εταιρεία θα είναι έτοιμη να ξεκινήσει νέα δρομολόγια από το αεροδρόμιο Λάρνακας. Σε ετήσια βάση η εταιρεία εξυπηρετεί γύρω στα τέσσερα εκατομμύρια επιβάτες.
- Τι σας φέρνει στην Κύπρο;
-Η Κύπρος είναι μια από τις βάσεις μας εκτός της Ρουμανίας, έτσι είμαι εδώ για δεύτερη φορά από τον καιρό ανάληψης των καθηκόντων μου τον Απρίλιο και θα χρειαστεί να έρθω ξανά και πολλές φορές ακόμα. Πρόκειται για προγραμματισμένη επίσκεψη. Η Κύπρος είναι εξάλλου μια από τις βάσεις μας και από τις αγορές κλειδιά, στις οποίες θέλουμε να δείξουμε δυναμικά το «παρών» μας και από την στιγμή που προχωρούμε σε πολλές αλλαγές στην Blue Air, πρέπει να διατηρούμε τις σημαντικές μας αγορές ως μέρος αυτών των αλλαγών. Θεωρώ επίσης ότι είναι σημαντικό να βγει και προς τα έξω το τι γίνεται στην εταιρεία μας. Γενικά διατηρούμε χαμηλούς τόνους και έτσι διαδίδονται φήμες, ο κόσμος μιλά και νομίζω ότι πρέπει να παρουσιάσουμε το τι συμβαίνει πραγματικά.
-Ποια είναι λοιπόν τα πλάνα σας;
-Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι τα τελευταία τρία χρόνια, η εταιρεία έχει χάσει πολλά λεφτά. Μόνο πέρσι χάσαμε 23 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι από τον Δεκέμβριο, προσπαθούμε να αλλάξουμε τα πάντα μέσα στην εταιρεία, όπως τη δομή των μετόχων και την διοικητική δομή.
-Πώς οδηγήθηκε η εταιρεία σε ζημιές;
-Υπήρξε μια φάση κατά την οποία η Blue Airπαρουσίασε ταχεία ανάπτυξη. Αυτό συνεπάγεται επενδύσεις. Κάθε νέο δρομολόγιο είναι και μια επένδυση, κάθε καινούργια βάση είναι μια επένδυση. Θεωρώ λοιπόν ότι η Blue Air, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι ήταν πολύ δημοφιλής για μια περίοδο, προχώρησε ταυτόχρονα σε πολλές επενδύσεις. Καμιά φορά όμως ξεχνάς να αναπροσαρμόσεις τις δομές σου, και τον τρόπο λήψης αποφάσεων, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πλέον ξεκάθαρο επιχειρησιακό μοντέλο. Από την άλλη, η βιομηχανία των αερομεταφορών έχει πολύ περιορισμένα περιθώρια που κυμαίνονται από 1% μέχρι 5% και από την στιγμή που βρισκόμαστε σε μια βιομηχανία με πολύ περιορισμένα περιθώρια κέρδους 1-5%. Αυτό σημαίνει ότι πολύ εύκολα μπορεί μια εταιρεία να χάσει χρήματα. Και αυτό έχει συμβεί στην προκειμένη περίπτωση, αν και αργοπορημένα το ανακάλυψαν ότι υπήρχε πρόβλημα, όταν αυτό είχε πάρει πλέον σοβαρές διαστάσεις. Έπρεπε λοιπόν να αντιδράσουμε άμεσα και να σταματήσουμε την αιμορραγία. Σε διαφορετική περίπτωση θα είχαμε την κατάληξη της Air Berlin και άλλων κυπριακών εταιρειών. Ένας τρόπος να σταματήσει η αιμορραγία είναι να γίνουν περικοπές. Μειώθηκε λοιπόν το πτητικό μας πρόγραμμα σε όλο το δίκτυο και επικεντρωθήκαμε στα δρομολόγια που είναι πραγματικά κερδοφόρα.
