Επειτα από χρόνια επαίνων στον Ρώσο πρόεδρο, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται πλέον εκνευρισμένος με την απουσία προόδου για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, εγκαταλείποντας τη φιλική στάση που κρατούσε επίμονα απέναντι στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του το 2016, ο Τραμπ εκθείαζε τον Πούτιν και προέβλεπε μια «παραγωγική σχέση».
Ακόμα και λίγο πριν από τη ρωσική εισβολή το 2022, χαρακτήριζε τον Πούτιν «ιδιοφυΐα» για την απόπειρα προσάρτησης ουκρανικών εδαφών, λέγοντας: «Πόσο έξυπνο είναι αυτό; Και θα πάει να παίξει τον ειρηνευτή. Είναι πολύ πονηρός. Τον ξέρω καλά».
Ακόμα και καθώς η Ρωσία διέπραττε σφαγές αμάχων και απήγαγε παιδιά, ο Τραμπ χαρακτήριζε τις πράξεις «φρικτές», αλλά πρόσθετε ότι είχε καλές προσωπικές σχέσεις με τον Πούτιν. Ο Ρώσος πρόεδρος ανταπέδιδε τα θετικά σχόλια, εκφράζοντας ικανοποίηση για τη διαχρονική στήριξη του Τραμπ σε μια διαπραγμάτευση ευνοϊκή προς τη Μόσχα.
Πολλά από τα σχόλια του Τραμπ για τον Πούτιν αντανακλούσαν την οργή του για τις αμερικανικές έρευνες σχετικά με τις κατηγορίες για ρωσική παρέμβαση στις εκλογές του 2016, που κυριάρχησαν στην πρώτη του θητεία. «Να σας πω κάτι, ο Πούτιν πέρασε πολλά μαζί μου», είπε τον Φεβρουάριο, έχοντας δίπλα του τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στο Οβάλ Γραφείο.
Ομως, τις τελευταίες εβδομάδες, ο πρόεδρος Τραμπ εμφανίζεται όλο και πιο ενοχλημένος από την έλλειψη προόδου στις διαπραγματεύσεις και αποστασιοποιείται από την προηγούμενη ρητορική του.
Από την προεκλογική περίοδο κιόλας -πριν από τη νέα του θητεία-, ο Τραμπ υποσχέθηκε να «τελειώσει τον πόλεμο μέσα σε 24 ώρες», μια υπόσχεση που χαρακτήρισε αργότερα «εικονική». Μέχρι τον Μάιο, ο Τραμπ έλεγε σε Ευρωπαίους ηγέτες και στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι η λύση πρέπει να βρεθεί απευθείας μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Στη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι η σύγκρουση είναι «πιο δύσκολη απ’ όσο μπορεί να φανταστεί κανείς». Ο Πούτιν, όπως είπε, «αποδείχθηκε πιο δύσκολος». Δεν παρέλειψε πάντως να αναφερθεί και σε «προβλήματα» με τον Ζελένσκι.
Παρότι ο Τραμπ είχε προηγουμένως εκφράσει επιφυλάξεις σχετικά με τη διάθεση αμερικανικών πόρων για τη σύγκρουση, την περασμένη εβδομάδα δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η άμυνα της Ουκρανίας.
Επανέλαβε την αποστολή αμερικανικών όπλων στη χώρα, η οποία είχε προσωρινά διακοπεί.
«Πρέπει να μπορούν να αμυνθούν», είπε. «Τους χτυπούν πολύ σκληρά. Τώρα τους χτυπούν πολύ σκληρά. Θα χρειαστεί να στείλουμε περισσότερα όπλα, κυρίως αμυντικά, αλλά τους χτυπούν πάρα, πάρα πολύ σκληρά. Τόσοι άνθρωποι πεθαίνουν μέσα σε αυτό το χάος».
