Του Απόστολου Τομαρά
Ικανοποίηση στη Λευκωσία αφήνει πίσω της η 5η Σύνοδος των κρατών του ευρωπαϊκού νότου και η κοινή διακήρυξη που υιοθέτησαν. Στα καυτά θέματα της κυπριακής διπλωματίας οι ηγέτες των κρατών του νότου της Ε.Ε. στήριξαν πλήρως τις θέσεις της Λευκωσίας, η οποία εκτιμά ότι εξασφάλισε ισχυρή στήριξη στο πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου, τα ζητήματα κυριαρχίας, τους ενεργειακούς σχεδιασμούς και τη μετανάστευση. Στην κοινή διακήρυξη των Med7 ξεκάθαρα καταγράφεται η στήριξη και αλληλεγγύη τους στη άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εξερεύνηση, εκμετάλλευση και ανάπτυξη των φυσικών πόρων εντός της ΑΟΖ σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το Διεθνές Δίκαιο.
Η Σύνοδος επαίνεσε τις προσπάθειες της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας για να υπάρξει μια λύση που να επανενώνει την Κύπρο και τον λαό της, να διασφαλίζει την κυριαρχία της Κύπρου, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα, ελεύθερη από επεμβάσεις, στρατεύματα και εγγυήσεις. Οι του νότου της ΕΕ επαναλαμβάνουν την σθεναρή τους υποστήριξη στις συνεχιζόμενες προσπάθειες από την Αποστολή των Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων που να οδηγήσουν σε μια συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ.
EastMed
Οι 7 ηγέτες αναφέρθηκαν και στα ενεργειακά της περιοχής δίνοντας έμφαση στον αγωγό Φυσικού Αερίου. Στο ευρύτερο κεφάλαιο των ενεργειακών, οι 7 ηγέτες αναγνωρίζουν πως η περιοχή της δυτικής και ανατολικής Μεσογείου αποτελεί ένα στρατηγικό διάδρομο για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης, τοποθέτηση που αποτελεί στήριξη στον αγωγό EastMed. Ο Νίκος Αναστασιάδης στις κοινές δηλώσεις ανέδειξε το κομμάτι της ενεργειακής ασφάλειας χαρακτηρίζοντας την ενέργεια «έναν εκ των βασικότερων πυλώνων της μεταξύ μας συνεργασίας». Τόνισε τις συνέργειες που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή με έμφαση, όπως τόνισε, τη δυνατότητα η Ανατολική Μεσόγειος να αποτελέσει έναν εναλλακτικό ενεργειακό διάδρομο για την Ένωση.
Σχέση ΕΕ – Τουρκίας
Στην κοινή διακήρυξη οι 7 ηγέτες επιβεβαίωσαν τη σημασία των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία και επαναλαμβάνουν τη δέσμευσή τους για διατήρηση ενός ανοικτού διαλόγου για αντιμετώπιση των κοινών απειλών και για συνεργασία σε ζωτικούς τομείς κοινού ενδιαφέροντος όπως η μετανάστευση, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, οι μεταφορές, η οικονομία και το εμπόριο, σημειώνοντας παράλληλα πως είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι για την κατάσταση στη χώρα. Εξάλλου αναφέρουν πως "η πλήρης και χωρίς διάκριση εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στη Συμφωνία Σύνδεσης και η άρση των απαγορεύσεων στα λιμάνια και τα αεροδρόμια/εναέριο χώρο της για την Κύπρο και τις εταιρείες της ΕΕ που σχετίζονται με την Κύπρο θα είναι επίσης επωφελής για ολόκληρη την περιοχή".
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Εργασίας
Οι επτά νότιες χώρες της ΕΕ εκφράζουν εξάλλου την υποστήριξή τους για ταχεία ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Εργασίας που να ενισχύει τους κανόνες της ΕΕ για δίκαιη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού και να διασφαλίζει τη δίκαιη και αποτελεσματική εφαρμογή τους. Επίσης σημειώνουν την ετοιμότητα της Λευκωσίας να φιλοξενήσει την έδρα του Οργανισμού αυτού. Σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, αναφέρεται πως η Κύπρος είναι έτοιμη να αναλάβει ένα περιφερειακό ρόλο για αντιμετώπισή της, προωθώντας τον συντονισμό και τη συνεργασία μεταξύ των χωρών της περιοχής, ώστε να αναπτυχθεί ένα στοχοθετημένο σχέδιο δράσης.
