Της Μαρίνας Οικονομίδου
Οι μαρτυρίες του 2013, λένε πως τις κρίσιμες εκείνες μέρες του κουρέματος, στον προεδρικό λόφο επικρατούσε συνωστισμός προσώπων. Όλο σχεδόν το υπουργικό συμβούλιο και οι στενοί συνεργάτες του Προέδρου βρίσκονταν αναστατωμένοι και μαζεμένοι στο γραφείο του τότε υφυπουργού παρά τω προέδρω Κωνσταντίνου Πετρίδη ανησυχώντας για την επόμενη μέρα και ανταλλάσσοντας σκέψεις για το κατά πόσο η κυβέρνηση θα διέλθει της μεγάλης κρίσης. Σε εκείνο ακριβώς το πλαίσιο, κάποιος από την ομήγυρη είχε διερωτηθεί, ποιος είναι μαζί με τον Νίκο Αναστασιάδη στο γραφείο του, για κατάστρωση σχεδίου αλλά και για να ανταλλάξει μαζί του έναν παρήγορο λόγο. Αφού κοιτάχτηκαν μεταξύ τους, η απάντηση ήταν κανείς. Και αν λάβουμε υπόψη από τα όσα καταγράφονται στο βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη «Η Συμμορία», ότι δηλαδή, όταν ο Κωνσταντίνος Πετρίδης ανέλαβε την πρωτοβουλία να ξυπνήσει τον Πρόεδρο για να συζητήσουν στο υπουργικό συμβούλιο τον τρόπο διαχείρισης της είδησης ότι εξαντλούνταν τα χρήματα της Λαϊκής Τράπεζας, ο Πρόεδρος φώναζε έξαλλος ότι εκείνος κάνει κουμάντο, δεν απορούμε για την έλλειψη θάρρους από το πολιτικό προσωπικό της εποχής να βρεθεί στο ίδιο γραφείο μαζί του. Όμως εκείνη ήταν μία τεράστια κρίση της πρώτης πενταετίας, που ήρθε και πέρασε και όπως λέγεται έμαθαν πολλά από αυτό. Το κατά πόσο ξεχάστηκε βεβαίως επιδέχεται διαφόρων ερμηνειών. Κάποιοι θεωρούν πως η δεύτερη πενταετία, εκεί που θεωρείτο περίπατος στο δάσος του Προεδρικού Λόφου, μετατρέπεται σε μία από τις δυσκολότερες πολιτικές στιγμές της διακυβέρνησης και του ίδιου του Προέδρου λίγο πριν από την δύση της πολιτικής του καριέρας.
Στη δύση της πολιτικής του καριέρας λοιπόν ο Πρόεδρος, δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο την οικονομία που αποτελεί ερώτημα αν θα ορθοποδήσει λόγω της πανδημίας. Το κύριο ζήτημα που απασχολεί είναι η διαπλοκή, η διαφθορά και το κυπριακό. Τα όσα ακούστηκαν το τελευταίο διάστημα περί άλλων πλαισίων λύσης, το άνοιγμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου και οι τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, έκαναν πολλούς να αμφισβητήσουν αφενός τις προθέσεις του Προέδρου για λύση του κυπριακού και αφετέρου τις ικανότητές του να διαχειριστεί το εν λόγω κεφάλαιο. Αυτό σε συνδυασμό με τα όσα σκάνδαλα έχουν προκύψει από το Κυπριακό Πρόγραμμα Επενδύσεων, το βιβλίο του πρώην συνεργάτη του Μακάριου Δρουσιώτη που κυκλοφορεί και συζητείται στο περιθώριο και όχι δημοσίως, έχει σφίξει τον κλοιό γύρω από τον Λόφο του Προεδρικού. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται τόσο το διάγγελμα του Προέδρου, μήνες μετά την αποκάλυψη των σκανδάλων αλλά και η πρόσφατη κατάθεσή του στην ερευνητική επιτροπή.
