Αναθεώρηση αξιών για να παλέψουμε όλοι μαζί για νέα μοντέλα ηθικής

H Dance-Artist, Performer, μέλος του Δ.Σ. της Στέγης Χορού Λευκωσίας και διευθύντρια Dance Gate Αριάννα Οικονόμου μιλάει στην «Κ» για το πώς ένας χορευτής βιώνει την κατάσταση αυτο-περιορισμού εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού. Η Αριάννα Οικονόμου απαντάει και στο ερώτημά μας «Τι σημαίνει για τον χορευτή να περιορίζεται στον προσωπικό του χώρο».

Όπως λέει αυτή η ερώτηση έχει χίλιες απαντήσεις, εφόσον εξαρτάται από την προσωπικότητα του καθενός. «Εάν εννοείτε για το γεγονός ότι με τον περιορισμό ο χορευτής βρίσκεται σήμερα ως δημιουργός σε απομόνωση και η κίνησή του τώρα περιορίζεται σε πιο μικρό εμβαδό, είτε στον κήπο είτε σε μια ταράτσα μιας πολυκατοικίας, πιστεύω δεν είναι μόνο ο χώρος το θέμα η απουσία της μεγάλης σκηνής, του μεγάλου χώρου για πρόβες, ούτε τα τετραγωνικά. Είναι και η απουσία του κοινού. Πώς, όμως, θα προχωρήσουμε με όλα αυτά τα μέτρα που λαμβάνονται και δεν έχουν χρονικό πλαίσιο... Δηλαδή ωραία παραστάσεις διαδικτυακά. Όμως τι σήμαινε χορός χωρίς θεατή;»

Η κα Οικονόμου, συνεχίζει το σκεπτικό της:

«Ένα εφιαλτικό ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει αυτή την πανδημία. Επίσης, ο χορός ως παραστατική ζωντανή τέχνη σε μια διάδραση ζωντανά με τον θεατή και όχι διαδικτυακά τι θα σημαίνει αυτή η απουσία του θεατή σε αυτό το δρώμενο μεταξύ χορευτή και θεατή; Πριν από μερικές ημέρες σε ένα email circular που έφτασε σε μένα από τον Αμερικάνο χορευτή / χορογράφο Douglas Dunn γράφει ακριβώς γι’ αυτή την απουσία του θεατή και την παρομοιάζει όπως το ψάρι χωρίς νερό, τον ήλιο χωρίς πλανήτες ( χώρο), όπως ένα πουλί χωρίς κλαδί (είτε αέρα), ένα πόδι χωρίς παπούτσι (σόλα), μια πένα χωρίς μελάνι (είτε χέρι), ένας καθρέφτης χωρίς αντανάκλαση , ένας αρχηγός κράτους χωρίς χώρα (είτε ευσπλαχνία) , μια καρδιά χωρίς ένα αγαπημένο (είτε αορτή) κ.λπ.

Για εμένα προσωπικά ως περφόρμερ χορογράφο αυτή η πρόκληση της απομόνωσης μου θυμίζει και τη σημασία να ριχτώ στα εσώτερα δωμάτια του εαυτού. Επίσης ότι ως καλλιτέχνης, σαν χορογράφος και περφορμερ, που εργάστηκα ερευνητικά και βιωματικά στα πλείστα έργα μου ότι αυτό που χαρακτηρίζει τη δουλειά μου είναι η σόλο προσπάθεια (υπήρξαν και έργα μου που ήταν με συνεργασίες με άλλους καλλιτέχνες) και οι απόπειρες επικοινωνίας με λιγότερο κοινό, μια προσωπική επικοινωνία κατ’ ιδίαν με άλλους ανθρώπους. Θεωρώ πως αυτές οι πρωτόγνωρες συνθήκες με την πανδημία μου επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα αυτής της εργασίας μου, τη φέρνουν κοντά σε μια πραγματικότητα, που στο παρελθόν μπορούσε να θεωρηθεί ότι οι μικρές ομάδες θεατών που ζητούσαν τα έργα αυτά για πιο άμεση επικοινωνία, να ήταν μειονέκτημα ενώ σήμερα αυτό είναι και το πλεονέκτημά τους. Το ενδιαφέρον μου σε αυτό το είδος δουλειάς που απευθύνεται σε πιο μικρές συγκεντρώσεις ομάδων θέασης να είναι ως και το μέλλον μας συναντά σε μια επιτακτική ανάγκη σήμερα. Την ανάγκη για θέαση χορού που να απευθύνεται σε μικρές ομάδες θεατών κάθε φορά, όχι μόνο λόγω πανδημίας, αλλά για υποστηρίζει καλύτερα και τους στόχους του προτεινόμενου έργου / δρώμενου / παράστασης που παρουσιάζω.»