Εύσημα σε Τσίπρα
Εκτός από τα καυτά θέματα που ήταν στην ατζέντα της Συνόδου οι επτά ηγέτες επικρότησαν τη συμφωνία της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, θέμα στο οποίο αναφέρθηκε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις τους οι επτά ηγέτες, ο κ. Μακρόν ζήτησε να του επιτραπεί να αναφερθεί στον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόρνα Ζάεφ χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία για το ονοματολογικό εξαιρετική που αποτελεί παράδειγμα. Λίγο αργότερα ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας παίρνοντας το λόγο είπε. «Να ευχαριστήσω τον Πρόεδρο φίλο Αναστασιάδη, τον Εμανουέλ Μακρόν αλλά και τους υπόλοιπους ηγέτες της Συνόδου για τα καλά λόγια που είπανε για τη συμφωνία της Ευρώπης όχι μόνο της Ελλάδας και της Βόρειας Μακεδονίας για την επίλυση μιας σημαντικής διαφοράς».
Μεταναστευτικό
Το θέμα που φαίνεται να κυριάρχησε στη Σύνοδο - και αυτό απορρέει από τα όσα είπαν οι ηγέτες μετά το πέρας των εργασιών - ήταν το μεταναστευτικό. Στο θέμα αυτό οι εφτά ηγέτες τήρησαν κοινή στάση και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη συλλογική αντιμετώπιση του προβλήματος καθώς και στο θέμα της «συλλογικής προσπάθειας, συνεργασίας, ενότητας και κυρίως αλληλεγγύης όπως είπε χαρακτηριστικά ο Νίκος Αναστασιάδης.
Επίσης οι 7 υπενθύμισαν πως τα Μεσογειακά κράτη βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και για το λόγο αυτό παραμένει ως προτεραιότητα η δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού ανακατανομής δικαιούχων διεθνούς προστασίας, εντός του Κανονισμού του Δουβλίνου. Στο μεταναστευτικό δηλώνει ικανοποιημένη η Λευκωσία από τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η Σύνοδος τα οποία αποτυπώνουν αντικειμενικά όπως ειπώθηκε το όλο πρόβλημα. Από πλευράς Κύπρου επισημάνθηκε η ανάγκη «όπως όλοι όσοι εμπλέκονται ή έχουν υποχρεώσεις ή έχουν αναλάβει υποχρεώσεις έναντι της ΕΕ, όπως η Τουρκία εκπληρώσει έναντι της Κύπρου όλες τις υποχρεώσεις που ανέλαβε με τη Συμφωνία Επανεισδοχής με την Ευρωπαϊκή Ένωση». Εκτός από τις κοινές θέσεις στο μεταναστευτικό διαφάνηκαν και τα προβλήματα που υπάρχουν, με τον Γάλλο πρόεδρο να αναφέρεται συγκεκριμένα στην Ιταλία, τονίζοντας πως η Γαλλία θα αναλάβει το μερίδιο που της αναλογεί.
Στο μεταναστευτικό σημαντική ήταν και η δημόσια τοποθέτηση του Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος ανέδειξε τη θέση των Μεσογειακών κρατών της Ε.Ε. πως τα κράτη πρώτης γραμμής ανάμεσά τους και η Κύπρος είναι αυτά που έχουν επηρεαστεί από τη μετανάστευση. Ιδιαίτερα επικριτικός με τις πρακτικές της Ε.Ε. στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ήταν ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε. Η μετανάστευση είναι μια πρόκληση για την Ευρώπη, είπε ο Ιταλός ηγέτης χαρακτηρίζοντας ως πολύ σημαντικό την ύπαρξη ενός κοινού οράματος. Έκανε παραπομπή στο άρθρο 80 της ευρωπαϊκής συνθήκης που μιλά για αλληλεγγύη.
