Μήπως τα εμφυτεύματα στήθους σάς δημιουργούν προβλήματα υγείας;

Το διαδίκτυο είναι γεμάτο από τέτοιες ιστορίες: γυναίκες που εμφανίζουν μυστηριώδη συμπτώματα, όπως κόπωση, κατάθλιψη, άγχος, πόνο στον θώρακα, ρίγη, εξανθήματα και τριχόπτωση. Υπάρχει μια ύποπτη αιτία: τα εμφυτεύματα στήθους. Κάποιες γυναίκες, αποφασισμένες να απαλλαγούν από αυτά τα ακαθόριστα αλλά ενοχλητικά συμπτώματα, επιλέγουν να αφαιρέσουν τα εμφυτεύματα, ελπίζοντας να ξεπεράσουν έτσι τα προβλήματά τους.

Αν έχετε βάλει εμφυτεύματα στήθους ή σκέφτεστε να βάλετε, αυτές οι ιστορίες μπορεί να σας έχουν ανησυχήσει. Μήπως κινδυνεύετε; Είναι τα εμφυτεύματα ασφαλή;

Η αλήθεια είναι ότι προς το παρόν γνωρίζουμε πολύ λίγα σχετικά με τη λεγόμενη «ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους» – μεταξύ άλλων, δεν γνωρίζουμε κατά πόσο τα εμφυτεύματα είναι πράγματι η αιτία των εν λόγω συμπτωμάτων, δηλώνει η δρ Andrea Pusic, καθηγήτρια Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Αυτό που σίγουρα γνωρίζουν οι γιατροί είναι ότι τα συμπτώματα που περιγράφουν οι γυναίκες είναι πραγματικά. Ωστόσο, πολλά από αυτά μπορεί να προκαλούνται από διάφορες άλλες αιτίες, όπως εμμηνόπαυση, προβλήματα του θυρεοειδούς και αυτοάνοσα νοσήματα. Για τον λόγο αυτόν, οι επιστήμονες δεν έχουν μπορέσει ακόμη να συσχετίσουν άμεσα τα εμφυτεύματα με την ασθένεια. Αναζητούν όμως απαντήσεις και λύσεις –ελπίζουμε σύντομα– για τις γυναίκες που πάσχουν.

«Σε καμία περίπτωση δεν αρνούμαστε ότι οι γυναίκες εμφανίζουν αυτά τα συμπτώματα», δηλώνει η δρ Pusic. «Το θέμα είναι τι τα προκαλεί και πώς θα τις κάνουμε καλά».

Τα εμφυτεύματα και η σύνδεση με τα προβλήματα

Από τις γυναίκες που επιλέγουν να βάλουν εμφυτεύματα στήθους, η πλειονότητα –περίπου το 80%– παίρνει αυτή την απόφαση για αισθητικούς λόγους. Το υπόλοιπο 20% της τοποθέτησης εμφυτευμάτων πραγματοποιείται για ανάπλαση του μαστού σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή για τη θεραπεία ή την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, αναφέρει η δρ Pusic.

Υπάρχουν πολλοί τύποι εμφυτευμάτων. Ορισμένα από αυτά περιέχουν σιλικόνη, ενώ άλλα περιέχουν φυσιολογικό ορό. Επίσης, υπάρχουν εμφυτεύματα με λείο εξωτερικό κέλυφος και άλλα με ανάγλυφο κέλυφος.

Κατανοώντας τους κινδύνους

Αν και η έρευνα για την ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους δεν έχει οδηγήσει ακόμη σε οριστικά συμπεράσματα, υπάρχουν ορισμένοι τεκμηριωμένοι κίνδυνοι που σχετίζονται με τα εμφυτεύματα στήθους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι ενδεχόμενες χειρουργικές επιπλοκές (π.χ. λοίμωξη) και η ρήξη του εμφυτεύματος.

