Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Σήμερα Τετάρτη το απόγευμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης θα ανακοινώσει με διάγγελμά του τα νέα μέτρα στήριξης των εργαζομένων και της οικονομίας. Το «Πλάνο Βήτα», που είναι προϊόν της αποτυχίας της ψήφισης του νομοσχεδίου κρατικών εγγυήσεων, φέρνει στο τραπέζι δανειοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπεράσει συνολικά το 1 δισεκατομμύριο ευρώ για επιδότηση επιτοκίων, αλλά και εφάπαξ επιδοτήσεις (όχι δανεισμό) σε μικρούς επιχειρηματίες ύψους 150 – 200 εκατ. ευρώ. Το διαφοροποιημένο πλέον πλάνο για τη στήριξη της οικονομίας βασίζεται εν πολλοίς σε «ευρωπαϊκές πλάτες», εν αντιθέσει με το αντίστοιχο του δανεισμού με τις κρατικές εγγυήσεις. Δυστυχώς όμως, θα αποδειχθεί και πιο κοστοβόρο για τα δημόσια οικονομικά. Χρησιμοποιώντας η Κυβέρνηση το «όπλο» της ευρωπαϊκής τράπεζας με έδρα το Λουξεμβούργο, της δίνει τη δυνατότητα πρωτίστως να δώσει ρευστότητα στις επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη, αλλά παράλληλα και να προσπεράσει εγκρίσεις όπως αυτή της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Οι τελευταίες πληροφορίες, λίγες μόνο ώρες πριν από τις επίσημες ανακοινώσεις που είναι πιθανόν και να διαφοροποιηθούν μερικώς, θέλουν η επιδότηση του επιτοκίου ενός δανείου να συνδέεται με την δανειοδότηση της ΕΤΕπ. Και εξηγούμε. Πληροφορίες θέλουν η Κυβέρνηση να προχωρά σε επιδότηση επιτοκίου χρονικής διάρκειας μέχρι και 6 χρόνια, για νέα δάνεια που θα συναφθούν από τις κυπριακές τράπεζες. Στα πρώτα τρία χρόνια, πιθανότατα η επιδότηση του επιτοκίου θα κυμανθεί μεταξύ 1% - 2% και το υπόλοιπο διάστημα που απομένει να μειωθεί στο μισό. Και η χρηματοδότηση αυτή θα προέλθει από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ - EIB). Η ΕΤΕπ αναμένεται να εγγυηθεί δανεισμό έως και 1 δισ. ευρώ που θα παραχωρήσουν οι κυπριακές τράπεζες στους επιχειρηματίες που θα τον αναζητήσουν. Η κυβέρνηση έπειτα θα κληθεί πάνω στα ήδη χαμηλότοκα δάνεια που θα δώσουν οι κυπριακές τράπεζες και που θα έχει εγγυηθεί η ΕΤΕπ, να επιδοτήσει μέρος του επιτοκίου εκείνου. Άρα, οι επιχειρήσεις στο τέλος της ημέρας θα λάβουν δάνεια πολύ χαμηλού επιτοκίου, τα οποία αν όχι όλο τους το επιτόκιο, το περισσότερο, θα πληρώνει το κράτος. Με ό,τι συνεπάγεται αυτό στα δημόσια οικονομικά σε σύγκριση με το νομοσχέδιο των κρατικών εγγυήσεων που οι εγγυήσεις μπορεί να μην ενεργοποιούνταν και ποτέ. Ενώ με αυτό το Σχέδιο που θα προχωρήσει η Κυβέρνηση μέσω των δανείων της ΕΤΕπ που θα επιδοτεί το επιτόκιο της κάθε δόσης του δανείου, θα χρησιμοποιεί άμεσα κεφάλαια, άρα χρήματα που θα βγαίνουν από τα Ταμεία. Με το 1,5 δισ. ευρώ των κρατικών εγγυήσεων θα μπορούσαν να χορηγηθούν από τις τράπεζες τα διπλάσια σε αριθμό δάνεια, ενώ με αυτό το πλάνο του 1 δισ., θα δοθούν δυστυχώς λιγότερα. Τα δάνεια της ΕΤΕπ είναι δάνεια με χαμηλό επιτόκιο που υπογράφουν οι κυπριακές τράπεζες μία με δύο φορές το χρόνο. Τα δάνεια αυτά δίδονταν για εταιρείες για ανάπτυξη της ενέργειας ή άλλους τομείς. Τώρα θα δίδεται σε μία επιχείρηση η οποία έχει «χτυπηθεί» από την οικονομική επίπτωση του Covid-19. Την ίδια ώρα, θα ισχύουν τα προηγούμενα κριτήρια για να λάβει μια επιχείρηση δανειοδότηση με αυτούς τους ευνοϊκούς όρους, όπως και στο νομοσχέδιο των κρατικών εγγυήσεων. Όπως για παράδειγμα, σε όλες τις επιχειρήσεις και τους αυτοτελώς εργαζόμενους ανεξαρτήτου τομέα που δεν ήταν προβληματικές και δεν αντιμετώπιζαν δυσκολίες στις 31.12.2019, αλλά στη συνέχεια αντιμετωπίζουν δυσκολίες ως αποτέλεσμα της επιδημίας του κορωνοϊού. Τα ποσά του αρχικού κεφαλαίου του δανείου δεν θα υπερβαίνει κάποιο συγκεκριμένο ποσοστό και θα δίδεται για να καλυφθούν οι ανάγκες λειτουργίας της επιχείρησης, ενώ θα υπάρχει και μέγιστη παραχώρηση δανείων κατά πιστωτικό ίδρυμα.
