ΠΗΓΗ: Ανακοινώσεις
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατικής Παράταξης Μάριος Καρογιάν διατύπωσε τη θέση ότι ο Προϋπολογισμός του 2022, είναι ίσως ο μόνος στην ιστορία της κυπριακής οικονομίας, που λόγω των υποχρεώσεων μας για το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και των όρων που εκπορεύονται από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, περιλαμβάνει πραγματικές και ουσιαστικές αλλαγές που οδηγούν σε μια «μετεξέλιξη του οικονομικού μας μοντέλου», δηλώνοντας ότι το κόμμα του θα τον υπερψηφίσει.
Αυτούσια η ομιλία του κ. Καρογιάν:
Για μας προέχει το δημόσιο συμφέρον. Πολιτευόμαστε, όχι στη βάση μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων, αλλά στη βάση του ευρύτερου καλού.
Κυρία Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Υπουργοί,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η ψήφιση του προϋπολογισμού αποτελεί, παραδοσιακά, μια κορυφαία κοινοβουλευτική διαδικασία.
Μια ευκαιρία να ξεδιπλωθούν οι πολιτικές, οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες που σχεδιάζονται για το επόμενο έτος. Είναι όμως ταυτόχρονα και μια ύψιστη πολιτική διαδικασία λογοδοσίας της εκτελεστικής εξουσίας στο νομοθετικό σώμα, η οποία είναι και η πεμπτουσία του πολιτεύματος μας.
Η συζήτηση του Προϋπολογισμού γίνεται σε μία περίοδο πρωτόγνωρης, παγκόσμιας αβεβαιότητας. Αβεβαιότητα, η οποία πηγάζει από τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση των τελευταίων 100 ετών και τις σοβαρές επιπτώσεις που τη συνοδεύουν.
Σε όλο τον κόσμο:
• Tα συστήματα υγείας, πιέζονται.
• Οι αντοχές των πολιτών, δοκιμάζονται.
• Οι ελευθερίες των ανθρώπων, περιορίζονται.
• Οι οικονομίες κλυδωνίζονται.
• Οι κοινωνίες ανησυχούν και αισθάνονται ανασφαλείς.
Στην ασυνήθιστα μεγάλη αβεβαιότητα και ανησυχία που συνδέονται με την άγνωστη εξέλιξη της πανδημίας, έρχεται να προστεθεί κι’ η ανάγκη ισχυροποίησης της χώρας για την αντιμετώπιση πρόσθετων προκλήσεων, τις οποίες αντιμετωπίζουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και ως Ελληνισμός, γενικότερα.
Προκλήσεις που απορρέουν από γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή μας, από ανεξέλεγκτες ροές μεταναστών, από φυσικές καταστροφές αλλά και από προκλήσεις που έχουν ως αφετηρία τους, απόπειρες ελέγχου της ΑΟΖ και των φυσικών πόρων της πατρίδας μας.
Μέσα σ’ αυτό το ρευστό περιβάλλον, συζητούμε τον Προϋπολογισμό για το 2022.
Έναν Προϋπολογισμό:
• που προσαρμόζεται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες που δημιουργεί η κάθε φάση εξέλιξης της υγειονομικής κρίσης.
• που εδράζεται στις υποχρεώσεις μας και οι οποίες απορρέουν από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
• που θέτει τις βάσεις για επαναφορά της οικονομίας σε πρωτογενή πλεονάσματα και μείωση του δημόσιου χρέους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο Προϋπολογισμός που έχουμε σήμερα ενώπιον μας, διαφέρει από κάθε άλλη φορά, και αυτό γιατί, ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια, συζητούσαμε απλώς για αλλαγές που πρέπει να γίνουν και να οδηγούν στην μετεξέλιξη της οικονομίας μας, κανείς μας, και κυρίως η εκτελεστική εξουσία, δεν κατάφερε να δώσει οποιοδήποτε χειροπιαστό περιεχόμενο, στην ανάγκη μεταβολής του παραγωγικού μας μοντέλου.
Αυτός ο Προϋπολογισμός, είναι ίσως ο μόνος στην ιστορία της Κυπριακής Οικονομίας, που λόγω των υποχρεώσεων μας για το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και των όρων που εκπορεύονται από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, περιλαμβάνει πραγματικές και ουσιαστικές αλλαγές που οδηγούν σε μια «μετεξέλιξη του οικονομικού μας μοντέλου».
Κάτω από αυτές τις ιδιάζουσες συνθήκες που ζούμε, μας δίδεται μια καταπληκτική ευκαιρία – ίσως και η τελευταία – για να αλλάξουμε και να ξεκολλήσουμε την Κύπρο μας, από τον πάτο.
