ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Δύο Κύπριες στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας

H εικαστικοί Γιούλα Χατζηγεωργίου και η Κλίτσα Αντωνίου συμμετέχουν στην έκθεση «Θεωρήματα 2: Περί Ιστορίας»

Τα «Θεωρήματα», η έκθεση / θεσμός της Ένωσης Ελλήνων Τεχνοκριτών AICA Hellas, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA International, παρουσιάζονται για δεύτερη φορά στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Ελλάδας (ΕΜΣΤ) από τις 26 Σεπτεμβρίου μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2020 στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων του ΕΜΣΤ. Για την έκθεση «Θεωρήματα 2: Περί Ιστορίας», 25 επιμελητές, θεωρητικοί και κριτικοί της τέχνης, μέλη του ελληνικού τμήματος της AICA, προτείνουν 56 καλλιτέχνες που με άξονα την Ιστορία, προβάλλουν τη λειτουργία της τέχνης ως εναλλακτικού εκπαιδευτικού εργαλείου με δυνατότητες δυναμικής παρέμβασης στον κοινωνικό ιστό. Στην έκθεση συμμετέχουν, σε πρόταση του αναπληρωτή καθηγητή στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου δρ Αντώνη Δανού, δύο Κύπριες καλλιτέχνιδες η Γιούλα Χατζηγεωργίου και η Κλίτσα Αντωνίου. Η πρώτη έκθεση είχε παρουσιαστεί το 2018, με στόχο να επαναλαμβάνεται ανά διετία, με επιμελητές, κριτικούς, επιστήμονες της ιστορίας της τέχνης αλλά και καλλιτέχνες να συνομιλούν, να συνεργάζονται και να παρεμβαίνουν στο καλλιτεχνικό πεδίο γύρω από μια θεματική.

«Το έργο αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς ενισχύεται από τη σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα για να μας υπενθυμίσει τα όρια της ελευθερίας», Κλίτσα Αντωνίου

Ο δρ Αντώνης Δανός εξήγησε στην «Κ» το σκεπτικό του για την επιλογή των συγκεκριμένων καλλιτεχνών λέγοντας ότι το έργο της Χατζηγεωργίου διερευνά τον ρόλο των γυναικών της εργατικής τάξης του περασμένου αιώνα, στη διαμόρφωση ιστορικών γεγονότων και κοινωνικών μετασχηματισμών, συγκεκριμένα, των γυναικών της περιοχής του Μετσόβου. «Το έργο της Αντωνίου αποτελεί σχόλιο πάνω στο πώς οι μακρόχρονες διαβάσεις συνόρων μπορούν να μετατραπούν σε σιωπηλές, υβριδικές και παράλογες συνθήκες, και πάνω σε θέματα ελευθερίας, διακίνησης και παρακολούθησης, και πώς αυτά εφαρμόζονται σε περιοχές σύγκρουσης».

Επίσης, πρόσθεσε πως είναι δύο καλλιτέχνιδες που εκτιμάει και ως προσωπικότητες, θαυμάζοντας και τη δουλειά τους, σημειώνοντας πως έχουν συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. «Γνωρίζοντας τη δουλειά τους ήμουν σίγουρος ότι θα ήταν οι κατάλληλες επιλογές για τη συγκεκριμένη έκθεση».

Η Γιούλα Χατζηγεωργίου είπε στην «Κ» ότι το έργο που θα παρουσιάσει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην Αθήνα είναι μια εγκατάσταση με τον τίτλο «Υπόσχεση». «Εμπνεύστηκα από τις σαρακατσάνικες, τις θρακιώτικες γυναικείες ποδιές και τα τάματα. Η ποδιά αποτελεί, κεντρικό κομμάτι της γυναικείας παραδοσιακής φορεσιάς και φέρει στοιχεία που παραπέμπουν συμβολικά στην ταυτότητα των γυναικών κάθε περιοχής, στις συνήθειές τους, στην κοινωνική τους θέση, στις ανησυχίες τους. Τα διακοσμητικά μέρη της ποδιάς συνήθως είναι αρχετυπικά σύμβολα, ευδιάκριτα κι ευανάγνωστα από τους φορείς του ίδιου πολιτισμικού “συστήματος”. Αυτά τα σύμβολα σχετίζονται με τη ζωή, τη γονιμότητα, τις μεταφυσικές ανησυχίες, την πίστη και τις πεποιθήσεις και αντιστοιχούν σε όλους τους σταθμούς-ζωής κάθε γυναίκας: Τη γέννηση, το γάμο, την ενηλικίωση και γι’ αυτό η προσωπική και ψυχολογική της κατάσταση της κεντιέται πάνω στην ποδιά της».

