ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ζωγραφική... στον αργαλειό

Το Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, ετοιμάζει έκθεση με τίτλο «Υφάνσεις. Ζωγραφική και ταπισερί στην Ελλάδα από το 1960 έως σήμερα»

Kathimerini.gr

ΤΗΣ ΜΑΡΩΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ

Στην είσοδο της Πινακοθήκης Νίκου Χατζηκυριάκου - Γκίκα, στο τέλος της μεγάλης μαρμάρινης σκάλας, δεσπόζει ένα εντυπωσιακό χαλί διαστάσεων τριών επί δύο μέτρα. Πρόκειται για τα «Καφασωτά», μια δημιουργία του Γκίκα από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, βασισμένη στο ομώνυμο ζωγραφικό έργο του 1955. Λόγω του μεγάλου μεγέθους του δεν θα μεταφερθεί στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, όπου ετοιμάζεται η έκθεση «Υφάνσεις. Ζωγραφική και ταπισερί στην Ελλάδα από το 1960 έως σήμερα». Ομως, ένα από τα εκθέματα που θα παρουσιαστούν είναι το περίφημο «Γλέντι στην ακρογιαλιά» (1975), ένα από τα έξι υφαντά έργα τέχνης που προέρχονται από γνωστούς πίνακες του καλλιτέχνη, και ο θεατής μπορεί να το δει δίπλα στο πρωτότυπο έργο.

Αυτή ακριβώς η παράλληλη παρουσίαση ταπισερί και ζωγραφικής, και η μεταξύ τους συνδιαλλαγή, είναι ένας από τους στόχους της έκθεσης που εγκαινιάζεται σε περίπου μία εβδομάδα στο μουσείο. Ο βασικός σκοπός της όμως είναι να αποκαλύψει μια σπουδαία, αλλά άγνωστη έως τώρα, όψη της ελληνικής χειροτεχνικής παραγωγής που αναπτύχθηκε τις δεκαετίες 1960-1980. «Η ελληνική ταπισερί αποτελεί ένα βραχύβιο φαινόμενο, που ακόμη δεν έχει μελετηθεί ούτε αποτιμηθεί επαρκώς», σχολιάζει ο Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, επιμελητής του Μουσείου Μπενάκη/Πινακοθήκης Γκίκα, ο οποίος συν-επιμελείται την έκθεση με την ιστορικό τέχνης Ειρήνη Οράτη, επιμελήτρια της συλλογής έργων τέχνης της Alpha Bank. Και συνεχίζει: «Ακόμη και ο όρος ταπισερί, ο οποίος τελικά επικράτησε, δεν εκφράζει με ακρίβεια την ελληνική ιδιαιτερότητα αυτού του είδους τέχνης. Για τον λόγο αυτόν, όσοι κατά καιρούς επιχείρησαν να αποδώσουν τον όρο στα ελληνικά, κατέφυγαν συχνά σε περιφραστικές εκφράσεις και λεξιλογικούς ακροβατισμούς».

Οι «διακοσμητικοί υφαντοί τάπητες», για τους οποίους έγραφε το περιοδικό τέχνης «Ζυγός» το 1965, ή τα «διακοσμητικά υφαντά τοίχου», στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ταυτίστηκαν με το γαλλικό όνομά τους και πορεύτηκαν με τον όρο «ταπισερί», ίσως από σεβασμό σε μια τέχνη η οποία στη Γαλλία έχει μακρά καλλιτεχνική παράδοση. Στην Ελλάδα, από την άλλη πλευρά, αυτή η παράδοση δεν υπήρξε ποτέ, ούτε εντάχθηκε στη λαϊκή τέχνη. Η μεγάλη χρονική διάρκεια που απαιτούσε η κατασκευή μιας ταπισερί (περίπου ένας χρόνος), αλλά και το υψηλό κόστος της, την καθιστούσαν είδος «υψηλής» τέχνης και οικονομικά μάλλον ασύμφορο.

Και όμως, οι ταπισερί της δεκαετίας του 1960, που αποτελούν άλλωστε την πρώτη ενότητα της έκθεσης, παρήχθησαν από την Οικοτεχνία, η οποία δημιουργήθηκε το 1955 ως μία από τις δραστηριότητες της Βασιλικής Πρόνοιας. Από τους δικούς της αργαλειούς και τις υφάντρες «βγήκαν» ταπισερί βασισμένες σε έργα ζωγράφων (Γιάννη Μόραλη, Γιάννη Τσαρούχη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Σπύρου Βασιλείου, Νίκου Νικολάου, Γιάννη Σπυρόπουλου) και συνέχισαν να παράγονται έως τη δεκαετία του 1980 με φροντίδα του ζωγράφου Γιάννη Φαϊτάκη. Αρχείο αυτών των ταπισερί υπάρχει σήμερα στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης, από το οποίο προέρχονται έντεκα από τις ταπισερί της έκθεσης.

Ολα τα έργα της έκθεσης «Υφάνσεις», συνολικά περίπου 85, παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά και η τοποθέτησή τους μας «οδηγεί» από τους απόηχους της δεκαετίας του ’30 στα χειροποίητα χαλιά των δεκαετιών 1970-1980, για να καταλήξει στις σύγχρονες δημιουργίες γυναικών κυρίως καλλιτεχνών, που χρησιμοποιούν τις τεχνικές της ύφανσης και κάθε μορφής νήματα προκειμένου να δημιουργήσουν έργα περίοπτα, τριών διαστάσεων.

Εγκαίνια: 21/11.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Εικαστικά: Τελευταία Ενημέρωση

Στο Μουσείο Χαρακτικής Χαμπή στα Πλατανίσκια θα παρουσιαστούν χαρακτικές εικονογραφήσεις μιας περιόδου 46 χρόνων, από το ...
Του Απόστολου Κουρουπάκη
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
Το κοινό προσκαλείται να παρακολουθήσει τη δημιουργική διαδικασία του καλλιτέχνη από τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ η μεγάλη τελετή ...
Kathimerini.com.cy
 |  ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