Ο τόπος μας βρίσκεται ενώπιον μιας ιστορικής ευκαιρίας.
Αν δεν μας κυριεύσουν αυτοκαταστροφικά σύνδρομα, με επιλογές ανεύθυνων και τυχοδιωκτών πολιτικών, τότε ναι, μπορούμε να μιλάμε για μια χρυσή δεκαετία, την οποία δεν πρέπει να χάσουμε.
Μια δεκαετία όπου ένα είναι το βέβαιο:
ότι θα είναι ένας νέος κόσμος, στον οποίο τον πρώτο και καθοριστικό λόγο, θα έχουν η γνώση, η διάχυση της πληροφορίας, η τεχνολογία και η καινοτομία.
Μέσα σε αυτές τις ιλιγγιώδεις ταχύτητες τεχνολογικής ανάπτυξης, είναι αναμενόμενο πως αν δεν τρέξουμε και εμείς με την ίδια ταχύτητα, τότε οι εξελίξεις θα μας προσπεράσουν με ταχύτητα φωτός.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Συζητούμε σήμερα για την έγκριση του Κρατικού Προϋπολογισμού, ωστόσο δεν πρόκειται να μπω στη λογική των αριθμών.
Άλλωστε, η αριθμολαγνεία, είναι μια προσέγγιση που υιοθετείται από εκείνους που θέλουν, είτε να επιβραβεύσουν, είτε να κατακρίνουν την οικονομική πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης.
Απόδειξη αυτού, είναι η συζήτηση που διεξάγεται το τελευταίο διάστημα γύρω από το ύψος του Δημόσιου Χρέους.
Οφείλω να σημειώσω αυτή την μεγάλη αντίφαση, η οποία είναι ενδεικτική του επιδερμικού και εν πολλοίς ανεύθυνου τρόπου που χειριζόμαστε ακόμα και εθνικά θέματα, όπως είναι η οικονομία.
Με το ξέσπασμα της πανδημίας, όλοι μας επιδοθήκαμε σε ένα «ράλι ιδεών», για το ποιος θα καταθέσει τις περισσότερες και πιο ευφάνταστες εισηγήσεις και προτάσεις για την αντιμετώπισή των οικονομικών επιπτώσεων της.
Προτάσεις, στις οποίες, κάποιοι φρόντισαν να περιλάβουν τότε, ακόμα και την επίσπευση συνολικά 700 πολιτογραφήσεων στο πλαίσιο του Κυπριακού Προγράμματος Επενδύσεων, κάτι που ακολούθως, όπως θα θυμάστε, υπήρξε τελικά και η αφορμή για καταψήφιση του Προϋπολογισμού.
Η αντίφαση στην οποία αναφέρομαι, είναι πως, ενώ όλοι μας, καλούσαμε την κυβέρνηση να μην τσιγκουνευθεί και να στηρίξει τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις, σήμερα επικρίνουμε το γεγονός, ότι το δημόσιο χρέος έχει αυξηθεί.
Ναι, μπορεί η αύξηση του δημόσιου χρέους να αποτελεί σήμερα μια πραγματικότητα, ωστόσο, αποτελεί επίσης πραγματικότητα, το γεγονός, ότι αποφεύχθηκαν μέχρι στιγμής, οι μαζικές απολύσεις εργαζομένων.
Αποφεύχθηκε επίσης, η δραματική αύξηση των δαπανών για το ανεργιακό επίδομα αλλά και ο κίνδυνος αδρανοποίησης των παραγωγικών μονάδων της οικονομίας.
Μιλώντας όμως για παραγωγικές μονάδες της οικονομίας, σίγουρα, δεν αναφέρομαι στο νέο σύστημα που έχει στηθεί για αφαίμαξη των περιουσιών του κόσμου.
Μιλώ, ναι, για το κατεστημένο και τους κύκλους του, που ήταν η κύρια αιτία της κατάρρευσης της οικονομίας μας και της αποκαθήλωσης των θεσμών του κράτους μας.
Κάποιος, θα ανέμενε ότι η οικονομική καταστροφή του 2013, θα μας έκανε πιο συνετούς και πιο ρεαλιστές, με περισσότερο αυτογνωσία. Θα μας καθιστούσε λιγότερο αλαζόνες, λιγότερο εγωκεντρικούς, λιγότερο άπληστους και λιγότερο ιδιοτελείς.
Θα ανάμενε κανείς, πως οι «παράγοντες σηψαιμίας» στην οικονομία μας, θα είχαν απομονωθεί και θα είχαν στεγανοποιηθεί από τις υγιείς παραγωγικές μονάδες του τόπου μας.
Αντίθετα, φαίνεται ότι η δράση τους, εξακολουθεί μέχρι σήμερα να είναι εφαπτόμενη και αλληλοτροφοδοτούμενη.
