Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η κάθοδος της Επιτροπής Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών του Αμερικανικού Κογκρέσου στην Κύπρο για να εξετάσει κατά πόσον η Κύπρος λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να εντοπίζονται και να παρεμποδίζονται παράνομες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες και η θετική δήλωση που ακολούθησε από την πρόεδρο της Επιτροπής για την πρόοδο που σημείωσε η Κύπρος, έδωσε κάποιες ανάσες στην κυβέρνηση και στον ΔΗΣΥ.
Και λέμε ανάσες ζωής γιατί οι τελευταίες εβδομάδες αποτέλεσαν μάλλον τρενάκι του τρόμου με άγνωστη πορεία για την κυβερνώσα παράταξη. Το κατά πόσο αυτό θα αποτελέσει το τέλος μιας σειράς επικρίσεων είναι λίγο αμφίβολο, όπως όλα δείχνουν, επί του παρόντος. Και αυτό γιατί τα δημοσιεύματα του OCCRP και η επικοινωνιακή διαχείριση που ακολούθησε το Προεδρικό κατέδειξαν πως ενώ κυβέρνηση και ΔΗΣΥ βρίσκονται ακόμα στην αρχή της δεύτερης διακυβέρνησής τους μπαίνουν επίσημα στην κόκκινη ζώνη.
Κόκκινη ζώνη γιατί οι αντιδράσεις πλέον στους κυβερνητικούς χειρισμούς δεν περιορίζονται στις γραπτές ανακοινώσεις της Αντιπολίτευσης. Η συνεννόηση Άντρου και Νικόλα δείχνει πως δεν αποκλείεται ένα κοινό μέτωπο απέναντι στους χειρισμούς Αναστασιάδη, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται για το πώς θα κυβερνήσουν τα υπόλοιπα τρεισήμισι χρόνια. Έβγαλε στο φως και συγκρούσεις που ξεπερνούν την αντιπολίτευση και δείχνουν ότι πολιτικά πρόσωπα, που αποτέλεσαν άλλοτε στενό περίγυρο του Νίκου Αναστασιάδη, όπως ο Ευρωπαίος επίτροπος Χρίστος Στυλιανίδης, πλέον κρατούν αποστάσεις από τους πολιτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης.
Οι αρχικές εκτιμήσεις
Η αλήθεια είναι πως το Προεδρικό είχε δεδομένο πως διαρρέοντας αφενός το άρθρο της «Guardian» σε κυπριακά ΜΜΕ, το οποίο έλεγε πως το διαβατήριο στον Αλεξάντερ Αμπράμοφ δόθηκε από την κυβέρνηση Χριστόφια και επικαλούμενο αφετέρου άλλο δημοσίευμα της πλατφόρμας OCCRP που φωτογραφίζει τον Κύπρο Χρυσοστομίδη, θα έκλεινε συνοπτικά το όλο θέμα από την αντιπολίτευση.
Στο κόμμα της Αριστεράς, όμως, αποφάσισαν να το πάρουν μέχρι τέλους, αποστέλλοντας καθημερινά ανακοινώσεις που απαιτούσαν από τον πρόεδρο να τοποθετηθεί ο ίδιος επί του ζητήματος. Και αυτό καθόλου τυχαία, καθώς η Εζεκία Παπαϊωάννου εκτίμησε πως οι άλλοτε επαγγελματικές δραστηριότητες του προέδρου και του οικογενειακού του περίγυρου αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα του.
Ένα ζήτημα που ενοχλεί όχι μόνο το ΑΚΕΛικό ακροατήριο, αλλά και ευρύτερη μερίδα πολιτών που φτάνει μέχρι και στελέχη του Συναγερμού, αν λάβουμε υπόψη τις τοποθετήσεις του Ρίκκου Μαππουρίδη και του βουλευτή Λάρνακας Ζαχαρία Ζαχαρίου στο πολύωρο πολιτικό γραφείο του ΔΗΣΥ.
Ο οικογενειακός περίγυρος
Κάπως έτσι ήρθε μάλλον ως δώρο για το ΑΚΕΛ το «viral» βίντεο με πρωταγωνιστή τον γαμπρό του Νίκου Αναστασιάδη να προωθεί την εταιρεία του, παρουσιάζοντας την αλματώδη ανάπτυξη της Κύπρου και την πολυτέλεια της Λεμεσού και δεν παρέλειψε να τοποθετηθεί σε ανακοίνωση Τύπου ακόμα και γι’ αυτό, ψέγοντας την παρουσίαση της χλιδής στην οποία ζει ο οικογενειακός περίγυρος του Νίκου Αναστασιάδη.
Σε αυτό ακριβώς το περιβάλλον, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας επέλεξε να τοποθετηθεί μέσω γραπτής ανακοίνωσης για να κλείσει το ζήτημα. Θα πρέπει να σημειωθεί πως οι συνεργάτες του, τον είχαν συμβουλεύσει πως θα έπρεπε ο ίδιος να δώσει απαντήσεις επί του ζητήματος. Κάποιοι εξ αυτών εκτίμησαν πως τα αργοπορημένα αντανακλαστικά της κυβέρνησης επί του όλου ζητήματος, στοίχισαν επικοινωνιακά και πολιτικά στην κυβέρνηση.
