Του Γιάννη Αδειλίνη
«Ο Inverst Cyrpus επικεντρώνει τις δράσεις του στην ανάδειξη της Κύπρου ως ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο για εταιρείες υψηλής τεχνολογίας» τονίζει μιλώντας στο "Κ-CEOs" ο Γιώργος Καμπανέλλας, Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού. Επεξεργάζονται σχέδια για την ανάδειξη ευκαιριών επένδυσης ξένων κεφαλαίων στη χώρα σε στρατηγικούς τομείς και πρέπει «να αυξήσουμε την εξωστρέφειά μας στο εξωτερικό για να διαμορφωθεί μια θετική εικόνα της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού». Αιτιολογεί γιατί το νέο Πρόγραμμα Προσέλκυσης Επενδύσεων της κυβέρνησης είναι «η σημαντικότερη μεταρρύθμιση στον τομέα των ξένων επενδύσεων» και χαρακτηρίζει το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «μια πρωτοφανή ευκαιρία» για να αντλήσουμε σημαντικά κεφάλαια που θα βοηθήσουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση αλλά και στις στοχευμένες μεταρρυθμίσεις που προνοεί το Σχέδιο. Είναι οι βασικοί άξονες για την ανάκαμψη της οικονομίας, ώστε να μπορέσουμε να αισιοδοξούμε για μια μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας μας.
-Πώς σκοπεύει να κινηθεί o Invest Cyprus μετά την πανδημία για να προσελκύσει νέες επενδύσεις στον τόπο μας;
Από το 2019 στη βάση του πενταετούς στρατηγικού του πλάνου, πέραν της γενικής προβολής και αύξησης της αναγνωρισιμότητας της χώρας, ο Οργανισμός επικεντρώνει τις δράσεις του στην ανάδειξη της Κύπρου ως ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο για εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. Παράλληλα προωθεί την χώρα ως ένα διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο δίδοντας έμφαση στην προσέλκυση επενδυτικών ταμείων και διαχειριστών κεφαλαίων, ενώ παράλληλα επικεντρώνεται στην ανάδειξη των ευκαιριών επένδυσης σε στρατηγικούς τομείς όπου η χώρα χρειάζεται ξένα κεφάλαια όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι τομείς της υγείας και της εκπαίδευσης, καθώς και ο τουρισμός και η φιλοξενία. Εκ του αποτελέσματος, βλέπουμε πως η συγκεκριμένη στρατηγική είναι επιτυχημένη, γι’ αυτό και στο επόμενο διάστημα θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την ανάπτυξη των συγκεκριμένων πυλώνων, προσαρμόζοντας τις δράσεις του Οργανισμού ανάλογα με τις εξελίξεις και προωθώντας στις διεθνείς αγορές τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς.
-Σε τι βαθμό πιστεύετε πως θα συμβάλει το νέο Πρόγραμμα Προσέλκυσης Επενδύσεων που ανακοίνωσε πρόσφατα ο Υπουργός Οικονομικών;
Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι πρόκειται για τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση στον τομέα των ξένων επενδύσεων αφού διορθώνονται σημαντικές στρεβλώσεις, ενώ παράλληλα υιοθετούνται νέα κίνητρα. Το συγκεκριμένο πλάνο δράσης βελτιώνει σημαντικά θέματα απασχόλησης και οικογενειακής επανένωσης υπηκόων τρίτων χωρών, εισάγει νέα φορολογικά κίνητρα για τους εργαζόμενους στις διεθνείς εταιρείες και απλοποιεί παράλληλα όλες τις διαδικασίες που αφορούν στα θέματα έκδοσης αδειών εργασίας. Ταυτόχρονα, εισάγεται ο θεσμός της digital nomad visa και καθίστανται πιο ελκυστικές οι επενδύσεις σε καινοτόμες επιχειρήσεις. Έμφαση δίδεται σε τομείς που αφορούν, μεταξύ άλλων, την υψηλή τεχνολογία, τη ναυτιλία, την καινοτομία, την έρευνα και ανάπτυξη, τη βιογενετική και τη βιοτεχνολογία. Η προσέλκυση διεθνών εταιρειών και εργατικού δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης αποτελεί προτεραιότητα αλλά και πρόκληση για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, και με τα συγκεκριμένα κίνητρα αποδεικνύουμε για ακόμα μία φορά ως χώρα πως θέλουμε να αποτελούμε προορισμό πρώτης επιλογής τόσο για τις εταιρείες αυτές όσο και για το ανθρώπινο δυναμικό.