Οι ίδιοι παράγοντες, με διαφορετικό κουστούμι.
Οι τότε αμαρτωλοί των λευκών κολάρων, είναι οι σημερινοί ηθικοί αυτουργοί των κόκκινων δανείων.
Υπερηφανευόμαστε ως Κύπρος, για το γεγονός ότι το τραπεζικό σύστημα έχει μπει σε μια πρακτική διαδικασία μείωσης του ποσοστού των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, όταν την ίδια ώρα, πολίτες χάνουν τις περιουσίες τους.
Φυσικά, δεν συμπεριλαμβάνω σε αυτή την κατηγορία τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, για τους οποίους θα πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε, ισχυρά και αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπισης τους.
Αναφέρομαι στους συμπολίτες μας, που η μοίρα, τους μεταχειρίστηκε άδικα και λόγω δυσχερειών, κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους.
Πού όμως καταλήγουν οι περιουσίες του κόσμου;
Στα λεγόμενα Funds, πίσω από τα οποία κρύβονται τα γνωστά συμφέροντα.
Σίγουρα, πρόκειται για μια διεθνή πρακτική.
Για ποιο λόγο όμως δεν γίνεται ένας σωστός και αντικειμενικός διαχωρισμός εκείνων που είναι στρατηγικά κακοπληρωτές και εκείνων που αντικειμενικά, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις;
Γιατί δεν εφαρμόζεται απόλυτα, ο Κώδικας της Κεντρικής Τράπεζας για τις αναδιαρθρώσεις;
Γιατί πιστοληπτικά ιδρύματα, προσφεύγουν με περισσή ευκολία στη λύση του ξεπουλήματος των περιουσιών του κόσμου;
Το πιο άδικο, όμως, είναι που μια χούφτα ανθρώπων, δεν διστάζουν ακόμα και να μαγειρεύουν τις εκτιμήσεις των περιουσιών καταχρεωμένων πολιτών, προκειμένου να τους αναγκάσουν να τις πωλήσουν σε τρίτους.
Με απλά λόγια, το πάρτι συνεχίζεται στις πλάτες του κόσμου και ένας νέος κήπος με μίζες, έχει στηθεί.
Είναι για αυτό το λόγο που εμείς, υποστηρίζουμε κάθε πρωτοβουλία η οποία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της διαπλοκής και της διαφθοράς στον τόπο μας.
Φυσικά, δεν μηδενίζουμε τις προσπάθειες που έχουν κατά καιρούς αναληφθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Υπήρξαν θετικά βήματα για τη θεσμοθέτηση μέτρων και πολιτικών, που να συνάδουν με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και τις υποδείξεις της GREGO. Ωστόσο, εκκρεμούν ακόμη, σημαντικά νομοσχέδια, όπως η προωθούμενη νομοθεσία για σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής Κατά της Διαφθοράς -η οποία θα πρέπει να περιβάλλεται με εξουσίες που θα διασφαλίζουν τη δυνατότητα της να είναι αποτελεσματική.
Μόνο έτσι μπορεί να ανατραπεί η συνεχής διολίσθηση της εικόνας της χώρας μας.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Το ερώτημα που θα πρέπει να μας βασανίζει όλους τα τελευταία χρόνια, είναι ποιο μπορεί να είναι το μέλλον αυτού του μαρτυρικού τόπου;
Ποιο είναι το όραμά μας για την Κύπρο; Σκεφτήκαμε ποτέ, πού θέλουμε να είναι η Κύπρος, τα επόμενα 10 ή 20 χρόνια;
Έχω την άποψη πως η απάντηση του πιο πάνω ερωτήματος, δεν είναι αν το σκεφτήκαμε ή όχι, αλλά αν θέλουμε ή αν βολεύει κάποιους να αλλάξουμε την Κύπρο.
Ας αναρωτηθούμε λοιπόν:
• Θέλουμε μια Κύπρο ανθρωποκεντρική, η οποία θα είναι έτοιμη να αδράξει τις ευκαιρίες που προσφέρει ο νέος οικονομικός χάρτης, προωθώντας βιώσιμη ανάπτυξη με σεβασμό στην κοινωνία και στο περιβάλλον;
• Θέλουμε μια Κύπρο η οποία θα διασφαλίζει τα αγαθά της ελευθερίας, της υγείας, της παιδείας, της ασφάλειας, της ωφέλιμης απασχόλησης;
• Μια Κύπρο η οποία θα ξέρει να σέβεται τα ανθρώπινα και εργασιακά δικαιώματα και θα μπορεί να το πετυχαίνει, χάρη στην παραγωγική και ανταγωνιστική της οικονομία;
• Μια Κύπρο της κοινωνικής αλληλεγγύης για όσους δυσκολεύονται να επιβιώσουν και αναμένουν τη στήριξη του κράτους;
• Θέλουμε επιτέλους μια Κύπρο η οποία θα νοιάζεται πραγματικά για τους νέους της;
• Μια Κύπρο η οποία θα θέλει αλλά και θα μπορεί να στηρίξει με στοχευμένο και δομημένο τρόπο την ύπαιθρο και τους αγρότες της;
• Θέλουμε μια Κύπρο του οράματος, της ευημερίας και της προόδου;
Εάν ναι, τότε κάθε όραμα, χρειάζεται και στρατηγική. Και κάθε στρατηγική, χρειάζεται και ένα σχέδιο δράσεων.