Θερμός ο Μακρόν
Η δημόσια τοποθέτηση του Εμανουέλ Μακρόν μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου επιβεβαιώνει το άριστο κλίμα στις σχέσεις Κύπρου – Γαλλίας. Ο κ. Μακρόν έδειξε τα θερμά του αισθήματα με το που ξεκίνησε την δημόσια τοποθέτησή του, δηλώντας ευτυχής που βρίσκεται στην Κύπρο για πρώτη φορά από την εκλογή μου. Κάνοντας αναφορά στις διμερείς σχέσεις των χωρών είπε πως αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα κυρίως στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας τονίζοντας πως η Κύπρος αποτελεί ένα στρατηγικό σημείο σε αεροναυτικό επίπεδο για την Γαλλία. «Από την άποψη αυτή, η προσέγγιση αυτή και η συνεργασία, έχει να κάνει και με το γεγονός ότι θέλουμε μια Ευρώπη, η οποία έχει την ικανότητα να προστατεύσει τον εαυτό της η ίδια και για μένα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, μια ενισχυμένη άμυνα για την Ευρώπη». Αναφερόμενος στα της Συνόδου τόνισε πως η Σύνοδος πρώτα από όλα ήταν μια ευκαιρία για επαναβεβαίωση της αλληλεγγύης και «συνεργασίας μας με την Κύπρο και τον σεβασμό μας στην κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Με Τζιουζέπε
Πριν τις κοινές δηλώσεις των 7 ηγετών πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του Νίκου Αναστασιάδη με τον Ιταλό ομόλογό του Τζιουζέπε Κόντε στο «Φιλοξενία». Η συνάντηση έγινε στην παρουσία των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Χριστοδουλίδη και υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη. Κατά τη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Ιταλό Πρωθυπουργό συζητήθηκαν θέματα που άπτονται της ενέργειας, οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, θέματα ασφάλειας και οι περιφερειακές εξελίξεις. Παρά το γεγονός ότι επί του προκειμένου δεν έγιναν δηλώσεις θεωρείται βέβαιο πως τους δυο ηγέτες απασχόλησε η συνεργασία στα ενεργειακά μέσω της παρουσίας της ιταλικής ΕΝΙ σε τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ.
Σε αστυνομική «καραντίνα» το Συνεδριακό λόγω MED7
Από το μεσημέρι της Τρίτης και όσο περνούσε η ώρα η Αστυνομία «σφράγιζε» την περιοχή του Συνεδριακού Κέντρου «Φιλοξενία». Προκειμένου να αποτρέψει και το πιο απίθανο σενάριο που θα μπορούσε να διαταράξει με οποιοδήποτε τρόπο τη Σύνοδο των 7 Μεσογειακών κρατών της ΕΕ η Αστυνομία είχε δημιουργήσει τρεις ζώνες ασφαλείας. Η πρώτη επεκτεινόταν μερικά χιλιόμετρα πέριξ του Συνεδριακού με την παρουσία αστυνομικών με ατομικό οπλισμό. Η δεύτερη ζώνη ξεκινούσε από τα σημεία προσέγγισης του Συνεδριακού Κέντρου. Εδώ με βάση το σχέδιο η διακίνηση γινόταν από συγκεκριμένα σημεία τα οποία κατέληγαν στο χώρο στάθμευσης έξω από την κεντρική πύλη του Συνεδριακού.
Η είσοδος επιτρεπόταν μόνο σε όσους έφεραν την διαπίστευση του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών. Ο τελευταίος έλεγχος γινόταν στο χώρο στάθμευσης. Κατά την είσοδο στο χώρο του Συνεδριακού που ήταν σφραγισμένος και φρουρούμενος μερικές μέρες πριν την Σύνοδο οι πάντες περνούσαν από την ηλεκτρονική αψίδα ελέγχου, τα δε αντικείμενα που έφεραν μαζί τους από ανιχνευτή μετάλλων. Εντός του Συνεδριακού Κέντρου η διακίνηση ήταν περιορισμένη και ανάλογη με την διαπίστευση του κάθε ατόμου. Π.χ στο χώρο της άφιξης των ηγετών αλλά και στον προθάλαμο της αίθουσας που πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες της Συνόδου πρόσβαση είχαν μόνο τα πρόσωπα που συνόδευαν τους ηγέτες καθώς και συγκεκριμένα τηλεοπτικά και φωτογραφικά συνεργεία. Εκτός Συνεδριακού τα μεγαλύτερα προβλήματα που προκλήθηκαν στη Λευκωσία ήταν κατά την ώρα μετάβασης των ξένων ηγετών στο «Φιλοξενία». Ειδικά στη λεωφόρο Λεμεσού λόγω των παρεμβάσεων της Αστυνομίας προς διευκόλυνση των αυτοκινητοπομπών προκλήθηκε κυκλοφοριακό κομφούζιο.