-Είναι σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν που διακόπηκαν και οι πτήσεις από την Κύπρο προς στο Ηνωμένο Βασίλειο;
-Ακριβώς. Έχουμε επίσης μειώσει τον αριθμό των πτήσεων στο Τορίνο που είναι η δεύτερη διεθνής μας βάση στην οποία εκτελούσαμε εσωτερικές και διεθνείς πτήσεις. Είδαμε όμως ότι χάναμε πάρα πολλά χρήματα από τις διεθνείς πτήσεις, έτσι επικεντρωθήκαμε στις εσωτερικές. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε και στην Κύπρο, αφού επικεντρωνόμαστε πλέον στις πτήσεις προς την Ελλάδα, οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως εσωτερικές. Έχει παρατηρηθεί ότι οι εσωτερικές πτήσεις δεν έχουν το χαρακτηριστικό της εποχικότητας που παρουσιάζουν διεθνή δρομολόγια, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο μας κόστιζε πολλά λεφτά τον χειμώνα τα οποία δεν μπορούσαμε να ανακτήσουμε το καλοκαίρι. Ήταν κρίσιμο σημείο και έπρεπε να συγκεντρωθούμε στο να σταματήσουμε την αιμορραγία, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα είχαμε σοβαρά προβλήματα. Γι΄ αυτό επικεντρωθήκαμε αυτή την περίοδο, στα επικερδή δρομολόγια και αυτό είναι το πλάνο μας.
-Καταφέρατε λοιπόν έτσι να σταματήσετε την αιμορραγία;
-Θεωρώ πως ναι και είμαι πολύ περήφανος γι΄ αυτό. Αν έχουμε πολύ προκαταρκτικά αριθμούς, εκτιμούμε ότι θα έχουμε καλά λειτουργικά κέρδη. Μετά από κάποιες χρηματοοικονομικές συναλλαγές,ο κύκλος εργασιών της εταιρείας θα καλύψει το σύνολο των εξόδων της και αυτό σημαίνει ότι έχουμε πάρει τις σωστές αποφάσεις. Επιπρόσθετα είμαστε σε διαδικασία εξορθολογισμού του επιχειρηματικού μοντέλου της εταιρείας μας.
-Αλλάζετε δηλαδή το μοντέλο της εταιρείας σας;
-Ναι, ο στόχος μας είναι να επικεντρωθούμε περισσότερο στο μοντέλο εταιρείας χαμηλού κόστους, που είναι πολύ ανταγωνιστικό στα τέλη και το οποίο δημιουργεί επιπρόσθετα έσοδα μέσω της χρέωσης υπηρεσιών όπως οι αποσκευές, η επιβίβαση με προτεραιότητα κ.ο.κ. Ξέρουμε ότι δεν θα έχουμε ποτέ τα μεγέθη της British Airways ή της Lufthansa και όποιες και αν είναι οι φιλοδοξίες μας αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να προετοιμαστούμε για ανάπτυξη διότι αυτό θέλουμε. Φυσικά, για να γίνει αυτό, χρειαζόμαστε χρόνο, και υποδομές, δεν γίνεται μέσα σε μία νύχτα. Αυτό που θεωρούμε πολύ σημαντικό είναι να διατηρούμε τις υποσχέσεις στους επιβάτες μας. Αν δεν είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να το πετύχουμε αυτό τότε καλύτερα να μην το πουλήσουμε. Αυτή είναι η φιλοσοφία μας. Σε αυτό το πλαίσιο προσπαθούμε να βελτιώσουμε το σύστημα των κρατήσεών μας, το σύστημα checkin , το οποίο δεν λειτουργούσε ικανοποιητικά μέχρι σήμερα. Θέλουμε επίσης να βελτιώσουμε τις after sales υπηρεσίες μας. Το πλάνο μας βασίζεται στην τεχνολογία και πρέπει να κάνουμε αλλαγές γι΄ αυτό για να δώσουμε και την ποιότητα των υπηρεσιών που θέλουμε στους επιβάτες μας. Σε αυτό το πλαίσιο θα ετοιμάσουμε την εφαρμογή στα έξυπνα τηλέφωνα, η οποία θα είναι έτοιμη τον Ιανουάριο. Είναι σημαντικό επίσης να κρατούμε το προσωπικό μας ικανοποιημένο, γιατί όταν το προσωπικό είναι ικανοποιημένο τότε το ίδιο και οι επιβάτες μας. Φυσικά δεν είμαστε ακόμα στο στάδιο που θέλουμε να είμαστε. Μπορεί να έχουμε λύσει μέρος των οικονομικών μας θεμάτων αλλά δεν έχουμε λύσει τα λειτουργικά μας θέματα.
