Της Μαρίας Ηρακλέους
Αύξηση του κόστους ενέργειας και αγοράς πρώτων υλών αναμένεται το επόμενο εξάμηνο, παράγοντες που ήδη κατατάσσονται από τις επιχειρήσεις ως το σημαντικότερο πρόβλημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα. Ωστόσο, παρά τις εκτιμήσεις αυτές, 11% των επιχειρήσεων προβλέπει αύξηση της κερδοφορίας της επιχείρησης για τους επόμενους έξι μήνες, ενώ μόλις το 37% των επιχειρήσεων στην Κύπρο εκτιμά ότι το επόμενο εξάμηνο το κέρδος της επιχείρησης τους θα μειωθεί. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός ότι 4 στις 10 επιχειρήσεις εκτιμούν ότι παρά τις αυξήσεις του κόστους το επόμενο εξάμηνο, η κερδοφορία τους θα παραμείνει ανεπηρέαστη. Πρόκειται για τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας που πραγματοποιείται από την CMRC CYPRONETWORK LTD του ομίλου CYPRONETWORK, σε συνεργασία και με την χορηγία της Ομοσπονδίας Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ), η οποία καταδεικνύει ότι παρά τον βαρύ χειμώνα που προβλέπεται να πλήξει την οικονομία, οι κυπριακές επιχειρήσεις παρουσιάζονται μάλλον αισιόδοξες για το επόμενο διάστημα. Μεταξύ αυτών μεγάλη μερίδα εντοπίζεται στον τομέα του τουρισμού. Μάλιστα οι επιχειρήσεις στον τουριστικό κλάδο μαζί με το λιανικό εμπόριο, ήταν η πλειοψηφία όσων επιχειρήσεων παρουσίασαν αύξηση της κερδοφορίας, σε σύγκριση πάντα με την προηγούμενη περίοδο. Η έρευνα διεξήχθη την περίοδο Ιουνίου/Ιουλίου 2022 σε δείγμα 252 επιχειρήσεων. Πρόκειται για έρευνα ποσοτική. Αυτό σημαίνει ότι αποτυπώνονται οι τάσεις και οι εκτιμήσεις μεν, χωρίς διερεύνηση και ερμηνεία μέσα από τις ερωτήσεις δε. Καταγράφονται ωστόσο σημαντικά στοιχεία που σκιαγραφούν το επιχειρηματικό τοπίο στην Κύπρο.
Το τοπ 10 των προβλημάτων
Καταγράφονται για παράδειγμα, τα βασικότερα προβλήματα για το επιχειρείν. Στην πρώτη θέση κατατάσσεται βεβαίως το κόστος των πρώτων υλών και το κόστος ενέργειας το οποίο απασχολεί 7 στις 10 επιχειρήσεις. Μάλιστα, το κόστος ενέργειας έχει αυξηθεί για 9 στις 10 επιχειρήσεις καταδεικνύοντας την ανάγκη για επένδυση σε ΑΠΕ. Παράλληλα, 8 στις 10 βλέπουν αύξηση του κόστους των πρώτων υλών έναντι του 6% που δηλώνει ότι έχει μειωθεί. Στις υποδείξεις των επιχειρήσεων, ακολουθεί η στελέχωση, εξεύρεση ανθρώπινου δυναμικού με 49%, με ελαφρώς πιο κάτω ποσοστά η μείωση ρευστότητάς και η γραφειοκρατία με 43% και 41% αντίστοιχα. Με μικρότερα ποσοστά έχουν αναφερθεί επίσης στα σημαντικότερα προβλήματα η έλλειψη πρώτων υλών με 31%, η μείωση κύκλου εργασιών με 27%, οι τραπεζικοί περιορισμοί/απαιτήσεις με 23%, θέματα με προμηθευτές καθώς και το κόστος προσωπικού με 21%, και με μικρότερα ποσοστά η εικόνα της Κύπρου στο εξωτερικό και η χρηματοδότηση από τράπεζες. Την ίδια ώρα μειωμένη διακύμανση εισπράξεων και ρευστότητας παρουσιάζει το 46% των επιχειρήσεων, και μείωση των επενδύσεων για το 25%. Αυξήθηκε παράλληλα το κόστος του εργατικού δυναμικού για το 34% των επιχειρήσεων, ενώ σχετικά σταθερή παραμένει η αξία της επιχείρησης.