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Είναι σαφές ότι μια σύγχρονη κοινωνία απαιτεί βαθιές αλλαγές.
Για να γίνει αυτό, πρέπει να γίνουν και ρήξεις.
Ρήξεις ουσιαστικές, χωρίς ψευδαισθήσεις.
Αναγνωρίζουμε όλοι, πως ο κυπριακός λαός, πολλά από αυτά, τα έχει ξανακούσει.
Πρέπει, όμως να δράσουμε, πριν χάσουμε και αυτό το τρένο.
Αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ένα μίνιμουμ πρόγραμμα εθνικής συνεννόησης, ένα πρόγραμμα δηλαδή, που θα σπρώξει την Κύπρο στην νέα εποχή, ας συμφωνήσουμε, τουλάχιστον στο πλέον βασικό, που είναι το δίπτυχο: δυνατή οικονομία – δίκαιη κοινωνία.
Είναι το δίπτυχο που μας έσωσε στο παρελθόν από περιπέτειες. Μπορεί να το κάνει και τώρα.
Μόνο με μια ισχυρή οικονομία, η Κύπρος, θα είναι σωστά θωρακισμένη από κινδύνους που απειλούν την εθνική και φυσική μας επιβίωση.
Αλήθεια, δεν θα έπρεπε να μας προβληματίζει το γεγονός ότι χώρες όπως η Ολλανδία, η Αυστρία, η Φιλανδία, το Λουξεμβούργο, η Λιθουανία, η Λετονία, ακόμα και αυτή η Ισλανδία, η οποία πριν από λίγα χρόνια ήταν στα πρόθυρα οικονομικής πτώχευσης, σήμερα θεωρούνται από τις πιο ισχυρές και σταθερές οικονομίες;
Δεν πρόκειται, ούτε για τις μεγαλύτερες σε έκταση χώρες αλλά ούτε και για τις μεγαλύτερες, σε πληθυσμό. Ούτε καν πρόκειται για τις έξι ισχυρότερες οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κατάφεραν όμως, να είναι μεταξύ των χωρών που έχουν από τις υψηλότερες επιδόσεις, όσον αφορά στην πιστοληπτική τους ικανότητα, οι χώρες δηλαδή, που αξιολογούνται ως οι πιο αξιόπιστες και πιο υγιείς οικονομίες, της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτές οι εξελίξεις σηματοδοτούν μεγάλες αλλαγές ως προς το ποιος έχει βαρύτητα στην ΕΕ του 21ου αιώνα και ποιος θα διαμορφώνει τις αποφάσεις που επηρεάζουν όλους μας.
Όσοι παραμένουν απαθείς και άτολμοι, αναπόφευκτα μπαίνουν στο περιθώριο.
Ο στόχος μπορεί να φαίνεται φιλόδοξος, αλλά δεν είναι ακατόρθωτος. Όπως κατορθώσαμε την ένταξη μας στην Ε.Ε. και την είσοδο μας στην Ευρωζώνη, μπορούμε να το κατορθώσουμε κι’ αυτό.
Φθάνει να υπάρχει το όραμα και η πολιτική βούληση, να πάρουμε τα αναγκαία μέτρα για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα της οικονομίας μας.
Φθάνει να αντιληφθούμε όλοι, ότι η οικονομία είναι μια εθνική υπόθεση που μας αφορά όλους και ότι μόνο με συλλογική προσπάθεια (κυβέρνηση, βουλή, κόμματα και κοινωνικοί εταίροι) μπορούμε να ελπίζουμε σ’ ένα τέτοιο επίτευγμα.
Γιατί να μην μπορούμε και εμείς να ακολουθήσουμε το επιτυχημένο παράδειγμα άλλων χωρών;
Αυτή, είναι η μόνη οδός για να διαδραματίσουμε ένα ρόλο μεγαλύτερο απ’ ότι προδικάζει το μικρό μας μέγεθος ή η γεωγραφική μας απομόνωση, στην ευρωπαϊκή επικράτεια.