-Πότε νομίζετε ότι θα έχετε επιλύσει όλα αυτά τα ζητήματα;
-Για εμάς η καλοκαιρινή περίοδος είναι εξαιρετικά σημαντική οπότε πρέπει να ολοκληρώσουμε όλα τα ανοικτά ζητήματα μέχρι το τέλος Μαρτίου. Αν κάτι δεν είναι έτοιμο μέχρι το τέλος Μαρτίου, τότε θα περιμένουμε να συνεχίσουμε μετά το τέλος της. Έχουμε 25 projects στα οποία δουλεύουμε παράλληλα,μ ώστε να είμαστε σίγουροι ότι την επόμενη καλοκαιρινή περίοδο όλα θα κυλήσουν ομαλά και χωρίς εκπλήξεις για την εταιρεία μας.
-Φαντάζομαι όλες αυτές οι αλλαγές συνοδεύονται με κάποιο κόστος.
-Φυσικά, έχουν κόστος, αλλά δεν θέλω να αναφερθώ στο ποσό της επένδυσης.
Η αστάθεια στους αερομεταφορείς
-Έχουν δημιουργηθεί ευκαιρίες στην αγορά μετά το κλείσιμο της ThomasCook; Ή είναι δυσανάλογη η αστάθεια που έχει επιφέρει στην αγορά;
- Γενικότερα ο τομέας των αερομεταφορών τα τελευταία 2-3 χρόνια, χαρακτηρίζεται από μεγάλη αστάθεια. Δούλευα για την Air Berlin τους τελευταίους μήνες, οπότε ξέρω πολύ καλά τι μπορεί να συμβεί. Αλλά αυτό μου έχει διδάξει επίσης την σημασία του να είσαι ξεκάθαρος στο επιχειρηματικό μοντέλο της εταιρείας και στην διαδικασία που το εφαρμόζεις. Στην περίπτωση της Air Berlin νομίζω ένας από τους λόγους γιατί απέτυχαν ήταν γιατί ήταν πολύ περίπλοκος ο τρόπος λειτουργίας της εταιρείας και αυτό περιέπλεξε τα πράγματα για τους ίδιους αφού δημιούργησε πολύ ψηλά κόστη.
-Θεωρείτε λοιπόν ότι αυτός είναι ο βασικός λόγος πτώχευσης τόσων αεροπορικών εταιρειών; Δεν μιλώ μόνο για την Air Berlin, αλλά και για την Cobalt, Germania Αirline και τελευταία η Thomas Cook.
- Τα χαμηλά αεροπορικά ναύλα σε καμία περίπτωση δεν δημιουργούν προοπτικές για μια βιώσιμη επιχείρηση. Το κόστος του στόλου, το κόστος των καυσίμων, το εργατικό κόστος είναι περίπου το ίδιο για όλους. Άρα, έχοντας χαμηλά αεροπορικά ναύλα, δεν μπορείς να έχεις βιώσιμη επιχείρηση.
-Γιατί όμως σε ένα χρόνο συσσωρεύτηκαν τόσες πτωχεύσεις;
-Διότι το περιθώριο κέρδους είναι για όλους πολύ μικρό, και είναι πολύ μικρή η απόσταση από το κέρδος στην απώλεια. Σκεφτείτε ότι όλα αυτά έγιναν σε περίοδο που οι οικονομίες των χωρών ήταν σε καλά επίπεδα.
