Του Απόστολου Κουρουπάκη
Το εμβληματικό έργο «Άνθρωποι και ποντίκια» του βραβευμένου με βραβείο Πούλιτζερ και Νόμπελ λογοτεχνίας Τζων Στάινμπεκ, ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Σατιρικού Θεάτρου, σε σκηνοθεσία Στέλιου Καυκαρίδη.
Το έργο γράφτηκε το 1937, ως νουβέλα και έχει παρουσιαστεί αμέτρητες φορές στο θέατρο, έχει διασκευαστεί για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση και θεωρείται από τα αναμφισβήτητα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Πηγή έμπνευσης για τον τίτλο υπήρξαν δύο στίχοι από το ποίημα του Ρόμπερτ Μπερνς «Σ’ ένα ποντίκι» («To a Mouse»): «Των ποντικών και των ανθρώπων τα σχέδια τα πιο καλά στημένα, στραβά πηγαίνουν συχνά». Στο έργο απεικονίζονται οι συνθήκες ζωής των άπορων εργατών στην Αμερική, η οποία μαστίζεται από τις συνέπειες της οικονομικής ύφεσης του 1929. Ο Αμερικανός συγγραφέας κατορθώνει να αποδώσει την αγωνιώδη και συγκινητική προσπάθεια των ανθρώπων του μόχθου για επιβίωση και την άνιση πάλη με τη σκληρή πραγματικότητα, η οποία διαψεύδει τις ελπίδες τους για μια καλύτερη ζωή. Μέσα από το έργο του Στάινμπεκ κατά κάποιο τρόπο μιλά η Αμερική η ίδια – ο συγγραφέας της δανείζει την πένα του ώστε να βρουν φωνή οι άκληροι, οι κατατρεγμένοι, οι ταπεινοί. Το απατηλό όνειρο της αυτοδιάθεσης και της ιδιοκτησίας, ο ρατσισμός, ο καιροσκοπισμός, η απεραντοσύνη της απελπισίας και της μοναξιάς αλλά και τα ιδανικά της αφοσίωσης, της αλληλεγγύης και της ανιδιοτελούς φιλίας καθιστούν το «Άνθρωποι και ποντίκια» διαχρονικό και επίκαιρο όσο ποτέ.
Το «Άνθρωποι και ποντίκια» είναι ένας ύμνος στη φιλία. Μια συγκινητική, βαθιά τραγική ιστορία που μιλάει για το όνειρο του ανθρώπου για ένα καλύτερο αύριο. Το όνειρο του Τζορτζ και του Λένι δεν γίνεται ποτέ πραγματικότητα, όμως η γνήσιά τους φιλία είναι ένα λαμπρό παράδειγμα για το δικαίωμα στη ζωή και στην αγάπη σε έναν κόσμο στον οποίο κυριαρχεί η αποξένωση, το κακό και η αδικία.
Η υπόθεση
Στην Αμερική του μεσοπολέμου, του Μεγάλου Κραχ, ο οξύνους Τζωρτζ και ο μεγαλόσωμος Λένι που πάσχει από κάποιου τύπου νοητική ασθένεια, εξαιτίας της οποίας συμπεριφέρεται με την αγαθοσύνη ενός παιδιού, γυρνούν από τόπο σε τόπο, περιπλανώμενοι, αναζητώντας δουλειά. Όνειρό τους είναι να μπορέσουν κάποτε να αποκτήσουν το δικό τους παράδεισο, μια μικρή έκταση γης και να ζήσουν πια ελεύθεροι. Οι δύο αταίριαστοι, αλλά αχώριστοι φίλοι πιάνουν τελικά δουλειά σε ένα αφιλόξενο αγρόκτημα. Εκεί, με αφορμή την όμορφη γυναίκα του αδίστακτου Κέρλι, γιου του αφεντικού, μια τραγωδία ξετυλίγεται και η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή ξεθωριάζει.
Συντελεστές:
Μετάφραση/Σκηνοθεσία: Στέλιος Καυκαρίδης. Σκηνικά/Κοστούμια: Άντης Παρτζίλης. Μουσική επιμέλεια: Μαριάννα Καυκαρίδου. Βοηθός Σκηνοθέτη: Έφη Παπαγεωργίου. Βοηθός Σκηνοθέτη: Μόνικα Χατζηβασιλείου. Σχεδιασμός Φωτισμού: Βικέντιος Χριστιανίδης. Οπτική Επικοινωνία: Λέανδρος Ταλιώτης.
Παίζουν οι ηθοποιοί: Βασίλης Μιχαήλ, Αλέξανδρος Μαρτίδης, Νεόφυτος Νεοφύτου, Πέτρος Γιωρκάτζης, Σπύρος Γεωργίου, Μαρία Φιακά, Ανδρέας Ρόζου, Μάριος Στυλιανού, Μιχάλης Καζάκας, Πόλυς Χατζηκώστα.
Κατασκευή σκηνικού: Σκεύος Πολυκάρπου - Γιώργος Χριστιανόπουλος
Παραστάσεις:
Πρεμιέρα: Σάββατο, 2 Νοεμβρίου, 8:30 μ.μ.
Λευκωσία: Κάθε Σάββατο στις 8:30 μ.μ. και Κυριακή στις 6:30μ.μ. από 2 Νοεμβρίου 2019 μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου.