Φθάνει να το θελήσουμε και να εργαστούμε για να το πετύχουμε.
Μόνο τότε θα γίνει πραγματικότητα.
Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για μια ισχυρή οικονομία και μια δυνατή Κύπρο στην Ευρώπη του 21ου αιώνα και καλούμε όλους, μακριά από δογματισμούς, συνταγές και σύνδρομα του παρελθόντος, να ανταποκριθούν στο κάλεσμα της εποχής.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Η οικονομική κρίση του 2013 και η κακή διαχείριση της, είχε ως αποτέλεσμα να φτάσουμε στα πρόθυρα της κατάρρευσης.
Η κλιματική αλλαγή, μας έχει επιβάλει την ανάγκη αναθεώρησης των στόχων μας, σε πολύ πιο φιλόδοξους.
Η υγειονομική κρίση που διερχόμαστε και η έξοδος μας από αυτή, μας αναγκάζει να προωθήσουμε αλλαγές. Αλλαγές που για χρόνια, ήταν καλά κλειδωμένες στα χρονοντούλαπα και κολλημένες στα γρανάζια της γραφειοκρατίας αλλά και των διαφόρων ισχυρών οικονομικών συμφερόντων.
Και οι τρείς πιο πάνω περιπτώσεις έχουν ένα κοινό βασικό προαπαιτούμενο:
Τις Μεταρρυθμίσεις.
Τώρα είναι η ώρα, για να πάρουμε τις αποφάσεις που μας αξίζουν, έτσι ώστε επιτέλους, να φυσήξει στον τόπο μας, αέρας αλλαγής και εκσυγχρονισμού για την οικονομία, την κοινωνία και το πολιτικό μας σύστημα.
Μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα επαναφέρουν την Κύπρο, σε τροχιά ανάπτυξης, ευημερίας και προόδου.
Αν όμως τα πράγματα αφεθούν ξανά στον αυτόματο πιλότο και δεν διαχειριστούμε τις προοπτικές και τις ευκαιρίες που μας δίνονται μέσα από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το Ταμείο Ανάκαμψης, πολύ φοβάμαι πως η Κύπρος, δεν θα έχει κανένα μέλλον.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, θέτει πολύ σκληρά χρονοδιαγράμματα και συγκεκριμένους στόχους που πρέπει να επιτύχουμε.
Το ίδιο ισχύει και για την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας, από την οποία απορρέουν σοβαρές υποχρεώσεις και δεσμεύσεις, που αν δεν ενεργήσουμε άμεσα και αν δε βοηθήσουμε την κοινωνία μας στην προσπάθεια της να προσαρμοστεί, τότε η ευκαιρία που έχουμε να αλλάξουμε το οικονομικό μας μοντέλο, θα μας προσπεράσει, αφήνοντας πίσω της, μια Κύπρο βυθισμένη στο σκοτάδι μιας ξεπερασμένης εποχής.
Ο προβληματισμός του Υπουργού Οικονομικών, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών για την αποτελεσματικότητα της πολιτείας στην απορρόφηση των κονδυλίων και την ικανότητα μας να ανταποκριθούμε με επάρκεια, είναι ενδεικτική των όσων αναφέρω.
Μέσα σε αυτό τον πολυσχιδή σχεδιασμό, συγκαταλέγονται καίριες αλλαγές στους τομείς:
• της τοπικής αυτοδιοίκησης,
• του δικαστικού συστήματος,
• του συστήματος διαχείρισης ανθρώπινων πόρων της δημόσιας υπηρεσίας,
• της ισχυροποίησης των δυνατοτήτων καταπολέμησης της διαφθοράς, και
• της ρύθμισης της αγοράς ηλεκτρισμού.
Ως τελική τους κατάληξη, οι μεταρρυθμίσεις αυτές, θα μας οδηγήσουν:
• στον εκσυγχρονισμό του κράτους μας,
• την υπερίσχυση της πράσινης και κυκλικής οικονομίας -μέσα από την επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
• τον ψηφιακό μετασχηματισμό,
• την ενδυνάμωση της οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο και
• την προσφορά των βέλτιστων κρατικών πρακτικών και υπηρεσιών προς τους πολίτες μας.
Εκφράζω την ελπίδα και την προσδοκία, ότι θα αξιοποιήσουμε την ευκαιρία που έχουμε ενώπιον μας, για να προχωρήσουμε επιτέλους με όλες εκείνες τις μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος μας χωρίς εκπτώσεις και συμβιβασμούς με μυωπικά οπισθοδρομικά και μικροκομματικά συμφέροντα και να κάνουμε σημαντικά βήματα προς τα εμπρός.