Το επικοινωνιακό αφήγημα
Στο επικοινωνιακό αφήγημα δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη μυστική συνάντηση Άντρου Κυπριανού και Νικόλα Παπαδόπουλου, αλλά στη δήλωση του γ.γ. του κόμματος ότι προτεραιότητα για το ΑΚΕΛ είναι η απομάκρυνση του Νίκου Αναστασιάδη από την εξουσία. Θέλησαν να στείλουν το μήνυμα πως οι επιθέσεις της αντιπολίτευσης έχουν ως στόχο την αναρρίχηση του ΑΚΕΛ στην εξουσία.
Ο πρόεδρος δίδοντας στη δημοσιότητα τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση γύρω από το κλείσιμο των εταιρειών «κέλυφος» και υπογραμμίζοντας τις τότε αντιδράσεις του ΑΚΕΛ για το ενδεχόμενο πλήγματος των ρωσικών συμφερόντων, διαμήνυσε πως έχει εκλεγεί με ισχυρή εντολή 57% και δεν πρόκειται να παραιτηθεί.
Οι κυπριακές πένες
Το κατά πόσο η δήλωση του προέδρου βοήθησε την κατάσταση είναι ένα ζήτημα ανοικτό, δεδομένου ότι το Προεδρικό συνέχισε τις τοποθετήσεις γύρω από το δημοσίευμα του OCCRP, αφήνοντας κατά μέρος το τι γράφεται και θέτοντας ζήτημα αξιοπιστίας των αρθρογράφων. Σε άρθρο του κυβερνητικού εκπροσώπου Πρόδρομου Προδρόμου φωτογραφίζεται συγκεκριμένος Κύπριος δημοσιογράφος που συνεργάζεται με την πλατφόρμα και ανοίγει γι’ αυτόν θέμα αναξιοπιστίας του, καθώς αναφέρεται σε ιστορικές αναφορές που δεν αποτελούν όπως λέει «αθώες παρεμφερείς ανακρίβειες».
«Η ιδεοληψία την οποία μαρτυρούν τέτοιες παραπλανητικές αναφορές σημαίνει κάποια πράγματα και για τις προθέσεις που κρύβονται πίσω από την όλη απόπειρα. Φαίνεται ότι στόχος δεν είναι τόσο η Κύπρος, όσο ο πρόεδρος της Δημοκρατίας. Για τον σκοπό αυτό, αντί να αναφέρονται στα πεπραγμένα της διακυβέρνησής του –που οι ίδιοι ομολογούν ότι διόρθωσαν τη φήμη της Κύπρου– προσπαθούν να επαναφέρουν μια παλιά υπόθεση, η οποία όμως έχει κριθεί, προσθέτοντας πολύκροτες γενικολογίες και αόριστες δυσφημιστικές αναφορές σε ένα τοξικό “κοκτέιλ”» αναφέρει χαρακτηριστικά στο άρθρο του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Ήδη έχουν υπάρξει αντιδράσεις ότι η κυβέρνηση στοχοποιεί δημοσιογράφους και είναι ανοικτό κατά πόσο θα βγει υπέρ της όλο αυτό το εγχείρημα. Θα πρέπει να σημειωθεί πως στο Προεδρικό δεν άφησαν ασχολίαστο το ότι ο συγκεκριμένος αρθρογράφος χρησιμοποιεί ως πηγή στο άρθρο του στο άρθρο που αφορά τον κ. Χρυσοστομίδη, τον γνωστό ιστορικό, πρώην συνεργάτη στο Προεδρικό επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη και νυν στενό συνεργάτη του Ευρωπαίου Επίτροπου Χρίστου Στυλιανίδη, Μακάριο Δρουσιώτη.
Προειδοποιήσεις και ρήξη
Η πολιτική των πολιτογραφήσεων, πάντως, είχε προβληματίσει αρκετά στελέχη πέριξ του Συναγερμού και του Προεδρικού. Αποτέλεσε, μάλιστα, έναν από τους κύριους λόγους της ρήξης μεταξύ προέδρου Αναστασιάδη και του Ευρωπαίου Επίτροπου και πρώην κυβερνητικού εκπροσώπου του Νίκου Αναστασιάδη, Χρίστου Στυλιανίδη. Όταν για παράδειγμα το 2019 η Κομισιόν είχε προχωρήσει σε αυστηρή προειδοποίηση για την πολιτική των διαβατηρίων, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε κάνει δημοσίως λόγο για στοχοποίηση της Κύπρου, αποδίδοντας τη «στοχοποίηση» σε σκοπιμότητες και ανταγωνισμό.