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου υποστήριξε ότι ο Τραμπ «ήταν πάντα συνεπής στην εξωτερική πολιτική» και κατηγόρησε τον πρώην πρόεδρο Μπάιντεν για την παράταση του πολέμου. «Ο πρόεδρος θέλει ειρήνη στην Ουκρανία και στον κόσμο», είπε, προσθέτοντας ότι η επανέναρξη της στρατιωτικής βοήθειας αποφασίστηκε «για να σταματήσει η σφαγή σε αυτόν τον βάρβαρο πόλεμο».
Η αλλαγή στον τόνο
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024, ο Τραμπ εξέφραζε επανειλημμένα την αισιοδοξία του ότι θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον Ρώσο πρόεδρο.
«Είναι έξυπνο να μιλάς με τον Πούτιν», είπε τον Οκτώβριο, όταν ρωτήθηκε αν είχε συνομιλήσει μαζί του μετά την πρώτη του θητεία. «Αν μπορώ να είμαι φιλικός με ανθρώπους, αν μπορώ να έχω μια σχέση μαζί τους, αυτό είναι καλό».
Μετά την επανεκλογή του, ο Τραμπ φάνηκε να παίρνει το μέρος της Ρωσίας στη σύγκρουση. Κατηγόρησε τον Ζελένσκι ότι είναι αχάριστος και απαιτεί περισσότερη στρατιωτική στήριξη. Εστειλε απεσταλμένους του στη Σαουδική Αραβία για να διαπραγματευτούν συμφωνία ειρήνης για την Ουκρανία με εκπροσώπους του Πούτιν, χωρίς τη γνώμη ή τη συναίνεση του Ζελένσκι, συμμάχου των ΗΠΑ.
Τον Μάρτιο, ο Τραμπ δήλωνε βέβαιος ότι ο Πούτιν ήθελε να βρει έναν δρόμο προς την ειρήνη, παρά το γεγονός ότι ο Ρώσος πρόεδρος συνέχιζε τους βομβαρδισμούς. «Τον πιστεύω», είπε τότε ο Τραμπ. «Νομίζω ότι τα πάμε πολύ καλά με τη Ρωσία».
Ομως τις τελευταίες εβδομάδες, ο τόνος του άλλαξε αισθητά.
Μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν στις 3 Ιουλίου, ο Τραμπ εξέφρασε στους δημοσιογράφους τη δυσαρέσκειά του επειδή η συζήτηση δεν οδήγησε σε «πρόοδο».
Την επόμενη ημέρα, η Ρωσία εξαπέλυσε μαζική επίθεση στο Κίεβο και σε άλλες πόλεις της Ουκρανίας, με τον μεγαλύτερο αριθμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων από την αρχή του πολέμου.
Την περασμένη εβδομάδα, αφού ήρε την παύση στη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, ο Τραμπ εξέφρασε ξανά την ενόχλησή του για την αδιαλλαξία του Πούτιν.
«Ο Πούτιν μας πετάει πολλές ανοησίες, αν θέλετε να πούμε την αλήθεια», είπε σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.
Την Κυριακή, άφησε ξανά να εννοηθεί ότι ο Ρώσος πρόεδρος είναι διπρόσωπος: «Μιλάει γλυκά, και το βράδυ βομβαρδίζει τους πάντες».
Σύμφωνα με πηγές κοντά στο Κρεμλίνο, ο Ρώσος πρόεδρος είναι πλέον πεπεισμένος ότι μπορεί να κερδίσει στρατηγικά στο πεδίο, ύστερα από 40 μήνες πολέμου και εκατοντάδες χιλιάδες θύματα στο ρωσικό στράτευμα.
Ο Τραμπ, παρά τη στροφή του, εξακολουθεί να επενδύει πολιτικά στο αφήγημα ότι μόνο αυτός μπορεί να επιβάλει την ειρήνη, έστω και αν η πραγματικότητα τον διαψεύδει καθημερινά.
Πηγή: New York Times