Πέραν των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων που ουσιαστικά, μας έχουν επιβληθεί εκ νέου από την ΕΕ, ως ΔΗΠΑ – Συνεργασία, θεωρούμε ότι πρέπει να προχωρήσουμε με επιπλέον μεταρρυθμίσεις, οι οποίες μπορούν πραγματικά να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής όλων.
Συγκεκριμένα, στον εργασιακό τομέα, επιβάλλεται:
- Να θεσμοθετηθεί εθνικός κατώτατος μισθός
- Να κατοχυρωθούν νομοθετικά νέα επαγγέλματα
- Να θεσμοθετηθούν υφιστάμενα επαγγέλματα
- Να εκσυγχρονισθεί η επιδοματική πολιτική του κράτους, και
- Να καταργηθούν οι ανισότητες που παρουσιάζονται
Περαιτέρω, μία από τις σύγχρονες προκλήσεις της εποχής μας, είναι το δημογραφικό. Οφείλουμε να λάβουμε ριζικές αποφάσεις σχετικά με την υπογεννητικότητα, τις μεταναστευτικές ροές, την ενσωμάτωση των νόμιμων μεταναστών αλλά και την αξιοποίηση τους στο εργασιακό δυναμικό της χώρας μας.
Σημειώνω με ιδιαίτερη ανησυχία, τη μείωση της τάξης του 13% στις γεννήσεις τα τελευταία πέντε χρόνια στις ελεγχόμενες από την Δημοκρατία, περιοχές. Είναι μια σημαντική και ενδεικτική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε στο δημογραφικό τομέα.
Επιβάλλεται ως χώρα, να παραχωρήσουμε νέα, πιο ελκυστικά κίνητρα και να στηρίξουμε νεαρά ζευγάρια, όπως η πρόταση μας για αύξηση της άδειας μητρότητας από τους τέσσερεις στους έξι μήνες, από το πρώτο παιδί.
Παράλληλα, ένας άλλος εξίσου σημαντικός τομέας που θα πρέπει να μας απασχολήσει είναι και ο τομέας της γεωργοκτηνοτροφίας.
Ο τομέας ο οποίος αποτέλεσε το κύριο στήριγμα της κυπριακής οικονομίας, ιδιαίτερα την περίοδο μετά την εισβολή του 1974, σήμερα έχει υποστεί μεγάλη συρρίκνωση, με την συνεισφορά του στο κυπριακό ΑΕΠ, να είναι μικρότερη συγκριτικά με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι θετικό το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια στροφή προς τον πρωτογενή τομέα, με τους νέους, να επιστρέφουν ξανά στις αγροτικές εργασίες. Χρειάζεται όμως το κράτος να αυξήσει τον παρεμβατικό του ρόλο στο τομέα της γεωργοκτηνοτροφίας, με ένα πλέγμα προγραμμάτων στήριξης και όχι με αποσπασματικές ενέργειες.
Ένα πλέγμα προγραμμάτων, που θα μας παρέχει τη δυνατότητα να αξιοποιούμε τη δύναμη της τεχνολογίας αλλά και τις αυτοματοποιημένες διαδικασίες.
Ένα πλέγμα προγραμμάτων που θα συνδέεται με γενναιόδωρα σχέδια στέγασης για τα νεαρά ζευγάρια που επιθυμούν να δημιουργήσουν τις οικογένειες τους στην ύπαιθρο.
Επιπρόσθετα, ως ΔΗΠΑ-Συνεργασία έχουμε προτείνει μια σειρά μέτρων στήριξης των αγροτών μας, όπως:
• την καθιέρωση της «Κάρτας Αγρότη»,
• την παραχώρηση φορολογικών και πολεοδομικών κινήτρων με σκοπό την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στις αγροτικές και γεωργικές περιοχές,
• την ενίσχυση και εκσυγχρονισμό του συστήματος γεωργικής, επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και τέλος,
• την υιοθέτηση μέτρων για προστασία της αγροτικής γης.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Απέχουμε μόλις μερικές ημέρες, πριν από το τέλος αυτής της χρονιάς αλλά και την αρχή μιας καινούργιας. Αυτή η χρονική στιγμή, αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αναστοχαστούμε, ως κράτος αλλά και ως λαός.
Το εθνικό μας θέμα, διέρχεται μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις του, καθώς η Τουρκία εδραιώνει σταδιακά την κατοχή και τη διχοτόμηση μεγάλου μέρους της πατρίδας μας.
Η εν εξελίξει επέκταση της κατοχής στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, παρασέρνει μαζί της και τις όποιες προοπτικές επανέναρξης των συνομιλίων καθώς και τις πιθανότητες κατάληξης σε μια συμφωνία, για μια αποδεκτή, βιώσιμη και λειτουργική λύση.
