Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Ήταν δίκαιο και έγινε πράξη» ήταν αυτό που διέρρεαν ευσχήμως κυβερνητικά στελέχη αμέσως μετά από το τελευταίο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όταν δηλαδή η Κύπρος, διά του Νίκου Χριστοδουλίδη, έριχνε το χαρτί του βέτο σε κυρώσεις στη Λευκορωσία αν αυτές δεν συνδέονταν με κυρώσεις έναντι της Τουρκίας. Ο ίδιος, όταν ρωτήθηκε περί βέτο δεν το διέψευδε και κάπως έτσι, ελλαδικά δημοσιεύματα χειροκροτούσαν τη «μικρή και γενναία Κύπρο», ενώ στα εγχώρια ΜΜΕ αποκάλυπταν ακόμα και τη στρατηγική της Συνόδου Κορυφής που θα ακολουθούσε ο πρόεδρος.
Θα ήταν όπως περιγραφόταν μία στρατηγική σπαρτιατική με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να θέτει το «ή ταν ή επί τας», αν δεν λάμβανε τιςκυρώσεις εναντίον της Τουρκίας. Ώσπου ο πρόεδρος να βγάλει το σπαθί του και να ακολουθήσει τη λεγόμενη σπαρτιατική τακτική εντός Συνόδου, είχαν μεσολαβήσει πολλές διαρροές. Ότι οι χώρες του «γερμανικού άξονα» ήταν εκείνες που είχαν αντιδράσει στην κίνηση Χριστοδουλίδη να συνδέσει τις κυρώσεις της Λευκορωσίας με αυτές της Τουρκίας και ασκούσαν πιέσεις «παίζοντας παιχνίδι υπέρ της Τουρκίας». Χρειάστηκε όμως να βγει ο Γάλλος υφυπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων που λίγες μέρες προηγουμένως είχε επισκεφθεί τη Λευκωσία, να καλέσει την Κύπρο να μη συνδέει τις κυρώσεις της Λευκορωσίας με αυτές της Τουρκίας και να περιπλέξει την κατάσταση.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων της χώρας, στην οποία τελευταίως η κυβέρνηση είχε εναποθέσει όλες τις ελπίδες της. Ελπίδες ότι θα βάλει πλάτη υπέρ της Κύπρου γιατί καταλάβαινε τη θέση μας και γιατί δεν ανεχόταν την τουρκική προκλητικότητα. Η Γαλλία δεν ανήκε μέχρι προχθές στον γερμανικό άξονα, όμως βρέθηκε ξαφνικά σε πλήρη συνεννόηση και σύμπνοια με τη Γερμανία σε αυτό το θέμα και αυτό ουδόλως προβλημάτισε. Και βεβαίως η Γαλλία δεν ήταν η μόνη χώρα που εξέπληξε με την στάση της. Περισσότερο εξέπληξε η στάση της Αθήνας, η οποία διά του Νίκου Δένδια στήριζε μεν τη θέση προετοιμασίας των κυρώσεων αλλά μη επιβολής στην παρούσα φάση. Μία χώρα απομονωμένη που όσο κι αν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος επιχειρούσε άτσαλα να το διαψεύσει, οι δημόσιες τοποθετήσεις άλλα έλεγαν.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών του ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου της Γερμανίας για παράδειγμα, έλεγε στο CNN πως η Κύπρος προσπαθεί να εκβιάσει τα υπόλοιπα κράτη μέλη και χαρακτήριζε κάτι τέτοιο ανυπόφορο και απαράδεκτο. Αφορμή βρήκαν κι άλλοι που ουδέποτε στήριξαν την Κύπρο όπως ο Καρλ Μπιλντ και η Νάταλι Τότσι να παρουσιάσουν για άλλη μια φορά την Κύπρο ως το κακομαθημένο παιδί της Ε.Ε. Όλα αυτά για την κυβέρνηση ήταν βεβαίως κακεντρέχειες. Ήταν προσπάθειες να κτυπήσουν την Κύπρο οι ανταγωνιστές. Και σε αυτό το πλαίσιο προφανώς ο πρόεδρος φρόντισε να διαμηνύσει πως πάει στη Σύνοδο με στόχο να διασώσει την αξιοπρέπεια της Κύπρου και της Ε.Ε. Το τι διαμείφθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες είναι βεβαίως άγνωστο. Αν λάβουμε βεβαίως υπόψη πως η Γερμανίδα Καγκελάριος προεξόφλησε τα περί κυρώσεων στην Τουρκία πριν ακόμα ξεκινήσει η Σύνοδος, δείχνει και το βάθος της μάχης που δόθηκε από τον πρόεδρο.
Διασύνδεση κυρώσεων Λευκορωσίας με αυτές της Τουρκίας προφανώς και δεν υπήρξε. Όπως ούτε λέξη για κυρώσεις πέραν της λεκτικής συμπαράστασης της Ε.Ε. προς την Κύπρο. Εμείς δεν αναμέναμε βεβαίως κάτι περισσότερο. Όμως όλο αυτό ως διά μαγείας θεωρήθηκε θρίαμβος από αυτούς που μέχρι σήμερα έκαναν τις κυρώσεις σημαία της εξωτερικής πολιτικής. Η κυρία Ορφανίδου μας είπε πως τελικά στόχος της Κύπρου δεν ήταν η συμπερίληψη μερικών προσώπων στη λίστα των κυρώσεων. Ο κ. Σταυρίδης μας εξηγούσε ότι ουδέποτε τέθηκε θέμα σύνδεσης κυρώσεων σε Λευκορωσία με κυρώσεις στην Τουρκία. Και ο πρόεδρος, φρόντισε να επαναλάβει πως οι κυρώσεις δεν ήταν ποτέ ο αυτοσκοπός. Όλος αυτός ο εμπαιγμός μας ενοχλεί. Γιατί ένα είναι η αποτυχία μιας συγκεκριμένης πολιτικής τακτικής, άλλο να νομίζεις πως απευθύνεσαι σε αμοιβάδες. Γιατί αν σε ένα τέτοιο ζήτημα, με τόσες καταγεγραμμένες δηλώσεις προσπαθούν να μας περάσουν το μήνυμα πως δεν καταλάβαμε, τότε είναι πολύ ανησυχητικό τι διαμείβεται πίσω από κλειστές πόρτες και τι παρουσιάζουν ότι διαμείβεται δημοσίως. Το ζητούμενο όμως είναι άλλο. Το πως θα διαχειριστούν τα νέα δύσκολα δεδομένα. Γιατί οι ερασιτεχνισμοί του τελευταίου διαστήματος, μόνο τρόμο προκαλούν για όσα πρόκειται να μας βρουν.
