Του Απόστολου Τομαρά
Στις 30 Ιανουαρίου 2015, όταν ο τότε κρατικός αερομεταφορές της Κύπρου, οι Κυπριακές Αερογραμμές, περνούσαν στην ιστορία εισερχόμενες σε διαδικασία εκούσιας εκκαθάρισης ο φόβος για το κενό που θα άφηνε πίσω της η αεροπορική εταιρεία είχε φωλιάσει στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αλλά και στους παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας.
Φόβος που πήγαζε από τα στοιχεία της προηγούμενης χρονιάς, της πτώχευσης που παρά την φθίνουσα πορεία της εταιρείας δεν ήταν διόλου ευκαταφρόνητα. Το 2014 και ενώ η αεροπορική αγορά θεωρούσε βέβαιο ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές δεν θα αποφύγουν το αναπόφευκτο η εταιρεία, την χρονιά εκείνη, είχε προς διάθεση 1.127.000 θέσεις επιβατών.
Αλλά και στο καθαρό κομμάτι αποδόσεων της εταιρείας τα νούμερα ήταν πειστικά ώστε να προκαλούν φόβους για επιπτώσεις στην επιβατική και τουριστική κίνηση. Με βάση επίσημα στοιχεία από την Hermes, διαχειριστή των δυο αεροδρομίων της Κύπρου, την τελευταία χρονιά δράσης της εταιρείας από τα 7,34 εκατ. επιβατών οι ΚΑ διακίνησαν προς και από την Κύπρο τις 758 χιλιάδες.
Δυο χρόνια μετά την πτώχευση, η αεροπορική πραγματικότητα καταδεικνύει ότι οι φόβοι και ανησυχίες όχι μόνο δεν πήραν σάρκα και οστά, αλλά η αεροπορική αγορά της Κύπρου ενισχύθηκε σημαντικά τόσο από πλευράς αεροπορικών εταιρειών όσο και προσφερόμενων θέσεων επιβατών υπερκαλύπτοντας το κενό που δημιουργήθηκε από το κλείσιμο των Κυπριακών Αερογραμμών.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο έχει να κάνει με το κομμάτι του ανταγωνισμού. Το ενδιαφέρον που υπήρξε από άλλες εταιρείες να καλύψουν το κενό που προκλήθηκε είχε ως αποτέλεσμα, σε κάποιους δημοφιλείς προορισμούς, οι τιμές των εισιτηρίων να συμπιεστούν συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της αεροπορικής κίνησης.
Το πριν και μετά
Ο μεγαλύτερος προβληματισμός που υπήρχε τον Ιανουάριο του 2015 αφορούσε κατά κύριο λόγο την μεταβολή του ισοζυγίου των προσφερόμενων θέσεων επιβατών, ενδεχόμενη διατάραξη του οποίου θα είχε αρνητικές επιδράσεις τόσο στην επιβατική κίνηση όσο και αύξηση των τιμών των εισιτηρίων. Με βάση τα επίσημα στοιχεία της Hermes και για τα δυο αεροδρόμια φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι διαθέσιμες θέσεις αυξήθηκαν για τις επόμενες δυο χρονιές.
2014: 9.153 εκατ. σύνολο θέσεων για LCA&PFO (1.127 εκατ. για Κ/Α)
2015: 9.266 εκατ. σύνολο θέσεων για LCA&PFO
2016: 10.931 εκατ. σύνολο θέσεων για LCA&PFO (ΠΗΓΗ: HERMES)
Η αύξηση στις προσφερόμενες θέσεις δικαιολογούν και την εικόνα που δημιουργήθηκε στους προορισμούς.
Συγκεκριμένα:
2014: 101 προορισμοί για LCA&PFO με Κ/Α
2015: 108 προορισμοί για LCA&PFO
2016: 114 προορισμοί για LCA&PFO (ΠΗΓΗ HERMES)
Στο κομμάτι της επιβατικής και τουριστικής κίνησης τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μια σημαντική αύξηση των ετών 2015 και 2016 σε σύγκριση πάντα με το 2014 που οι Κ/Α πετούσαν. Η συνολική αύξηση που καταγράφηκε είναι της τάξης του 1,62 εκατ. επιβατών.
2014: 7.345 εκατ. σύνολο επιβατών για LCA&PFO (758 χιλ. από Κ/Α)
2015: 7.608 εκατ. σύνολο επιβατών από LCA&PFO
2016: 8.974 εκατ. σύνολο επιβατών από LCA&PFO
(ΠΗΓΗ HERMES)
Θετικός είναι επίσης ο διετής απολογισμός από το κλείσιμο της εταιρείας και σε επιμέρους κατηγορίες όπως σε δεκατρείς προορισμούς όπως το Άμστερνταμ, την Αθήνα, τη Βηρυτό, τη Φρανκφούρτη, το Ηράκλειο, το Λονδίνο (Gatwick, Heathrow και Stansted), Μόσχα, Μόναχο, Παρίσι, Σόφια, Τελ Αβίβ, Θεσσαλονίκη Zurich.
