Του Απόστολου Τομαρά
Το ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη, στη Λευκωσία, υπό άλλες περιστάσεις θα περνούσε στην ιστορία με την πραγματική του διάσταση. Της τυπικής επαναβεβαίωσης στήριξης της Κύπρου από την Ελλάδα, κάθε φορά που αλλάζει η σκυτάλη εξουσίας στην ελληνική πρωτεύουσα. Στη προκειμένη φάση, όμως τα ανοιχτά ζητήματα που υπάρχουν πρώτα στο πολιτικό πρόβλημα και μετά σε διμερές επίπεδο, εκ των πραγμάτων έδωσαν μια διαφορετική νότα. Και αυτό προκύπτει τόσο από τις δημόσιες αναφορές των δυο ηγετών αλλά κυρίως από τα όσα διημείφθησαν στο τραπέζι των συζητήσεων.
Οι προσπάθειες να σπάσει ο πάγος στο κυπριακό αλλά και η συμπεριφορά της Τουρκίας στην περιοχή, ήταν δυο θέματα πρώτης γραμμής στα οποία το παρασκήνιο υποστηρίζει, πως οι δυο πλευρές έθεσαν το πλαίσιο των επόμενων κινήσεων με χρονικό ορίζοντα τη Νέα Υόρκη και τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Τα όσα είπε δημοσίως ο Έλληνας πρωθυπουργός, φαίνεται να καθησύχασαν τις όποιες ανησυχίες υπήρχαν στη Λευκωσία, θέσεις οι οποίες δεν διαφοροποιούν δραματικά την κοινή αντίληψη Αθηνών - Λευκωσίας των τελευταίων ετών. Επί του προκειμένου ο κ. Μητσοτάκης αρκετές φορές επανέλαβε τα περί απόλυτης ταύτισης απόψεων των δυο πλευρών στο κυπριακό. Από ελληνικής πλευράς τα μηνύματα που εκπέμπονται είναι θετικά με την επισήμανση πως στα βασικά ζητήματα του κυπριακού υπάρχει συμφωνία. Ωστόσο εδώ προστίθεται πως σε κάποια επιμέρους ζητήματα, τα οποία δεν διευκρινίζονται, υπάρχει μια διαφορετική ματιά. Με βάση τα όσα έχουν διαρρεύσει εξάγεται το συμπέρασμα πως στο κυπριακό, Αθήνα και Λευκωσία κρατούν μικρό καλάθι.
9η Αυγούστου
Ένα θέμα το οποίο έκλεισε πριν ακόμα πάρει διαστάσεις ήταν αυτό της πενταμερούς διάσκεψης. Χωρίς κατ’ ανάγκη να δίνεται απορριπτική εντύπωση, κυρίως από ελληνικής πλευράς αυτό το οποίο αφέθηκε να διαρρεύσει ήταν πως στην παρούσα κατάσταση η ιδέα της πενταμερούς διάσκεψης είναι κάτι μακρινό. Η προσοχή επικεντρώνεται στην επικείμενη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, στις 9 Αυγούστου. Μια συνάντηση από την οποία εν πολλοίς μπορούν να προκύψουν τα επόμενα βήματα, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Αυτό στο οποίο φαίνεται να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή, στην παρούσα φάση, είναι να γίνουν αντιληπτές οι προθέσεις της τουρκικής πλευράς, ιδιαίτερα μετά τα όσα έχουν συντελεστεί στο θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου αλλά και των τουρκικών προκλήσεων στην περιοχή.
Τόσο στην κατ’ ιδίαν συνάντηση των δυο ηγετών όσο και στις διαβουλεύσεις που ακολούθησαν, ως πολύ σημαντικό χαρακτηρίσθηκε η πρόβλεψη των κινήσεων του Μουσταφά Ακιντζί στις 9 Αυγούστου, καθώς και ο βαθμός αυτονομίας του από την Άγκυρα. Η εκτίμηση που υπάρχει επί του προκειμένου είναι πως ο Τ/κ ηγέτης μπορεί να εμφανίζεται διαλλακτικός αλλά ταυτόχρονα η Τουρκία συνεχίζει την επιθετική της συμπεριφορά.
Νέα Υόρκη
Το ενδεχόμενο οι διαβουλεύσεις επί του κυπριακού να μετακινηθούν στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, το Σεπτέμβριο, είναι μια πιθανότητα που δεν περνά απαρατήρητη όμως επί του προκειμένου, όπως αφήνεται να βγει προς τα έξω δεν υπάρχει παρασκήνιο, τουλάχιστον επί του παρόντος. Η γενική θεώρηση είναι πως με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει το έδαφος για κινήσεις στη Νέα Υόρκη. Από ελληνικής πλευράς αυτό το οποίο αφήνεται να φανεί είναι πως δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προσδοκίες, όπως δεν υπάρχει κάτι το χειροπιαστό σε επίπεδο ηγετών ή υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Τουρκίας. Οι πιθανότητες που δίνονται για εξελίξεις είναι ελάχιστες. Πηγή από ελληνικής πλευράς έλεγε στην «Κ» πως τα πράγματα σε σχέση με την Τουρκία είναι «πιο επιβαρυντικά σε σχέση με πριν από 2 χρόνια. Έχουμε κινήσεις της Τουρκίας στην περιοχή που δεν είχαμε».
Αντίμετρα
Στο θέμα των τουρκικών προκλήσεων η κοινή διαπίστωση είναι πως πρόκειται για μια δύσκολη κατάσταση με τις δυο πλευρές να παραμένουν σταθερά προσηλωμένες στην διπλωματική αντιμετώπιση τους. Κύπρος και Ελλάδα θεωρούν πως η συμπεριφορά της Τουρκίας αφορά το σύνολο της Ε.Ε. Έμφαση δόθηκε και στις περιφερειακές συνεργασίες ως μια ασπίδα αντιμετώπισης της Άγκυρας.
Λύση με τους φοιτητές
Σε διμερές επίπεδο ένα από τα θέματα που απασχόλησαν ήταν αυτό με τους κύπριους φοιτητές, μουσικών σχολών αλλά και άλλους επιτυχόντες σε εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας. Η μη παραχώρηση θέσεων σε τρεις συγκεκριμένες Μουσικές Σχολές της Ελλάδας, αποφασίσθηκε να ξεπερασθεί με την παραχώρηση των επηρεαζόμενων θέσεων σε σχολές της Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Λύση φαίνεται να δόθηκε και για τις περιπτώσεις των κυπρίων φοιτητών που ενώ είχαν πετύχει είσοδο σε κάποια σχολή στην Ελλάδα, λόγω στρατιωτικής θητείας τους είχε αφαιρεθεί το δικαίωμα εγγραφής.
Εισφορά ΚΔ
Στις διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν, αποφασίσθηκε ο τρόπος χρησιμοποίησης της κυπριακής βοήθειας για τους κατοίκους της Ανατολικής Αττικής μετά τις περσυνή καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι. Η βοήθεια της Κύπρου θα διοχετευθεί προς αναβάθμιση του κέντρου υγείας στο Πικέρμι Αττικής σε νοσοκομείο. Αποφασίσθηκε το έργο να πραγματοποιηθεί με την πρόσληψη ενός διευθυντή έργου, ο οποίος θα τρέξει τα έργα αναβάθμισης.