Με αρνητικό πρόσημο
Αρνητικό πρόσημο παίρνει η διακύμανση του κύκλου εργασιών. Συγκεκριμένα, τέσσερις στις δέκα επιχειρήσεις ανέφεραν ότι ο κύκλος εργασιών έχει μειωθεί, ενώ τρεις στις δέκα επιχειρήσεις, παρέμειναν στα ίδια επίπεδα το τελευταίο εξάμηνο. Την ίδια ώρα το 24% έκανε λόγο για αύξηση του κύκλου εργασιών σε χαμηλά ωστόσο ποσοστά. Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία αυτών των επιχειρήσεων είδαν αύξηση της τάξης του 1-10%. Μια δεύτερη ματιά στα αποτελέσματα δείχνει ότι η μείωση του κύκλου εργασιών κυμαίνεται στις περισσότερες περιπτώσεις μεταξύ 21-30%. Αρνητικός ο δείκτης και για την κερδοφορία των εταιρειών, με το 53% να αναφέρει ότι έχει, το 31% να αναφέρει ότι παραμένει το ίδιο, ενώ αύξηση καταγράφει μόλις το 13%.
Παραμένουν αισιόδοξοι
Παρά τις επερχόμενες αυξήσεις στο κόστος και την προβλεπόμενη επιδείνωση του επιχειρηματικού κλίματος, ένα σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων επιλέγει να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, το 28% του δείγματος εκτιμά ότι ο κύκλος εργασιών τους θα αυξηθεί το επόμενο εξάμηνο, ενώ 30% θεωρεί ότι θα παραμείνει ο ίδιος. Βάσει των πιο πάνω προκαλεί μάλλον εντύπωση το γεγονός ότι μόνο τρεις στις δέκα εκτιμά ότι ο κύκλος εργασιών θα μειωθεί. Σχολιάζοντας το οξύμωρο των αποτελεσμάτων σε σχέση με τις δραματικές εξελίξεις στην οικονομία τις τελευταίες μέρες, ο πρόεδρος της ΟΕΒ ανέφερε ότι η έρευνα έγινε την περίοδο Ιουλίου. Εξέφρασε παράλληλα την βεβαιότητα ότι ο βαρύς χειμώνας της οικονομίας στην Ευρώπη σίγουρα θα πλήξει και την Κύπρο. Το ποια θα είναι τελικά η πραγματικότητα για το κυπριακό επιχειρείν το επόμενο διάστημα, θα διαφανεί στα αποτελέσματα της επόμενης έρευνας που θα πρέπει να αναμένεται μετά τις προεδρικές εκλογές Φεβρουαρίου.
Λιγοστές επενδύσεις
Προκαλεί επίσης εντύπωση το γεγονός ότι παρά τις επικείμενες αυξήσεις και αυξανόμενες προκλήσεις, το 41% των επιχειρήσεων δεν διαθέτει συγκεκριμένο πλάνο το επόμενο εξάμηνο. Οι υπόλοιπες επιχειρήσεις προγραμματίζουν, μεταξύ άλλων, την εισαγωγή νέων προϊόντων, υπηρεσιών και δραστηριοτήτων (σχεδόν 3 στις 10). Ένταση προωθητικών ενεργειών για το 19% και μείωση κόστους για το 18%. Μία στις δέκα επιχειρήσεις αναμένεται να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας της, ενώ το 7% να προχωρήσει σε συρρίκνωση της. Στο ίδιο ποσοστό και τα πλάνα για επενδύσεις. Όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα, οι επιχειρήσεις επενδύουν στην εκπαίδευση του προσωπικού (1 στις 5). Εξίσου σημαντική παρουσιάζεται και η εξεύρεση νέων μεθόδων προώθησης προϊόντων με ποσοστό 17% καθώς και η μηχανοργάνωση με 14%. Ακολουθούν η πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού και η εισαγωγή συστημάτων μέτρησης/ παρακολούθησης με 11%, η εξεύρεση κεφαλαίων με 8%, η αξιοποίηση Ευρωπαϊκών κονδυλίων, συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις και αλλαγή οργανωτικής δομής με 7%.
Μέτρα της κυβέρνησης
Σχετικά με τη βοήθεια των μέτρων της κυβέρνησης για ενίσχυση των επιχειρήσεων, μόλις μία στις δέκα επιχειρήσεις (11%) θεωρούν ότι βοήθησαν πολύ, ενώ δύο στις δέκα επιχειρήσεις (23%) θεωρούν ότι τα μέτρα βοήθησαν αρκετά. Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων με ποσοστό 66% φαίνεται να μην έχουν μείνει ικανοποιημένες από την βοήθεια που έτυχαν μέσω των μέτρων στήριξης της κυβέρνησης. Σημειώνεται επίσης ότι οι επιχειρήσεις στον κλάδο του τουρισμού, έδειξαν πολύ μεγαλύτερα ποσοστά θετικής ανταπόκρισης σε σχέση με άλλους τομείς.