Ανεβαίνει η στήριξη σε μικρούς
Σημαντικό κομμάτι του «Πλάνου Βήτα» της Κυβέρνησης είναι η απευθείας στήριξη σε μικρές επιχειρήσεις με επιδόματα για κάλυψη των εξόδων τους που συσσωρεύτηκαν όταν παρέμειναν κλειστές. Η απευθείας στήριξη στις μικρές επιχειρήσεις και στους αυτοτελώς εργαζόμενους υπολογίζεται στα 150 – 200 εκατομμύρια ευρώ, ποσό μεγαλύτερο από το αρχικά υπολογισμένο των 100 εκατ. ευρώ. Βασική προϋπόθεση οι επιχειρήσεις να πρέπει να έχουν στο μισθολόγιό τους μέχρι 9 υπαλλήλους και βάσει των μέχρι τώρα υπολογισμών, θα επωφεληθούν 40.000 επιχειρήσεις. Το εν λόγω μέτρο θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, γεγονός όμως που εκ πρώτης δεν ανησυχεί την Κυβέρνηση. Με το προφίλ της βοηθείας αυτής, δεν αναμένεται να έχει τις όποιες αντιδράσεις.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του νομοσχεδίου που είχε κατατεθεί στη Βουλή, η εφάπαξ βοήθεια θα αφορούσε τους μικρούς επιχειρηματίες και τους αυτοτελώς εργαζομένους που έχουν αιτηθεί μερική, είτε πλήρη αναστολή εργασιών. Και προβλεπόταν χορηγία στις μικρές επιχειρήσεις και αυτοτελώς εργαζομένους ως ακολούθως: Για επιχειρήσεις σε πλήρη αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 2.625 ευρώ. Για επιχειρήσεις που συνεχίζουν να είναι σε πλήρη αναστολή εργασιών μετά την 4η Μαΐου στα 3.500 ευρώ. Για επιχειρήσεις σε μερική αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 1.875 ευρώ. Για επιχειρήσεις που συνεχίζουν να είναι σε μερική αναστολή εργασιών μετά την 5η Μαΐου στα 2.500 ευρώ. Για αυτοτελώς εργαζομένους σε πλήρη ή μερική αναστολή εργασιών μέχρι την 3η Μαΐου στα 1.125 ευρώ. Για τους αυτοτελώς εργαζόμενους που συνεχίζουν να είναι σε πλήρη ή μερική αναστολή εργασιών μετά την 4η Μαΐου στα 1.500 ευρώ. Γίνεται αντιληπτό πως, αν για την κάλυψη των αναγκών των μικρών επιχειρήσεων όπως η κάλυψη ενοικίων, ορισμένων οφειλών σε προμηθευτές ή λειτουργικά έξοδα είχαν υπολογιστεί ως έχουν με κόστος συνολικό τα 100 εκατ. ευρώ, τα ποσά αυτά ίσως αναθεωρηθούν προς τα πάνω.
Συν τοις άλλοις, υπάρχει πρόνοια και για συνέχιση των επιδομάτων ή κάλυψης μισθών υπαλλήλων συγκεκριμένων επιχειρήσεων και μέχρι και τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, ωστόσο δεν είναι ακόμα γνωστό εάν η Κυβέρνηση επιλέξει να ανακοινώσει την οικονομική στρατηγική της για την μετά τη 12η Ιουνίου που λήγουν τα προγράμματα επιδότησης των μισθών σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας.
Έντυπη Έκδοση