Επιπλέον, ορισμένα εμφυτεύματα στήθους με ανάγλυφη υφή, τα οποία χρησιμοποιούνταν συνήθως για διαδικασίες αποκατάστασης μαστού, ανακλήθηκαν εθελοντικά από τον κατασκευαστή τους το καλοκαίρι του 2019, κατόπιν παρότρυνσης του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), καθώς συνδέθηκαν με έναν σπάνιο τύπο λεμφώματος μη Hodgkin, που ονομάζεται αναπλαστικό λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα (ALCL) – πρόκειται για καρκίνο που επηρεάζει έναν τύπο αμυντικών κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Συνήθως είναι σχετικά εύκολο να ανιχνευθεί το ALCL, αναφέρει η δρ Pusic. Οι περισσότερες γυναίκες με αυτή την κατάσταση εμφανίζουν συσσώρευση υγρού γύρω από το εμφύτευμα, η οποία προκαλεί οίδημα στον μαστό. Άλλες αισθάνονται έναν όγκο στον μαστό τους.

«Εάν ανιχνευθεί, το ALCL αντιμετωπίζεται συνήθως επιτυχώς μόνο με χειρουργική επέμβαση. Κατά την επέμβαση αφαιρείται το εμφύτευμα, μαζί με την κάψα ιστού που σχηματίζεται γύρω από το εμφύτευμα», εξηγεί η δρ Pusic. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτή η αντιμετώπιση αρκεί. Ωστόσο, σε μερικές γυναίκες θα χρειαστεί επίσης χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία, προσθέτει.

Αν και οι γιατροί δεν χρησιμοποιούν πια αυτά τα ανάγλυφα εμφυτεύματα, ορισμένες γυναίκες τα έχουν ακόμη και συνιστάται να ελέγχουν τους μαστούς τους για τυχόν αλλαγές. Ωστόσο δεν χρειάζεται να αφαιρέσουν τα εμφυτεύματα, εκτός κι αν παρατηρήσουν κάποιο πρόβλημα, διευκρινίζει η δρ Pusic.

Ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους

Οι επιστήμονες αναζητούν ακόμη απαντήσεις σχετικά με την ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους. Οι ερευνητές δεν έχουν μπορέσει ακόμη να διαπιστώσουν εάν ή με ποιον τρόπο προκαλούν τα εμφυτεύματα στήθους αυτά τα συμπτώματα στις γυναίκες.

Είναι πιθανό ορισμένα περιστατικά να οφείλονται σε άλλες, μη διαγνωσμένες καταστάσεις· για παράδειγμα, σε ένα αυτοάνοσο νόσημα. Είναι όμως επίσης πιθανό ένα μικρό ποσοστό γυναικών να εμφανίζει ευαισθησία σε συστημικά προβλήματα που σχετίζονται με τα εμφυτεύματα, εξηγεί η δρ Pusic.

Ορισμένες γυναίκες ανέφεραν ότι τα συμπτώματά τους εξαφανίστηκαν όταν αφαίρεσαν τα εμφυτεύματα. Ωστόσο είναι δύσκολο να γνωρίζουμε με βεβαιότητα εάν η αιτία για τη θεωρούμενη βελτίωση ήταν η αφαίρεση. «Είναι πιθανό να θεώρησαν εσφαλμένα ότι τα συμπτώματα βελτιώθηκαν, λόγω υποσυνείδητης προδιάθεσης να το πιστέψουν», αναφέρει η δρ Pusic.

Τι να κάνω με τα εμφυτεύματα;

Επομένως, τι πρέπει να κάνετε αν έχετε εμφυτεύματα και εμφανίζετε συμπτώματα τα οποία συνάδουν με ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους; Ή, σε περίπτωση που σκέφτεστε να βάλετε εμφυτεύματα, μήπως πρέπει να το ξεχάσετε εξαιτίας του φόβου ανάπτυξης τέτοιων συμπτωμάτων;

Εμφανίζετε συμπτώματα; «Στο ιατρείο μου, όταν έρχεται μια γυναίκα με συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με τα εμφυτεύματα στήθους, το πρώτο που κάνω είναι να την εξετάσω για να βεβαιωθώ ότι δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα στα εμφυτεύματα και ότι είναι ανέπαφα», αναφέρει η δρ Pusic. «Αν τα εμφυτεύματα είναι ανέπαφα, την ενθαρρύνω να δει έναν γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες αιτίες που θα μπορούσαν να προκαλούν τα συμπτώματα, όπως για παράδειγμα προβλήματα με τον θυρεοειδή».

Εάν αποκλειστούν άλλες καταστάσεις που θα μπορούσαν να προκαλούν τα συμπτώματα και η γυναίκα επιθυμεί να αφαιρέσει τα εμφυτεύματα, οι γιατροί θα πρέπει να συμμορφωθούν με την επιθυμία της, δηλώνει η δρ Pusic.

«Κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα να αφαιρέσει τα εμφυτεύματά της», συνεχίζει η δρ Pusic. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ενημερωθεί για τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με την αφαίρεση και ο γιατρός πρέπει να την παροτρύνει να συμβουλευτεί έναν πιστοποιημένο πλαστικό χειρουργό. «Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι θα ενημερωθεί σωστά, από κάποιον που γνωρίζει τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα και το επίπεδο ασφάλειας των εμφυτευμάτων», προσθέτει.

Ορισμένες γυναίκες που υποψιάζονται ότι έχουν ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους επιλέγουν μια πολύ επεμβατική χειρουργική διαδικασία αφαίρεσης των εμφυτευμάτων, η οποία ονομάζεται πλήρης καψουλεκτομή. Σε αυτήν αφαιρείται όχι μόνο το εμφύτευμα, αλλά και ο περιβάλλων ιστός. «Όταν τοποθετείται το εμφύτευμα, ο οργανισμός σχηματίζει γύρω του μια μεμβράνη ή μια στιβάδα κυττάρων. Ορισμένοι συνηγορούν υπέρ της αφαίρεσης όλου αυτού του ιστού που περιβάλλει το εμφύτευμα», εξηγεί η δρ Pusic. «Όταν μια γυναίκα έχει καρκίνο, όπως ALCL, τεκμηριωμένα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή είναι η σωστή επέμβαση για τον εν λόγω καρκίνο». Ωστόσο, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η αφαίρεση αυτού του πρόσθετου ιστού βοηθά τις γυναίκες με ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους και η διαδικασία αυτή σχετίζεται με πολύ πραγματικούς χειρουργικούς κινδύνους, όπως αιμορραγία και άλλες επιπλοκές.

Έχετε εμφυτεύματα αλλά όχι συμπτώματα; Αν έχετε εμφυτεύματα στήθους, είναι πάντα καλό να ελέγχετε για τυχόν αλλαγές στο στήθος σας και να τις αναφέρετε στον γιατρό σας, όπως ακριβώς θα κάνατε και αν δεν είχατε εμφυτεύματα.

Το μέλλον

Ελπίζουμε ότι τα επόμενα χρόνια θα προκύψουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους. «Στην πραγματικότητα δεν κατανοούμε πλήρως την ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους, ωστόσο εργαζόμαστε σκληρά για να μάθουμε περισσότερα», δηλώνει η δρ Pusic. Οι ερευνητές συνεργάζονται με συλλόγους ασθενών προκειμένου να σχεδιάσουν μελέτες που θα μπορέσουν να ρίξουν περισσότερο φως στην πιθανή συσχέτιση ανάμεσα στα εμφυτεύματα στήθους και τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι γυναίκες. Ελπίζουμε ότι οι μελέτες αυτές θα βοηθήσουν τους ερευνητές να απαντήσουν στα ερωτήματα και να βρουν λύσεις. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι, παρότι τα συμπτώματα της ασθένειας των εμφυτευμάτων στήθους μπορεί να σχετίζονται με την παρουσία των εμφυτευμάτων, αυτό δεν αποδεικνύει ότι τα εμφυτεύματα προκαλούν το πρόβλημα.

«Στις ΗΠΑ, πρόσφατα εγκαινιάσαμε το Εθνικό Μητρώο Εμφυτευμάτων Στήθους, το οποίο μας επιτρέπει να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τα εμφυτεύματα πιο προσεκτικά», αναφέρει η δρ Pusic. «Η κοινότητα της Πλαστικής Χειρουργικής έχει επενδύσει πολλούς πόρους σε αυτή την κατεύθυνση». Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα υπάρξει μία και μοναδική συγκλονιστική ανακάλυψη που θα απαντά στα ερωτήματα, αλλά μάλλον πολλές και διάφορες μελέτες θα παρέχουν μικρά κομμάτια πληροφοριών που θα συνθέτουν ολόκληρο το παζλ, εξηγεί η δρ Pusic. Το ίδιο ίσχυε και στις έρευνες για το ALCL. Οι ερευνητές έπρεπε να ελέγξουν διάφορες θεωρίες προτού συνειδητοποιήσουν ότι η υφή των εμφυτευμάτων ήταν αυτή που συνδεόταν με την αυξημένη συχνότητα του ALCL, δηλώνει η δρ Pusic.

