Του Απόστολου Κουρουπάκη
Υπάρχουν φορές που η ιστορία μάς κάνει πλάκα και επιβεβαιώνεται η κυκλικότητά της. Μία σημαντική πτυχή της ιστορικής επιστήμης είναι η πρόοδος και η εξελικτική πορεία της ιστορίας και πώς ο άνθρωπος τελειοποιείται επί της γης. Δεν μοιάζει, όμως, με φάρσα ότι τον Οκτώβριο του 1897 στις κυπριακές εφημερίδες αρκετό χώρο καταλάμβαναν στις εσωτερικές σελίδες τους τα διαβατήρια, οι επιδημίες διφθερίτιδας και ευλογιάς, αλλά και ένα άρθρο για τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη εποχή.
Διαβάζουμε στην εφημερίδα Νέον Έθνος της Λάρνακας στις 25 Οκτωβρίου (τότε 6 Νοεμβρίου) 1897 «Πολύς εγένετο επ’ εσχάτων λόγος περί των κυπριακών διαβατηρίων, τα οποία εν Αιγύπτω και Τουρκία ουδεμίαν έχουσιν ισχύν». Και πριν προλάβετε να πείτε και τι μας νοιάζει εμάς αν δεν περνάνε τα διαβατήριά μας στην Τουρκία, σκεφτείτε μόνο ότι μιλάμε για το 1897, αλλά και ότι ο συντάκτης σάς πρόλαβε: «Και όσον μεν αφορά εις τας τουρκικάς αρχάς ουδέν το παράδοξον· απορούμεν όμως ότι εν Αιγύπτω εν τοις γραφείοις των διαβατηρίων, άτινα διοικούνται υπό Άγγλων, τόσω περιφρονούνται τα κυπριακά διαβατήρια, καίτοι φέροντα το αγγλικόν στέμμα. Αλλ’ ίσως τούτο οφείλεται εις το ότι οι εκδίδοντες τα διαβατήρια διοικηταί μετά πολλής επιμελείας θέτουσι κατόπιν του ονόματος του μέλλοντος να ταξιδεύση την μελίρρυτον προσωνυμίαν ‘’Οθωμανός υπήκοος’’».
Και στη Σάλπιγγα διαβάζουμε: Καθώς λέγουσιν οι περί την Κυβέρνησιν, το ζήτημα της εκδόσεως των διαβατηρίων λύεται λίαν προσεχώς. Η Κυβέρνησις ελπίζει ότι εντός της σήμερον (5 Οκτωβρίου) θα έχη διακανονισθή εντελώς το ζήτημα τούτο […]. Και ποιο ήταν το πρόβλημα; Ότι οι εν Κύπρω διαμένοντες υπήκοοι δεν μπορούσαν να λάβουν διαβατήριο.
Επιδημία και κρούσματα
Μα και στο υγειονομικό κομμάτι η ιστορία επιστρέφει ως φάρσα άραγε; Την ίδια ημέρα η εφημερίδα: «Η ευφλογία κάμνει καταπληκτικάς προόδους. Δεν παρέρχεται ημέρα καθ’ ην να μη έχωμεν 4-5 κρούσματα. Ήδη ανέρχονται εις 200 εν όλω, εξ ων τα 30 θανατηφόρα». Τις δε προηγούμενες ημέρες οι εφημερίδες γράφουν περί κρουσμάτων, «Η ευφλογία την εβδομάδα ταύτην φαίνεται ηπιωτέρα, αν και την Τρίτην είχομεν επτά κρούσματα, τη δε Πέμπτην έτερα πέντε», «Εγένοντο δυστυχώς νέα κρούσματα διεφθερίτιδος […]. Φρονούμεν ότι κατέστη πλέον ανάγκη επείγουσα να διορθισθή ιατρός, όστις να περιέρχηται τα χωριά, διότι τόσω η ευφλογία όσω και η διφθερίτις εξηπλώθησαν εις ουχί ολίγα μέρη». Και «Η ευφλογία και την εβδομάδα ταύτην φαίνεταί πως ηπιωτέρα, παρατηρείται δ’ ότι τα προσβαλλόμενα πρόσωπα εισί το πλείστον παιδία ανεμβολίαστα […].
Στην Πάφο δε «αυστηρά απομωνοτικά μέτρα ελήφθησαν και ελπίζεται ότι θα καταπνιγή το κακόν».
Η θέση της γυναίκας το 1897
Μα, σαν να μην έφταναν τα παραπάνω… λίγες ημέρες αργότερα, στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας διαβάζουμε το άρθρο με τίτλο: «Ο ιδεώδης τύπος της γυναικός». Η διευθύντρια του γυναικείου περιοδικού «Lady Realm» σε έρευνά της για να εξακριβώσει τον ιδεώδη τύπο της γυναίκας έκανε έρευνα, με τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, που ήταν ο ανθός της αγγλικής αριστοκρατίας, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, να είναι άκρως ενδιαφέρουσες. «Δεν επιθυμούσι [σ.σ. οι νεαροί Άγγλοι] ωραίας γυναίκας, διότι μεταξύ άλλων έχουν και το έλαττωμα να παραμελώσι τα της οικογενειακής εστίας», σημειώνεται στο άρθρο. «Η τελεία γυνή […] πρέπει να είνε οικοκυρά άγρυπνος, μαγείρισσα αρίστη. […] πρέπει να γνωρίζη […] να εκλέγη εύχυμον τεμάχιον βοείου κρέατος και να μη εξαπατάται υπό του ιχθυοπώλου […].» και τελειώνει το άρθρο με το εξής χαρακτηριστικό: «Πρέπει να αποσύρηται εκ της σχολής η κόρη πριν πάρουν αέρα τα μυαλά της».