Πληροφορίες/Κρατήσεις/Εισιτήρια: 22312940, 22421609, satirikotheatro@cytanet.com.cy,
www.soldoutticketbox.com
Λεμεσός: Τετάρτη 20 Νοεμβρίου, 8.30μ.μ. Θέατρο Ριάλτο
Πληροφορίες/Κρατήσεις: 77777745, http://rialto.com.cy/
Λάρνακα: Παρασκευή 22 Νοέμβριου, 8.30μ.μ. Δημοτικό Θέατρο Λάρνακας
Πληροφορίες/Κρατήσεις: ΣΑΤΙΡΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 22312940, 22421609
Με τον Βλαδίμηρο Καυκαρίδη…*
Με αφορμή την επέτειο του θανάτου του Βλαδίμηρου Καυκαρίδη, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 3 Νοεμβρίου 1983, στα 52 του χρόνια, ο Κώστας Καυκαρίδης τον θυμάται με ένα κείμενο του Σωκράτη Καραντινού.
«Στη μικρή ιστορία μου στη θεατρική ζωή της Κύπρου πολλά έχω να θυμηθώ και να καμαρώσω από τη συνάντησή μου και τη γνωριμία μου με τον Βλαδίμηρο Καυκαρίδη. Τον είχα γνωρίσει παλιότερα. Όταν καλεσμένος από το Υπουργείο Παιδείας, με ειδική εντολή βρέθηκα για λίγο καιρό στην Κύπρο. Ήταν ένα ωραίο βράδυ σ’ ένα ζεστό περιβάλλον με τον Καυκαρίδη συντροφευμένο από τους νέους που μελετούσανε μαζί του θέατρο! Ύστερα στον ΘΟΚ κατά τη διδασκαλία της “Τρισεύγενης” του Παλαμά. Τότε είχα μελετήσει με έναν-ένα, με όλους τους ηθοποιούς τόσο εγκάρδια και δημιουργικά’ ο Βλαδίμηρος πρώτος και καλύτερος: ο θαυμαστός Μπουρνόβας της διανομής μου. Την παράσταση εκείνη τη βάζω ανάμεσα στις πιο ωραίες εμπειρίες της θεατρικής μου ζωής. Αυτό το χρωστάω σ’ όλους όσους έλαβαν μέρος σ’ αυτή, στο Νίκο Σιαφκάλη που προσφέρθηκε να σταθεί βοηθός μου, και βέβαια στον αγαπημένο μου Βλαδίμηρο. Σε λίγο στρατεύτηκα στον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου και ο αγώνας μας ήταν μεγάλος και δύσκολος. Δεν έχω την ιδέα πως δεν τα καταφέραμε καλά. Ας είναι…
Τι διαβολάνθρωπος!
Με τον Βλαδίμηρο ζήσαμε κοντά – κοντά αυτά τα δύο χρόνια και τον γνώρισα κι’ απ’ την καλή κι’ απ’ την ανάποδη! Τι διαβολάνθρωπος! Αυτό που λέμε «Θεατράνθρωπος», αυτός ήταν ο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης. Θεατράνθρωπος με τα όλα του. Την ώρα του, τη μέρα και τη νύχτα του είναι τσιτωμένος, παλλόμενος και ο παλμός του: Θέατρο. Το σανίδι, τα φώτα, οι “κουίντες”, τα τελάρα, οι λινάτσες, η αρχοντιά, η γυφτιά, το σανδάλι, ο κεφαλόδεσμος, η περούκα… Και από κοντά, ο άλλος, ο ένας, οι πολλοί που ζουν τη μαγεία της σκηνής και την κάνουν παράσταση. Μα δε σταματάει ούτε εκεί. Παράλληλα έγνοια του, η πλατεία, τα καθίσματα, το ταμείο, η διαφήμιση, το κοινό… Αυτά όλα τα ζει, τον τρώνε, ζυμώνονται και πλάθουν αυτό που είναι ο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης. Να πω και για τις τζαναμπετιές του;... Δεν πάει σε τούτη τη γιορταστική στιγμή. Χαλάλι του.
Και ο Σκηνοθέτης; Σωστός και τετραπέρατος. Βρίσκει σωστά το ύφος του έργου και το στήνει θεατρικότατα στη σκηνή. Δε χασομεράει για να βρει τρόπους να ξεπεράσει τις λογιών-λογιών δυσκολίες που παρουσιάζονται είτε από τις αδυναμίες των ηθοποιών, είτε από την κατάρα των οικονομικών, είτε από τις δυσκολίες του χώρου, όλα αυτά που βασανίζουν το θέατρο μας. Αυτός είναι ο Βλαδίμηρος, έτσι που τον γνώρισα. Και μ’ αυτό χαιρετίζω τα τριάντα χρόνια στο θέατρο που του γιορτάζουν οι φίλοι του. Του εύχομαι να χιλιοχρονίσει και να κάνει ως το τέλος της ζωής του Θέατρο.»
*Σωκράτης Καραντινός (1906 -1979). Σκηνοθέτης, πρώτος διευθυντής του ΚΘΒΕ, καθηγητής Δραματικής Σχολής Εθνικού Θεάτρου, καλλιτεχνικός σύμβουλος ΘΟΚ 1972-1974