-Ποια είναι τα πλάνα σας για την κυπριακή αγορά;
-Επί του παρόντος έχουμε μειώσει τα δρομολόγιά μας και επικεντρωνόμαστε στους ελληνικούς προορισμούς. Ετοιμάζουμε επίσης νέους προορισμούς οι οποίοι θα ξεκινήσουν το ερχόμενο καλοκαίρι από το αεροδρόμιο Λάρνακας και αναμένεται να ανακοινωθούν εντός Νοεμβρίου. Μόλις ολοκληρώσουμε το πλάνο στο μάρκετινγκ μας, θα το ανακοινώσουμε και επίσημα.
-Πρόκειται για ευρωπαϊκό προορισμό;
-Πολύ πιθανό ναι, αλλά δεν μπορώ να δώσω περισσότερες πληροφορίες. Μόλις πήραμε την απόφαση να προχωρήσουμε σε αυτόν τον προορισμό και πρέπει να το κοινοποιήσουμε στην κυπριακή αγορά. Με αυτόν τον τρόπο στέλνουμε και το μήνυμα στην κυπριακή αγορά ότι είναι στα πλάνα μας να είμαστε εδώ και να αναπτυχθούμε εδώ.
-Μετά το κλείσιμο της Cobalt χάσαμε την συνδεσιμότητα με το Παρίσι και την Μαδρίτη. Είναι μέσα στα πλάνα της εταιρείας σας αυτοί οι προορισμοί;
-Δεν έχουμε κάτι αυτή την στιγμή στα πλάνα μας, αλλά μόλις κτίσουμε βάση κερδοφορίας, θα ψάξουμε για νέες ευκαιρίες επέκτασης. Αλλά αυτή την στιγμή πρέπει να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξή μας, και την αύξηση του στόλου μας, των δρομολογίων τόσο από το Τορίνο όσο και από την Λάρνακα.
-Θα δούμε μειώσεις στις τιμές των εισιτηρίων;
-Ήδη οι τιμές των εισιτηρίων μας είναι πολύ ανταγωνιστικές. Ξέρω ότι αυτό δεν είναι αυτό που θέλει να ακούσει το κοινό, αλλά ρεαλιστικά μια αεροπορική εταιρεία πρέπει να είναι επικερδής και αυτό αφορά όλες τις εταιρείες όλων των προφίλ. Πρέπει να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί αλλά και να διατηρήσουμε παράλληλα την επικερδότητά μας. Διαφορετικά δεν θα είμαστε βιώσιμοι. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί η χρυσή τομή ανάμεσα στα δύο.
Αλλαγές στον στόλο της εταιρείας
-Προετοιμάζετε αλλαγές στον στόλο της εταιρείας;
-Προγραμματίζουμε να έχουμε πιο μόνιμο στόλο ξεκινώντας από τον χειμώνα. Γνωρίζετε όμως την κατάσταση με τα αεροσκάφη Max, οπότε αυτή την στιγμή κανείς δεν μπορεί να μας πει πότε τα αεροσκάφη θα ξεκινήσουν να πετούν ξανά και πότε θα τα έχουμε τελικά.
-Να περιμένουμε περισσότερα αεροσκάφη στην Κύπρο λόγω και της αλλαγής του πτητικού προγράμματος;
-Το να έχουμε ένα αεροσκάφος με βάση στην Κύπρο είναι μεγάλη επένδυση, έτσι αν θα αυξήσουμε τον αριθμό των αεροσκαφών είναι μια επένδυση. Πιθανόν, δεν είναι το επόμενο βήμα αλλά από πλευράς κερδοφορίας και επιτυχίας σκεφτόμαστε μελλοντικά να φέρουμε περισσότερα αεροσκάφη στην Κύπρο.
-Έχετε ήδη αναφέρει όμως αύξηση των δρομολογίων από Κύπρο.
-Ναι αλλά αυτό θα γίνεται από αεροσκάφος το οποίο δεν θα έχει την βάση του στην Κύπρο.