Και συνεχίζει:

«Αυτά όσον αφορά το τώρα και ποιοι θα είναι οι τρόποι με τους οποίους θα συνεχίσουμε να παρουσιάζουμε έργο. Παράλληλα, καλούμαστε από τα δωμάτιά μας ο καθένας να σκεφτεί για το μεγαλύτερο μήνυμα που μας δίνει εν πολλοίς αυτή κρίση, αλλά και την αλληγορία της. Εφόσον η τέχνη αντανακλά την κάθε εποχή, τον παλμό της, το περιβάλλον και αυτά τα στοιχεία είναι κύριοι παρονομαστές της δημιουργικής της διαδικασίας. Εάν όντως η γη να μας έχει στείλει τώρα στα δωμάτιά μας για να επανα-συγκροτηθούμε για να επαναπροσδιορίσουμε τι είναι σημαντικό για την προστασία του πλανήτη και της δικής μας, χρειάζεται αναθεώρηση αξιών για να παλέψουμε όλοι μαζί για νέα μοντέλα ηθικής και οικονομικής ανάπτυξης για νόημα ζωής!

Είμαστε τυχεροί κάποιοι από εμάς σε αυτή την πανδημία που έχουμε σπίτι να κλειστούμε και να μπούμε στην πολυτέλεια της παύσης. Δεν μπορώ να μη συνειδητοποιώ ότι αυτή η κρίση δείχνει να είναι ταξικά επιλεκτική, γιατί οι φτωχοί του κόσμου παραμένουν απροστάτευτοι και καταδικασμένοι στον θάνατο. Πού είναι η αξία της ζωής σήμερα; Ποια μοντέλα ανάπτυξης καλλιεργήσαμε που λαμβάνουν υπόψη την ηθική – οικονομική ανάπτυξη και τον ανθρωπισμό; Οι επιστήμες, τώρα τις θυμηθήκαμε, την Ιατρική, την Εκπαίδευση , τις Τέχνες. Αξίες που δεν μετριούνται με την αξία της αγοράς του λεγόμενου «Market exchange». Σήμερα με λειψά νοσοκομεία πώς να μην αγωνιούμε για τους μαχητές στην πρώτη γραμμή ενάντια στην πανδημία και τις οικογένειές τους; Γιατροί , νοσοκόμοι! Πώς τους αφήσαμε απροστάτευτους; Επαγγέλματα προσφοράς. Την Παιδεία, μη κατάλληλα επανδρωμένα σχολεία, τις τέχνες και τους καλλιτέχνες στον τόπο μας και τον Πολιτισμό , πώς έμειναν τα πράγματα και δεν έχουμε ούτε ένα Υφυπουργείο Πολιτισμού στον τόπο μας πώς και μείναμε έτσι χωρίς ακόμα το καθεστώς του καλλιτέχνη, άνεργοι να τρέχουμε να αιτηθούμε τα εύλογα! Ευτυχώς, όμως, τώρα όλοι ομαδικά και συνολικά με τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες μαζί, μπορούμε να θέσουμε αιτήματά μας στη Πολιτεία που εκκρεμούν τώρα για πολλά χρόνια. Οι προσπάθειες χρονολογούνται για πάνω από δεκαετία τώρα.

«Το Χρήμα χορεύει για Σένα» είναι ένα νεανικό κείμενο που κρατώ στα χέρια αυτή τη στιγμή που αναφέρεται -εν ολίγοις- στο πώς Το χρήμα «όλα τα μπορεί» αλλά δεν μπορεί να παράγει ανθρώπους. Το πώς θα έπρεπε να είναι ένα μέσο ανάμεσα σε άλλα. Πώς όταν το «βιολογικό γένος» μαραίνεται κατά συνέπεια παρακμάζει η συνείδηση και η εποχή της παραίτησης ακολουθεί. Εδώ ο Μαρξ εγκαινιάζει μια φιλοσοφία του αλλοτριωμένου σώματος. Το σώμα δεν χορεύει, το χρήμα όμως χορεύει.

Από την θέση μου ως άτομο που ασχολήθηκα πολύ με τα κοινά για τη σχέση της τέχνης με το κοινωνικό πλαίσιο και ως διευθύντρια του ιδρυτικού οργανισμού Dance Gate και ιδρυτικού μέλους της Στέγης Χορού Λευκωσίας, θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους τους συναδέλφους ο χρόνος αυτός να είναι δημιουργικός και είθε μέσα από όλο αυτό το άγνωστο να φυτρώσουν νέοι σπόροι για νέες προτάσεις και δημιουργίες. Εύχομαι μέσα από δημιουργική ευφάνταστη ευελιξία να προχωρήσουμε με νέες εφαρμογές στις νέες συνθήκες λόγω της νέας κατάστασης και νέου κεφαλαίου στις ζωές όλων μας».