Οι Τουρκοκύπριοι παραγωγοί χαλλουμιού στηρίζουν τις ελπίδες τους για έξοδο από την οικονομική κρίση στην Ε.Ε. και στη συμφωνία που «κλειδώνει» στον άξονα Βρυξελλών-Λευκωσίας-Κατεχομένων. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εξαγωγή του τ/κ χαλλουμιού στην ευρωπαϊκή αγορά είναι πλέον ζήτημα χρόνου. Οι εμπλεκόμενες πλευρές αναμένουν τον τελικό μηχανισμό ελέγχου στην Πράσινη Γραμμή, ο οποίος θα εγκρίνει το τ/κ χαλλούμι, το οποίο θα κατευθύνεται στην ευρωπαϊκή αγορά διά μέσου των ελεύθερων περιοχών.
Οι Τ/κ παραγωγοί χαλλουμιού χαιρετίζουν τη νέα συμφωνία και ετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις για να εναρμονιστούν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και δεδομένα σε βάθος χρόνου. Η εξαγωγή του τ/κ χαλλουμιού στην Ε.Ε. έρχεται να τονώσει το ηθικό περίπου 30.000 τ/κ επιχειρήσεων, οι οποίες σήμερα, έναν χρόνο από την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Ο έλεγχος του τ/κ χαλλουμιού
Με τη νέα συνεννόηση στον άξονα Βρυξελλών-Λευκωσίας-Κατεχομένων στο εγγύς μέλλον η εμπορική ονομασία «Χαλλούμι-Hellim» θα χρησιμοποιείται μονάχα για το χαλλούμι που θα παράγεται σε ολόκληρη την Κύπρο, δηλαδή στα Κατεχόμενα και στις ελεύθερες περιοχές. Χώρες όπως η Βρετανία, η Δανία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα και η Τουρκία, οι οποίες στο πρόσφατο παρελθόν έχουν κάνει σημαντικά βήματα στην παραγωγή χαλλουμιού, από τώρα και στο εξής δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν στη διεθνή αγορά προϊόντα «Χαλλούμι-Hellim».
Το μεγάλο δικοινοτικό εγχείρημα του «Χαλλουμιού- Hellim» δρομολογήθηκε αμέσως μετά την εκλογή του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία των Τ/κ το 2015. Λίγο μετά την αναθέρμανση των σχέσεων των δύο ηγεσιών, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Μουσταφά Ακιντζί κατέληξαν σε μια πρώτη συμφωνία, η οποία άνοιξε τον δρόμο για την εξαγωγή του τ/κ χαλλουμιού διά μέσου των ελεύθερων περιοχών.
Στο όλο εγχείρημα, από τ/κ πλευράς, πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραματίζει το «τ/κ Εμπορικό Επιμελητήριο», που πρωταγωνίστησε πριν από λίγο καιρό και στη διασύνδεση των δικτύων κινητής τηλεφωνίας κατεχομένων-ελεύθερων περιοχών. Από το 2015, το «τ/κ Εμπορικό Επιμελητήριο» διεξήγαγε συνομιλίες με την ε/κ πλευρά και τις Βρυξέλλες για την τελική διευθέτηση του ζητήματος του τ/κ χαλλουμιού.
