Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ
Όπως λέει και ο ποιητής, ο μύθος κρύπτει νουν αληθείας, και ίσως ο περιώνυμος πύργος του Οθέλλου, όντως να ήταν το πραγματικό σκηνικό των όσων αριστοτεχνικά περιγράφει ο Σαίξπηρ στο έργο του «Οθέλλος, ο Μαύρος της Βενετίας». O Βέρντι στην περίφημη όπερά του (πρεμιέρα το 1887), που την εμπνεύστηκε από το έργο του Σαίξπηρ, ξαναέφερε στο ευρύ κοινό τo νησί της Κύπρου. Μάλιστα, στην πρώτη πράξη ο Ιάγος λέει στον αγαθό Κάσσιο «Κοίτα: Σήμερα όλη η Κύπρος χαίρει, είναι μία βραδιά χαράς», κάπως έτσι, λοιπόν, θεωρούμε ότι πρέπει να ένιωσαν όλοι όσοι ενεπλάκησαν ενεργά με το έργο της αναστήλωσης του επονομαζόμενου Πύργου του Οθέλλου στην Αμμόχωστο.
Ένα έργο που εκτός της πρακτικής αξίας του, έχει και έντονο συμβολισμό, μιας και παύει να ισχύει η γενεσιουργός του ιδιότητα, η αποτροπή, αλλά η συνάντηση και η ενδυνάμωση των σχέσεων των ανθρώπων που μοιραία μοιράζονται την ίδια γη, ούσα ωστόσο τραγικά μοιρασμένη! Τι είναι, λοιπόν, αυτός ο πύργος; Πρόκειται για τμήμα των οχυρώσεων του κάστρου της Αμμοχώστου και είναι ένα τετράγωνο κτίσμα με τέσσερις πύργους στις γωνίες του, έχοντας ξεχωριστή τάφρο από το υπόλοιπο κάστρο. Η αρχική μορφή του κτηρίου χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και αρχικά είχε και δεύτερο όροφο, ο οποίος όμως αφαιρέθηκε το 1492. Πάνω από την πύλη βρίσκεται εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα με τον βενετσιάνικο φτερωτό λέοντα του Αγίου Μάρκου και με επιγραφή που σημειώνει το όνομα του κυβερνήτη της Αμμοχώστου και αναστηλωτή του πύργου Nicolo Foscarini. Στην κύρια αίθουσα του πύργου σώζονται τα οικόσημα του βασιλείου της Ιερουσαλήμ. Από το κάστρο αυτό ξεκινούσε ο λιμενοβραχίονας που προστάτευε το λιμάνι, κλείνοντάς το με αλυσίδα.
Ο πύργος αναστηλώθηκε με μέριμνα της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά και ξεκίνησε πέρσι το καλοκαίρι. Η Τεχνική Επιτροπή από τον καιρό που συστάθηκε έθεσε ως προτεραιότητά της την αναστήλωση του πύργου εξαιτίας του κινδύνου κατάρρευσης μέρους της τοιχοποιίας του. Οι εργασίες χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), με συνολικό κόστος των εργασιών πέραν του ενός εκατομμυρίου ευρώ. Ο κ. Τάκης Χατζηδημητρίου μέλος της Επιτροπής μας είπε ότι πλέον τα τείχη της Αμμοχώστου, από τα πλέον σημαντικά οχυρωματικά έργα του μεσαίωνα, γίνονται από τείχη διαχωρισμού σημεία ενότητας και συνεργασίας. Επεσήμανε ότι η συνεργασία Τ/κ και Ε/κ όλων των ειδικοτήτων (μηχανικοί, αρχαιολόγοι, κ.ά.) ήταν άψογη. Σύμφωνα πάντα με τον κ. Χατζηδημητρίου, το εμβληματικό μνημείο της μεσαιωνικής Αμμοχώστου έπρεπε πάση θυσία να σωθεί, ο Πύργος είχε δείξει σημάδια κόπωσης, οπότε σταδιακά και με τις κατάλληλες ενέργειες της Επιτροπής αυξανόταν και το διεθνές ενδιαφέρον, αλλά και των Κυπρίων, συμπληρώνουμε, λοιπόν, εμείς ότι όπου υπάρχει θέληση και αγνό ενδιαφέρον υπάρχει και τρόπος να υπερπηδούνται τα εμπόδια και εν τέλει να κτίζονται… τείχη που ενώνουν το όλον, αγκαλιάζοντάς το.
Βραδιά συμβολισμών και συμφιλίωσης
Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Την περασμένη Πέμπτη πραγματοποιήθηκαν τα επίσημα εγκαίνια του αναστυλωμένου ιστορικού Πύργου του Οθέλλου στην παλιά πόλη της Αμμόχωστου και εκείνο το βράδυ είχε μία ιδιαίτερη μαγεία. Το γλυκό, καλοκαιρινό αεράκι που φυσούσε συνομολογούσε γι’ αυτό ακριβώς για το οποίο παρευρεθήκαμε όλοι εκεί: τη συμφιλίωση. Λες και η κοινή μας ιστορία ήρθε να γίνει ο κοινός μας παρονομαστής, υπενθυμίζοντάς μας το κοινό μας παρελθόν, παρόν αλλά και μέλλον που είναι πλέον κοινός τόπος των δύο κοινοτήτων. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ήταν οι οικοδεσπότες σε αυτό τον μυθικό χώρο σε μία ατμοσφαιρική βραδιά για να αποδείξουν στους φιλοξενούμενούς τους ότι εκείνα που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν.
Τι και αν δεν μιλούσα τουρκικά, το πλατύ χαμόγελο των συμπατριωτών μου Τουρκοκυπρίων ανταποκρινόταν σε αυτό ακριβώς που ένιωθα και νιώθαμε όλοι όσοι βρεθήκαμε εκεί από τη νότια Κύπρο: οι δύο κοινότητες να ζήσουν επιτέλους ξανά μαζί σε μια ενωμένη πατρίδα, χωρίς οδοφράγματα, επίδειξη ταυτοτήτων και ελέγχους στα «σύνορα». Δεν χωρά άλλα σύνορα τούτος ο τόπος. Εκείνο το βράδυ, με ομιλίες των ανθρώπων που συνέβαλαν στην αποπεράτωση των εργασιών αναστήλωσης εστάλη το ηχηρό μήνυμα πως ο πολιτισμός και η κοινή μας κληρονομιά μας ενώνει και είναι εδώ, δική μας. Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ηθοποιοί ανέβασαν ξανά μία συντομευμένη διασκευή του εμβληματικού έργου του Σαίξπηρ «Οθέλλος» στην αγγλική γλώσσα, με μία εξαιρετική σκηνοθεσία, φωτισμούς και ερμηνείες. Και να υπήρχε ψεγάδι δεν ένοιαζε κανέναν πραγματικά, αφού σημασία είχε πως ήμασταν μαζί εκεί, ενωμένοι. Στο τέλος της παράστασης οι ηθοποιοί πιασμένοι χέρι χέρι χόρεψαν και υποκλίθηκαν, ο ένας δίπλα στον άλλο, στηρίζοντας ο ένας τον άλλον, αυτό ακριβώς που θέλουμε και εμείς να πράξουμε, ο ένας μαζί με τον άλλον.