Η τουριστική ταυτότητα της Κύπρου
-Ποιοι είναι οι πιο δημοφιλείς προορισμοί στην Ευρώπη για την εταιρεία σας αλλά και γενικά;
-Γενικά δημοφιλείς είναι οι κλασικοί προορισμοί όπως Λονδίνο, Παρίσι, Ρώμη. Για την Blue Air οι ιταλικοί προορισμοί είναι πολύ δημοφιλείς για την ρουμανική αγορά, και λόγω των ισχυρών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών. Ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο, διότι πολλοί από τη Ρουμανία ζουν και εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο και η τρίτη θέση μοιράζεται μεταξύ Ισπανίας, Γαλλίας και Γερμανίας. Για την κυπριακή αγορά ο δημοφιλέστερος προορισμός είναι η Ελλάδα.
-Ποιες χώρες προτιμούν την Κύπρο;
-Αν κοιτάξεις γύρω σου υπάρχουν πολλοί Ρώσοι επισκέπτες και από το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην περίπτωση της γερμανικής αγοράς, η Κύπρος είναι μεν γνωστή αλλά όχι ιδιαίτερα δημοφιλής.
-Πώς μπορούμε να αυξήσουμε την προτίμηση από την γερμανική αγορά;
-Νομίζω ότι η Κύπρος πρέπει να δημιουργήσειτη δική της μοναδική πρόταση ώστε να διαφοροποιήσει τον εαυτό της από την Ελλάδα και την Τουρκία. Η Ελλάδα είναι γνωστή για την ιστορία και την κουλτούρα της, η Τουρκία θεωρείται προορισμός για οικογένειες, και η Κύπρος έχει κάτι από Ελλάδα και κάτι από Τουρκία, αλλά πρέπει να γίνει λίγο πιο συγκεκριμένη στην ταυτότητά της. Θα μπορούσε να προωθήσει τις εμπειρίες κατά την χειμερινή περίοδο, που είναι κάτι το οποίο δεν προωθείται από τους δύο αυτούς ανταγωνιστές. Η Κύπρος θα μπορούσε να είναι ένα ωραίο χειμερινό θέρετρο, αλλά θα πρέπει να υπάρχουν και οι σχετικές υποδομές για να προσφέρονται δραστηριότητες. Έτσι θα μπορούσε να δοθεί έμφαση σε οινοποιεία, ταβέρνες, ειδικές δραστηριότητες όπως είναι για παράδειγμα πώς παρασκευάζεται το χαλούμι, τις εξορμήσεις στις ορεινές περιοχές, και την πεζοπορία. Αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να φέρουν ψηλής ποιότητας τουρίστες. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα τίθεται θέμα ανταγωνισμού για το κόστος. Πρέπει να βρείτε το συγκεκριμένο στυλ σας και θεωρώ ότι υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση. Φυσικά, αυτό δεν μπορεί να το πετύχει μια αερογραμμή, αλλά χρειάζεται συνεργασία με τους κρατικούς φορείς, και χρειάζονται επενδύσεις για να εκπαιδευτούν όλοι οι φορείς προς αυτή την κατεύθυνση.
-Εντοπίζετε δυσκολίες στην δραστηριοποίησή σας στην Κύπρο;
-Δεν είναι από τις φθηνότερες τοποθεσίες, ας το θέσω έτσι. Έχετε ένα ωραίο αεροδρόμιο το οποίο πρέπει να πληρωθεί. Υπάρχουν και φθηνότερα αεροδρόμια όπως για παράδειγμα την βάση μας στην Ρουμανία.
-Θεωρείτε ότι είμαστε από τα ακριβότερα αεροδρόμια;
-Πάντως, σίγουρα όχι ένα από τα φθηνότερα. Δεν είναι το ακριβότερο αλλά στο δικό μας χαρτοφυλάκιο είναι. Και ειδικά το ότι διατηρείς βάση είσαι πιο ευαίσθητος στο κόστος. Γενικότερα η Κύπρος δεν είναι φθηνό μέρος. Για τις αερογραμμές το σημαντικό είναι να λειτουργούν εύρυθμα οι υποδομές, και να είναι αποδεκτό και το κόστος των υποδομών.