Πλέον, “ταξιδεύουμε σε θάλασσες επικίνδυνες”, εξαιτίας της γνωστής στάσης της Τουρκίας και του φερέφωνου της στα κατεχόμενα και την εν πολλοίς, αδυναμία ή και αδιαφορία του διεθνούς παράγοντα να συνετίσει την Άγκυρα.
Κυκλοφορούν διάφορα σενάρια για συζήτηση περαιτέρω Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ή ακόμη και «ιδέες συνεργασίας» με θέμα την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως διαλαμβάνεται στο έγγραφο επιλογών που εσχάτως κυκλοφόρησαν οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το ζήτημα όμως, δεν είναι η προώθηση περαιτέρω ΜΟΕ ή καινοφανών ιδεών, αλλά η επίτευξη λύσης του Κυπριακού στην βάση των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Τα ΜΟΕ δεν πρέπει να προωθούνται εις βάρος της συζήτησης της ουσίας του Κυπριακού. Διαφορετικά, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η διαιώνιση της παρούσας κατάστασης και η προώθηση περαιτέρω τετελεσμένων από την κατοχική δύναμη, όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή, στην Αμμόχωστο.
Είναι για αυτό ακριβώς το λόγο, που θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, όπως παραμείνουμε πιστοί στις διακηρυγμένες μας θέσεις, επιδιώκοντας την άμεση επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο όπου διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά, με στόχο να καταλήξουμε στο μόνο εφικτό και αποδεκτό πλαίσιο λύσης του Κυπριακού, που δεν άλλο, από τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.
Ως Δημοκρατική Παράταξη – Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων, απορρίπτουμε κάθε μορφή διχοτόμησης και υποστηρίζουμε την επίτευξη μιας λύσης, η οποία θα είναι σύμφωνη με τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα επανενώνει το λαό και την πατρίδα μας και θα εγγυάται την πλήρη εφαρμογή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους τους νόμιμους κάτοικους της Κύπρου. Επιδιώκουμε μια λύση η οποία θα μετατρέπει τη χώρα μας, σε ένα «κανονικό κράτος».
Τούτες τις δύσκολες ώρες, καλούμε το λαό μας, Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους, σε ενότητα, συστράτευση και εγρήγορση. Καλούμε τον λαό μας σε αφύπνιση, προτού το κυπριακό πρόβλημα ενταφιαστεί οριστικά. Προτού οδηγηθούμε σε μη αναστρέψιμες εξελίξεις, για το μέλλον της πατρίδας μας.
Την ίδια ώρα, γίνεται αντιληπτό, πως δεν είναι αρκετό στο να περιοριζόμαστε στην απόκρουση των τουρκικών θέσεων. Είναι σημαντικό να έχουμε κοινά αποδέκτες θέσεις από το σύνολο ή τουλάχιστον την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων στο εσωτερικό, οι οποίες να προβάλλονται από όλους μας στο πλαίσιο μίας δυναμικής, ενεργητικής διπλωματίας, προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες επανέναρξης των συνομιλιών, στην σωστή βάση, οι οποίες θα επικεντρωθούν στην ουσία του Κυπριακού.
Θα πρέπει επίσης να διευρυνθούν οι ορίζοντες της εξωτερικής μας πολιτικής, μέσα στο πλαίσιο πάντα των δυνατοτήτων μας.
Η συστηματική διπλωματική στροφή προς γειτονικές χώρες της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου αποδεικνύει ότι μέσω συνεπούς εργασίας μπορούν να επιτευχθούν αποτελέσματα.
Το επικείμενο άνοιγμα Πρεσβείας στην Αντίς Αμπέμπα, έδρα της Αφρικανικής Ένωσης, αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την ενίσχυση των δεσμών της Κύπρου με την Αφρικανική Ήπειρο, μια περιοχή του κόσμου η οποία πολιορκείται από την Τουρκία για πολιτικούς, οικονομικούς και εμπορικούς λόγους.
Προς το σκοπό αυτό, θα μπορούσε να υπάρξει διμερής συνεργασία με την Ελλάδα, η οποία έχει αρχίσει να δραστηριοποιείται σε διάφορες περιοχές της Αφρικής ή ακόμα και με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, προκειμένου να τοποθετηθούν Κύπριοι διπλωμάτες σε αυτές τις χώρες, δίχως την ανάγκη να λειτουργεί διπλωματική αποστολή της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκεί.
Το ίδιο θα μπορούσε να γίνει και σε σχέση με σημαντικές χώρες της Ασίας (πχ Ινδονησία, Μαλαισία) οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή πολιτική σκηνή και σε πολυμερή φόρα.