Η όλη διαδικασία για τη μεταφορά του τ/κ χαλλουμιού στις ελεύθερες περιοχές μπήκε στην τελική ευθεία, το προηγούμενο διάστημα, στον απόηχο της εκλογής του Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία των Τ/κ. Τότε ήρθαν στο προσκήνιο οι λεπτομέρειες που αφορούσαν τον μηχανισμό που θα ελέγχει στην Πράσινη Γραμμή το τ/κ χαλλούμι. Η τ/κ πλευρά πρότεινε τον διορισμό από τις δύο ηγεσίες κοινής επιτροπής που θα επιμεληθεί το όλο ζήτημα. Στο τραπέζι επίσης έπεσε και η ιδέα του διορισμού μιας ανεξάρτητης αρχής υπό την εποπτεία της Ε.Ε. Το μεροκάματο 30.000 τ/κ Πληροφορίες της «Κ» ανέφεραν ότι οι Βρυξέλλες και οι δύο ηγεσίες «έκλειναν» συμφωνία για τον έλεγχο του τ/κ χαλλουμιού στην Πράσινη Γραμμή από μια ανεξάρτητη αρχή, η οποία θα έχει την έγκριση της κυπριακής κυβέρνησης και της Ε.Ε. Οι εξελίξεις στο θέμα του χαλλουμιού τόνωσαν το ηθικό περίπου 30.000 τ/κ νοικοκυριών που ασχολούνται με το εμπόριό του. Στις αρχές του 2021, περίπου 33.000 μικρού και μεσαίου μεγέθους τ/κ επιχειρήσεις ετοιμάζονται να προμηθεύουν στη διεθνή αγορά με το τ/κ χαλλούμι. Οι περισσότερες από αυτές τις επιχειρήσεις εντάσσονται στην κατηγορία «οικογενειακών επιχειρήσεων». Με άλλα λόγια, πρόκειται για μικρές μονάδες παραγωγής που απασχολούν στις περισσότερες περιπτώσεις μέλη μιας οικογένειας. Σε ημερήσια βάση, οι δυνατότητες παραγωγής αυτών των επιχειρήσεων αγγίζουν τους 300 τόνους χαλλουμιού. Σύμφωνα με τους ειδικούς, με την κατάλληλη τεχνογνωσία και επένδυση στις υποδομές η ημερήσια παραγωγή θα μπορούσε να τονωθεί σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Το τ/κ χαλλούμι είναι ένας «κλειστός παραγωγικός κλάδος». Τ/κ παραγωγοί που επιθυμούν να εισέλθουν στον κλάδο έχουν στη διάθεσή τους περιορισμένες επιλογές. Σε γενικές γραμμές είτε θα πρέπει να εξαγοράσουν μια υφιστάμενη επιχείρηση είτε θα πρέπει να γίνουν συνέταιροι μιας τ/κ μονάδας παραγωγής χαλλουμιού. Πληροφορίες από διάφορες πηγές θέλουν την τ/κ πλευρά σήμερα να εξάγει σε ετήσια βάση περίπου το 1/4 του συνολικού ποσοστού χαλλουμιού που εξάγουν ετησίως οι ελεύθερες περιοχές. Μετά την νέα συμφωνία με την Ε.Ε., η τ/κ πλευρά ευελπιστεί ότι σταδιακά, σε βάθος χρόνου, η τ/κ πλευρά θα φτάσει τα ποσοστά των ελεύθερων περιοχών.
Το χαρτί της τιμής και η πρόκληση της ποιότητας
Σύμφωνα με πηγές, την παρούσα στιγμή, το τ/κ χαλλούμι «κρατά στο μανίκι του έναν άσο» σε σχέση με το χαλλούμι των ελεύθερων περιοχών, την τιμή. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι το τ/κ χαλλούμι ετοιμάζεται για τη διεθνή αγορά διά μέσου της Πράσινης Γραμμής με μέση τιμή που αντιστοιχεί περίπου στη μισή τιμή του χαλλουμιού των ελεύθερων περιοχών. Σύμφωνα με τους Τ/κ ειδικούς, αυτή η εξέλιξη συνδράμει στη δυναμική είσοδο του τ/κ χαλλουμιού στην ευρωπαϊκή αγορά.
Την ίδια στιγμή, το τ/κ χαλλούμι αντιμετωπίζει την πρόκληση της ποιότητας. Συγκεκριμένα, σε βάθος μιας δεκαετίας το τ/κ χαλλούμι καλείται να εναρμονιστεί με τις προδιαγραφές των ελεύθερων περιοχών. Σε αρχική φάση, θα παράγεται με γάλα «κατηγορίας μικρών ζώων» σε 20% περιεκτικότητα. Σταδιακά η περιεκτικότητα θα φτάσει το 50%. Για το παραπάνω εγχείρημα, η τ/κ πλευρά έχει ήδη προχωρήσει στην αναπροσαρμογή των ποσοτήτων γάλακτος και κατηγοριών ζώων που εκτρέφονται στα Κατεχόμενα. Σημειώνεται ότι σε αυτό το πεδίο, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει το καθεστώς εκτροφής των ζώων και φυσικά η τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών υγείας και ποιότητας. Ως προς αυτό το ζήτημα, οι πηγές της «Κ» εκτιμούν ότι «η τ/κ κοινότητα έχει ακόμη μεγάλη απόσταση να διανύσει».
Έντυπη Έκδοση