Οι αφίξεις
Οι αφίξεις των 6 ηγετών στο Συνεδριακό ξεκίνησαν με περίπου μισή ώρα καθυστέρηση. Πρώτος στο Συνεδριακό αφίχθηκε ο οικοδεσπότης της Συνόδου Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος υποδεχόταν τους φιλοξενούμενους ηγέτες. Από τους ξένους επισήμους, πρώτος στο «Φιλοξενία» αφίχθηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Josep Borrell Fontelles και ακολούθησαν οι: Joseph Muscat Πρωθυπουργός της Μάλτας, António Costa Πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Αλέξης Τσίπρας Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Giuseppe Conte, Πρωθυπουργός της Ιταλίας και τελευταίος ο Emmanuel Macron, Πρόεδρος της Γαλλίας ο οποίος μαζί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εισήλθαν στο εσωτερικό του Συνεδριακού. Προτού εισέλθουν στην αίθουσα στης Συνόδου τα είπαν τετ α τετ με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Μεγάλο ενδιαφέρον
188 οκτώ δημοσιογράφοι φωτογράφοι και κινηματογραφιστές από 10 χώρες βρέθηκαν στη Λευκωσία προκειμένου να καλύψουν τις εργασίες της Συνόδου. Με βάση στοιχεία από τις διαπιστεύσεις που είχαν γίνει στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών το ενδιαφέρον που επιδείχθηκε επεκτάθηκε και πέραν των χωρών που μετείχαν στη Σύνοδο. Ανάμεσα στους ξένους απεσταλμένους υπήρχαν δυο δημοσιογράφοι από Τουρκία την Κίνα και την Ρωσία. Αναλυτικά κατά εθνικότητα τις εργασίες της Συνόδου κάλυψαν:
Κύπρος: 87 (Δημοσιογράφοι-κινηματογραφιστές-φωτογράφοι)
Βρετανία: 7
Κίνα: 2
Δανία: 1
Φιλανδός: 1
Γαλλία: 22
Μάλτα: 3
Ιταλία: 20
Ελλάδα: 23
Πορτογαλία: 5
Ρωσία: 1
Ισπανία: 5
Τουρκία: 2
Κέντρο Τύπου
Για σκοπούς διευκόλυνσης του έντονου δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος που υπάρχει για τις εργασίες της Συνόδου στο Συνεδριακό λειτούργησε το Κέντρο Τύπου το οποίο παρείχε όλες τις διευκολύνσεις για το έργο των διαπιστευμένων δημοσιογράφων από Κύπρο και εξωτερικό. Το Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών είχε οργανώσει τη λειτουργία του Κέντρου παρέχοντας διευκολύνσεις για άμεση μετάδοση εικόνας, ήχου και δεδομένων.
Παράλληλα οι δημοσιογράφοι είχαν εικόνα από τα βασικά σημεία της διάσκεψης (αφίξεις, χώρο οικογενειακής φωτογραφίας αίθουσα εργασιών της Συνόδου και τον χώρο όπου έγινε η αποτίμηση των εργασιών από τους ηγέτες των κρατών που μετείχαν στη Σύνοδο. Επίσης είχαν γίνει διευθετήσεις για τη μετάβαση λειτουργών του τύπου από το «Φιλοξενία» στο Προεδρικό Μέγαρο για κάλυψη της συνάντησης Αναστασιάδη - Μακρόν όπως επίσης και για το δείπνο που παρέθεσε μετά το πέρας της Συνόδου στους ξένους ηγέτες στο Προεδρικό Μέγαρο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών φρόντισε επίσης και για την άνετη διαμονή των εκπροσώπων του τύπου. Ξένοι και ντόπιοι δημοσιογράφοι, φωτογράφοι και κινηματογραφιστές είχαν την ευκαιρία να γευτούν την κυπριακή κουζίνα ενώ στον μπουφέ που είχε στηθεί υπήρχαν διαρκώς αναψυκτικά και καφέδες.