Όπως μαθαίνει η «Κ» ο Ευρωπαίος Επίτροπος είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον ίδιο, εκφράζοντας την έντονη αντίθεσή του για τα περί στοχοποίησης. Τηλεφωνική επικοινωνία που διαμείφθηκε, όπως λέγεται, σε υψηλούς τόνους. Όπως είναι γνωστό ο κ. Στυλιανίδης είχε κρούσει εδώ και καιρό τον κώδωνα του κινδύνου για την πολιτική των πολιτογραφήσεων και την ανάγκη να ληφθούν μέτρα από την κυβέρνηση και για το οποίο υπήρχε για καιρό διαφωνία με την κυβέρνηση. Το αν αυτό συνέβαλε στη ρήξη της σχέσης των δύο ανδρών είναι κάτι πολύ πιθανόν, όπως λένε πολιτικοί κύκλοι. Ρόλο βεβαίως διαδραμάτισε και η αντίθεση του Χρίστου Στυλιανίδη για τους χειρισμούς Αναστασιάδη από το Κραν Μοντάνα και μετά.
Μάλιστα, από το Προεδρικό διαρρέεται πως ο Χρίστος Στυλιανίδης δεν είχε βοηθήσει την κυβέρνηση στη διαχείριση της κρίσης που υπήρξε μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα, αλλά και στον προεκλογικό του 2018. Κάτι βεβαίως που απορρίπτει το περιβάλλον του Ευρωπαίου Επίτροπου. Το πού θα φτάσει η ρήξη των δύο μερών είναι ένα ζήτημα που συζητείται εντόνως στα κομματικά πηγαδάκια. Ο κ. Στυλιανίδης δεν φαίνεται διατεθειμένος να επιστρέψει σύντομα πίσω στην Κύπρο μετά και τη μη ανανέωση της θητείας του.
Έχει, όμως, ένα σημαντικό έρεισμα τόσο στους συναγερμικούς κύκλους, ακόμα και στους κύκλους του ΑΚΕΛ για τον ρόλο που διαδραμάτισε την τελευταία πενταετία με αρκετούς να τον βλέπουν ως πιθανό υποψήφιο για το 2023. Ενδεικτική και η ανακοίνωση που εξέδωσε το ΑΚΕΛ με την ανακοίνωση του διορισμού της κας Κυριακίδου. Ανακοίνωση που εξήρε το έργο του κ. Στυλιανίδη στην Κομισιόν και επιδέχθηκε διαφόρων ερμηνειών για το ενδεχόμενο στήριξής του το 2023.
Η συνάντηση τρομοκράτησε τον ΔΗΣΥ
Όσα διαμείβονται πάντως στον προεδρικό λόφο και οι προεκτάσεις που προκάλεσαν τα δημοσιεύματα του OCCRP έχουν ήδη προκαλέσει αμηχανία στον ΔΗΣΥ. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πλην της λιτής ανακοίνωσης που υπογράμμιζε πως η «υιοθέτηση διαδικτυακών δημοσιευμάτων που χωρίς τεκμηρίωση προσπαθούν να πλήξουν την αξιοπιστία της Κύπρου και του προέδρου της Δημοκρατίας δεν βοηθούν τη χώρα μας, όπου ένας από τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας μας είναι ο χρηματοοικονομικός» απέφυγε να τοποθετηθεί επί του ζητήματος. Αυτό που φαίνεται πως ανησυχεί έντονα τον Δημοκρατικό Συναγερμό είναι μήπως όσα συμβαίνουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο διευκολύνουν ενδεχόμενη συνεργασία μεταξύ ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ.
Καθόλου τυχαία η ένταση με την οποία ο ΔΗΣΥ προσπάθησε να «σκοτώσει» το όλο εγχείρημα, θυμίζοντας στο ΑΚΕΛ πως το Κυπριακό βρίσκεται σε εξέλιξη και υπογραμμίζοντας σε ανακοινώσεις πως χωρίζει ιδεολογικά χάος τα δύο κόμματα. Αίσθηση προκάλεσε και η κίνησή τους να καταγγείλουν ως διαρροέα της μυστικής συνάντησης «Άντρου - Νικόλα» το ΑΚΕΛ. Στον Συναγερμό ανησυχούν πως αυτή η συνάντηση θα αποτελέσει την απαρχή της απομόνωσής του. Τόσο σε επίπεδο Βουλής, αλλά και στο ενδεχόμενο η συνεργασία των δύο να αποκλείσει τον ΔΗΣΥ από τις όποιες συζητήσεις τόσο για την προεδρία της Βουλής και στη συνέχεια για την προεδρία της Δημοκρατίας, αναβιώνοντας την απομόνωση που βίωσε το ΑΚΕΛ μετά από το 2011 και μετά.
Η επικοινωνιακή τους διαχείριση πάντως κάθε άλλο παρά προκάλεσε αμηχανία σε ΔΗΚΟ και ΑΚΕΛ, με στελέχη ένθεν και ένθεν να λένε σκωπτικά πως θα καθιερώσουν σε εβδομαδιαία βάση τις συναντήσεις των δύο πολιτικών αρχηγών, αφού προκαλεί πανικό στο κυβερνών κόμμα.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