Η υπόθεση Κούσιου
Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα αντιμετωπίσει τα μεγάλα αυτά ζητήματα και με ποιους στο πλευρό του. Η σημειολογία της παρουσίας του Προέδρου στην ερευνητική επιτροπή την περασμένη βδομάδα ήταν ενδεικτική της διαφοροποιημένης κατάστασης από εκείνη που επικρατούσε λίγα χρόνια προηγουμένως. Τα «δεν ήξερα» για τον γαμπρό μου, «δεν θυμάμαι» σε ποιο πόστο εργάζεται η ανιψιά της πρώτης κυρίας στο υπουργείο Εσωτερικών, θεωρήθηκε από πολλούς στην καλύτερη ως μία –κακώς- προετοιμασμένη κατάθεση και στην χειρότερη προσπάθεια συγκάλυψης. Στο πλευρό του βρισκόταν ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου Πέτρος Δημητρίου για να βοηθήσει τον Πρόεδρο με έγγραφα, δίπλα, το μέλος του διπλωματικού του γραφείου Παντελής Παντελίδης και στην πίσω θέση ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος. Η σχέση του Προέδρου με τον στενό του φίλο και τώρα συνεργάτη Κυριάκο Κούσιο, δεν ήταν η επιδιωκόμενη. Όχι ότι έχει επηρεαστεί η φιλία των δύο αλλά υπάρχει θέμα σε επίπεδο συνεργασίας συνεννόησης και συντονισμού. Ο κ. Κούσιος, δεν έχει καταφέρει να αποτελέσει τον «Κούρο» του Νίκου Αναστασιάδη όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός. Δεν είναι ούτε το πρόσωπο που θα μιλά ανοικτά και ειλικρινά στον Πρόεδρο για λάθη και παραλείψεις που γίνονται. Προφανώς όχι γιατί δεν έχει επιχειρήσει, αλλά γιατί ο ίδιος ο Πρόεδρος όπως λέγεται δεν ακούει. Κάτι, το οποίο συνέβαινε κατά κάποιο τρόπο όταν ο Νίκος Χριστοδουλίδης βρισκόταν στην εν λόγω θέση.
Έφυγε η πολιτική ομάδα
Οι άλλοτε στενοί συνεργάτες του Προέδρου, έχουν να αντιμετωπίσουν πλέον τις δικές τους πολιτικές φουρτούνες για την επιβίωσή τους στον πολιτικό στίβο. Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης έχει ξεκαθαρίσει πως μετά τη θητεία του στο ΥΠΟΙΚ, κλείνει και τον πολιτικό του κύκλο
Βεβαίως, επί Χριστοδουλίδη, η κατάσταση ήταν αρκετά διαφορετική στον Λόφο. Οι παροικούντες τον Λόφο άλλωστε, ήταν καθαρά πολιτικά πρόσωπα που ξεκινούσαν την πολιτική τους καριέρα και σίγουρα δεν ήταν διαθετειμένοι να τη ρίξουν στα βράχια, συναινώντας με τα όσα έλεγε ο Πρόεδρος. Ήταν λοιπόν ο κ. Χριστοδουλίδης, ο στενός συνεργάτης του κ. Αναστασιάδη επί ΔΗΣΥ, Κωνσταντίνος Πετρίδης και για ένα διάστημα διευθυντής του γραφείου του Προέδρου Μιχάλης Σοφοκλέους. Την ομάδα συμπλήρωναν στον πρωινό καφέ, έμπειρα πολιτικά πρόσωπα όπως ο Ιωάννης Κασουλίδης, ο Ιωνάς Νικολάου, ο Σωκράτης Χάσικος, ο νεαρότερος Χάρης Γεωργιάδης και βεβαίως ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Σήμερα η κατάσταση διαφοροποιείται αρκετά, αν λάβει κανείς υπόψη ότι τα πρώτα τρία πρόσωπα να έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί πολιτικά και οι σχέσεις Αβέρωφ-Προεδρικού, δεν είναι και οι καλύτερες. Το πιο έμπειρο πολιτικά πρόσωπο στον Λόφο είναι ο υφυπουργός Βασίλης Πάλμας, ο οποίος έχει επιλέξει να τηρήσει χαμηλούς τόνους και αποφεύγει για διάφορους λόγους την προβολή.