2014: 3,677 εκατ. συνολικοί επιβάτες για LCA&PFO (735 χιλ. επιβάτες από Κ/Α)
2015: 3,853 εκατ. συνολικοί επιβάτες για LCA&PFO
2016: 4,690 εκατ. συνολικοί επιβάτες για LCA&PFO (ΠΗΓΗ HERMES)
Αλλά και στο κομμάτι των ναυλωμένων πτήσεων που οι Κ/Α είχαν ένα σημαντικό κομμάτι της πίτας το κενό καλύφθηκε από άλλες εταιρείες. Κατά τη διάρκεια του 2014 με ναυλωμένες πτήσεις οι Κ/Α διακίνησαν περίπου 23 χιλιάδες επιβάτες κυρίως προς τα ελληνικά νησιά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Με βάση επίσημα στοιχεία από το Υπουργείο Μεταφορών δυο μήνες μετά το κλείσιμο της εταιρείας η εικόνα που διαμορφώθηκε στους δεκατρείς προορισμούς ήταν οι ακόλουθοι.
ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Άμστερνταμ: TRANSAVIA
Αθήνα:AEGEAN AIRLINES, BLUE AIR, RYANAIR
Βυρητός: AEGEAN AIRLINES, MIDDLE EAST AIRLINES
Φρανκφούρτη: LUFTHANSA
Ηράκλειο: AEGEAN AIRLINES
Λονδίνο: AEGEAN AIRLINES, BRITISH AIRWAYS, EASYJET, MONARCH, NORWEGIAN, RYANAIR, THOMAS COOK, THOMSON AIRWAYS
Μόσχα: AEROFLOT, GLOBUS, IKAR, NORD WIND, TAIMYR, TRANSAERO, YAMAL
Μόναχο: AEGEAN AIRLINES, GERMANIA, LUFTHANSA
Παρίσι: AEGEAN AIRLINES
Σόφια: BULGARIA AIR, WIZZ AIR
Τελ Αβίβ: AEGEAN AIRLINES, ARKIA, EL AL
Θεσσαλονίκη: AEGEAN AIRLINES, BLUE AIR, RYANAIR
Ζυρίχη: AEGEAN AIRLINES, EDELWEISS, GERMANIA, HELVETIC, SMARTWINGS
Στον παραπάνω κατάλογο θα πρέπει να προστεθεί και η αεροπορική εταιρεία Cobalt η οποία πετά και από τα δυο αεροδρόμια σε 14 αεροδρόμια 9 χωρών. Επίσης στην λίστα των αεροπορικών εταιρειών με τα χαρακτηριστικά των Κ/Α έχει συμπεριληφθεί η Charlie Airlines με έδρα την Λάρνακα και η Jet2.com and Jet2holidays που θα πετά από τα αεροδρόμια του Birmingham και Stansted προς Πάφο.
Στο δρόμο το προσωπικό εδάφους
Αν κάποιος αναζητήσει χαμένους από το λουκέτο των Κ/Α τότε αναμφίβολα θα τους εντοπίσει στην πλευρά των εργαζομένων στην εταιρεία και ειδικότερα στο προσωπικό εδάφους και τους αεροσυνοδούς. Δυο χρόνια μετά οι παρενέργειες από το κλείσιμο συνεχίζουν να είναι ορατές με μεγάλο αριθμό εργαζομένων να έχει προσφύγει στην δικαιοσύνη για απώλεια καριέρας διεκδικώντας αποζημιώσεις. Η ίδια κατηγορία φωνάζει ότι οι αποζημιώσεις που δόθηκαν δεν ήταν οι αναμενόμενες με χαρακτηριστική περίπτωση, ακόμα και το Ταμείο Προνοίας, το οποίο, όπως λένε, ήταν κουτσουρεμένο κατά 25%. Η χαριστική αποζημίωση μέχρι τέσσερις χιλιάδες που δόθηκε σε κάθε εργαζόμενο ανάλογα με τα χρόνια εργασίας δεν ικανοποιεί την πλειοψηφία, η οποία ελπίζει για κάτι καλύτερο στην εκκαθάριση της εταιρείας η οποία είναι σε εξέλιξη. Σε ό,τι αφορά τους κυβερνήτες και συγκυβερνήτες, βρήκαν στέγη σε άλλες εταιρείες. Από τους 65 κυβερνήτες και συγκυβερνήτες των Κυπριακών Αερογραμμών, το σύνολο έχει αποκατασταθεί επαγγελματικά. Αεροπορικές εταιρείες του Αραβικού Κόλπου έχουν εντάξει στο δυναμικό τους Κύπριους κυβερνήτες και συγκυβερνήτες, ενώ κάποιοι άλλοι συνεχίζουν επαγγελματικά σε εταιρείες της Ευρώπης. Παρόμοια είναι και η εικόνα για το προσωπικό συντήρησης αεροσκαφών. Οι περισσότεροι εργοδοτήθηκαν σε τεχνικές βάσεις αεροπορικών εταιρειών σε Άμστερνταμ, Λονδίνο και Αραβικό Κόλπο.
