Του Απόστολου Κουρουπάκη
Θυμάμαι ότι η γιαγιά Μαρίτσα από το Γκιουλμπαξέ του Τσεσμέ δεν έμοιαζε στις δικές μου γιαγιάδες, είχε άλλο αέρα, μιλούσε κρητικά μεν, αλλά με μια προφορά διαφορετική. Πάντοτε μου έκανε εντύπωση και το παρουσιαστικό της, λες και για εκείνη είχε γραφτεί το «είσαι άσπρη σαν το χιόνι, κόκκινη σαν τη φωτιά / σαν τα μάρμαρα της Πόλης…». Ήταν από τους πρόσφυγες στα τουρκόσπιτα της Σούδας στα Χανιά της Κρήτης, που είχε ζήσει και τους δύο διωγμούς, του 1914 και του 1922. Συχνά της ζητούσα να μου διηγείται όσα βίωσε, τα οποία ευτυχώς για εκείνη δεν ήταν όσο τραγικά ήταν τα βιώματα της Αγγελικούλας, να μου μιλήσει για εκείνες τις φορές που άφησε τα αμπέλια στην Αγία Παρασκευή και το Γκιουλμπαξέ, και ναι, έτσι όπως τα διηγήθηκε και η Κατερίνα Δαμβόγλου στην παράσταση «Αγγελική» από το Fly Theatre τα άκουγα και από τη γιαγιά Μαρίτσα. Η Κατερίνα Δαμβόγλου είχε δουλέψει και στην προφορά της Αγγελικής Ματθαίου και ως μικρασιάτισσας και ως κρητικιάς. Και αυτό θέλει δουλειά, θέλει αφοσίωση.
Ο μονόλογος της Αγγελικούλας, η εξιστόρηση των βασάνων της και το ξετύλιγμα της θύμησης της Αγγελικής Ματθαίου, κόρης του καπετάν Πολίτη, ήταν βαθύς, ισορροπημένος, οι συμπρωταγωνιστές της Robin Beer και Νεκτάριος Θεοδώρου τον έκαναν περισσότερο ζωντανό, τον έκαναν και λίγο αστείο, άλλωστε και η Αγγελική Ματθαίου είπε ότι σε αυτόν τον κόσμο ήρθαμε να ζήσουμε και τα καλά και τα κακά. Οι τρεις με ευφάνταστη σκηνοθετική ματιά ξέφευγαν από τη φόρμα, υπηρέτησαν με τον καλύτερο τρόπο το σωματικό θέατρο. Χρησιμοποίησαν ιδανικά πιστεύω την ηχομιμητική, την κουκλοπαιχτική, συντόνισαν άψογα τα σώματά τους, τα έκαναν σκηνικά, έτσι που η παράσταση να μη χρειάζεται σχεδόν τίποτα που τα σώματα δεν μπορούν να δείξουν με τη βοήθεια ελάχιστων αντικειμένων.
Είναι σημαντικό ότι κατάφεραν με τρόπο αριστοτεχνικό να μην παρουσιάσουν την Αγγελική και τους άλλους ήρωες της αφήγησης ως καρικατούρες, και όσο κι αν ξάφνιαζε στην αρχή αυτή η διάσταση που έδωσαν η Κατερίνα Δαμβόγλου και οι συμπρωταγωνιστές της, γρήγορα αντιλαμβανόσουν ότι αυτή είναι μία προσέγγιση διαφορετική και αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα. Εκτός του πλαισίου της συμβατικής παρουσίασης ενός απηνούς κατατρεγμού, με μία θεατρική τεχνική που δεν βλέπουμε συχνά στην Κύπρο.
Ο μονόλογος της Αγγελικής έγινε παιχνίδι για τρεις, Κατερίνα Δαμβόγλου, Νεκτάριος Θεοδώρου και Robin Beer έγιναν μαριονέτες στα χέρια αόρατων ανθρώπων, που μπορούν να γεννάνε παιδιά της Λοζάνης. Εικόνες, ήχους, στιγμές, τόπους, οι τρεις ηθοποιοί στα έδειχναν όλα, τα άκουγες, τα ένιωθες, σαν καθισμένος στο μπεντενάκι να ακούς ο ίδιος την Αγγελική Ματθαίου.
Η παράσταση του Fly Theatre βασίζεται σε πρωτότυπη διήγηση της Αγγελικής Ματθαίου από τις Φώκαιες της Σμύρνης, η οποία βίωσε όλες τις τραγικές πτυχές της Μικρασιατικής Καταστροφής και της Συνθήκης της Λoζάνης και από τη Μικρά Ασία κατέληξε στο Ρέθυμνο της Κρήτης.
Η παράσταση ήταν αφιερωμένη σε όλες τις Αγγελικές του κόσμου, εγώ αφιερώνω αυτό το κείμενο στη Μαρίτσα Γαλαθιανάκη, κόρη του Χατζηκυριάκου από το Γκιουλμπαξέ του Τσεσμέ.