Με σύγχρονη και ρεαλιστική αντίληψη των διεθνών πραγματικοτήτων μπορεί να επικαιροποιηθεί η εξωτερική μας πολιτική με πολλαπλά πολιτικά και οικονομικά οφέλη για την Κύπρο. Το κόστος μιας μονοδιάστατης αντίληψης και έλλειψης επαρκούς γνώσης στα διάφορα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και στο Κυπριακό, είναι επαχθής.
Η υπογραφή τον Νοέμβριο του 2019, του Μνημονίου Άγκυρας-Τρίπολης για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών και η στρατιωτική εμπλοκή της Τουρκίας στην Λιβύη, έφερε στο προσκήνιο, δύο θέματα:
Πρώτον, την άμεση αναγκαιότητα, όπως επανέλθει η Ελλάδα και η Κύπρος στη ζώνη της Βορείου Αφρικής και δεύτερον, να διευρυνθεί το πολιτικό-διπλωματικό αποτύπωμα στην Μαύρη Ήπειρο, όπου η τουρκική επιρροή, έχει διευρυνθεί εντυπωσιακά τα τελευταία 15 χρόνια.
Κυρία Πρόεδρε,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Η οικονομία, είναι εθνικό ζήτημα και εμείς, έτσι την αντιμετωπίζουμε.
Επιτρέψτε μου να δανειστώ τα λόγια του αείμνηστου Πρώην Προέδρου, Τάσσου Παπαδόπουλου, ο οποίος, ως έγκριτος νομικός και έμπειρος πολιτικός, είχε πρωτοστατήσει την περίοδο εκείνη, στην προσπάθεια να διαχωρίσει την ανάγκη λειτουργίας του κράτους, από την άσκηση κριτικής στην εκάστοτε διακυβέρνηση.
Όπως ο ίδιος τόνιζε στις ομιλίες του, «η έγκριση και υπερψήφιση των ετήσιων προϋπολογισμών, με κανένα τρόπο δε συνιστά -ούτε και μπορεί να ερμηνευθεί ως έγκριση ή ψήφος εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση για την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική, εκπαιδευτική, περιβαλλοντική και άλλη πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης».
«Στο δικό μας καθεστώς», όπως έλεγε, «ο ετήσιος προϋπολογισμός, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια εξουσιοδότηση των ετήσιων δαπανών που προτείνει η εκτελεστική εξουσία».
Τα λόγια του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου, είναι σήμερα επίκαιρα για αυτό και δεν πρόκειται, ούτε και εγώ, να μπω στη λογική των αριθμών.
Οφείλω ωστόσο να σταθώ στα μέτρα στήριξης της κοινωνίας και της οικονομίας, εξαιτίας των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Θεωρούμε λοιπόν, ότι η κυβέρνηση, θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο αποτελεσματική και να εξεύρει, ακόμη πιο δίκαιο και ισορροπημένο τρόπο, στην προσπάθεια της για στήριξη των εργαζομένων, των αδύναμων κοινωνικών ομάδων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μας.
Εντούτοις, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις που έχουμε, οι ιδιάζουσες συνθήκες που επικρατούν, επιβάλλουν υπευθυνότητα και σοβαρότητα από όλους μας.
Η Δημοκρατική Παράταξη – Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων, φιλοδοξεί να συνεχίσει να είναι μια Παράταξη, που τη διακρίνει ο ορθολογισμός, ο ρεαλισμός και η διεκδίκηση. Μια Παράταξη της ευθύνης, της μετριοπάθειας, των συνθέσεων και της συναίνεσης.
Γι’ αυτό και εμείς, αποφασίσαμε να υπερψηφίσουμε τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Για μας προέχει το δημόσιο συμφέρον. Πορευόμαστε και πολιτευόμαστε, όχι στη βάση μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων, αλλά στη βάση του ευρύτερου καλού για τον τόπο και τον λαό μας.
Θεωρούμε εξαιρετικά επιζήμιο το σύνηθες δίπολο Κυβέρνηση – Αντιπολίτευση.
Ως ΔΗΠΑ-Συνεργασία, δεν μας ενδιαφέρει διόλου, η πατρότητα σωστών προτάσεων. Εκεί και όπου συμφωνούμε θα το στηρίζουμε, και εκεί και όπου διαφωνούμε, ευθαρσώς και με ευπρέπεια, θα δηλώνουμε τη διαφωνία μας.
Με μια ουσιώδη διαφορά: Η διαφωνία μας, θα συνοδεύεται πάντα από τη δική μας εποικοδομητική και ωφέλιμη αντιπρόταση.
Όσες δυσκολίες και αν μας επιφυλάσσει η πορεία της κυπριακής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας, είμαι πεπεισμένος ότι θα τα καταφέρουμε.
Σας Ευχαριστώ πολύ.
