Του Απόστολου Τομαρά
Μπορεί το ενημερωτικό ενδιαφέρον, την τρέχουσα περίοδο, να είναι στα Τάρταρα, όταν όμως πρόκειται για το πόθεν έσχες των πολιτικών μας, ε τότε επανακάμπτει η τετριμμένη θεώρηση του κανόνα και των εξαιρέσεων. Η δήλωση των περιουσιακών στοιχείων των πολιτικών ταγών μας, σίγουρα ενισχύει τον κανόνα της διαφάνειας, αρκεί στα πόθεν έσχες να αποτυπώνεται η πραγματική εικόνα. Ρίχνοντας κάποιος μια γρήγορη ματιά στα περιουσιακά στοιχεία πολιτικών προσώπων που δημοσιοποιήθηκαν, η πρώτη διαπίστωση στην οποία καταλήγει είναι πως οι εκλεκτοί του λαού δεν ανήκουν στην κατηγορία των «εργαζομένων», τύπου «μεροδούλι - μεροφάι».
Άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο, όλοι έχουν το κομπόδεμά τους για μια δύσκολη στιγμή. Υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις, αλλά αυτές είναι ελάχιστες. Ένα άλλο στοιχείο που δεν περνά απαρατήρητο είναι πως μια μεγάλη μερίδα είναι χρεωμένοι μέχρι τον λαιμό, με διψήφιο ή τριψήφιο νούμερο. Δεν θα ενδιατρίψω περισσότερο στα περιουσιακά στοιχεία που έχει δηλώσει ο κάθε πολιτικός (ποιοι είναι παράδες και ποιοι φτωχαδάκια), θα μείνω μόνο στην ανάγκη δημοσιοποίησης των στοιχείων και τον σκοπό που εξυπηρετούν. Αν κάποιος λάβει υπόψη του πως υπόχρεοι για υποβολή πόθεν έσχες είναι μόνο οι πολιτικοί και όσοι ασκούν εξουσία ή επιρροή τότε μπορεί κάποιος να καταλήξει σε συγκεκριμένα συμπεράσματα.
Το πόθεν έσχες έχει μετατραπεί σε εργαλείο κοινωνικής κριτικής με τον πρωινό καφέ. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται μόνο ποιος έχει τα περισσότερα και ποιος τα λιγότερα. Λες και ο υποβάλλων πόθεν έσχες θα δήλωνε ποτέ εισοδήματα ύποπτης προελεύσεως. Η δήλωση περιουσιακών στοιχείων από πολιτικούς ενισχύει το αίσθημα της ισονομίας και ισοπολιτείας, αρκεί να μη λειτουργεί ως εργαλείο εκτόνωσης του λαϊκού αισθήματος. Στην Κύπρο το πόθεν έσχες εξυπηρετεί περισσότερο την κουτσομπολίστικη κουλτούρα παρά τον αντικειμενικό σκοπό.
Δεν υπονοώ, γιατί δεν έχω στοιχεία, ότι κάποιος ή κάποιοι χώνουν, κατά την κυπριακή, περιουσιακά στοιχεία, λέω όμως ότι μπορούν να το κάνουν, εάν το θέλουν και μάλιστα με ευκολία. Εάν ήμουν διεφθαρμένος πολιτικός θα μπορούσα να εξαφανίσω το προϊόν της διαφθοράς με χίλιους δυο τρόπους. Αν η πολιτεία επιθυμεί πραγματικά να ελέγξει σε βάθος τα πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα και να λειτουργήσει αποτρεπτικά για να μην μπαίνουν σε πειρασμό οι πολιτικοί μας, θα πρέπει να ενισχύσει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο του πόθεν έσχες. Δεν μπορείς να ελέγχεις το βασικό πρόσωπο και να μην ελέγχεις τα στενά συγγενικά του πρόσωπα. Όπως μου έλεγε φίλος μου δικηγόρος, εάν ήθελε να κρύψει περιουσιακά στοιχεία δεν θα χρησιμοποιούσε τους προφανείς τόπους ελέγχου (σύζυγο, τέκνα).
Ο μηχανισμός ελέγχου των πόθεν έσχες έψαξε ποτέ να εντοπίσει άλλους τόπους που μπορεί κάποιος να εναποθέσει μαύρο πολιτικό χρήμα; Πατεράδες ή μανάδες δεν υπάρχουν; Εταιρείες που μπορούν να εξαφανίσουν ίχνη δεν υπάρχουν; Βεβαίως και υπάρχουν με μόνη διαφορά ότι ουδείς ερευνά. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, μέχρι σήμερα οι μόνες περιπτώσεις που απασχόλησαν το πόθεν έσχες ήταν κάποιων που ξέχασαν να υποβάλουν δήλωση. Περιστατικό που το πόθεν έσχες αποκάλυψε ύποπτο πλούτο δεν είχαμε και ούτε θα έχουμε, εάν δεν αλλάξει ο προσανατολισμός του μέτρου.
