ΚΥΠΕ
Περισσότερα από 35 χρόνια μετά την πρώτη τους κοινή έκθεση στο Λονδίνο, δύο Κύπριοι καλλιτέχνες o Ρήνος Στεφανή και ο Sumer Erek ξανασυναντήθηκαν για μια καινούργια συνεργασία στη Κύπρο και συγκεκριμένα την Παρασκευή στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λεμεσού – Αποθήκες Παπαδάκη. Ο Ρήνος Στεφανή στη ζωγραφική του, διερευνά το θέμα της βίας και δημοκρατίας, με καυστικότητα και χιούμορ. Ο Σουμέρ Ερέκ παρουσιάζει μια αναδρομή πορτρέτων που εξερευνά τη διάβρωση του χρόνου και της μνήμης.
Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ ο κ. Στεφανή ανέφερε πως με τον Σουμέρ γνωρίζονται εδώ και 46 χρόνια, από το 1979. Συναντήθηκαν στο Kingsway Princeton College του Λονδίνου. Ήταν οι μόνοι Κύπριοι στο Κολλέγιο. Αργότερα ακολούθησε ο καθένας το δρόμο του, σπούδασαν τέχνη σε διαφορετικές σχολές αλλά διατήρησαν επαφή και μια καλή φιλία. Ο Σουμέρ έμεινε τελικά στην Αγγλία και ο ίδιος μετά τις βασικές του σπουδές στο Λονδίνο επέστεψε στη Κύπρο για ένα διάστημα κι έφυγε ξανά για ένα περίπου χρόνο στο Βερολίνο και μετά για ένα ακόμη χρόνο στη Βαρκελώνη. Το 1989 οργάνωσαν κοινή έκθεση τους στο Λονδίνο. Η τωρινή έκθεση στη Κύπρο, λέει ο Ρ. Στεφανή, ήρθε λίγο καθυστερημένα αλλά η απόφαση του Σουμέρ να επαναπατριστεί, να έχει ως βάση του και την Κύπρο, αυτό συνέτεινε στη νέα συνεργασία τους, η οποία, όπως είπε, ήρθε φυσιολογικά.
«Πρώτα-πρώτα λόγω της κοινής καταγωγής και λόγω της παλιάς μας φιλίας. Πιστεύω όμως «ότι έπαιξαν σημαντικό ρόλο και οι κοινές εμπειρίες του Λονδίνου οι οποίες μας διαμόρφωσαν μια παρόμοια αντίληψη για την κοινωνία, την πολιτική και την τέχνη», δηλώνει.
Ερωτηθείς πως μπήκαν τα θέματα βίας στη τέχνη του, ζητήματα εξουσίας και δημοκρατίας, ενώ ως επί το πλείστον ασχολείται με τοπία, με ερωτικά και με άλλα θέματα, ο κ. Στεφανή είπε πως η κοινωνία, η πολιτική και η τέχνη επικοινωνούν, είτε το θέλουμε είτε όχι. Η βία, η δημοκρατία, η εξουσία, είναι συνέχισε, «θέματα που με προβληματίζουν, δεν μπορούσα να τα αγνοήσω. Δεν μπορούσα να ζωγραφίζω μόνο ωραία τοπία».
Ο Ρήνος Στεφανή ανέφερε πως «φαίνεται ότι οι άνθρωποι ξεχνούν». Πιστεύω ότι η ιστορία που κρύβουμε και ξεχνούμε επαναλαμβάνεται – ο φασισμός επανέρχεται ως νεοφασισμός. Έτσι προκύπτουν οι τραγωδίες: Οι εχθρότητες, η μισαλλοδοξία, οι συγκρούσεις, οι σκοτωμοί και τα κακά των πολέμων».
Κοιτάξτε, συνέχισε, «τι γίνεται δίπλα μας, με τη γενοκτονία των Παλαιστινίων και την υποκρισία του «πολιτισμένου» κόσμου». Στην τέχνη όμως προκύπτει κι ένα άλλο θέμα, συμπλήρωσε, προσθέτοντας πως όταν αυτά τα θέματα πρόκειται να εικονοποιηθούν δεν είναι εύκολη υπόθεση, διότι εξήγησε, η τέχνη δεν είναι πολιτική αφίσα, ούτε γελοιογραφία, ούτε λειτουργεί με συνθήματα. Και οι αγαθές προθέσεις και οι προοδευτικές ιδεολογίες του καλλιτέχνη δεν εξασφαλίζουν αυτόματα την αξία στο καλλιτεχνικό έργο.
Ανάμεσα στα σύμβολα του Ρήνου Στεφανή είναι και ο «Χορευτής». Ερωτηθείς τι σημαίνει για αυτόν το συγκεκριμένο έργο, ο κ. Στεφανή απάντησε πως δεν έχει και τόση σημασία τι είναι για τον ίδιο. Σημασία έχει, όπως είπε, τι σκέφτεται και τι νοιώθει ο θεατής και τι ερμηνεία δίνει σε αυτό τον «Χορευτή».
Ο χορός έχει τις ρίζες τους στις πρωτόγονες τελετουργίες και τον έχει ανάγκη ο άνθρωπος. Είναι μια έκφραση των συναισθημάτων του ανθρώπου, της αγωνίας και του αγώνα του, όπως είπε. Με αυτή την άποψη, συνέχισε, «με γοητεύουν οι χοροί και οι μουσικές όλων των πολιτισμών. Μου αρέσει και το ζεϊμπέκικο, είναι ένας χορός που έχει μια ιερότητα και ταυτόχρονα μια ανθρωπιά».
Σημειώνεται πως η έκθεση “Ρήνος Στεφανή – Sumer Erek” θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό στη Λεμεσό μέχρι τις 31 Μαΐου 2025 στο Δημοτικό Κέντρο Τεχνών Λεμεσού - Αποθήκες Παπαδάκη. Τα εγκαίνια της έκθεσης τέλεσε ο Γιάννης Αρμεύτης, Δήμαρχος Λεμεσού.