-Ποιοι είναι οι τομείς που πιστεύετε ότι μπορούν να αναπτυχθούν στην Κύπρο και πόσο οι επενδύσεις αυτού του είδους θα αυξήσουν το ΑΕΠ σε βάθος χρόνου;
Αναμφίβολα, η νέα Στρατηγική που ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών, η οποία συνάδει πλήρως με το μακροχρόνιο αναπτυξιακό μοντέλο που εκπονεί το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας - Όραμα 2035, εμπεριέχει επιμέρους δράσεις που εμπλουτίζουν σημαντικά το θεσμικό πλαίσιο και ενισχύουν την κυπριακή πρόταση σε ένα έντονα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον. Ως μία μικρή αλλά ανοικτή και έντονα εξωστρεφής οικονομία, η Κύπρος μπορεί να οικοδομήσει συνθήκες μακροχρόνιας ευημερίας εάν εκμεταλλευτεί τα υφιστάμενα πλεονεκτήματα που διαθέτει. Το θεσμικό πλαίσιο επενδύσεων θα πρέπει να εξετάζεται και να αναβαθμίζεται συνεχώς ώστε να διατηρείται διεθνώς η ανταγωνιστικότητα και ελκυστικότητα της χώρας ως προορισμός. Επίκεντρο των κυβερνητικών στοχεύσεων είναι ξεκάθαρα η περαιτέρω ανάπτυξη της Κύπρου ως κορυφαίο διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, προσελκύοντας μεγάλες εταιρείες από το εξωτερικό για να μεταφέρουν μέρος των δραστηριοτήτων και του προσωπικού τους. Η δράση αυτή αυξάνει τη φορολογική βάση, τα κρατικά έσοδα και την κατανάλωση, με τα οφέλη να διαχέονται σε πολλούς τομείς της οικονομίας όπως τα ακίνητα, το λιανεμπόριο, την εκπαίδευση, την υγεία, την ψυχαγωγία, ενισχύοντας ακόμα και την αεροπορική συνδεσιμότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι η χώρα μας μέσα από μια πορεία τεσσάρων δεκαετιών κατόρθωσε να καταξιωθεί διεθνώς ως ένας από τους πιο σημαντικούς προορισμούς για διεθνείς ναυτιλιακές επιχειρήσεις, με τον τομέα αυτό να συνεισφέρει περίπου 7% στο ΑΕΠ της χώρας, ενώ κατά τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται παράλληλα ως ένας ελκυστικός προορισμός για διεθνείς επιχειρήσεις τόσο του τομέα της τεχνολογίας όσο και του χρηματοοικονομικού τομέα. Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με μελέτη που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Invest Cyprus, ο οικονομικός αντίκτυπος από τις υφιστάμενες διεθνείς εταιρείες ICT διαμορφώθηκε στο €1.5 δις κατά το 2020, με όλους τους φορείς της οικονομίας να εκτιμούν πως τα επόμενα χρόνια ο αντίκτυπος θα είναι ακόμα μεγαλύτερος. Στα ίδια πλαίσια κινείται και η ανάπτυξη της χώρας ως χρηματοοικονομικό κέντρο, αφού βλέπουμε όλους τους τομείς ευθύνης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να καταγράφουν σημαντική πρόοδο, ενισχύοντας τον τομέα των επαγγελματικών υπηρεσιών με νέες εξειδικευμένες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Αδιαμφισβήτητα, καθώς η χώρα μας αναπτύσσεται ως ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο, θα αυξάνεται και η ελκυστικότητα της ως προορισμός για ξένες επενδύσεις σε παρεμφερείς κυρίως αναπτύξεις όπως η εκπαίδευση, η υγεία και η φιλοξενία. Πολύ ορθά επομένως, η κυβέρνηση προχωρεί στην αναβάθμιση των υποδομών και των δικτύων της χώρας, μέσω των νέων αναπτυξιακών έργων.
-Με ποιον τρόπο οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις που θα χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορέσουν να αναδιαμορφώσουν τις οικονομίες των κρατών μελών της ΕΕ και ειδικότερα της χώρας μας;
Το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που παρουσίασε ο Υπουργός Οικονομικών προσφέρει μια πρωτοφανή για τη χώρα μας ευκαιρία να αντλήσει σημαντικά κεφάλαια και να προχωρήσει τάχιστα στον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση, υλοποιώντας παράλληλα σημαντικές μεταρρυθμιστικές δράσεις που στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγικότητας, τη χρηματοοικονομική σταθερότητα, τη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, τη βελτίωση παροχής υπηρεσιών υγείας, τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς και την παροχή κοινωνικών υπηρεσιών και την ενίσχυση της αγοράς εργασίας. Η έγκαιρη υλοποίηση των μέτρων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο θα συνεισφέρει τα μέγιστα και στη βελτίωση της χώρας ως ένα ελκυστικό διεθνές επιχειρηματικό κέντρο και τα αποτελέσματα θα είναι ευδιάκριτα σε πολλούς τομείς της οικονομίας και στην τοπική κοινωνία. Είναι επιβεβλημένο να υπάρξει συλλογικότητα και να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο βαθμό και σε όλες του τις εκφάνσεις το Σχέδιο.