Οι παλιοί στενοί του συνεργάτες άλλωστε όπως οι Χριστοδουλίδης, Γεωργιάδης, Πετρίδης, έχουν αναπόφευκτα απομακρυνθεί λόγω άλλων καθηκόντων από την καθημερινή τριβή και την όποια προσπάθεια διάσωσης του προεδρικού προφίλ. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει να διαχειριστεί τις εξελίξεις στο κυπριακό και τις επικρίσεις στην εξωτερική πολιτική. Μία καλή εξέλιξη, θεωρείται πως δεν θα σώσει μόνο τον Πρόεδρο αλλάζοντας την αρνητική ατζέντα αλλά και τη δική του πολιτική θέση αποσοβώντας τις όποιες επικρίσεις. Η παραίτηση του Χάρη Γεωργιάδη από την κυβέρνηση μετά το πόρισμα του Συνεργατισμού, τον έχει απομακρύνει από το Προεδρικό, χωρίς ωστόσο να χάσει την καλή του σχέση με τον Πρόεδρο. Ο Κωνσταντίνος Πετρίδης έχει δεχτεί ιδιαίτερη πίεση το τελευταίο διάστημα. Τόσο για το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα όσο ήταν υπουργός και με το οποίο διαφωνούσε στις συσκέψεις. Δέχεται και ιδιαίτερο φόρτο πλέον, και στο υπουργείο Οικονομίας. Το γεγονός οτι έχει ξεκαθαρίσει σε συνέντευξή του στην «Χαραυγή» ότι μετά τη θητεία του στο υπουργείο Οικονομικών κλείνει τον πολιτικό του κύκλο, έχει βεβαίως τη δική του σημασία. Αυτό από μόνο του λέει πολλά, όπως και το γεγονός ότι όλα ανεξαιρέτως τα πολιτικά πρόσωπα που απαρτίζουν το υπουργικό συμβούλιο είχαν αποφύγει να στηρίξουν το διάγγελμα του Προέδρου Αναστασιάδη, παρότι είχε πέσει σύρμα για στήριξη από το Προεδρικό. Και είχε πέσει σύρμα, όχι τυχαία δεδομένου ότι υπάρχει το παράπονο στον Λόφο πως οι υπουργοί, σε αντίθεση με την πρώτη θητεία, αποφεύγουν επιμελώς να βάζουν πλάτη για την επικοινωνιακή διαχείριση.
Το μέχρι που θα πάει βεβαίως η κατάσταση είναι ένα ζήτημα το οποίο συζητείται εντόνως στα πηγαδάκια της παράταξης. Και συζητείται γιατί είναι κοινό μυστικό για πολλούς ότι ο Πρόεδρος δεν ακούει όπως λένε κανέναν, ούτε είναι έτοιμος να δεχτεί την όποια κριτική. Αυτό που φαίνεται να προκαλεί τριγμούς είναι πολλοί εντός του υπουργικού σχήματος, διαφωνούν με τον τρόπο που ο Πρόεδρος διαχειρίστηκε την όλη υπόθεση των χρυσών διαβατηρίων. Ενώ υπάρχουν οι ένθερμοι υποστηρικτές της απομάκρυνσης του γενικού ελεγκτή, μία σειρά μελών του υπουργικού συμβουλίου, θεωρούν πως η πλήρης ρήξη σε αυτή τη χρονική συγκυρία, μόνο ζημιά προκαλεί στο κυβερνητικό σχήμα. Είναι και εκείνα τα στελέχη, τόσο εντός της Πινδάρου όσο και στην κυβέρνηση που θεωρούν ότι οι θερμές τοποθετήσεις του Προέδρου, όπως αυτή του διαγγέλματος μάλλον πυροδότησε το κλίμα. Όπως λέγεται, ο Πρόεδρος άργησε μερικούς μήνες να μιλήσει και να κλείσει συνοπτικά το ζήτημα των διαβατηρίων εντείνοντας την οργή. Σε αυτό το πλαίσιο, το βλέμμα όλων στρέφεται προς το κυπριακό, ως τη μόνη διέξοδο επανάκτησης της εμπιστοσύνης μίας μερίδας της κοινωνίας στον Πρόεδρο, αλλά και επισκίασης των όσων βλέπουν το φως της δημοσιότητας και ιδιαίτερα το τελευταίο μεγάλη ζήτημα των ταξιδιών στις Σεϋχέλλες.