«Οι πιστοποιημένοι πλαστικοί χειρουργοί πάντα προσπαθούσαν να βοηθήσουν τις γυναίκες να κατανοήσουν τους κινδύνους και τα οφέλη των εμφυτευμάτων στήθους. Στην πορεία, ελπίζουμε να το κάνουμε αυτό ακόμη καλύτερα. Μπορεί να αποδειχθεί ότι οι γυναίκες με ορισμένους παράγοντες κινδύνου ίσως δεν είναι καλές υποψήφιες για εμφυτεύματα, ενώ άλλες είναι», καταλήγει η δρ Pusic.

Σκέφτεστε να βάλετε εμφυτεύματα; Εάν σκέφτεστε να τοποθετήσετε εμφυτεύματα στήθους, ο FDA συνιστά να συζητήσετε με τον γιατρό σας τους πιθανούς κινδύνους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα εξής:

• Πιθανή ανάγκη για πρόσθετες χειρουργικές επεμβάσεις.
• Αναπλαστικό λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα (ALCL).
• Συστημικά συμπτώματα, που συνήθως αναφέρονται ως ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους.
• Ανάπτυξη ουλώδους ιστού που συμπιέζει το εμφύτευμα.
• Πόνος στο στήθος.
• Ρήξη ή ξεφούσκωμα του εμφυτεύματος.
• Λοίμωξη.

Όσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα που έχετε τα εμφυτεύματα, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανίσετε επιπλοκές εξαιτίας τους. Ωστόσο, παρότι υπάρχουν σίγουρα κίνδυνοι τους οποίους μια γυναίκα θα πρέπει να εξετάσει πριν αποφασίσει να υποβληθεί σε επέμβαση τοποθέτησης εμφυτευμάτων στήθους, θα πρέπει να σκεφτεί επίσης τα οφέλη, δηλώνει η δρ Andrea Pusic, καθηγήτρια Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. «Σε καλά επιλεγμένες ασθενείς, τα εμφυτεύματα έχουν σημαντικά οφέλη για την ποιότητα ζωής τους», εξηγεί. «Τα εμφυτεύματα μπορεί να βελτιώσουν την εικόνα του σώματος και την ποιότητα ζωής σε γυναίκες που έχουν περάσει καρκίνο του μαστού και να τις βοηθήσει να αφήσουν την ασθένεια πίσω τους», αναφέρει η δρ Pusic.

Σκέφτεστε να βάλετε εμφυτεύματα;

Εάν σκέφτεστε να τοποθετήσετε εμφυτεύματα στήθους, ο FDA συνιστά να συζητήσετε με τον γιατρό σας τους πιθανούς κινδύνους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα εξής:

• Πιθανή ανάγκη για πρόσθετες χειρουργικές επεμβάσεις.
• Αναπλαστικό λέμφωμα από μεγάλα κύτταρα (ALCL).
• Συστημικά συμπτώματα, που συνήθως αναφέρονται ως ασθένεια των εμφυτευμάτων στήθους.
• Ανάπτυξη ουλώδους ιστού που συμπιέζει το εμφύτευμα.
• Πόνος στο στήθος.
• Ρήξη ή ξεφούσκωμα του εμφυτεύματος.
• Λοίμωξη.

Όσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα που έχετε τα εμφυτεύματα, τόσο πιθανότερο είναι να εμφανίσετε επιπλοκές εξαιτίας τους. Ωστόσο, παρότι υπάρχουν σίγουρα κίνδυνοι τους οποίους μια γυναίκα θα πρέπει να εξετάσει πριν αποφασίσει να υποβληθεί σε επέμβαση τοποθέτησης εμφυτευμάτων στήθους, θα πρέπει να σκεφτεί επίσης τα οφέλη, δηλώνει η δρ Andrea Pusic, καθηγήτρια Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. «Σε καλά επιλεγμένες ασθενείς, τα εμφυτεύματα έχουν σημαντικά οφέλη για την ποιότητα ζωής τους», εξηγεί. «Τα εμφυτεύματα μπορεί να βελτιώσουν την εικόνα του σώματος και την ποιότητα ζωής σε γυναίκες που έχουν περάσει καρκίνο του μαστού και να τις βοηθήσει να αφήσουν την ασθένεια πίσω τους», αναφέρει η δρ Pusic.

Πηγή: Harvard Health Publishing