-Ρεαλιστικά πόσο μεγάλο μπορεί να είναι το ενδιαφέρον ξένων επιχειρήσεων για να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο και πώς μπορούν να ξεπεραστούν αποτελεσματικά τα θέματα αξιοπιστίας και η εικόνα της διαφθοράς που ταλανίζει τη χώρα;
Ήδη η χώρα μας φιλοξενεί τις δραστηριότητες αρκετών και μεγάλων εταιρειών στους τομείς της ναυτιλίας, της τεχνολογίας αλλά και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Εάν φροντίσουμε να διατηρηθεί υψηλά ο βαθμός ικανοποίησής τους από την παρουσία τους στην Κύπρο, τότε οι εταιρείες αυτές, οι οποίες διαπρέπουν σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορούν να αποτελέσουν τους καλύτερους πρεσβευτές της χώρας μας στο εξωτερικό και να ενισχύσουν το μήνυμά μας για προσέλκυση κι άλλων ξένων επιχειρήσεων. Είναι στο χέρι μας να διατηρήσουμε ένα ευνοϊκό περιβάλλον που να επιτρέπει την απρόσκοπτη ανάπτυξη των εργασιών τους, καταπολεμώντας φαινόμενα γραφειοκρατίας και καθυστερήσεων, είτε αφορούν τις διάφορες διαδικασίες του δημοσίου είτε τις τραπεζικές εργασίες. Ταυτόχρονα, οφείλουμε ως χώρα να αυξήσουμε την εξωστρέφειά μας και να εντείνουμε τις προωθητικές δράσεις μας στο εξωτερικό, αναδεικνύοντας τα θετικά μηνύματα και διαμορφώνοντας μια θετική εικόνα της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού. Τα τελευταία χρόνια η χώρα μας έχει κάνει τεράστια βήματα σε επίπεδο κανονιστικής συμμόρφωσης και η πρόοδος αυτή καταγράφεται στις εκθέσεις διεθνών οργανισμών. Χρειάζεται επομένως όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να ενώσουν δυνάμεις προς τον κοινό αυτό στόχο.
-Ποια τα μεγαλύτερα στοιχήματα και οι προκλήσεις για το 2022; Μπορούμε να αισιοδοξούμε για την ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας;
Η πετυχημένη δημοσιονομική πολιτική του Υπουργείου Οικονομικών σε συνδυασμό με την ικανότητα της χώρας να προσελκύει ξένες επενδύσεις και ξένες επιχειρήσεις ακόμα και κάτω από συνθήκες πανδημίας, περιόρισαν τις ζημιές στο ΑΕΠ για το 2020 στο 5,1%, αρκετά χαμηλότερα από τον μέσο όρο των υπόλοιπων μεσογειακών χωρών. Σημαντικό συμπέρασμα είναι ότι η οικονομία μας δεν στηρίζεται μόνο στον ήλιο και τη θάλασσα, αλλά διαθέτει την απαιτούμενη διαφοροποίηση και βάθος, χαρακτηριστικά ικανά να μας οδηγούν έγκαιρα στην ανάκαμψη, κάτι που διαφάνηκε και κατά την κρίση του 2013. Κατά την τρέχουσα χρονιά, κατά την οποία και πάλι ο τουριστικός τομέας ταλαιπωρήθηκε, καταγράφεται μια πρωτοφανής ανάπτυξη η οποία σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται να διαμορφωθεί στο 5,4% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2021, με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν να επιστρέφει ή ακόμα και να ξεπερνά τα προ-πανδημίας επίπεδα. Παράλληλα, τους τελευταίους μήνες βλέπουμε τον τουρισμό να ανακάμπτει με γοργούς ρυθμούς, ως αποτέλεσμα των εύστοχων και αποτελεσματικών δράσεων του αρμόδιου Υφυπουργού, ενώ ενθαρρυντικά είναι και τα πλάνα του υφυπουργείου για την επόμενη χρονιά. Η άνοδος του πληθωρισμού αποτελεί μεν ακόμα μία σημαντική πρόκληση, ωστόσο, αισιοδοξούμε πως θα αποτελέσει ένα φαινόμενο σύντομης χρονικής διάρκειας. Νοουμένου ότι διατηρήσουμε τη συγκριτικά καλή επιδημιολογική εικόνα της χώρας, υλοποιήσουμε τάχιστα την Νέα Στρατηγική Προσέλκυσης Επενδύσεων και προχωρήσουμε έγκαιρα στις απαιτούμενες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μεταρρυθμίσεις, το 2022 προδιαγράφεται λαμπρό και ταυτόχρονα μπαίνουν τα θεμέλια για μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη.