Στη Ζωή Σχήμα

Στη συνέχεια, έχοντας σαν βάση το ρόλο της γυναίκας, η κ. Χατζηγεωργίου σχολίασε το ρόλο της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, «Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρονιά έχει επέλθει μια σημαντική βελτίωση σε ό,τι αφορά τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία. Η ανδροκρατική δομή της κοινωνίας εξακολουθεί να υφίσταται. Οι γυναίκες ευτυχώς σήμερα δεν είναι χωρίς φωνή, ξέρουν ότι το κοινωνικό φύλο είναι κατασκεύασμα των εκάστοτε κοινωνιών, προσπαθούν να το επαναπροσδιορίσουν. Ο δρόμος για τη θεσμοθέτηση των δικαιωμάτων της γυναίκας, σε διάφορα πλάτη και μήκη της γης, είναι ακόμη μακρύς. Ελπίζω ο χειραφετημένος άνθρωπος του μέλλοντος δεν θα γνωρίζει διαχωρισμό φύλλου! Θα αναγνωρίζει όμως την πραγματική και παράλληλα ιδεαλιστική ισότητα».

Επίσης, αναφέρθηκε στο τι σημαίνει για την ίδια η ελευθερία της έκφρασης στον κόσμο της τέχνης, ένα θέμα επίκαιρο πλέον για την κοινωνία της Κύπρου, «Η τέχνη είναι η ελευθερία του λόγου και μέσω αυτής της ελευθερίας γίνεται εφικτή η διακίνηση ιδεών. Ο καλλιτέχνης, επομένως, δεν θα πρέπει να σταματήσει να εκφράζει τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του μέσα από τα δημιουργήματά του. Αντιθέτως, οι δημοκρατικές κοινωνίες είναι αυτές που θα πρέπει να διασφαλίζουν τον επικερδή διάλογο του καλλιτέχνη με την κοινωνία και την πολιτεία. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε αλώστε ότι ‘σκοπός της τέχνης είναι να δώσει στη ζωή σχήμα΄’ (Σαίξπηρ)»

Η καλλιτέχνιδα Κλίτσα Αντωνίου έδωσε τη δική της περιγραφή για το έργο που θα παρουσιάσει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. «Το έργο μου ‘No Photographs Should be Taken Beyond This Point’ πρωτίστως μαρτυρεί έναν τόπο, έμπλεο ιστορίας και συγκρούσεων. Έναν τόπο όπου η μνήμη καθορίζει τους ανθρώπους και εγείρει ερωτήματα, περί γαιοκτησίας και εκτοπισμού. Αποτελεί μια εγκατάσταση στο χώρο, συγκεράζοντας τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας με τη γλυπτική τέχνη. Αποτελείται από δύο μεταλλικές επιγραφές, μηχανική κατασκευή, φως, ήχο» και συνεχίζει «το έργο είναι ένα σχόλιο πάνω στο πώς οι μακρόχρονες διαβάσεις συνόρων μπορούν να μετατραπούν σε σιωπηλές, υβριδικές και παράλογες συνθήκες. Σχόλιο πάνω σε θέματα ελευθερίας, διακίνησης και παρακολούθησης σε περιοχές σύγκρουσης. Το έργο αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς ενισχύεται από τη σύγχρονη παγκόσμια πραγματικότητα για να μας υπενθυμίσει τα όρια της ελευθερίας, το πεπρωμένο των κατοίκων της περιοχής που επιβιώνουν εν μέσω στρατιωτικών, πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών περιπλοκών - αντιθέσεων, μεταναστεύσεων και ρευστών απορριφθεισών τοπογραφιών, ξεχασμένων, αόρατων και σιωπηλών αναμνήσεων».

Η κ. Αντωνίου στην ερώτηση ποιος είναι ο δικός της προβληματισμός σε σχέση με τα θέματα που θίγει στο έργο της όπως τον πόλεμο, μετανάστευση, σύνορα είπε: «Τα θέματα που θίγω στη δουλειά μου απορρέουν από προσωπικά βιώματα, τραύματα που δεν επουλώνονται ποτέ, παραμένουν ανοικτά και δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα – συνειδητότητα προκειμένου να είναι ανεκτή ή συμβίωση μαζί τους. Οι αναμνήσεις και τα τραυματικά συναισθήματα της εισβολής και της κατοχής παρέμεναν πεισματικά σε όλη τη διάρκεια της δικής μου ενηλικίωσης. Επανέρχονταν σαν ηχώ και αναπαρήγαγαν τον εαυτό τους, λειτουργώντας για εμένα ως μια φυσική παρόρμηση της καλλιτεχνικής μου έκφρασης και ενασχόλησης με τη θεματολογία του τραύματος ως βιωματική εμπειρία. Ταυτόχρονα, προσπαθώ η δουλειά μου να είναι σύγχρονη. Να καταπιάνεται με το ‘τώρα’. Να δίνει στις έννοιες αυτές μεγαλύτερη πληρότητα».
Η καλλιτέχνιδα συμπληρωματικά έθιξε και το θέμα εάν ο καλλιτέχνης πρέπει να έχει κάποιο ρόλο στην κοινωνία, «θα ξεκινούσα λέγοντας πως κάθε εποχή χαρακτηρίζεται από την καλλιτεχνική παραγωγή της. Αυτή προσδίδει συνολικά ένα πολιτικό και κοινωνικό στίγμα. Νομίζω ότι ο ρόλος του καλλιτέχνη μέσα σε ένα τόσο πολυμορφικό – εθιστικό πλαίσιο, αναγάγετε σε δυσεπίλυτο πρόβλημα που καλείται ο ίδιος να λύσει. Σε κάθε περίπτωση, όλη αυτή η καλλιτεχνική παραγωγή – κάποια όντως αξιόλογη – ίσως μας οδηγήσει σε μια εποχή που θα μιλάμε και πάλι όχι για τον ρόλο, αλλά για το έργο του καλλιτέχνη».

