Kathimerini.gr
Απόστολος Λακασάς
«Με ανησυχούν οι εξελίξεις στις ΗΠΑ, ύστερα και από την απόφαση το Χάρβαρντ να μην μπορεί πλέον να εγγράφει νέους ξένους φοιτητές. Δεν ξέρω αν υπό αυτές τις συνθήκες θα μου δώσουν βίζα για να κάνω την έρευνά μου», λέει στην «Κ» η Γεωργία Κατάκου.
Η 26χρονη Ελληνίδα, ύστερα από μια εξαιρετική εκπαιδευτική διαδρομή με πείσμα, μελέτη αλλά και πολλές παράλληλες δουλειές για τα προς το ζην, σήμερα κάνει το διδακτορικό της στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. Το αντικείμενο του διδακτορικού είναι «Φιλία και φύλο στον ελληνικό αριστερό χώρο τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 στην Ελλάδα». Για την έρευνά της η Γεωργία κατάφερε να πάρει πρόσβαση από τη Μαργαρίτα Παπανδρέου, μια γυναίκα με σημαντικό έργο όσον αφορά τον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών. Η κ. Παπανδρέου έχει παραχωρήσει το αρχείο της στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Πρίνστον, γι’ αυτό τον λόγο η Γεωργία, έχοντας υποτροφία, πρέπει να ταξιδέψει στις ΗΠΑ.
Από νωρίς οι καθηγητές στη Φλωρεντία επισήμαναν στη Γεωργία το ρίσκο, με βάση την πολιτική του Τραμπ για τους μετανάστες. Εκείνη, ωστόσο, αμφιταλαντευόταν. Η απόφαση για τους ξένους φοιτητές στο Χάρβαρντ εντείνει τον προβληματισμό της.
Στο Μάαστριχτ
Θα είναι η πρώτη φορά –ή μάλλον μία από τις σπάνιες– που η Γεωργία το… βάζει κάτω. Στα 16 της αποφάσισε να πάει στο UWC – United World Colleges, στο παράρτημα του Μάαστριχτ της Ολλανδίας. Το UWC, με παραρτήματα σε 18 χώρες, ιδρύθηκε το 1962 και φιλοξενεί παιδιά από διάφορες χώρες του κόσμου. «Η φιλοσοφία του είναι πως η εκπαίδευση, φέρνοντας διαφορετικούς ανθρώπους κοντά, συμβάλλει σε ένα βιώσιμο μέλλον», λέει η Γεωργία. «Ηθελα από μικρή να ζήσω κάπου αλλού, εκτός Ελλάδας. Οταν έμαθα για το UWC, έκανα αίτηση και με επέλεξαν δίνοντάς μου υποτροφία», προσθέτει, και σε όσους απορούν πώς γνώριζε τόσο καλά αγγλικά για να μπορεί να παρακολουθεί τα σχολικά μαθήματα, εξηγεί: «Από μικρή μάθαινα αγγλικά. Μάλιστα διάβαζα λογοτεχνικά βιβλία στα αγγλικά, γιατί είχα διαπιστώσει ότι οι αγγλόφωνες εκδόσεις λογοτεχνικών βιβλίων ήταν οικονομικότερες από τις ελληνικές».
Στο UWC φοίτησε για δύο χρονιές. «Ηταν πολύ έντονη περίοδος και συναρπαστική. Ηταν διαφορετικός ο τρόπος που μαθαίναμε, ιδίως την Ιστορία· βιωματικά. Κάθε μαθητής έλεγε την ιστορία της χώρας του. Ανέπτυξα σπουδαίες φιλίες· κομβικό σημείο της ζωής μου. Την πρώτη χρονιά μοιραζόμουν ένα δωμάτιο στην εστία με παιδιά από το Ελ Σαλβαδόρ, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ και τη δεύτερη ήταν από το Μεξικό, τη Γαλλία και την Κένυα. Θυμάμαι μία μαθήτρια από τη Γάζα ήρθε στο Μάαστριχτ δύο μήνες μετά την έναρξη των μαθημάτων γιατί δυσκολεύτηκε πολύ να φύγει από εκεί, ενώ όσο ήταν στην Ολλανδία δεν μπορούσε να γυρίσει στην πατρίδα της».
Μετά την αποφοίτησή της, σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου· «ένας λόγος ήταν ότι οι πολίτες της Ε.Ε. δεν είχαμε δίδακτρα. Χωρίς το προνόμιο της Ε.Ε. δεν θα μπορούσα να σπουδάσω», λέει. Αλλωστε, πάντα κατά τη διάρκεια των σπουδών της η Γεωργία δούλευε. «Στην αρχή δούλεψα ως νταντά, σε δημόσια σχολεία, σε βιβλιοπωλεία, στο πανεπιστήμιο, σε μπαρ, σε καφέ. Είχα μπόλικες μικρές δουλειές».
Η Γεωργία Κατάκου, κατά την τελετή αποφοίτησής της από το Κέμπριτζ. Από τα 16 της φοιτά σε σχολεία και πανεπιστήμια του εξωτερικού. Σήμερα έχει υποτροφία για το Πανεπιστήμιο Πρίνστον και ανησυχεί.
Στο Κέμπριτζ
Μετά το Εδιμβούργο, σειρά είχε το Κέμπριτζ, όπου η Γεωργία έκανε μεταπτυχιακά στη Μοντέρνα Ευρωπαϊκή Ιστορία. Πάλι με υποτροφία, όπως συνέβη και με το διδακτορικό που ξεκίνησε στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. «Στη Φλωρεντία δεν επιτρέπεται να δουλεύουμε έξω από το πανεπιστήμιο λόγω της υποτροφίας. Αλλά μπορούμε να δουλέψουμε έως 200 ώρες μέσα στο πανεπιστήμιο. Ετσι, οι καθηγητές μάς βρίσκουν δουλειές, μας βοηθούν πολύ», λέει, επισημαίνοντας ότι «με βάση τα στοιχεία του ιδρύματος, ένας φοιτητής για να ζήσει εδώ θέλει τουλάχιστον 1.620 ευρώ τον μήνα. Ποσό υψηλότερο της υποτροφίας μου από την Ελλάδα, τη στιγμή που άλλες χώρες δίνουν πολύ μεγαλύτερα ποσά».
Προβληματισμένη
«Είμαι χαρούμενη που πήρα υποτροφία για το Πρίνστον. Θέλω να πάω, αλλά αμφιταλαντεύομαι. Σκέφτομαι πολύ τους καθηγητές και τους φοιτητές στις ΗΠΑ. Και σκέφτομαι ότι εμείς οι ερευνητές θα έπρεπε να κάνουμε κάτι. Από την άλλη, είναι μια πολιτική στάση να αντιδράσουμε σε ένα πανεπιστημιακό σύστημα που δεν προστατεύει τους ερευνητές του, όπως τον ακτιβιστή Μαχμούντ Χαλίλ, που συνελήφθη στην εστία του Πανεπιστημίου Κολούμπια, και τη Ρουμέισα Οζτούρκ, διδακτορική φοιτήτρια του Πανεπιστημίου Ταφτς, η οποία συνελήφθη και κινδυνεύει με απέλαση».