Εν κατακλείδι, είναι πολύ σημαντικό που βλέπουμε δύο Κύπριες καλλιτέχνιδες στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας μετά από την πρόταση του δρα Δανού Η έκθεση αυτή δίνει ελπίδα στα εικαστικά αλλά και στους καλλιτέχνες, ειδικά σε μια εποχή η ανθρωπότητα και ο πολιτισμός περνά κρίση. Τα έργα της Γιούλας Χατζηγεωργίου και της Κλίτσας Αντωνίου δίνουν φως σε διαχρονικά θέματα όπως ο ρόλος των γυναικών μέσω της ιστορίας αλλά και σε θέματα όπως η ελευθερία σε σχέση με τα σύνορα των κρατών και των ανθρώπων γενικά.

Λίγα Λόγια για τις καλλιτέχνιδες

Γιούλα Χατζηγεωργίου

Η Γιούλα Χατζηγεωργίου γεννήθηκε στην Πάφο και αποφοίτησε με άριστα από τη Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Πήρε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις μεταξύ των οποίων στο Διεθνές Φεστιβάλ Τέχνης και Τεχνολογίας στην γκαλερί Ιλεάνα Τούντα (1998), το «Future Part» στο Άμστερνταμ (1998), τη Μεσογειακή Συνάντηση Νέων Καλλιτεχνών (1999), την έκθεση «Δηλητήρια» στο Γκάζι με επιμελήτρια τη Μαρία Μαραγκού (2002), την Art Athina με την γκαλερί της Ζήνας Αθανασιάδου (2002), την έκθεση «Περιμένω νέα σου» στο Μουσείο Γουναρόπουλου στην Αθήνα. Οργάνωσε δύο ατομικές εκθέσεις, το 2002 στην γκαλερί Άλεκτον, και το 2003 στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών. Επίσης πήρε μέρος στην 53η Μπιεννάλε Βενετίας στο πρότζεκτ του καλλιτεχνικού της διευθυντή με τίτλο «Φτιάχνοντας Λέξεις» και με το έργο Poets machine στην δεύτερη Μπιεννάλε Θεσσαλονίκης. Το 2010 εκπροσώπησε την Κύπρο στην Μπιεννάλε Καΐρου και σε διεθνή έκθεση στην Κωνσταντινούπολη. Η Γιούλα Χατζηγεωργίου ζει και εργάζεται στην Αθήνα

Κλίτσα Αντωνίου

Η Κλίτσα Αντωνίου συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σημαντικότερους νέους εικαστικούς της Κύπρου. Σπούδασε στο Wimbledon School of Art, στο St. Martins School of Art, στο Pratt Institute της Νέας Υόρκης και στο New York University. Έκανε ατομικές εκθέσεις στην Κύπρο, τις ΗΠΑ, την Κίνα, τη Φινλανδία και τη Βρετανία. Έχει τιμηθεί με διάφορα βραβεία και υποτροφίες, συμπεριλαμβανομένου του Προγράμματος διά βίου μάθησης Λεονάρντο ντα Βίντσι 2010, Residency πέντε εβδομάδων στο Λονδίνο, στο Golden Lane Estate: Exhibit Gallery στο Κέντρο Barbican. Μερικές από τις σημαντικότερες συμμετοχές της είναι: 2012 - Terra Mediterranean in Crisis, Δημοτικό Πολιτιστικό Κέντρο, Λευκωσία, Κύπρος. Διεθνής Έκθεση - Sculpture and ObjectT XLII, Μπρατισλάβα, Σλοβακία. Mapping Cyprus Contemporary Views, BOZAR EXPO, Βρυξέλλες, Βέλγιο. Tempus Arti Triennial Exhibition, Βέλγιο. Arrivals Departures, Εγκατάσταση στο Διεθνές Αεροδρόμιο Λάρνακας, Κύπρος. 2010 - Exterritory Project, επιμελήτρια της Κυπριακής συμμετοχής, Μπιενάλε Πεκίνου. The Little Land Fish, Antrepo, Κωνσταντινούπολη Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Breaking Walls-Building Networks, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Εικαστικά: Τελευταία Ενημέρωση

Στο Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή στα Πλατανίσκια θα παρουσιαστούν χαρακτικές εικονογραφήσεις μιας περιόδου 46 χρόνων, από το ...
Του Απόστολου Κουρουπάκη
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Το κοινό προσκαλείται να παρακολουθήσει τη δημιουργική διαδικασία του καλλιτέχνη από τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ η μεγάλη τελετή ...
Kathimerini.com.cy
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
X